Cevap: Farklı Bir Şehirden İcra Takibi Yapılır Mı?
Aşağıda yer alan karar sorununuza ışık tutabilir.
T.C. YARGITAY
6.Hukuk Dairesi
Esas: 2008/9297
Karar: 2008/12258
Karar Tarihi: 10.11.2008
Dava: Mahalli mahkemesinden verilmiş bulunan alacak davasına dair karar davacı tarafından süresi içinde temyiz edilmiş olmakla dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği görüşülüp düşünüldü.
Karar: Dava, kira alacağının tahsiline ilişkindir. Mahkemece yetkisizlik kararı verilmiş, hüküm davacı tarafından temyiz edilmiştir.
Davada dayanılan ve hükme esas alınan 01.02.2005 başlangıç tarihli ve 560 gün süreli kira sözleşmesi konusunda taraflar arasında bir uyuşmazlık bulunmamaktadır. Sözleşmenin kira bedeli bölümünde <kira parası nakit olmayıp kiraya verilen arazilerin yapılaşmaya müsait olacak biçimde kooperatif sorumlu mimarı Erol'un belirteceği kotta hafriyatının ve tesviyesinin yapılacağı, bu sebeple kiracı şirkete hiçbir bedel ödenmeyeceği, kiracı şirketin söz konusu taşınmazları şantiye ve konkosör faaliyet alanı olarak kullanacağı, bir başkasına kiraya vermeyeceği, alt kiracı almayacağı, kira süresinin bitiminde kiracı taahhüt ettiği işleri bitirmiş olarak tesviye edilmiş ve boş olarak kooperatife teslim edileceği> kararlaştırılmıştır.
Kira sözleşmesi iki taraf için borç doğuran bir akit olup, bunun sonucu kiralayan, kiralanan şeyi belli bir süre için kullanmak ya da yararlanmak üzere kiracıya bırakır. Kiracı da buna karşılık kiralayana bir bedel ödemekle yükümlü olur. Kullanma karşılığı ödenecek bedele kira bedeli denir. Kira karşılığı kural olarak paradır. Ancak bu bedel paradan başka bir şey, örneğin hizmet akdi veya bir şey imal etme (istisna akdi) gibi şeyler de olabilir. Bu nedenle 01.02.2005 başlangıç tarihli sözleşmede kira bedeli para olarak kararlaştırılmamış, arsa üzerinde yapılacak hafriyat ve tesviye karşılığı hizmet olarak belirlenmiştir.
Bu ilkeler çerçevesinde taraflar arasında düzenlenen sözleşmenin tüm unsurları itibariyle kira sözleşmesi niteliğinde olduğunun kabulü gerekir. Öte yandan süre bitiminde davalı taşınmazı tahliye etmeyip kiracılığını devam ettirmiştir. BK'nın adi kiraya ilişkin hükümlerine tabi olan kira sözleşmesi, aynı Yasa'nın 263. maddesi gereğince taraflarca feshedilmediğinden süresinin bitimiyle süresiz hale dönüşmüş olup, bu nedenle kiracılığı devam eden davalının taşınmazı haksız işgal ettiği de düşünülemez. Davacı bu kira akdine dayanarak kira bedeli olarak belirlenen hafriyat ve tesviyenin eksik yapılmasından kaynaklanan ve eksik yapılan hizmet bedelinin yerine getirilmesi için tespit edilen bedelin yani kira alacağının tahsilini isteyebilir.
Taraflar arasındaki ilişki kira sözleşmesi olarak nitelendirildikten sonra mahkemenin yetkisine ilişkin itirazın da bu nitelendirmeye bağlı olarak çözümlenmesi gerekir. HUMK'nın 9. maddesi hükmü uyarınca kural olarak yasada aksine hüküm bulunmadıkça davanın açıldığı tarihte davalının ikametgahı sayılan yer mahkemesi yetkili ise de davacının istemi kira sözleşmesinden kaynaklanan kira alacağı olduğuna göre HUMK'nın 10. maddesi uyarınca sözleşmeden doğan uyuşmazlıkta sözleşmenin yerine getirileceği yer mahkemesi yetkili olduğu gibi BK'nın 73. maddesi gereğince kira borcu alacaklıya götürülerek ödenmesi gereken borçlardan olduğundan davacının ikametgahı mahkemesi de yetkilidir.
Taşınmazın bulunduğu yer ve davacının ikametgahı K... köyü Ula/Muğla olup, sözleşmenin bu adreste yapıldığı anlaşılmaktadır. Borcun ifa edileceği ve sözleşmenin yapıldığı yer itibariyle yetkili mahkeme Ula mahkemesi olduğundan, mahkemece işin esasının incelenerek sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken, yazılı şekilde yetkisizlik kararı verilmesi doğru olmadığından hükmün bozulması gerekmiştir.
Sonuç: Hükmün yukarıda açıklanan nedenle BOZULMASINA ve istek halinde peşin alınan temyiz harcının temyiz edene iadesine, 10.11.2008 tarihinde oybirliği ile karar verildi.