Davacı şirketin mahkeme kararı uyarınca haksız çıkan taraf olması sıfatıyla icra yoluyla ödediği vekalet ücreti üzerinden 193 sayılı Kanunun 94.maddesi uyarınca tevkifat yapma zorunluğu bulunmamaktadır
Ekleyen: Av.tayfun Eyilik | Tarih: 2-06-2015 | Kategori: İçtihat | Not 
T.C.
İSTANBUL
9. VERGİ MAHKEMESİ
ESAS NO: 2015/693
KARAR NO: 2015/1181
“Davacı şirketin mahkeme kararı uyarınca haksız çıkan taraf olması sıfatıyla icra yoluyla ödediği vekalet ücreti üzerinden 193 sayılı Kanunun 94.maddesi uyarınca tevkifat yapma zorunluğu bulunmamaktadır,”
DAVACI: ......VARLIK YÖNETİMİ A.Ş
VEKİLİ: AV. .....
.
DAVALI: MECİDİYEKÖY VERGİ DAİRESİ MÜDÜRLÜĞÜ
VEKİLİ: AV. .......
DAVANIN ÖZETİ: Davacı şirket adına, davalı taraf avukatlık hizmetine istinaden yapılan
ödemelerden tevkif edilen stopajın beyan edilmediğinden bahisle 2011/2 dönemine ilişkin
olarak tarh olunan vergi ziyaı cezalı gelir stopaj vergisinin;re'sen tarhiyata konu olabilecek
gelir(stopaj) vergisinin mevcut olmadığı, anılan tutarın icra dairesine ödenen toplam tutar
içerisinde yer aldığı, iddia edilerek kaldırılması istenilmektedir.
SAVUNMANIN ÖZETİ: Av. ...... tarafından davacı şirkete verilen hizmet
karşılığı yapılan ödemelerden tevkif edilen gelir stopaj tutarının ilgili dönem beyannamesine
dahil edilmediğinin tespiti üzerine takdir komisyonunun 05.01.2015 tarih ve 2 sayılı kararına
istinaden davacı adına cezalı tarhiyat yapıldığı,gerçekleştirilen işlemlerin yasal ve yerinde
olduğu ileri sürülerek davanın reddi gerektiği savunulmaktadır.
TÜRKMİLLETİADINA
Karar veren İstanbul 9.Vergi Mahkemesi'nce, dava dosyası incelenerek gereği
düşünüldü;
Dava, davacı şirket adına,davalı taraf avukatlık hizmetine istinaden yapılan
ödemelerden tevkif edilen stopajın beyan edilmediğinden bahisle 2011/2 dönemine ilişkin
olarak 20150113135030000002 sayılı vergi/ceza ihbarnamesi ile tarh olunan vergi ziyaı cezalı
gelir stopaj vergisinin kaldırılması istemiyle açılmıştır.
193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu'nun 65. maddesinde; her türlü serbest meslek
faaliyetinden doğan kazançların serbest meslek kazancı olduğu, serbest meslek faaliyetinin;
sermayeden ziyade şahsi mesaiye ilmi veya mesleki bilgiye veya ihtisasa dayanan ve ticari
mahiyette olmayan işlerin işverene tabi olmaksızın şahsi sorumluluk altında kendi nam ve
hesabına yapılması olduğu hükme bağlanmıştır.
Aynı Kanunun 94/2(a) maddesinde ise; yaptıkları serbest meslek işleri dolayısıyla bu
işleri icra edenlere yapılan ödemelerden tevkifatyapılacağı öngörülmüştür.
213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun "makbuz mecburiyeti" başlıklı 236. maddesinde;
serbest meslek erbabının, mesleki faaliyetlerine ilişkin her türlütahsilat için iki nüsha serbest
meslek makbuzu tanzim etmek ve bir nüshasını müşteriye vermek, müşterinin de bu makbuzu
istemek ve almak mecburiyetinde olduğu, "makbuz muhteviyatı" başlıklı 237. maddede ise,
serbest meslek makbuzlarına makbuzu verenin soyadı, adı ve ünvanı, adresi, vergi dairesi ve
hesap numarası, müşterinin soyadı, adı veya ünvanı ve adresi, alınan paranın miktarı, paranın
alındığı tarihin yazılacağı ve bu makbuzların serbest meslek erbabı tarafından imzalanacağı,
serbest meslek makbuzlarının seri ve sıra numarası dahilinde teselsül ettirileceği
belirlenmiştir.
Öte yandan, 1136 sayılı Avukatlık Kanunu'nun "Avukatlık ücreti" başlıklı 164.
maddesinde, avukatlık ücretinin, avukatın hukuki yardımın karşılığı olan meblağ veya değeri
ifade edeceği, son fıkrasında ise; dava sonunda, kararla tarifeye dayanılarak karşı tarafa
yüklenecek vekalet ücretinin avukata ait olduğu, bu ücretin, iş sahibinin borcu nedeniyle takas
ve mahsup edilemeyeceği, haczedilemeyeceği yolunda düzenleme yapılmıştır.
Yukarıda yer verilen yasal düzenlemelere göre, avukatlık mesleğinin serbest meslek
faaliyeti, bu meslekte elde edilen kazancın da serbest meslek kazancı olduğu, serbest meslek
faaliyetini icra edenlere yapılan ödemelerin 193 sayılı Kanunun 94/2(a) maddesi kapsamında
tevkifata tabi ödemeler olduğu sonucuna varılmaktadır.
Dava dosyasının incelenmesinden; davacı şirketin, Temlik Alan(Davalı) olarak yer
aldığı ve aleyhine sonuçlanan İzmir 11.Sulh Hukuk Mahkemesi'nin Esas:2008/1085,
Karar:2010/559 sayılı kararına istinaden, Karşıyaka 1.İcra Müdürlüğü'nün 2011/210 Esas
sayılı dosyasına yatırmış olduğu yargılama giderleri sonucu, aynı davada davacı vekili olan
Av.Özgür AÇIKGÖZ'ün icra veznesinden çekmiş olduğu vekalet ücreti için davacı ..... Yönetim A.Ş. adına düzenlediği serbest meslek makbuzunda yer alan gelir stopaj
vergisinin davacı tarafından ödenmediği iddiasıyla resen dava konusu cezalı tarhiyatın
yapıldığı anlaşılmaktadır.
Olayda; mahkeme kararı uyarınca karşı taraf avukatınaödenmek üzere icra dairesine
yatırılan vekalet ücreti, ödeyen tarafın karşı taraf avukatından aldığı hizmetin karşılığı
değildir. Zaten belirtilen şekilde vekalet ücretine hak kazanan avukatların, karşı borçlu tarafa
serbest meslek faaliyeti kapsamında bir hizmet sunmaları hukuken mümkün olamaz.
Burada vekalet ücreti ödeyen için bir hizmet karşılığı değildir. Tamamen
HukukMuhakemeleri Kanunu ve Avukatlık Kanununa göre ve mahkeme kararı uyarınca
ödenmektedir. Ödenen bu tutarın özel hukuk açısından, mahkeme kararı ile belirlenmiş bir
alacak niteliğinde olmadığı, dava konu alacağın ferisi niteliğinde yargılama gideri olduğu,
Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 441. maddesi ve anılan Yargıtay içtihatları Birleştirme
Kurulu'nun 29/05/1957 günlü E:1957/4; K:1957/16 sayılı kararı ile açıkça ortaya
konulmuştur.
Dolayısıyla Avukatlık Kanununa göre haklı çıkan tarafın avukatına ait olan bu
vekalet ücretinin, elde eden avukat için Gelir vergisi Kanunu açısından serbest meslek kazancı
niteliğinde olmasına rağmen, hem verilen hizmet karşılığı elde edilen bir bedel niteliğinde
ilişkisi bulunmayan ve hizmetin tarafı olmayan davacı şirketin mahkeme kararı uyarınca
haksız çıkan taraf olması sıfatıyla icra yoluyla ödediği vekalet ücreti üzerinden 193 sayılı
Kanunun 94.maddesi uyarınca tevkifat yapma zorunluğu bulunmamaktadır.
Kaldı ki, 375 seri no'lu Gelir Vergisi Kanunu Genel Tebliğinde icra dairelerince
borçludan alınarak müvekkili adına takibat yapan alacaklı taraf avukatına ödenmesine karar
verilen avukatlık (vekalet) ücretinin avukata ödendiği anda, avukat tarafından borçlu adına en
az iki nüsha serbest meslek makbuzu düzenlenecek olup, bir nüshasının ödemeyi yapan
memura verileceği, makbuzun avukatta kalan nüshasına ise icra dairesince ödemenin yapılmış
olduğuna dair şerh düşülmesi ve ödemeyi yapan memur tarafından imzalanması şartının
aranmayacağının belirtilmesinden ise; serbest meslek makbuzunun bir nüshasının ödemeyi
yapan icra memuruna verildiği gözönüne alındığında, davacı tarafından mahkeme kararına
göre noksansız ödenen vekalet ücretinden kesintinin yapılması davacıya değil, icra
müdürlüğüne düşen bir sorumluluktur. Dolayısıyla, davacı şirketin bu yönüyle de tevkifat
yapma zorunluluğu söz konusu değildir.
Bu itibarla;davacı şirket adına yapılan vergi ziyaı cezalı gelir (stopaj) vergisi
tarhiyatında yasal isabet görülmemiştir
Açıklanan nedenlerle, davanın kabulüne,dava konusu vergi ziyaı cezalı gelir (stopaj)
vergisi tarhiyatının iptaline, aşağıda dökümü yapılan 68,40-TL yargılama giderinin davalı
tarafından davacıya ödenmesne,Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca davacı vekili lehine
750,00TL vekalet ücretine hükmedilmesine ve davalı tarafından ödenmesine, artan posta
avansının kararın kesinleşmesinden sonra davacıya iadesine,kararın tebliğini izleyen günden
itibaren 30 gün içinde İstanbul Bölge İdare Mahkemesi nezdinde itiraz yolu açık olmak üzere,
20/05/2015 tarihinde karar verildi.
HAKİM
İSTANBUL
9. VERGİ MAHKEMESİ
ESAS NO: 2015/693
KARAR NO: 2015/1181
“Davacı şirketin mahkeme kararı uyarınca haksız çıkan taraf olması sıfatıyla icra yoluyla ödediği vekalet ücreti üzerinden 193 sayılı Kanunun 94.maddesi uyarınca tevkifat yapma zorunluğu bulunmamaktadır,”
DAVACI: ......VARLIK YÖNETİMİ A.Ş
VEKİLİ: AV. .....
.
DAVALI: MECİDİYEKÖY VERGİ DAİRESİ MÜDÜRLÜĞÜ
VEKİLİ: AV. .......
DAVANIN ÖZETİ: Davacı şirket adına, davalı taraf avukatlık hizmetine istinaden yapılan
ödemelerden tevkif edilen stopajın beyan edilmediğinden bahisle 2011/2 dönemine ilişkin
olarak tarh olunan vergi ziyaı cezalı gelir stopaj vergisinin;re'sen tarhiyata konu olabilecek
gelir(stopaj) vergisinin mevcut olmadığı, anılan tutarın icra dairesine ödenen toplam tutar
içerisinde yer aldığı, iddia edilerek kaldırılması istenilmektedir.
SAVUNMANIN ÖZETİ: Av. ...... tarafından davacı şirkete verilen hizmet
karşılığı yapılan ödemelerden tevkif edilen gelir stopaj tutarının ilgili dönem beyannamesine
dahil edilmediğinin tespiti üzerine takdir komisyonunun 05.01.2015 tarih ve 2 sayılı kararına
istinaden davacı adına cezalı tarhiyat yapıldığı,gerçekleştirilen işlemlerin yasal ve yerinde
olduğu ileri sürülerek davanın reddi gerektiği savunulmaktadır.
TÜRKMİLLETİADINA
Karar veren İstanbul 9.Vergi Mahkemesi'nce, dava dosyası incelenerek gereği
düşünüldü;
Dava, davacı şirket adına,davalı taraf avukatlık hizmetine istinaden yapılan
ödemelerden tevkif edilen stopajın beyan edilmediğinden bahisle 2011/2 dönemine ilişkin
olarak 20150113135030000002 sayılı vergi/ceza ihbarnamesi ile tarh olunan vergi ziyaı cezalı
gelir stopaj vergisinin kaldırılması istemiyle açılmıştır.
193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu'nun 65. maddesinde; her türlü serbest meslek
faaliyetinden doğan kazançların serbest meslek kazancı olduğu, serbest meslek faaliyetinin;
sermayeden ziyade şahsi mesaiye ilmi veya mesleki bilgiye veya ihtisasa dayanan ve ticari
mahiyette olmayan işlerin işverene tabi olmaksızın şahsi sorumluluk altında kendi nam ve
hesabına yapılması olduğu hükme bağlanmıştır.
Aynı Kanunun 94/2(a) maddesinde ise; yaptıkları serbest meslek işleri dolayısıyla bu
işleri icra edenlere yapılan ödemelerden tevkifatyapılacağı öngörülmüştür.
213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun "makbuz mecburiyeti" başlıklı 236. maddesinde;
serbest meslek erbabının, mesleki faaliyetlerine ilişkin her türlütahsilat için iki nüsha serbest
meslek makbuzu tanzim etmek ve bir nüshasını müşteriye vermek, müşterinin de bu makbuzu
istemek ve almak mecburiyetinde olduğu, "makbuz muhteviyatı" başlıklı 237. maddede ise,
serbest meslek makbuzlarına makbuzu verenin soyadı, adı ve ünvanı, adresi, vergi dairesi ve
hesap numarası, müşterinin soyadı, adı veya ünvanı ve adresi, alınan paranın miktarı, paranın
alındığı tarihin yazılacağı ve bu makbuzların serbest meslek erbabı tarafından imzalanacağı,
serbest meslek makbuzlarının seri ve sıra numarası dahilinde teselsül ettirileceği
belirlenmiştir.
Öte yandan, 1136 sayılı Avukatlık Kanunu'nun "Avukatlık ücreti" başlıklı 164.
maddesinde, avukatlık ücretinin, avukatın hukuki yardımın karşılığı olan meblağ veya değeri
ifade edeceği, son fıkrasında ise; dava sonunda, kararla tarifeye dayanılarak karşı tarafa
yüklenecek vekalet ücretinin avukata ait olduğu, bu ücretin, iş sahibinin borcu nedeniyle takas
ve mahsup edilemeyeceği, haczedilemeyeceği yolunda düzenleme yapılmıştır.
Yukarıda yer verilen yasal düzenlemelere göre, avukatlık mesleğinin serbest meslek
faaliyeti, bu meslekte elde edilen kazancın da serbest meslek kazancı olduğu, serbest meslek
faaliyetini icra edenlere yapılan ödemelerin 193 sayılı Kanunun 94/2(a) maddesi kapsamında
tevkifata tabi ödemeler olduğu sonucuna varılmaktadır.
Dava dosyasının incelenmesinden; davacı şirketin, Temlik Alan(Davalı) olarak yer
aldığı ve aleyhine sonuçlanan İzmir 11.Sulh Hukuk Mahkemesi'nin Esas:2008/1085,
Karar:2010/559 sayılı kararına istinaden, Karşıyaka 1.İcra Müdürlüğü'nün 2011/210 Esas
sayılı dosyasına yatırmış olduğu yargılama giderleri sonucu, aynı davada davacı vekili olan
Av.Özgür AÇIKGÖZ'ün icra veznesinden çekmiş olduğu vekalet ücreti için davacı ..... Yönetim A.Ş. adına düzenlediği serbest meslek makbuzunda yer alan gelir stopaj
vergisinin davacı tarafından ödenmediği iddiasıyla resen dava konusu cezalı tarhiyatın
yapıldığı anlaşılmaktadır.
Olayda; mahkeme kararı uyarınca karşı taraf avukatınaödenmek üzere icra dairesine
yatırılan vekalet ücreti, ödeyen tarafın karşı taraf avukatından aldığı hizmetin karşılığı
değildir. Zaten belirtilen şekilde vekalet ücretine hak kazanan avukatların, karşı borçlu tarafa
serbest meslek faaliyeti kapsamında bir hizmet sunmaları hukuken mümkün olamaz.
Burada vekalet ücreti ödeyen için bir hizmet karşılığı değildir. Tamamen
HukukMuhakemeleri Kanunu ve Avukatlık Kanununa göre ve mahkeme kararı uyarınca
ödenmektedir. Ödenen bu tutarın özel hukuk açısından, mahkeme kararı ile belirlenmiş bir
alacak niteliğinde olmadığı, dava konu alacağın ferisi niteliğinde yargılama gideri olduğu,
Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 441. maddesi ve anılan Yargıtay içtihatları Birleştirme
Kurulu'nun 29/05/1957 günlü E:1957/4; K:1957/16 sayılı kararı ile açıkça ortaya
konulmuştur.
Dolayısıyla Avukatlık Kanununa göre haklı çıkan tarafın avukatına ait olan bu
vekalet ücretinin, elde eden avukat için Gelir vergisi Kanunu açısından serbest meslek kazancı
niteliğinde olmasına rağmen, hem verilen hizmet karşılığı elde edilen bir bedel niteliğinde
ilişkisi bulunmayan ve hizmetin tarafı olmayan davacı şirketin mahkeme kararı uyarınca
haksız çıkan taraf olması sıfatıyla icra yoluyla ödediği vekalet ücreti üzerinden 193 sayılı
Kanunun 94.maddesi uyarınca tevkifat yapma zorunluğu bulunmamaktadır.
Kaldı ki, 375 seri no'lu Gelir Vergisi Kanunu Genel Tebliğinde icra dairelerince
borçludan alınarak müvekkili adına takibat yapan alacaklı taraf avukatına ödenmesine karar
verilen avukatlık (vekalet) ücretinin avukata ödendiği anda, avukat tarafından borçlu adına en
az iki nüsha serbest meslek makbuzu düzenlenecek olup, bir nüshasının ödemeyi yapan
memura verileceği, makbuzun avukatta kalan nüshasına ise icra dairesince ödemenin yapılmış
olduğuna dair şerh düşülmesi ve ödemeyi yapan memur tarafından imzalanması şartının
aranmayacağının belirtilmesinden ise; serbest meslek makbuzunun bir nüshasının ödemeyi
yapan icra memuruna verildiği gözönüne alındığında, davacı tarafından mahkeme kararına
göre noksansız ödenen vekalet ücretinden kesintinin yapılması davacıya değil, icra
müdürlüğüne düşen bir sorumluluktur. Dolayısıyla, davacı şirketin bu yönüyle de tevkifat
yapma zorunluluğu söz konusu değildir.
Bu itibarla;davacı şirket adına yapılan vergi ziyaı cezalı gelir (stopaj) vergisi
tarhiyatında yasal isabet görülmemiştir
Açıklanan nedenlerle, davanın kabulüne,dava konusu vergi ziyaı cezalı gelir (stopaj)
vergisi tarhiyatının iptaline, aşağıda dökümü yapılan 68,40-TL yargılama giderinin davalı
tarafından davacıya ödenmesne,Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca davacı vekili lehine
750,00TL vekalet ücretine hükmedilmesine ve davalı tarafından ödenmesine, artan posta
avansının kararın kesinleşmesinden sonra davacıya iadesine,kararın tebliğini izleyen günden
itibaren 30 gün içinde İstanbul Bölge İdare Mahkemesi nezdinde itiraz yolu açık olmak üzere,
20/05/2015 tarihinde karar verildi.
HAKİM