DAVA : Beyannamesiz ticarethane açmak maddesinden dolayı Sultanahmet Sulh Ceza Mahkemesi'nden verilen 2 karardan birinin Temyiz Mahkemesi 2. Ceza Dairesi'nce tasdik ve diğerinin 3. Ceza Dairesi'nce nakzedilmek suretiyle aynı meselede birbirine zıt ve mübayin içtihatlar hasıl olduğundan Temyiz Mahkemesi Teşkilatı'na dair 1221 numaralı kanunun 8. maddesi mucibince 2 daire arasındaki içtihat ve ihtilafı vakıın halli Adliye Vekaleti Celilesi'nin 28.7.1928 tarih ve 566 numaralı tahriratiyle iş'ar edilmekle yekdiğerine mübayin ilamat suretleri telhis ve nüshaları teksir ve Heyeti Umumiye'ye tevdi ve 1929 senesi şubatının 20. Çarşamba günü yevmi içtima tayin kılınmakla yevmi mezkurda Başmüddeiumumi Yusuf Nihat Beyefendi de dahil olduğu halde 1. Reis Mehmet İhsan Beyefendi'nin riyasetleri altında bil içtima; müzakereye 44 zatın iştirak ettiği anlaşıldıktan ve Temyiz Mahkemesi Teşkilatı'na dair kanunun 8. kıraat olunduktan sonra ihtiyat azalarda dahil olduğu halde adedi mürettep 56 itibariyle nisabı müzakerenin 38 zatla hasıl olacağı takarrür etmekle ihtilafı içtihadı tazammun eden 2. ve 3. Ceza Daireleri'nin kararları okundu.

3. Ceza Dairesi'nin noktai nazar ve içtihadını müdafaa etmek üzere söz alan dairei müşarünileyha reisi Fahrettin Beyefendi : Yeni Kanunu cezanın mevkii meriyete vazından sonra eski ceza kanunun 99. maddesinin 3. zeyline istinaden yapılan kararnameler hükümsüz olup Ceza Kanunu'nun 586. maddesinde de bu kabil hadisat hakkında ceza verileceğine dair bir kayıt ve sarahat mevcut olmamasına ve bahusus vazıı kanun salifüzzikr 99. maddenin zeyillerinden lüzum gördüklerini yeni Ceza Kanunu'na ithal etmiş bulunmasına ve sarahat olmayınca beyannamesiz ticarethane küşadından dolayı Takriri Emn-ü İnzibat Kararnamesi'ne tevfikan ceza verilemeyeceğine binaen 3. Ceza Dairesi'nin kararı musip olduğunu 2. Ceza Dairesi'nin noktai nazar ve içtihadını müdafaa sadedinde söz alan Mecdi Beyefendi dahi : İcrai ticaret için küşat olunan mahaller hakkında en yakın polis merkezine beyanname vermeyenlerin cezadide olup olmayacağı tetkik olundu. Eski Ceza Kanunu'nun 99. maddesinin 3. zeyline tevfikan bir heyeti vekile kararnamesi vardır. Bu kararnamede beyannamesiz ticarethane açanların üç gün zarfında numunesine muvafık bir beyanname vermesi şart kılınmış, bu şartı riayet etmeyenlerin de tecziye edilecekleri muharrer bulunmuş, binaenaleyh burada lağvedilen 99. madde ile zeyillerdir. Yoksa 99. maddenin zeyillerine atfen ifade olunan mukarreratın muallel olduğuna dair bir sarahat dahi yoktur. 2. Ceza Dairesi'nin 586. maddesinin matufu olan 526. maddeye tevfikan ittihaz ettiği kararın muvafık olduğunu; 4. Ceza Dairesi azasından İbrahim Etem Beyefendi : Burada 2 vaziyet vardır. Biri eski ve diğeri yeni kanundur, eski kanunun 99. maddesinin 3. zeyli, Heyeti Vükelaya mukarrerat ve tedabir ittihazına emniyet ve sıhhati ammeyi muhafaza sadedinde ittihaz ettiği karara muhalefet edenlere 99. maddenin 3. zeyli mucibince ceza verilirdi. Yeni kanun yapılırken bu mukarrerattan lüzum görülenler ahkamı hazıraya ithal edilmiştir. Yeni Ceza Kanunu'nun 586. maddesi hadisemizle alakadar değildir. Bu madde, ancak kavanini husususiyede 99. maddenin 3. fıkrasına atfen (sayfa yırtık olduğundan 3 kelime okunamadı.) 2. Ceza Dairesi 586. maddeden kuvvet almakta ise de Ceza Kanunu'nun hususi bu fiil mahiyeti cürmiyesini kaybettiğinden 586. maddenin mabihüttatbik olduğunu iddia etmektedir. 1274 tarihli Ceza Kanunu mülga olunca 99. madde ve zeyilleri de mülgadır. Binaenaleyh bu madde ve bu madde mucibince ittihaz olunan mukarreratın da bir kıymeti hukukiyesi kalmamıştır. Bu hadisede 526. maddeden de istifade edemeyiz. Maddei mezküreden istifade edebilmek için kanun ve nizamnamelerde buna dair sarahat bulunması ve kanuna müsteniden ittihaz olunan kararların usulü dairesinde neşir ve ilan edilmiş olması lazımdır. 1. Ceza Dairesi azasından Sabri Beyefendi : 586. madde hususi kanunlardan ve 588. madde ise umumi kanunlardan bahistir. 99. madde ve zeyilleri lağvedilince 526. madde sarahat ve şümulü dairesinde hareket edilmesi zaruridir.

1. Reis İhsan Beyefendi : 585 ve 586. maddeler başka başka ahkamı müştemildir. Yeni kanun hazırlandığı sırada 99. madde ve zeyillerinde mevut ahval nazarı itibare alınarak lüzum görülen efal mevzuatı cezaiyemize alınmıştır. 586. madde yalnız 1274 tarihli kanunun 99. maddesinin 3. zeyline matuf kavanini hususiyede menedilen efalde 526. maddenin mer'i olduğu gösterilip mülga 3. zeyline istinaden mukaddema itihaz olunan tedabir ve mukarrerat hariç bırakılmış olduğuna ve müstenidileyhi mefsuh olan mukarrerat arada keenlemyekün olduğu ve aksi noktai nazar Teşkilatı Esasiye Kanunu'na da mugayir olduğunu beyan etmiştir.

Reşat Beyefendi : Ticaret Kanunu dahi bu ufak tacirlerin tescili lüzumunu ref etmiştir.

Osman Remzi Beyefendi : Heyeti Vekile Kararının kabili tatbik olabilmesi için mahiyetinde içtimai ve maslahatamiz olması lazımdır. Bizim burada arayacağımız cihet Takriri Emn-ü İnzibat Kararnamesinin içtimai bir fevaidi cami olup olmadığıdır. Hadisede şüphesiz inzibati olmak ve kanuna muhalif bulunmamak şartiyle muteberdir.

Başmüddeiumumi Yusuf Nihat Beyefendi : 586. madde kanunumuzun mehazı olan İtalya Kanunuda mevcut değildir. Kanunu cezanın tertibi sırasında 99. maddenin zeyillerine ait ahkam ve mukarreratı bir yere toplamak imkanı yok idi. Bunun için ayrıca bir düstur tertip edilmişti. Fakat bizim tertip ettiğimiz bu şekil değişmiştir. 586. maddeye müsteniden kavanini hususiyeyi alarak nizamatı tanımamak biraz tuhaf olur. Bu mülahazata binaen Kanunu cezanın neşredildiği zaman kavanini hususiyenin meriyeti düşünülmüştür. Yoksa 99. maddedeki kaffeyi mukarrerat kastedilmemiştir. Ve bundan maksat ahkamı hususiye demektir. Mevzuu bahs kararname de kavanini hususiye cümlesinden olup bir kanundur. Burada vereceğimiz kararla mukarreratı devleti bozmuş olacağımızdan çok düşünmek ve tetkik etmek icabeder. İbrahim Beyefendi'nin bahsettikleri ahkam 99. maddenin 3. zeyline mutabık kararlardır. Binaenaleyh 99. maddenin 3. zeylinin ihtiva ettiği mukarrerat ve nizamatın kaffesi meridir. Nitekim bu Emn-ü İnzibat Kararnamesi hükümetçe tatbik edilmekte ve bir kanun hüküm ve kuvvetindedir. 1336'dan evvel olmak itibariyle ahkamı devlet dahil bulunmaktadır. Buna ademi riayet, müstelzimi ceza olabilir mi? Şüphesiz. Çünkü 526. madde sayfa yırtık olduğundan birkaç kelime okunamadı. Osman Remzi Beyefendi'nin buyurdukları gibi memleketin selameti namına ittihaz edilmiş sayfa yırtık olduğundan birkaç kelime okunamadı aksini kabul emniyet ve inzibatı ihlaldir.

Kazım beyefendi : 586. madde kavanini hususiyeden bahistir. Hadisede tetkik edilecek cihet kavanini hususiyede beyannamesiz dükkan açılması hakkında bir ceza tayin edilmiş ise 526. maddeye müracaat edeceğiz. Yoksa lağvedilen 99. maddenin zeyline atfen ittihaz edilen kararnamenin kavanini hususiye tabiri meyanına ithali caiz olamaz.

Fuat Hulusi Beyefendi : Bir ferdi cezalandırmak için kanunda sarahat lazımdır. Ceza Kanunu'nun tetkikinde komisyon azası arasında şu veya bu sebeplerden ihtilaf tahaddüs etmiş olabilir. Şu vaziyet karşısında her şeye takaddüm eden kanunun metnidir. Bilhassa cezada kıyas ile tefsir ile hüküm olamaz. Hususi kanun tabiri sarih ve katidir. Kanun ile talimat bir olamaz. Hatta Ticaret Kanunu tüccarları tescile tabi tutmuş ve küçük esnafları da affetmiştir. Bir kabzımalın polis merkezine giderek beyanname vermemiştir. Bir kabzımalın polis merkezine giderek beyanneme vermeye mecburiyeti nedendir? Ve vermemesinde emn ü inzibat neden müeessir olsun ? 3. Ceza Dairesi kararı muvafıktır ve Başmüddeiumumi Beyefendinin bildirdikleri gibi kanun olabilmesi için Büyük Millet Meclisinden geçmesi lazımdır.

Şevket Beyefendi : Buna mümasil birçok ahval ref edilmiştir. Mesela vesikasız seyahat, müstelzimi ceza idi. Şimdi ise Dahiliye Vekaleti ref etmiştir.

Ali Rıza Beyefendi : 99. maddenin 3. zeyline tevfikan neşrolunan kararnameleri kanunun ceza ref etmiştir. Heyeti Vekile kavanini mevcude mucibince talimatname neşredebilir. Yoksa kanundaki kavanini hususiye tabiri ile kararnameleri telif etmek imkanı yoktur.

Osman Remzi beyefendi : Kanunun hususi haricinde kalan mukarrerat, istirahat ve selameti maslahat esaslarını şamil oldukça müstelzimi ceza olup burada kararname mabihüttatbiktir. Yeni ceza kanununda bunların mülga olduğunu beyan için bir sarahat yoktur. Bilakis 526. madde bu esası kabul etmiştir.

Nihat Beyefendi : Mevzuubahis olan nedir ? Bu Heyetçe malum olmadığı anlaşılıyor ve 586. maddeye iman etmek lazım gelirse 99. maddenin 3. fıkrasına istinat eden kararname muteberdir. Ve Ceza Kanunu'nda bu kararnamenin ilgası hakkında bir sarahat ta mevcut değildir.

Reis Beyefendi : Mevzuubahs olan hadise, mülga 99. maddenin 3. zeyline müsteniden Heyeti Vükelaca ittihaz olunan mukarrerattır. Bu kararlarda muharrer efalin cezası mezkür zeyle matuftur. Bu zeyl ise mefsuhtur. Başmüddeiumumi Beyefendi : Filvaki zeyl mülgadır., fakat kavanini hususiyenin meriyetini kabulde müttefikiz. Şu halde hadisemizde mevzuubahis olan Takriri Emn ü İnzibat Kararnamesi'nin ilgi edildiğini kabul edemeyiz. Ve Fuat Beyefendiye cevap veririm : Birçok umumi ve hususi kanunlar Büyük Millet Meclisi'nden geçmemiştir. Hatta Ceza Kanunu bile ve bu kararname bir nizamdır. Kanunda 1336 senesinden mukaddem olması itibariyle de elyevm meridir. Ali Rıza Beyefendiye sorarım : Komisyonda 99. maddenin 3. zeylini nazara alarak madde be madde mi yaptık, yoksa 586. maddeyi bir düstur olarak mı düşündük ? Nizamname başka, kararname başkadır. Hangi nizamname ve kararların kaldırılması lazımdır, bu cihet muhtacı tetkiktir. Evvelemirde bu cihetlerin tetkiki lazımdır. Ve bunu teklif ediyorum,

1. Hukuk Reisi Vehbi Beyefendi : 1336'dan evvel kaffei mukarrerat muteberdir, buyurdular. Hatırımızda kaldığına göre madde şöyledir : "1336'dan sonraki mukarrerat muteber değildir". Yoksa evvelkiler muteberdir demek değildir. Kararnamede dahi bir ceza yoktur. Ancak 99. maddeye istinat edilmiştir. Ve kanunu cezada kanun tabiri sarihtir.

Fuat Hulusi Beyefendi : Bu nizamlar belki muteber olabilirdi. Fakat kanunumuzda sarahate göre hiçbirşey değildir. 99. maddeye atfı ahkam eden bir karardır. Eğer devamı maksut olsaydı 586. maddeye ilave edilirdi. Ve hem de bu mesele haddinden fazla münakaşa edilmiştir. Müzakerenin kifayetini teklif ettiklerini beyan ve ifade eylemeleriyle reye vaz olunarak müzakerenin kafi olduğu karargir olduktan sonra :

Neticede : Yeni Ceza Kanunu ile ilga edilen 1274 tarihli Ceza Kanunu'nun 99. maddesiyle zeyillerinde muharrer efal ve 30 Ağustos 1332 tarihinde Meclisi Vükelaca ittihaz olunan mukarreratla emr ü nehy kılınmış olan ahval kısmen mevzuatı hazıraya alınmış ve yeni Ceza Kanunun 586. maddesinde de kavanini hususiyede men olunup da cezası mezkür 99. maddesinin 3. zeyline atfolunmuş olan ahvalde yalnız bu kanunun 526. maddesinin tatbiki kabul edilerek tedabir ve mukarrerata muhalefet hariç bırakılmış olmasına mebni 3. zeyle müsteniden mukaddema verilen mukarreratın 2. bendine imtisalen beyanname ita etmedikleri iddia olunan eşhas haklarında mezkür 526. madde ahkamı tatbik edilemeyeceğine 8 reyi muhalife karşı 36 rey ile 20.2.1929 gününde karar verilmiştir.

Diğer Bölümlerimiz +
Tüm Hukuki NET forumları + Hukuki Portal + Hukuk Haberleri + Sözleşme ve dilekçe örnekleri + Mevzuat ve bilimsel incelemeler + Hukukçu Blogları + Avukat ilanları + Videolar + Linkler + Ansiklopedi ve Sözlük +

İçtihat Arşivi  Eski içtihat dizini

Yargıtay Kararları 2007 2006 2005 2004 2003 2002 2001 1999 1998 1997 1996 1995 1994 1993 1992 1991 1990 1989 1988 1987 1986 1985 1984 1983 1982 1981 1980 1979 1978 1977 1976 1975 1974 1973 1927-1972