Hukuki NET sitesinde payla��mda bulunmak, soru sormak ve cevap yazmak i�in �ye olun. �yelik �cretsizdir.

�anta Aramas�

07-02-2006 12:04:13 arzumdemirim #

�anta Aramas�

merhaba,
(�zel) bir �irketin genel m�d�rl��nde �al��yorum.Ge�ti�imiz g�nlerde �irkette bir h�rs�zl�k olay� olmu�.O g�nden sonra , karar� kimin verdi�ini de bilmiyorum, �al��anlar mesai sonras� ��k��lar�nda �anta aramas�na tabi tutuluyorlar.Aratmak istemeyinin ad ve soyad�n� al�yorlar.��pheli listesine yaz�l�yor gibi bir �eyler duydum.Ama ne h�rs�zl�k olay� ile ilgili bir a��klama yap�ld� ne de araman�n neden yap�ld�� konusunda.
Ayr�ca yln�zca i� ��k�� niye arama yap�l�yor onu da anlam�yorum.��le aras� insanlar yemek i�in d��ar� ��kabiliyor.�alan bu arada da �almaz m�?�lgin� bir durum yani.

6 y�ll�k bir �al��an olarak, mesai saatinde �al��mak i�in gelen insanlara i� ��k�� h�rs�z muamelesi yap�lmas� bana �ok yanl�� geliyor.Bu tip yanl�� oldu�unu d��nd��m uygulamalarda da herkesin kabul etti�ini ben de kabul etmek istemiyorum.En az�ndan bunun bir zorunluluk oldu�unu bilmem laz�m diye d��n�yorum.Bunun i�in Konu hakk�nda bilgisi olanlardan �u sorulara yan�t verilmesi i�in yard�m isteyece�im.

�irket, �al��anlar�n�n izni olmadan b�yle bir aramay� yapt�rabilir mi? en az�ndan a��klama yapmak zorunlulu�u yok mudur?Hukuki bir zemine dayan�r m�? varsa ne kadar s�re bu uygulamay� devam ettirebilir?
bu uygulamaya itiraz hakk� var m�d�r?
nas�l?
�sim al�nmas� konusu neyi ifade eder?b�yle bir hak var m�d�r?
arama yetkisi kanunda polise ait de�il mi?(al��veri� merkezlerini saymazsak , �zel g�venlik elemanlar� her yerde, her �artta, s�rekli olarak arama yapabilir mi?)

konuda bana yard�mc� olacak arkada�lara �imdiden te�ekk�r ederim.

08-02-2006 01:56:58 Av.Emrah Yavuzcan #

�� Kanunu md. 5 teki e�it davranma y�k�ml�l��ne uyuldu�u takdirde, yani t�m i��ilerin �zerinin aranmas� halinde, bu durum kanuna uygundur. Durum bunu gerektirmekteyse, i��ilerin i� ��k��lar�nda �zeri aranabilir. �zel g�venlik elemanlar� �zerinizi arayabilir fakat �srar etti�iniz takdirde polisten yard�m istenerek �zeriniz arat�labilir.

E�it davranma ilkesi
MADDE 5. - �� ili�kisinde dil, �rk, cinsiyet, siyasal d��nce, felsef� inan�, din ve mezhep ve benzeri sebeplere dayal� ay�r�m yap�lamaz.

��veren, esasl� sebepler olmad�k�a tam s�reli �al��an i��i kar��s�nda k�sm� s�reli �al��an i��iye, belirsiz s�reli �al��an i��i kar��s�nda belirli s�reli �al��an i��iye farkl� i�lem yapamaz.

��veren, biyolojik veya i�in niteli�ine ili�kin sebepler zorunlu k�lmad�k�a, bir i��iye, i� s�zle�mesinin yap�lmas�nda, �artlar�n�n olu�turulmas�nda, uygulanmas�nda ve sona ermesinde, cinsiyet veya gebelik nedeniyle do�rudan veya dolayl� farkl� i�lem yapamaz.

Ayn� veya e�it de�erde bir i� i�in cinsiyet nedeniyle daha d��k �cret kararla�t�r�lamaz.

��inin cinsiyeti nedeniyle �zel koruyucu h�k�mlerin uygulanmas�, daha d��k bir �cretin uygulanmas�n� hakl� k�lmaz.

�� ili�kisinde veya sona ermesinde yukar�daki f�kra h�k�mlerine ayk�r� davran�ld��nda i��i, d�rt aya kadar �creti tutar�ndaki uygun bir tazminattan ba�ka yoksun b�rak�ld�� haklar�n� da talep edebilir. 2821 say�l� Sendikalar Kanununun 31 inci maddesi h�k�mleri sakl�d�r.

20 nci madde h�k�mleri sakl� kalmak �zere i�verenin yukar�daki f�kra h�k�mlerine ayk�r� davrand��n� i��i ispat etmekle y�k�ml�d�r. Ancak, i��i bir ihlalin varl�� ihtimalini g��l� bir bi�imde g�steren bir durumu ortaya koydu�unda, i�veren b�yle bir ihlalin mevcut olmad��n� ispat etmekle y�k�ml� olur.

12-02-2006 20:44:52 Av.Esin K�l�� #

Say�n arzumdemirim, ki�isel d��ncem, i�verenin bu hareketinin Anayasaya ayk�r�l�k ta��d�� y�n�nde. Ancak ne var ki, uygulamada �st arama i�verenin talimatlar�ndan ve i�yeri kurallar�ndan biri olarak say�labiliyor ve i��inin buna uymamas� da akdin feshi i�in de bir gerek�e olabiliyor.

23-02-2006 15:58:14 commodore1tr #

Ben �imdi Say�n Emrah Yavuzcan sayesinde yeni bir �ey ��rendim. '�� Kanunu md. 5 teki e�it davranma y�k�ml�l��ne uyuldu�u takdirde' i�veren yapabilir diyor...
Bence yapamaz sevgili arkada��m�z san�r�m kanunu yanl�� yorumluyor bu konunun uzman� F�rat abiyi g�reve �a��r�yorum maddenin �� hali olmadan :)
Say�n Av.Esin K�l�� Erdo�an�n bu konudaki anayasaya ayk�r�l�k sav�na aynen kat�l�yorum.
Bildi�im kadar� ile Darphane ve merkez bankas�n�n ana kasas�nda �al��anlar haricinde �st aramas� kanunsuz o ki�ilerde i�e giri�te zaten bu hususu kabul ettiklerini beyan ediyorlar...
Emrah beyin dedi�ine kat�l�rsak i�veren t�m i��ilerine e�it davranmak ko�ulu ile sark�nt�l�k taciz edebilir mi? Yada herkese ��karken e�it olarak bir tokat atabilir mi? E�itlik ba�tan anayasayla saptanm��t�r. Herkesi d�v�yorsam herkese e�it davrand�m su� yok mant�� bana ters geliyor...
Bence h�rs�zl�k oldu�unda h�rs�z bilinmiyorsa ilgili karokola haber verilir gerekli �nlem ve izin al�narak ��k��ta polis nezaretiyle aranabilir kad�n erkek polis ayr�m�na bak�larak.. onun d��nda san�r�m bu uygulama anayasa ya ayk�r�

23-02-2006 16:47:10 Av.Emrah Yavuzcan #

Durum bunu gerektirmekteyse, i��ilerin i� ��k��lar�nda �zeri aranabilir c�mlesini okumam��s�n�z say�n commodore1tr. E�it davranma y�k�ml�l�� olmadan sadece bir i��iyi kas�tl� olarak arayamazs�n�z. Fakat halin icab�nda, sizin bildi�iniz T�rkiye Cumhuriyet Merkez Bankas�, Darphane d��nda, bankalarda, �zel �retim yap�lan ve d��ar� ��kar�lmas� izne tabi olan mallar�n �retimini yapan yerlerde, k�sacas� durumun gerekti�i yerlerde bu uygulama yap�labilir. E�er bu uygulama i��inin haysiyetine, gururuna dokunacak bir uygulama ise durum Anayasa'ya ayk�r�l�k te�kil eder. Haysiyete veya gurura kar�� st arama ise, 100 i��inin �al��t�� bir i�yerinde yaln�zca bir i��inin �zerinin aranmas� ve sair durumlard�r. Bu y�zden �� Kanunu md. 5'i g�sterdim.

Ayr�ca hukuk�u olmaman�z� g�z �n�nde bulundurarak, e�it davranmak ko�uluyla i��ilerin taciz edilemeyece�ini, �� Kanunu'na g�re i��ilerin tacize u�ramas�n�n hakl� fesih nedeni say�laca��n� hat�rlat�r�m.

Kanunu yaln�z yanl�� yorumlayan ben olmasam gerek, Say�n Prof. Dr. Hamdi Mollamahmuto�lu'nun g�r��leri de bu y�ndedir.

23-02-2006 20:02:38 commodore1tr #

Vallahi sevgili Emrah ben hala kendi fikrimde �srar ediyorum.
Ben �arp�c� �rnek olsun diye tacizi verdim orada d��nce mant�� e�er taciz su� olmasayd� bu hak olabilir miydi ? �zerine kuruludur.
Dikkat edersen konuyu a�manda da �rneklemelerin hep �zel durumlar� kapsamaktad�r. Bu cins i� yerlerinde �al��anlarada i�e giri�lerindeki anla�alar�nda bu �zel durum belirtilmektedir.
Buradaki �zel durum ise bu �artlara haiz de�ildir. Say�n arzumdemirim in iletisini dikkatle okursak Ger�ekte olup olmad�� bilinmeyen ve nezaman oldu�uda anla��lamayan s�zde bir h�rs�zl�k olay�na dayand�r�larak birisi taraf�ndan keyfi olarak i� akdinde yer almayan bir uygulama s�z konusu yani i� veren kanundan almad�� bir yetkiyi k�t�ye kullanmaktad�r. E�er h�rs�zl�k olmu� ise bu adli bir konudur ve devletin bu konudaki yasal d�zenlemeleri tatbik edilir polise haber verilir gerekirse savc�l�k ve mahkeme devreye girer gibi burada ise her kim karar verdi ise kendini adli merci yerine konularak karar vermektedir. Bence bu anayasaya ve i� hukukuna ayk�r� bir durumdur. Velevki Say�n Prof. Dr. Hamdi Mollamahmuto�lu'nun g�r��leri de aranabilir yan�nda ise di�er formlarda tart��lan kanunlar ve uygulamalar� do�ru ve yeterlimidir formuna uyan tipik bir �rnekle kar�� ka��yay�z demektir.
Hukuk�u olmamama ra�men bir i�veren ve serbest �al��an�m �zel �art ve durum olu�mad�k�a ( Ki bu i�verenin taktirinde de�ildir. ) ve s�zle�mede belirtilmedik�e ki�ilerin �zeri aranamaz �antas�na bak�lamaz...gibi geliyor bana d��n�n bakal�m nikinden anlad��m say�n arzumdemirim bir kad�n cumhuriyet savc�l��na bir dilek�e yazsa ve deseki ' usuls�z olarak �anta ve �zerimiz �irketimizde aranmaktad�r ve bunu yapan erkek g�venlik g�revlisi �st aramas� yap�yorum bahanesi ile bizleri taciz etmektedir ' ne olacak malumun kanun dahi kad�nlar� kad�n polis taraf�ndan aranmas�na amirdir... Yine g�r��m� yineliyorum buradaki buradaki keyfi bir uygulama olup BENCE hi� bir kanunda yeri yoktur.

23-02-2006 21:15:09 yyln #

��inin �zerini veya �antas�n� aratmak istememesi halinde, kim, hangi yetkiyle �zerini arayabilir ki? Ayr�ca, Arama yapt�rmak istemeyen i��i hakk�nda i�verenin bir yapt�r�m hakk� olabilir mi?
Bu sorular cevaplanabilirse, belki konu daha iyi anla��labilir.

24-02-2006 15:44:58 Av.Dilek Kuzulu Y�ksel #

ADL� VE �NLEME ARAMALARI Y�NETMEL��

�K�NC� B�L�M

Adl� Arama

Adl� arama ve kapsam�

Madde 5 - Adl� arama, bir su� i�lemek veya buna i�tirak veyahut yatakl�k etmek makul ��phesi alt�nda bulunan kimsenin, saklanan�n, ��phelinin, san��n veya h�k�ml�n�n yakalanmas� ve su�un iz, eser, emare veya delillerinin elde edilmesi i�in bir kimsenin �zel hayat�n�n ve aile hayat�n�n gizlili�inin s�n�rland�r�larak konutunda, i�yerinde, kendisine ait di�er yerlerde, �zerinde, �zel k��tlar�nda, e�yas�nda, arac�nda 5271 say�l� Ceza Muhakemesi Kanunu ile di�er kanunlara g�re yap�lan ara�t�rma i�lemidir.

Makul ��phe

Madde 6 - Makul ��phe, hayat�n ak��na g�re somut olaylar kar��s�nda genellikle duyulan ��phedir.

Makul ��phe, araman�n yap�laca�� zaman, yer ve ilgili ki�inin veya onunla birlikte olanlar�n davran�� tutum ve bi�imleri, kolluk memurunun ta��nd��ndan ��phe etti�i e�yan�n niteli�i gibi sebepler g�z �n�nde tutularak belirlenir.

Makul ��phede, ihbar veya �ik�yeti destekleyen emarelerin var olmas� gerekir.

Belirtilen konularda ��phenin somut olgulara dayanmas� �artt�r.

Arama sonunda belirli bir �eyin bulunaca��n� veya belirli bir ki�inin yakalanaca��n� �ng�rmeyi gerektiren somut olgular mevcut bulunmal�d�r.

Adl� aramalarda karar ve emir verme yetkisi

Madde 7 - Adl� aramaya karar vermek yetkisi h�kimindir. Kolluk, arama karar� al�nmas�n� talep etti�i durumlarda, makul ��phe sebeplerini belirten ayr�nt�l� ve gerek�eli bir rapor haz�rlar ve Cumhuriyet savc�s�na ba�vurur.

H�kim karar� veya gecikmesinde sak�nca bulunan h�llerde Cumhuriyet savc�s�n�n, Cumhuriyet savc�s�na ula��lamad�� h�llerde ise kolluk �mirinin yaz�l� emriyle arama yap�labilir.

Cumhuriyet savc�s�na ula��lamayan h�llerde kolluk �mirinin yaz�l� emriyle ger�ekle�tirilen arama ve elkoyma i�lemi �zerine; ilgili kolluk g�revlilerince neden Cumhuriyet savc�s�na ula��lamad��, Cumhuriyet savc�s�n�n hangi vas�talarla arand��n� belirten ayr�nt�l� tutanak d�zenlenerek ilgili soru�turma evrak�na eklenir.

Kolluk �mirlerince konutta, i� yerinde ve kamuya a��k olmayan kapal� alanlarda arama karar� verilemez. Say�lan bu yerlerde arama ancak h�kim karar� veya gecikmesinde sak�nca bulunan h�llerde Cumhuriyet savc�s�n�n yaz�l� emriyle yap�labilir. Ancak 4926 say�l� Ka�ak��l�kla M�cadele Kanununda �ng�r�len su�lar bak�m�ndan, �zel konut ve eklentilerinde h�kim karar� olmad�k�a arama yap�lamaz.

Kolluk �mirinin yaz�l� emriyle yap�lan arama ve sonu�lar� Cumhuriyet ba�savc�l��na derh�l bildirilir.

Cumhuriyet savc�s�na ula��lamayan h�llerde ise kolluk �mirinin yaz�l� emriyle konut, i� yeri ve kamuya a��k olmayan kapal� alanlar d��nda arama yap�labilir.

Arama talep, karar veya emrinde;

a) Araman�n nedenini olu�turan fiil,

b) Aran�lacak ki�i, araman�n yap�laca�� konut veya di�er yerin adresi ya da e�ya,

c) Karar veya emrin ge�erli olaca�� zaman s�resi,

d) Aran�lacak e�yan�n elde edilmesi h�linde el konulup konulmayaca��,

a��k�a g�sterilir.

Cumhuriyet ba�savc�l�klar�nca, arama ile ilgili kararlar� vermek �zere, yirmid�rt saat s�reyle n�bet�i Cumhuriyet savc�s� g�revlendirilir.

Karar al�nmadan yap�lacak arama

Madde 8 - A�a��daki h�llerde ayr�ca bir arama emri ya da karar� aranmaz:

a) Hakk�nda tutuklama karar� veya yakalama emri veya zorla getirme karar� bulunan ki�i ile hakk�nda g�yab� tutuklama karar� verilen ka�ak yakaland��nda �st�nde, yakalanmas� amac�yla konutunda, i�yerinde, yerle�im yerinde, bunlar�n eklentilerinde ve arac�nda yap�lacak aramada,

b) H�kim karar� veya Cumhuriyet savc�s�n�n yaz�l� emri ile veya kolluk taraf�ndan do�rudan yakalanan ki�inin, kendisine, ba�kalar�na veya yakalama i�lemini yapan kolluk g�revlilerine zarar vermesini �nlemek amac�yla yap�lacak kaba �st aramas�nda,

c) G�zalt�na al�nan ki�inin, nezarethaneye konmadan �nce yap�lan �st aramas�nda,

d) Herhangi bir sebeple hukuka uygun �ekilde yakaland�ktan sonra kolluk g��lerinin elinden ka�makta olan ki�ilerin veya i�lenmekte olan veya hen�z i�lenmi� olan veya pek az �nce i�lendi�ini g�steren belirtilerin oldu�u su�un failinin yakalanmas� amac�yla takibi s�ras�nda girdikleri ara�, bina ve eklentilerinde yakalanmas� amac�yla yap�lacak aramalarda,

e) 1) 4926 say�l� Ka�ak��l�kla M�cadele Kanununun 17 nci maddesinin ikinci f�kras� kapsam�nda, ka�ak e�ya, her t�rl� sil�h, m�himmat, patlay�c� ve uyu�turucu maddelerin bulundu�u ��phe edilen her t�rl� kap, ambalaj veya ta��maya yarayan di�er ara�larda hemen yap�lan aramalarda,

2) 4926 say�l� Ka�ak��l�kla M�cadele Kanununun 17 nci maddesinin alt�nc� f�kras� kapsam�nda g�mr�k salonlar� ve g�mr�k kap�lar�nda ka�ak e�ya saklad��ndan ku�kulan�lan ki�ilerin g�mr�k kontrol� amac�yla g�mr�k g�revlilerince aranmas�nda;

3) 4926 say�l� Ka�ak��l�kla M�cadele Kanununun 18 inci maddesinin ikinci f�kras� kapsam�nda, 27/10/1999 tarihli ve 4458 say�l� G�mr�k Kanunu gere�ince belirlenen kap� ve yollardan ba�ka yerlerden g�mr�k b�lgesine girmek, ��kmak veya ge�mek ve bu yerlerde rastlanacak ki�i ve her nevi ta��ma ara�lar�n�n yetkili memurlar taraf�ndan durdurulmas�nda ve bu ki�ilerin e�ya, y�k ve �zerleri ile varsa ta��ma ara�lar�n�n aranmas�nda,

f) 5237 say�l� T�rk Ceza Kanununun 24 �nc� maddesindeki kanunun h�km� ve �mirin emrini yerine getirme, 25 inci maddesindeki me�ru savunma ve zorunluluk h�li ve 26 nc� maddesindeki hakk�n kullan�lmas� ve ilgilinin r�zas� ile di�er kanunlar�n �ng�rd�� hukuka uygunluk sebepleri ve su��st� h�linde yap�lan aramalarda, toplum i�in veya ki�iler bak�m�ndan hayat� tehlikeyi ortadan kald�rmak amac�yla veya kapal� yerlerden gelen yard�m �a�r�lar� �zerine, konut, i�yeri ve yerle�im yeri ile eklentilerine girmek i�in.

********

Say�n arzumdemirim'in a��klad�� kadar� ile yap�lan uygulama bu y�netmeli�e uygun g�r�nmedi�i i�in i��inin aramaya direnmesinin i�veren a��s�ndan hakl� sebep olamayaca�� kanaatindeyim. �� s�zle�mesinde aksi kararla�t�r�lm�� olsa dahi, hukuka ayk�r� maddeler yok h�km�ndedir. (Dimi F�rat Abi? :))

24-02-2006 16:22:34 commodore1tr #

Evet say�n Av.Dilek Kuzulu Y�ksel e aynen kat�l�yorum .Kanunun ruhu bu olmal� zaten bende bunu demi�im adli bir olay polise haber verilir gerekirse cumhuriyet savc�s� ve mahkeme ( nedense hakim diyince akl�mahep mahkeme geldi�inden olacak ) karar� ile usulune uygun arama yap�l�r.
Yani i� kanunu madde be�in bu konuyla uzaktan yak�ndan ilgisi yoktur. Burada yap�lmamas� gereken bir eylem kanundan al�nmayan bir yetki ile keyfi uygulanmaktad�r. <bence uygulamay� yapan a��k�a g�r�ld�� zere su� i�lemektedir.
Sadece say�n av. Dilek KUzulu Y�ksel in son sat�r� '�� s�zle�mesinde aksi kararla�t�r�lm�� olsa dahi, hukuka ayk�r� maddeler yok h�km�ndedir. (Dimi F�rat Abi? )' akl�m� kar��t�rd� ama san�r�m onunda bir hukuki boyutu yasal zemini vard�r. �� s�zle�mesinde aksi kararla�t�r�lm�� olsa dahi derken san�r�m darphane ve �zel �retim yerlerindeki maddeyi kastediyorsunuz . Devletin darphane i�in yapt�� uygulama ( �st aranmas�) nas�l bir kanuna dayan�yor bilemiyorum ama var :)) Belki oradan �al�nabilecek 3-5 tabaka ka��d�n milyarlara kumanda edebilece�indendir bilemem .
Ha bire F�rat abiye g�nderme yap�yoruz ama nedense t�k yokkk huuu abi uyuma taraftara sahip ��k :)

24-02-2006 16:53:44 Av.Dilek Kuzulu Y�ksel #

Say�n commodore, son sat�rda belirtmek istedi�im �u idi; �zel Kanun h�k�mleri sakl� kalmak kayd� ile (�rn: Darphane ile ilgili d�zenlemeler), bir i� s�zle�mesinde hukuka ayk�r� h�k�mler yer al�rsa, t�m s�zle�me ge�ersiz say�lmamakta sadece hukuka ayk�r� maddeler yok say�lmaktad�r. �rne�imizde oldu�u gibi, i� s�zle�mesinde i�verenin diledi�i zaman �st aramas� yapabilece�ine ili�kin bir madde yer al�yorsa, sadece bu madde yok say�lacakt�r, s�zle�me hukuka uygun maddeleri ile ge�erlili�ini koruyacakt�r.

F�rat Abime teyit ettirmek istememin nedeni ise malum, kendisi �� Hukuku'nda �stad�md�r. :)

�anta Aramas�

�anta Aramas�

Hukuk Sitesi

Davalar

Avukatlar

HUKUK