Bedelli Askerlik ve Obezite Hakkında Açıklama/Yorum
Merhaba,
Uzun süredir Hukuki NET forumlarından çeşitli konularda faydalanmaktayım. Bedelli askerlik ve obezite nedeniyle sevk erteleme/ertesi yıla bırakma (Made 33, C bendi - 33/C diye geçer) kararı konusunda bir kaç gündür yaşanan karmaşayı da özellikle beni ilgilendirdiğinden dolayı takip ediyorum. Kendi adıma bir açıklama yapmayı uygun gördüm, en azından bir kesimi rahatlatacağını düşünüyorum. Yorumlarım konusunda hukuki uzmanlığı olan kişilerin doğruluğuna dair destek ya da düzeltmelerini alabilirsem çok mutlu olurum.
Milli Savunma Bakanı yaptığı açıklamada firari, yaş büyüten ve obezlerin yasadan yararlanamayacağını belirtmişti. Bu konu özellikle televizyonlarda bas bas bağırılarak haber yapıldı. Komisyondan geçen kanun tasarısının metni internetten rahatlıkla edinilebilir. Bu tasarıya göre yasanın iki temel şartı var. Birincisi fiilen askerlik hizmetine başlamamış olmak (firariler bu kapsama girer) ve yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 30 yaşından gün almış olmak (daha önceki benzer AYİM kararlarına ve Askerlik Kanunu'na göre askerlik çağına geldikten sonra nüfus kayıtlarında yapılan yaş değişiklikleri hiç bir şekilde TSK tarafından dikkate alınmaz). Bu iki şartın dışında her ne sebeple olursa olsun, kişiler yasa kapsamında değerlendirilir. Parantez içinde belirttiğim durumlar, bu iki temel maddenin uygulamaya dair yorumlarıdır. Yasa tasarısında özellikle belirtilmiş "firariler yararlanamaz" ya da "yaşını büyütenler yararlanamaz" şeklinde geçiçi ek madde vb. yoktur.
Obezite konusuna gelince. Bahsi geçen yararlanamama durumu, 30 yaş şartı kapsamında değerlendirildiğinde ortaya çıkmaktadır. Bildiğiniz gibi C sınıfı erteleme veya ertesi yıla bırakma kararları mevcut sağlık sorununun nekahat dönemi söz konusu olduğunda verilmektedir. Askeri hastanelerin yükümlüyü en fazla beş yıl boyunca belirli aralıklarla muayene ederek C sınıfı erteleme vermek, beşinci yılın sonunda ise B veya D kararı ile (eğer elverişsizlik şartı sürüyorsa) askerliğe elverişsizliğine hükmetme zorunluluğu vardır. Bu durum bedelli askerlikten faydalanmak isteyen yükümlüleri nasıl etkiliyor?
Eğer yükümlü, 30 yaşından gün aldığı tarihte halihazırda 33/C kararıyla askerliği ertelenmeye başlamışsa ve bu kanun çıktığında beş yıllık erteleme süreci devam ediyorsa bedelli askerlik kanunundan faydalanamayacak. Bunu örnekleyerek anlatayım:
1. Yükümlü
------------------
31 yaşına kadar akademik kariyerine devam ederek tecil hakkını kullanmış, 2010 yılında askerlik kararı aldırmak istemiş, askerlik şubesi tarafından askeri hastaneye sevkedilmiş ve bir yıl sevk ertelemesi kararı almıştır. Bu kişi sevk kararı aldırdığı yaşı 30 üzerindedir.
YASADAN FAYDALANIR (başka herhangi bir engeli olmadığını varsayıyorum)
2. Yükümlü
------------------
29 yaşından gün aldığı yıl askerlik şubesine sevk kararı aldırmak için gider. Askerlik şubesi tarafından askeri hastaneye sevkedilir ve 33/C kapsamında sevk ertelemesi almaya başlar. Bedelli askerlik kanunu çıktığı tarihte henüz elverişsizlik kararı almamış, ancak ikinci ertelemesini aldığı tarihte yaşı 31 olmuştur.
YASADAN FAYDALANAMAZ
Burada aslında sağlık sorunları nedeniyle yükümlüyü kapsam dışı bırakarak cezalandırmak söz konusu değildir. Konu tamamen idari ve yaş büyütmeye benzer şekilde değerlendirilmektedir. Milli Savunma Bakanı'nın altını çizdiği konu yükümlünün sevk ertelenme sürecine başladığı tarihte gün almış olduğu yaşın baz alınacağıdır. Dolayısıyla yaşı 30'u geçtikten sonra askerliği ertelenmeye başlayanlar için endişelenecek bir şey yoktur. Diğer yükümlüler ise art niyetle yaş büyütmenin önüne geçen uygulamaya benzer şekilde kapsam dışında bırakılmaktadır. Bu ne kadar doğru bir uygulamadır, bunu ne yazık ki ben değerlendiremiyorum. Ancak tahminimce resmi yollardan (yaş büyütme de resmi bir yoldur ancak kötüye kullanılmasının önüne geçebilmek için konuyla ilgili doğrudan düzenleme mevcuttur) askerliğini ertelemek ve akademik kariyer, devlet vazifesi vb. yapmak yerine kilo/boy çizelgesinin uygun olmayan aralığında kalarak "bedelli çıkar" umuduyla zaman kazananları cezalandırmak gibi bir amaç söz konusu.
Umarım yeterince açıklayıcı olmuştur.
NOT: Bu konuda resmi bir açıklama doğru kaynaklardan ilerleyen günlerde gelecektir ve aydınlatıcı olacaktır diye tahmin ediyorum ancak o zamana kadar heyecanı yatıştırmaya çalışmak istedim. Belki de konu aslında gün gibi açıktır ve yalnızca benim gibi olan belirli bir kesim bilgisizlik nedeniyle endişeleniyordur.
Uzun süredir Hukuki NET forumlarından çeşitli konularda faydalanmaktayım. Bedelli askerlik ve obezite nedeniyle sevk erteleme/ertesi yıla bırakma (Made 33, C bendi - 33/C diye geçer) kararı konusunda bir kaç gündür yaşanan karmaşayı da özellikle beni ilgilendirdiğinden dolayı takip ediyorum. Kendi adıma bir açıklama yapmayı uygun gördüm, en azından bir kesimi rahatlatacağını düşünüyorum. Yorumlarım konusunda hukuki uzmanlığı olan kişilerin doğruluğuna dair destek ya da düzeltmelerini alabilirsem çok mutlu olurum.
Milli Savunma Bakanı yaptığı açıklamada firari, yaş büyüten ve obezlerin yasadan yararlanamayacağını belirtmişti. Bu konu özellikle televizyonlarda bas bas bağırılarak haber yapıldı. Komisyondan geçen kanun tasarısının metni internetten rahatlıkla edinilebilir. Bu tasarıya göre yasanın iki temel şartı var. Birincisi fiilen askerlik hizmetine başlamamış olmak (firariler bu kapsama girer) ve yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 30 yaşından gün almış olmak (daha önceki benzer AYİM kararlarına ve Askerlik Kanunu'na göre askerlik çağına geldikten sonra nüfus kayıtlarında yapılan yaş değişiklikleri hiç bir şekilde TSK tarafından dikkate alınmaz). Bu iki şartın dışında her ne sebeple olursa olsun, kişiler yasa kapsamında değerlendirilir. Parantez içinde belirttiğim durumlar, bu iki temel maddenin uygulamaya dair yorumlarıdır. Yasa tasarısında özellikle belirtilmiş "firariler yararlanamaz" ya da "yaşını büyütenler yararlanamaz" şeklinde geçiçi ek madde vb. yoktur.
Obezite konusuna gelince. Bahsi geçen yararlanamama durumu, 30 yaş şartı kapsamında değerlendirildiğinde ortaya çıkmaktadır. Bildiğiniz gibi C sınıfı erteleme veya ertesi yıla bırakma kararları mevcut sağlık sorununun nekahat dönemi söz konusu olduğunda verilmektedir. Askeri hastanelerin yükümlüyü en fazla beş yıl boyunca belirli aralıklarla muayene ederek C sınıfı erteleme vermek, beşinci yılın sonunda ise B veya D kararı ile (eğer elverişsizlik şartı sürüyorsa) askerliğe elverişsizliğine hükmetme zorunluluğu vardır. Bu durum bedelli askerlikten faydalanmak isteyen yükümlüleri nasıl etkiliyor?
Eğer yükümlü, 30 yaşından gün aldığı tarihte halihazırda 33/C kararıyla askerliği ertelenmeye başlamışsa ve bu kanun çıktığında beş yıllık erteleme süreci devam ediyorsa bedelli askerlik kanunundan faydalanamayacak. Bunu örnekleyerek anlatayım:
1. Yükümlü
------------------
31 yaşına kadar akademik kariyerine devam ederek tecil hakkını kullanmış, 2010 yılında askerlik kararı aldırmak istemiş, askerlik şubesi tarafından askeri hastaneye sevkedilmiş ve bir yıl sevk ertelemesi kararı almıştır. Bu kişi sevk kararı aldırdığı yaşı 30 üzerindedir.
YASADAN FAYDALANIR (başka herhangi bir engeli olmadığını varsayıyorum)
2. Yükümlü
------------------
29 yaşından gün aldığı yıl askerlik şubesine sevk kararı aldırmak için gider. Askerlik şubesi tarafından askeri hastaneye sevkedilir ve 33/C kapsamında sevk ertelemesi almaya başlar. Bedelli askerlik kanunu çıktığı tarihte henüz elverişsizlik kararı almamış, ancak ikinci ertelemesini aldığı tarihte yaşı 31 olmuştur.
YASADAN FAYDALANAMAZ
Burada aslında sağlık sorunları nedeniyle yükümlüyü kapsam dışı bırakarak cezalandırmak söz konusu değildir. Konu tamamen idari ve yaş büyütmeye benzer şekilde değerlendirilmektedir. Milli Savunma Bakanı'nın altını çizdiği konu yükümlünün sevk ertelenme sürecine başladığı tarihte gün almış olduğu yaşın baz alınacağıdır. Dolayısıyla yaşı 30'u geçtikten sonra askerliği ertelenmeye başlayanlar için endişelenecek bir şey yoktur. Diğer yükümlüler ise art niyetle yaş büyütmenin önüne geçen uygulamaya benzer şekilde kapsam dışında bırakılmaktadır. Bu ne kadar doğru bir uygulamadır, bunu ne yazık ki ben değerlendiremiyorum. Ancak tahminimce resmi yollardan (yaş büyütme de resmi bir yoldur ancak kötüye kullanılmasının önüne geçebilmek için konuyla ilgili doğrudan düzenleme mevcuttur) askerliğini ertelemek ve akademik kariyer, devlet vazifesi vb. yapmak yerine kilo/boy çizelgesinin uygun olmayan aralığında kalarak "bedelli çıkar" umuduyla zaman kazananları cezalandırmak gibi bir amaç söz konusu.
Umarım yeterince açıklayıcı olmuştur.
NOT: Bu konuda resmi bir açıklama doğru kaynaklardan ilerleyen günlerde gelecektir ve aydınlatıcı olacaktır diye tahmin ediyorum ancak o zamana kadar heyecanı yatıştırmaya çalışmak istedim. Belki de konu aslında gün gibi açıktır ve yalnızca benim gibi olan belirli bir kesim bilgisizlik nedeniyle endişeleniyordur.