 |
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
T.C.
YARGITAY
Hukuk Genel Kurulu
E: 1963/21
K: 1963/24
T: 06.03.1963
DAVA : Davacı avukatı; davalı üç ayda bir peşinen ödenmesi gereken kira paralarını süresinde ödememek suretiyle bir kira yılı içinde iki haklı ihtara sebebiyet verdiğinden davalının kiralanandan çıkartılmasına karar verilmesini istemiştir.
Taraflar iddia ve savunmalarına, kontrato, ihtarnameler, makbuzlar ve dosyadaki yazılara göre, sübut bulan dava veçhile davalının kiralanandan çıkartılmasına dair verilen hükmün Yargıtay 6. Hukuk Dairesince: (Dava 6570 sayılı Gayrimenkul Kiraları Hakkındaki Kanunun 7. maddesinin (E) bendine dayanılarak açılmıştır. Her ne kadar 26.8.1960 tarihli ikinci ihtarnamenin haklı olduğu anlaşılmakta ise de, davalı peşin ödenmesi gereken Mayıs, Haziran ve Temmuz aylarına ait üç aylık kira borcunu 26.7.1960 gününde keşide ve 29.7.1960 tarihinde kendisine tebliğ edilen, ilk ihtarnamenin tebliğinden bir gün evvel yani 28.7.1960 tarihinde ödemiş bulunduğuna göre, bu ilk ihtarnamenin haklı olmadığını kabul iktiza eder. Bu itibarla sabit olmayan davanın reddine karar verilmek gerekirken aksine görüş ve düşünce ile yazılı şekilde mecurun tahliyesine karar verilmesi yolsuz olduğundan hükmün gösterilen sebeplerle bozulmasına) karar verilip yerine geri çevrilmekle, yeniden yapnılan yargılama sonunda; bazı sebep ve düşüncelerle eski hükümde direnmeye karar verilmiştir.
KARAR : 1 - 6570 sayılı Kanunun 7. maddesinin (E) bendinde bir yıl içinde iki haklı ihtar yapılmış olması halinde kiracının çıkartılması kabul edilmiştir. İhtar yapılmış olması demek kira ödenmesi için ihtarın kiracıya tebliğ edilmiş olması demektir. İhtar kağıdının notere verilmiş olması, hukuk bakımından ihtar yapılmış olması demek değildir. Gerçekten ihtar, hukuki nitelikçe, tamamlanması ulaşmaya bağlı bildirimlerden (beyanlardan)dır. Bu bakımdan kiracının kirayı zamanında ödemeyerek kiralayanı notere ihtar kağıdı vermek zorunda bırakmasıyla, haklı ihtarın yapılmış sayılacağı yollu görüş, yasaya uygun sayılamaz.
2 -a) İhtarın amacı, kiracıyı kanundan doğan ödevini yerine getirmeye çağırmaktır ve ona kira parasını ödetmektir. Kiracının ihtarı öğrenmesi üzerine kira parasını ödemiş olması halindedir ki ihtar, amacına ulaşmış olur; demek ki ihtar kağıdının notere verilmesinden sonra ve fakat durumu öğrenmezden önce kiracının kirayı ödemiş olması halinde ihtar amacına ulaşmış olmaz ve böyle bir ihtar, sonradan kiracıya tebliğ edilmiş bulunsa bile, yapılmış haklı bir ihtar sayılamaz. Nitekim, Hukuk Genel Kurulunun 6/33 Esas, 33 Karar sayılı ve 5.7.1953 günlü kararında da aynı görüş benimsenmiştir.
b) Milli Korunma Kanununun kira konusuna ilişkin 30. maddesinin ilk şekillerinde de iki haklı ihtar sebebiyle kiracı çıkartma halinde, yalnızca Borçlar Kanununun 260. maddesi hükmünden yararlanmakta idi. Bu maddeye göre ihtar yapılınca, bir aylık süre içinde kirayı ödeyen kiracılar, kiralayanı akdi bozma imkanından yoksun bırakmakta, bu durum birçok kez tekrarlanmakta, kiralayanlar çaresizlik içinde birçok ihtar kağıdı giderlerine katlanmakta, ödevine bağlı olmayan kiracılar isme kiralanandan çıkarılmamakta idi. Bu çekilmez duruma son vermek üzere iki haklı ihtar üzerine kiracı çıkartma esası, Milli Korunma Kanununun 30. maddesinin değişikliklerinden birinde benimsenmiş ve bu hüküm 6570 sayılı Kanuna da alınmıştır. Bu kiracı çıkartma sebebinin (Açıkladığımız) kanuna konuluş amacı gözönünde tutulursa, ancak ihtarın tekliğinden sonra para ödenmesi halindedir ki haklı ihtarın gerçekleşmiş olduğunun kabul edilebileceği sonucuna varılır. Kiracının herhangi bir şekilde tebliğinden önce ihtarı öğrenmiş ve bunun üzerine kira parasını ödemiş olduğunun ispat, edilmiş olması halinde olayda Medeni Kanunun 2. maddesi uygulanarak ihtarın yapılmasından sonra kiranın ödenmiş bulunduğu kabul edilebilirse de, burada böyle bir durum yoktur.
3 - Yukarıdaki bentlerdeki açıklamalar karşısında, temyiz itirazları yerinde, direnme kararı kanuna aykırıdır.
SONUÇ : Direnme kararının, dava reddedilmek üzere, Hukuk Yargılamaları Usulü Kanununun 429. maddesi gereğince BOZULMASINA, ve dökümü aşağıda yazılı 1300 kuruş ilam giderlerinin ileride haksız çıkacak tarafa yükletilmesine 6.3.1963 gününde oyçokluğu ile karar verildi.