Taraflar arasındaki davadan dolayı yapılan yargılama sonunda; İstanbul 8. Asliye Hukuk hakimliğinden verilen 29/4/1971 gün ve 1064/316 sayılı kararın incelenmesi davalı vekili tarafından istenilmesi üzerine Yargıtay 5. Hukuk Dairesinin 22/12/197 1 gün ve 8705/11513 sayılı ilamiyle bozulmasına karar verilip yerine geri çevrilmekle yeniden yapılan yargılama sonunda; önceki hükmün usule ve kanuna uygun görüldüğünden bahsile direnmeye karar verilmiştir.

Temyiz eden ve duruşma isteyen: davalı Belediye Başkanlığı vekili Av. Ş. G.

Duruşma yapılması için tayin olunan 18/9/1974 Çarşamba günü belli zamanda temyiz eden ve duruşma isteyen davalı Belediye adına avukat T. S. ile davacı şirket adına avukat H. Ö. geldiler. Temyiz süresi hakkında bir diyeceği olup olmadığı davacı vekilinden sorularak, temyiz dilekçesinin süresinde verilip kaydebildiği incelenerek anlaşıldı.

Hukuk Genel Kurulunca gelen taraf vekillerinin sözlü açıklamaları dinlendikten sonra vaktin yetersizliğinden ötürü işin karara bağlanmasının başka güne bırakılması uygun görüldü.

Bugün Hukuk Genel kurulunca dosyadaki kağıtlar okunup İş anlaşıldıktan sonra gereği görüşüldü:

Davacı Asliye 4. Hukuk Mahkemesinin 13/7/1970 günlü hasımsiz olarak verilen kararının bütün sonuçları ile ortadan kaldırılmasına kararın infazının durdurulmasına, eski hale iadesine, kayıt düşürme işleminin kanuna aykırılığının tesbitine, terkinin iptaline karar verilmesini istemiş, mahkemece davanın kabulüne dair verilen karar özel dairece "mahkeme kararlarının iptali ve tedbir yolu ile yerine getirilmesinin durdurulması dava konusu edilemez. Bir mahkeme kararının bütün sonuçları ile ortadan kaldırılmasına ve geçersizliğine ve tedbir yolu ile yerine getirilmesinin durdurulmasına aynı dereceli diğer bir mahkeme karar veremez. Taşınmaz mala ait tapu kaydı karar veçhile kütükten terkin edildikten sonra bu terkin işleminin iptali dava konusu yapılabilir, 221 sayılı Yasanın 7. maddesinin son fıkrasında da kayıt düşürme ve tescil işlemlerinin dava konusu edilebileceği açıklanmıştır. Bu hüküm yukarıda belirtilen genel kurala uygun düşmektedir" gerekçesiyle bozulmuş; mahkeme ise verilen kararın diğer bir mahkeme kararının kaldırılmasına tazammun eder mahiyette olmadığı 221 sayılı kanunun 6 ncı maddesinin son fıkrasının kayıt düşürme ve tescil işlemlerinin dava konusu olabileceğini hükme bağladığı, ancak kayıt düşürmeden evvel alakalının bu yapılan işleme ve alınan karara muttali olduğu takdirde ne gibi işlem ve karar verilebileceğini hükme bağlanmadığı, bu durumda 221 sayılı kanunda boşluk bulunduğu ve medeni kanunun 1. maddesinden yararlanılarak boşluğun doldurulacağı ve verilen kararın bu bakımdan usul ve yasaya uygun bulunduğu nedeniyle önceki kararında direnmiştir. Hukuki sorunun çözümü 12 Ocak 1961 günlü 221 sayılı Kanunun 7. maddesinin yorumuna bağlı bulunmaktadır. Bu madde ile şu düzenleme getirilmiştir. "1. madde uyarınca kamulaştırılmış sayılan gayrimenkuller esasen tapuda kayıtlı ise ilgili amme hükmi şahsı ve müessesesinin talebi üzerine Asliye Hukuk Hakimliğinin kararıyla kayıt sicilden düşürülür veya ilgili idare adına tescil yapılır. Tapuda kaydı olmayan taşınmazlar tahsisin maliyeti bakımından tescile tabi ise; idare adına kaydı tesis 26 olunur. Hakim evrak üzerinde ve lüzum görüldüğü takdirde mahallinde inceleme yaparak karar verir. Bu işlemler harç ve resme tabi değildir. Bu madde gereğince yapılan sicilden kayıt düşürme ve tescil işlemlerinin bu kanuna aykırılığından bahsile ilgililerin dava hakları mahfuzdur. "Burada uyuşmazlık yönünden önemli düzenleme maddenin son fıkrasında bulunmaktadır. Kanun koyucu son fıkra ile kanuna aykırılığı nedeniyle sicilden kayıt düşürme ve tescil işlemleri hakkında ilgililerin dava haklarını saklı tutmuştur. Sicilden kayıt düşürme ve tescil işlemlerinin nasıl yapılacağı ise kanunda gösterilmiştir. Bu işlemler birbirini takip eden ve tamamlayan bir bütünü oluşturmakta olup Hakimin kararına kuşkusuz bu bütünü oluşturan unsurlardan biridir. 0 halde ilgililerin dava haklarının, Hakimin kararıda dahil olmak üzere, sözü edilen bütünü kapsar nitelikte bulunduğunun kabulü zorunludur. Aksi halde kanun koyucu "sicilden kayıt düşürme ve tescil işlemlerinin gerçekleştirilmesinden sonra" demek suretiyle veya aynı sonucu doğuracak başka bir anlatımla dava hakkının kullanılmasını zaman bakımından sınırlayarak Hakimin kararının infazından önce bu hakkın kullanılamayacağını öngörürdü. Bu açıklamalardan çıkarılacak sonuç şu olmaktadır. İlgililer Hakimin kararı da dahil olmak üzere, yapılan işlemlerin kanuna aykırılığı ne zaman öğrenmişlerse o safhada Hakim karar vermişse infazını beklemeden dava haklarını kullanabilir. Kamu düzenini doğrudan doğruya ilgilendiren tapu kayıtlarında karışıklıklara yol açmama ve bunun sonucu olarak kamu yararını koruma amacı da, kanunun özüne ve sözüne uygun düşen bu yorumun kabulünü gerektirir. Şu hususta ayrıca belirtilmelidir ki özelliklerinden biri de genellikle hasım ve uyuşmazlık yokluğu biçiminde beliren nizasız kaza işleri sonunda verilen kararlar ilgililerin başvurmaları üzerine değiştirebilecekleri gibi, karara bağlanmadan önce dahi nizasız kazadan çıkarak .nizalı kaza niteliğine bürünebilirler. Bu nedenlerle direnme uygun bulunduğundan direnmeye yöneltilen temyiz itirazlarının reddi ile diğer yönlerin incelenmesi için dosyanın özel daireye gönderilmesi gerekir.

Sonuç: Yukarıda açıklanan nedenlerle direnmeye yöneltilen temyiz itirazlarının reddi ile diğer yönlerin incelenmesi için dosyanın 5. Hukuk Dairesinin gönderilmesine ve davacı taraf yararına avukatlık ücret tarifesi uyarınca takdir olunan (1000) lira avukatlık parasının karşı tarafa yükletilmesine 20/9/1974 günün de oyçokluğuyla karar verildi.

Diğer Bölümlerimiz +
Tüm Hukuki NET forumları + Hukuki Portal + Hukuk Haberleri + Sözleşme ve dilekçe örnekleri + Mevzuat ve bilimsel incelemeler + Hukukçu Blogları + Avukat ilanları + Videolar + Linkler + Ansiklopedi ve Sözlük +

İçtihat Arşivi  Eski içtihat dizini

Yargıtay Kararları 2007 2006 2005 2004 2003 2002 2001 1999 1998 1997 1996 1995 1994 1993 1992 1991 1990 1989 1988 1987 1986 1985 1984 1983 1982 1981 1980 1979 1978 1977 1976 1975 1974 1973 1927-1972