DAVA : Taraflar arasındaki alacak davasından dolayı yapılan yargılama sonunda; İstanbul 17 nci Asliye Hukuk Hakimliğinden verilen 7.5.1965 gün ve 756/288 sayılı hükmün incelenmesi davalı vekili tarafından istenilmiş olmakla Yargıtay 9 ncu Hukuk Dairesince: (Davacı Cumartesi günleri öğleden sonraki fazla çalışmalariyle haftanın diğer günlerindeki fazla çalışmaları karşılığının ödetilmesine kararv erilmesini istemiştir.

Davalı, iki türlü cetvel düzenleyerek bir yazı ile mahkemeye göndermiştir. Bu yazı ile cetvellerin birlikte incelenmesinden davacının zaman aşımına uğramayan sürenin başlangıç gününden 1.4.1961 gününe kadar geçen sürede Cumartesi günleri öğleden sonra 4 veya 5 saat fazla çalışma yaptığının ve 1.4.1961 gününden 1.7.1963 gününe karad geçen sürede de Cumartesi günleri öğleden sonra sadece yarım saat fazla çalışma yaptığının ve 1.4.1961 gününden başlayarak Cumartesi günleri yapılmakta olan fazla çalışmaların yarım saati Cumartesi günü öğleden sonra yapılmak üzere bırakılıp gerisinin haftanın diğer günlerinde de günde yarım saat fazla çalışmanın aylık çalışma ortalaması günde 8 saati aşamadğından fazla çalışma olarak kabulünün mümkün olmadığının savunulduğu anlaşılmaktadır.

Bu savunmaya göre, davacı 1.4.1961 tarihinden sonra da Cumartesi günleri çalışmalarının daha fazla olduğunu iddia ettiği takdirde bu konudaki delilleri toplanıp Cumartesi günlerinde fazla çalışma süresinin tesbit edilmesi ve varılacak sonuç uyarınca isteğin karara bağlanması gerekir. Birbirini tutmayan iki cetvel muhteviyatı bağdaştırılmadan ve özellikle davalı idarenin gönderdiği yazı incelenmeden yaz4lı şekilde karar verilmesi yasaya aykırıdır. Öteyandan 6145 Sayılı Kanunun 15 nci maddesinin 2 nci fıkrasında olağan üstü haller dışında memur ve hizmetlilerin çalışma süresi aylık ortalamasının günde 8 saati geçemiyeceği bildirilmiştir. o halde, davacının aylık çalışmasının ortalaması günde 8 saat geçtiği takdirde bu geçen miktar kadar fazla çalışma parası isteyebilir.

Davalı da bu yönü savunmasında açıkça belirtmiştir. Savunma üzerinden durulup inceleme yapılması ve sonucuna göre hafta tatili dışındaki günlere ilişkin fazla çalışma isteği hakkında bir karar verilmesi zorunluduru. Mahkemenin eksik verilmesi zorunludur. Mahkemenin eksik incelemeye dayanarak bu kısım isteği dahi kabul etmesi yasaya aykırıdır.

Temyiz edilen kararın yukarıda yazılı sebeplerden dolayı bozulmasına, (9434/9410 sayı ile 23.11.1965 gününde) karar verilip yerine geri çvrilmekle yeniden yapılan yargılama sonunda; bazı sebep ve düşüncelerle eski hükümde direnmeye karar verilmiştir. Hukuk Genel Kurulunca incelenerek direnmeyi kapsayan son hükmün süresinde temyiz edildiği anlaşıldıktan ve dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra gereği görüşülüdü :

KARAR : Görev konusu kamu düzeni ile ilgili olduğundan usule ait kazanılmış hak kuralının istisnasındır. Özel Daire, bozma ilamında bu konuya ilişilmemiş ise de bu husus her zaman ve resen gözönünde tutulabilir. Bu itibarla Hukuk Genel Kurulunda işin esasının incelenmesinde önce yargı yerinin belirtilmesi tartışma konusu yapılmıştır.

Genel, katma ve özel bütçelerle yönetilen kurumlar ve özel dairelere ait daire ve kurumlardan maaş ve ücret alan personel ile idare arasınaki ilişki, iş akdiyle doğmuş bir lizmet ve iş ilişkisi değildir. İdarenin memurlarıyle olan ilişkisi görevlinin gördüğü işin niteliği ne olursa olsun, atama tasarrufundan doğar. Bu da Kamunun alanına giren bir ilişkidir.

İşçi, hizmet akdine dayanarak herhangi bir işte ücret karşılığı çalışan kimsedir. Bir kimsenin işçi sayılabilmesi için sadir. Bir kimsenin işçi sayılabilmesi için hizmet anlaşması zorunluğu vardır. Halbuki davacı ile davalı arasında akdedilmiş bir hizmet sözleşmesi yoktur. Aralarındaki hukuki ilişki tayin tasarrufuna bağlı kamu alanına giren, idare ve kanun, tüzük ve yönetmeliklerle düzenlenmiş bir kamu ilişkisidir. O halde davacı işçi, değil, kamu hizmeti görevlisidir.

Kamu İdare Kurumlarının, kamu personelleri hakkındaki karar ve işlemleri idari karar ve işlem niteliğidir. İdare ile kamu hizmeti görevlisi arasındaki idari kanunlarla düzenlenmiş uyuşmazlıklığı cözümlemeye idari yargı yeri görevli olduğundan davanın görev yönünden reddi gerekir. Mahkemece davalının görev itirazının reddine karar verilmesi usule ve yasaya aykırıdır. O halde mahkemenin direnme kararının bu yönden bozulması gerekir.

SONUÇ : Temyiz itirazlarının kabulüne, direnme kararının yukarıda gösterilen nedenle HUMK.'nun 429 uncu maddesi gereğince BOZULMASINA, oybirliğiyle karar verildi.

Diğer Bölümlerimiz +
Tüm Hukuki NET forumları + Hukuki Portal + Hukuk Haberleri + Sözleşme ve dilekçe örnekleri + Mevzuat ve bilimsel incelemeler + Hukukçu Blogları + Avukat ilanları + Videolar + Linkler + Ansiklopedi ve Sözlük +

İçtihat Arşivi  Eski içtihat dizini

Yargıtay Kararları 2007 2006 2005 2004 2003 2002 2001 1999 1998 1997 1996 1995 1994 1993 1992 1991 1990 1989 1988 1987 1986 1985 1984 1983 1982 1981 1980 1979 1978 1977 1976 1975 1974 1973 1927-1972