DAVA : Taraflar arasındaki tazminat davasından dolayı yapılan yargılama sonunda; BURSA 1 inci Asliye Hukuk Hakimliğinden verilen 06/02/1969 gün ve 216/99 sayılı kararın incelenmesi davacı vekili tarafından istenilmesi üzerine Yargıtay Ticaret dairesinin 27/11/1969 gün ve 3313/5640 sayılı ilamı ile bozulmasına karar verilip dosya yerine geri çevrilmekle yeniden yapılan yargılama sonunda bazı sebep ve düşüncelerle önceki hükümde direnmeye karar verilmiştir.

Hukuk Genel Kurulunca incelenerek direnme kararının süresinde temyiz edildiği anlaşıldıktan ve dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra gereği görüşüldü:

KARAR : Davacı G.T. A.S.Ş. vekili, müvekkili şirkete sigortalı bulunan kamyona davalıların müştereken sahibi bulundukları taksinin %30 kusurlu olarak çarpması sonucu meydana gelen hasar bedelini, müvekkilinin sigortalısı bulunan kamyon sahibine nakden ve peşinen ödemiş olduğunu iddia ile Türk Ticaret Kanununun 1301 nci maddesi hükmüne göre davalıların %30 kusurlarına tekabül eden zarar ziyan tutarı 2781 liranın faiziyle birlikte her iki davalıdan rücuan tahsilini talep ve dava eylemiş, davalılar vekili ise, her ne kadar meydana gelen kazayı müteakip düzenlenmiş bulunan kaza trafik raporuna göre %30 kusurun müvekkillerine ait takside, %70 kusurun ise davacı şirketin sigortalısı kamyonda olduğu tespit edilmişse de Asliye Ceza Mahkemesince yaptırılan inceleme sonunda müvekkillerinde ait takside hiçbir kusur olmadığı ve bu itibarla olayda %100 kusurun davacı sigorta şirketine sigortalı bulunan kamyonda olduğu hususunun 3 kişilik bilirkişi kurulunca bildirildiğini ve bu itibarla da olayda müvekkillerine ait takside kusur olmaması nedeniyle davacı sigorta şirketinin rücuan tazminat istemine kanuni imkan kalmadığını savunarak davanın reddine karar verilmesini istemiştir.

Mahalli mahkeme, Asliye Ceza Mahkemesince yaptırılan bilirkişi incelemesi ile, meydana gelen olayda %100 kusurun davacı sigorta şirketine sigortalı bulunan kamyonda olduğu hususunun anlaşıldığını ve ceza mahkemesi ilamının da kesinleşmiş bulunduğunu ve Borçlar Kanununda mutlaka yeniden bir bilirkişi tetkikatını zorunlu kılacak hüküm olmadığını belirterek yeniden kusur derecesinin tahkik ve tespitine mahkemece mahal bulunmadığı gerekçesi ile açılan rücu davasını reddetmiş, davacı sigorta şirketi vekilinin temyiz etmesi üzerine, Yargıtay Ticaret Dairesince, ( Her ne kadar ceza davası zımnında yaptırılan bilirkişi tetkikatı neticesinde elde edilen raporda, davalıların vasıtasını sevk ve idare eden şoförde kusur bulunmadığı ifade edilmiş ve buna müsteniden ceza davasında davalılar şoförü beraat etmiş ise de, davacının istinat ettiği delil tespiti raporunda davalıların olayda %30 kusuru bulundukları ifade edildiği ve ceza mahkemesinden verilen beraat kararı ve ceza mahkemesince tespit edilen kusurun takdiri ve zararın miktarını tayin hususunda hukuk hakimi, ceza mahkemesi kararı ve orada toplanan delillerle bağlı bulunmadığı cihetle davacının istinat ettiği delil tespiti raporu ve ceza mahkemesinde davalılar lehine verilen raporlar birlikte mütalaa edilerek kusur derecesinin hukuk mahkemesince mütehassıs bilirkişi heyetine ayrıca incelettirilmesi ve elde edilecek sonuca göre bir karar verilmesi gerekeceği ) nedeniyle bozulmuş, mahkemece önceki kararda direnilmiştir.

Borçlar Kanununun 53 üncü maddesi hükmüne göre; hukuk hakimi, ( ... kusur olup olmadığına karar vermek için ceza hukukunun mesuliyete dair hükümleri ile bağlı olmadığı gibi... kusurun takdiri ve zararının miktarını tayin... ) hususunda da keza ceza mahkemesi kararı ile bağlı değildir. Ceza ve Hukuk Mahkemeleri kararları arasındaki ilişkiyi düzenleyen Borçlar Kanununun sözü geçen hükmü Hukuk Hakimi ceza mahkemesinin kesinleşen kararı karşısında maddi hukuk bakımından kural olarak bağımsız kılmaktadır. Kanun koyucu cezayı müstelzim hükümlerle tazminatı öngören hükümleri sevkederken, daima yekdiğerinden farklı görüşlerle hareket etmiş bulunmaktadır. Bu itibarla Medeni Hukuktaki ve ceza hukukundaki hal suretleri ve özellikle mesuliyet şekilleri birbirinden farklı olacaktır. Zarar ve ziyana karar verecek olan hukuk hakimi ceza hukukunun mesuliyete mütedair hükümleri ile bağlı değildir. Keza, Ceza Muhakemeleri Usulü Kanununun hükümleri bir çok noktalarda ve özellikle delillerin takdirinde Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunundan ayrı prensipleri ihtiva etmektedir ( Andreas von Tuhr. Borçlar Hukuku, Cilt 1, Cevat Edege Tercümesi, Sayfa 412, OSER - Schönenberger, Dr. Recai seçkin Tercümesi Sayfa 490 ). Borçlar Kanununun 41, 43, 44, 47, 49, 50 ve özellikle 53 üncü maddesi hükümleri, hukuk hakiminin ceza mahkemesince tespit olunan kusur derecesi ile ve oradaki delillerle bağlı olmadığı ilkesi ile sevkedilmiş bulunmaktadır. Olayda söz konusu olan Borçlar Kanununun 53 üncü maddesi hükmü ile kanun koyucunun ortaya koyduğu ilke, hukuk hakiminin varacağı sonuçta bağımsız olduğu hususudur. Şurasını hemen belirtmek yerinde olur ki, hukuk hakiminin bu bağımsızlığı, sınırsız bir bağımsızlık değildir. Her ne kadar ceza hakiminin mahkumiyet ve beraate ilişkin olarak verdiği karar kusurun var olup olmadığı veya nispeti, zarar miktarı, temyiz kudreti ve illiyet bağı... gibi hususlarda hukuk hakimini bağlamaz ise de her mahkumiyet kararı o fiilin hukuka aykırılığını tespit etmesi bakımından hukuk hakimini bağlayıcı vasıftadır.

Dava konusu olayda davacı sigorta şirketi vekili, davanın açılmasına sebep olan kaza trafik raporu ile ceza mahkemesince yaptırılan bilirkişi incelemesi raporları arasında kusur derecesi yönünden aykırılık olduğunu ileri sürerek rapora itiraz etmiş ve yeni bir bilirkişi incelemesi yaptırılmasını istemiştir. Mahkemece Borçlar Kanununun 53 üncü maddesinin yukarıda açıklanan ilkeleri, davacının itirazı ve olayın özelliği yönünden gözönünde tutularak yeni bir bilirkişi incelemesi yaptırılmalıdır. Bu nedenlerle Özel Daire bozma kararına uyulmak gerekirken eksik incelemeye dayanan önceki kararda direnilmesi usul ve yasaya aykırıdır. Direnme kararı bozulmalıdır.

SONUÇ : Temyiz itirazlarının kabulü ile direnme kararının Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanununun 429 uncu maddesi uyarınca bozulmasına, birinci görüşmede yeterli çoğunluk sağlanamadığından, 10/01/1975 gününde ikinci görüşmede salt çoğunlukla karar verildi.

Diğer Bölümlerimiz +
Tüm Hukuki NET forumları + Hukuki Portal + Hukuk Haberleri + Sözleşme ve dilekçe örnekleri + Mevzuat ve bilimsel incelemeler + Hukukçu Blogları + Avukat ilanları + Videolar + Linkler + Ansiklopedi ve Sözlük +

İçtihat Arşivi  Eski içtihat dizini

Yargıtay Kararları 2007 2006 2005 2004 2003 2002 2001 1999 1998 1997 1996 1995 1994 1993 1992 1991 1990 1989 1988 1987 1986 1985 1984 1983 1982 1981 1980 1979 1978 1977 1976 1975 1974 1973 1927-1972