DAVA : Davacı vekili, noterce düzenlenen satış vaadi sözleşmesiyle davalının tapulu taşınmasını 130.000 liraya müvekkiline satmayı taahhüt ettiğini, 10.000 lirasını peşin aldığını, geri kalanının ferağ günü ödeneceğinin kararlaştırıldığını ve 25.000 lira da cezai şart öngörüldüğünü, davalının taşınmazı üçüncü kişiye sattığını idddia ederek davalıya peşin olarak 10.000 lira ile 25.000 lira cezai şart tutarı olarak 35.000 liranın alınmasına karar verilmesini istemiştir.

Mahkemece, kapora geri verildiğinden bu yöne ilişkin iddianın reddine, cezai şart olan 25.000 liranın alınmasına karar verilmiş, Yargıtay yoluna başvurulması üzerine bu karar cezai şart ve reddedilen kısım için avukatlık parasına hükmedilmemesi yönlerinden bozulmuştur. Özel daire cezai şarta ilişkin kısmı şu gerekçe ile bozmuştur: "Taraflarca kararlaştırılan cezai şartın Sözleşmeden umulan faydanın elde edilmesi, yükümlenilen borca aykırı davranmak yüzünden doğan zararın tutarı incelenmeden ve Borçlar Yasasının 161. maddesi hükmü gereği tartışılmadan aynen kabulü bozmayı gerektirir.

Mahkeme, dava konusunun satış taahüdünden cayma nedeniyle uğranılan zararın tazmini değil cezai şartın alınması istemini kapsadığı, bu nedenlede umulup elde edilmiyen faydanın ve borca aykırılıktan doğan zarar tutarının ispat ve incelenmesinin istenemiyeceği, B.K.nun 161. maddesi gereğinin de kararda tartışıldığı düşüncesiyle cezai şart yönünden önceki kararda direnmiş, diğer bozma nedenine uymuştur.

Temyiz eden ve duruşma isteyen: Davalı R.B. vekili avukat İ.T.

Duruşma yapılması için tayin olunan 25./4/1973 Çarşamba günü belli zamanda temyiz eden davalı R.B. adına Av. İ.T. geldi. Karşı taraf tebligata rağmen gelmedi.

Temyiz dilekçesinin süresinde verilip kaydedildiği incelenerek anlaşıldı.

Hukuk Genel Kurulunca gelen taraf vekilinin sözlü açıklaması dinlendikten sonra vaktin yetersizliğinden ötürü işin karara bağlanmasının başka bir güne bırakılması uygun görüldü:

KARAR : Bugün Hukuk Genel Kurulunca dosyadaki yazılar okunup iş anlaşıldıktan sonra gereği görüşüldü:

KARAR : B.K.nun 161. maddesinin son fıkrası hükmüne göre "Hakim fahiş gördüğü cezaları tenkis ile mükelleftir" Hakim tarafından re'sen gözönünde tutulması gereken bu hükmün uygulanabilmesi, önce sözleşmeden beklenilen faydanın elde edilememesi ve borca aykırı davranılması yüzünden doğan zarar tutarının incelenmesini zorunlu kılar. Yapılacak inceleme sonunda hesabedilecek zarar tutarına göre cezai şart adalet ve hakkaniyet gereklerine aşikar surette aykırı görülürse cezai şartın fahiş telakki olunması gerekir. Ayrıca, mahkemenin B.K.nun yukarıda sözü edilen hükmünü uygularken kullanacağı takdir hakkının da, Yargıtay'ın denetimine olanak vermeye elverişli objektif esaslara dayanması zorunludur. Bozma gereğince bu esaslara uygun bir biçimde inceleme yapılarak sonucuna göre karar verilmek gerekirken, eksik incelemeye dayanan ve genel ifadelerle yetinen önceki kararda direnilmesi usul ve yasaya aykırıdır. Direnme kararı bu nedenle bozularak, uyulan kısmın incelenmesi için dosya özel daireye gönderilmelidir.

SONUÇ : 1 - Temyiz itirazlarının kabulü ile direnme kararının yukarıda açıklanan nedenle bozulmasına, avukatlık ücret tarifesine göre davalı yararına takdir olunan 850 lira avukatlık parasının karşı taraftan alınmasına,

2 - Kararın bozmaya uyularak verilen kısmının incelenmesi için dosyanın Yargıtay 4. Hukuk Dairesi Başkanlığına gönderilmesine 3/10/1973 gününde oybirliğiyle karar verildi.

Diğer Bölümlerimiz +
Tüm Hukuki NET forumları + Hukuki Portal + Hukuk Haberleri + Sözleşme ve dilekçe örnekleri + Mevzuat ve bilimsel incelemeler + Hukukçu Blogları + Avukat ilanları + Videolar + Linkler + Ansiklopedi ve Sözlük +

İçtihat Arşivi  Eski içtihat dizini

Yargıtay Kararları 2007 2006 2005 2004 2003 2002 2001 1999 1998 1997 1996 1995 1994 1993 1992 1991 1990 1989 1988 1987 1986 1985 1984 1983 1982 1981 1980 1979 1978 1977 1976 1975 1974 1973 1927-1972