Aracýn Yayaya Çarpmasý Durumundaki Kusur Deðerlendirmeleri

Merhabalar.
Cumartesi akþamý saat 19:25 sularýnda babam bir trafik kazasý atlattý. 20 yaþýnda bir gencin kullandýðý arabanýn sol ön kýsmý babama iki þeritli yolun ortasýnda çarptý. Olay anýný bizzat gören annemin söylediðine göre babam yaklaþýk 2 metre havalanarak arabanýn üstüne düþmüþ. Ön camýn sürücü hizasýna çarpmýþ ve cam kýrýlmýþ. Sonra yere düþmüþ ve tekerleðin altýnda birkaç metre sürüklenmiþ. Allaha þükür çok ciddi bir saðlýk problemi yok. Kemikte çatlak, dikiþ, 10 gün rapor söz konusu.

Tabi olay telaþýyla ambulans çaðýrýp hastaneye gittikleri için annem olayý gören 1-2 site sakinine durumla ilgilenmelerini rica etmiþ.
Babam emekli sandýðýna baðlý olduðu için hastaneye verdiðimiz parayý geri almak mümkün olacak. (Sözde acil gelenlerden para alýnmýyormuþ ama bizden zorla aldýlar) Parayý almak için gerekli belgeler arasýnda trafik tespit tutanaðýnýn kopyasý da var. Ben trafik tespit tutanaðýný aldýðýmda bazý yanlýþ bilgileri gördüm.
Siz ceza hukuku bilgisi olanlardan bir tavsiye ve bilgi almak istiyorum.

Öncelikle olay ekte bulunan resimdeki konumlarda cereyan etmiþ. Fakat yine resimde de belirttiðim gibi tutanakta 15 metre civarý farklý yer tespiti söz konusu.
Olayýn olduðu yolda hýz limiti 30km/s. Ayrýca kavþaða yaklaþýrken sürücünün yavaþlamasý gerektiði gibi bir bilgi edindim araþtýrmamdan ki kazanýn olduðu yer kavþaða yaklaþýk 25 metre mesafede.
Yol tutanaktaki bilgiye göre 7 metre. Babam yola çýktýðý anda arabanýn konumu resimdeki gibiymiþ yani yaklaþýk 80 metre uzaklýkta. O orta hýzda koþarak yaklaþýk 3.5 metre mesafe ilerlemiþken araba o mesafeyi kat etmiþ(!) ve çarpýþma meydana gelmiþ.
Bu durumda sormak istediðim, Karayollarý Trafik Kanunu'nda belirtilen yayanýn kavþaktan geçme durumu nasýl belirlenir? Yani kavþaða yaklaþýk 25 metre mesafe uzaklýkta karþýdan karþýya geçmek herhangi bir yaya geçiþ hakký içermeyen bir yerde karþýdan karþýya geçmek olarak mý deðerlendirilir?

Diðer sorum ise tutanakta iki tarafýn iþlediði suçlarla ilgili. Sürücünün ihlali tutanaktakine göre; 2918 sayýlý Karayollarý Trafik Kanunu'nun 84. maddesinde yer alan sürücü TALÝ kusurlarýndan 52/1B bendini ihlal. Yayanýn, tutanakta yazdýðýna göre kusuru "yola birden bire çýkmak". Bu tutanakta sürücü kusurlarý bölümünde "diðer" seçeneði iþaretlenmiþ. Yaya kusurlarý bölümünde ise 2. seçenek olan "birden karþýya geçmek" olarak iþaretlenmiþ. Ýnternette araþtýrdýðýma göre bu 84. maddede yer alan tali kusurlardan 52/1b kod nolu “Aracýn hýzýný aracýn yük ve teknik özellikleri ile yol hava ve trafik durumunun gerektirdiði þartlara uydurmamak” bilgisine ulaþtým. Normalde 84. madde altýnda "hallerinde asli kusurlu sayýlýrlar" yazýyor . Ama tutanakta büyük harflerle TALÝ kusur yazýyordu.

Bu durumda :
1-TALÝ suçlu olarak sürücü gösteriliyorsa ASLÝ suçlu yaya mý oluyor?
2-Bu 84. maddenin 51/1B bendindeki tanýmlama tam olarak nedir? 30km/s hýz sýnýrý olan bir yolda haddinden çok daha hýzlý bir þekilde gitmesi, kavþaða yaklaþmasýna raðmen hýzýný düþürmemesi bu madde kapsamýna girer mi?
3- Hýz sýnýrýnýn üstünde seyretmek, bir kaza ile sonuçlanýnca adli kusur kapsamýna girmez mi?
4- Bu tutanakta yer alan bilgilerin bazýlarý yanlýþ olmasýna raðmen kesin bir karar olarak sayýlýr mý?
5- Çarpma esnasýnda arabada hasar oluþmasý, seyir hallerini ihlal eden bir durumun göstergesi midir?
7- Bu kazada yayanýn kural ihlal sayýsý 1 midir?
6- Hangi tarafýn daha çok kural ihlali yaptýðý asli-tali kusur durumlarýný deðiþtirir mi?

NOT: Hukuki olarak bir geçerlilik arz ediyor mu bilmiyorum ama kazayý yapan kiþi veya birinci dereceden yakýný ne hastaneye geldi nede telefonla aradý. Ancak 2 gün geçtikten sonra aradý, bir ara uðramak istediðini söyledi.

Bu konularda beni bilgilendirirseniz çok müteþekkir olurum.

Öncelikle büyük geçmiþ olsun. 2918 s. KTK 84.m'nin sürücüler için ASLÝ KUSUR sayýlan hallerden sözettiði konusunda, 52-1b'nin de tali kusur olduðuna süphe yoktur. Dolayýsý ile bu maddeler birbirinden ayrýdýr.

Ýstanbul Adli Týp Kurumu, Trafik Ýhtisas Dairesi Baþkanlýðý tarafýndan son dönemde verilen bazý raporlarda her iki tarafýn da asli kusurlu hatta iki tarafýn da %100 kusurlu olduklarýna dair raporlarý mevcuttur. Nasýl oluyor diye þaþýracaksýnýz ancak böyle. Dolayýsý ile bir taraf asli kusurlu ise diðer taraf tali kusurludur þeklinde mantýk yürütülmemelidir. Ben bu kazanýn oluþumunda her iki tarafýn da tali kusurlu olduklarý kanaatine vardým. Bu itibarla her iki tarafa da ayný ve eþit oranda kusur izafe edileceðini düþünüyorum.

Otomobil sürücüsünün yargýlanacaðý sulh ceza mahkemesi trafik polisi tarafýndan tututan kaza tespit tutanaðýný yeterli görmeyecek, mutlaka keþif ve uzman bilirkiþi raporu isteyecektir. Muhtemelen de yukarýdaki kurumdan. Buradan alýnan raporlar tüm mahkemelerce en geçerli rapor kabul edilmekte kararlar buna dayanarak verilmektedir.

Karþý tarafa en küçük bir kusur izafe edilmesi halinde 5237 s. TCK 89. m.den yargýlanacak ve muhtemelen para cezasýna mahkum olacaktýr. Uzlaþma haklarýnýz bulunmaktadýr. Ayrýca karþý tarafýn mahkumiyetini müteakip sulh ya da asliye hukuk mahkemelerinde kusur oranýný ve tazminat miktarlarýný da dikkate alarak maddi manevi tazminat davasý açabilirsiniz.

Cevap verdiðiniz için çok teþekkür ederim.

Olayý bu þekilde deðerlendirdiðiniz durumda sizin görüþünüz, iki tarafýnda tali kusurlu olduðu yönünde. Bu, iki tarafta birbirlerine tazminat davasý açma hakkýna sahip manasýna mý gelir?

Benim bu durumda istediðim þey eðer karþý tarafýn kusuru daha fazla ise maddi ve manevi bize yaþattýðý çöküntünün hesabýný bir þekilde versin. Yoksa iki tarafta eþit suçlu ise, her ne kadar acý çekmiþ olsak, zamanýmýzý ve paramýzý saðlýk iþlerine harcasak da uzlaþmak mantýken doðru olacaktýr.

(Bu arada hastaneye verdiðimiz para emekli sandýðýndan deðil karþý tarafýn araç sigortasýndan karþýlanacakmýþ)

Hayýr iki tarafýn da birbirlerine tazminat davasý açabilecekleri anlamýna gelmez. Tazminat davasý açabilmek için olaydan zarar görüþ olmak þarttýr. Karþý tarafa en küçük bir kusur izafe edilmesi ceza almasý için yeterlidir. Ceza davasý için durum budur.

Ancak tazminat davasý için durum farklý. Burada olaydan zarar gören babanýzdýr. Uzman bilirkiþi raporundaki kusur oranýna göre babanýz tazminata hak kazanýr.

Bir an için kazada otomobil sürücüsünün de babanýz ile eþit durumda yaralandýðýný ve kusur oranlarýnýn eþit olduðunu varsayalým. Ýþte böyle bir durumda her iki tarafýnda cezai ve hukuki sorumluluklarý eþit olacaktý.

Trafik kazasý nedeni ile hastaneye gelen bir kiþinin sosyal güvencesi olsun olmasýn kendisinden para talep edilmesi yasal ve hukuki bir durum deðil. Bu tür olaylarda zarar verinin zorunlu mali sorumluluk sigortasý (halk arasýndaki adý trafik sigortasý) bu masraflarý karþýlamak zorundadýr. Daha sonra gerekli görürse rücu imkaný vardýr. Hastane, eðer aracýn trafik sigortasý yoksa ya da aracýn plakasý tespit edilememiþse hastane masraflarýný sigorta garanti fonunudan tahsil eder.

Hastane masraflarýnz ödendiðine göre siz karþý taratan manevi tazminat talep edeceksiniz. Hastane masrafý dýþýndaki maddi zararlarýnýzý da isteyebilirsiniz tabi. Geçmiþ olsun.

Önce sevk kaðýdý getirirsek masraflarýn emekli sandýðýndan karþýalanabileceðini sanýyorduk. Fakat öyle olmuyormuþ.
Görevlinin dediðine göre karþý tarafýn sigorta þirketi parayý ne zaman öderse hastanede ödeme prosedürünü o zaman baþlatýrmýþ.
Yani aslýnda öyle bir söylediler ki bu iþlemler hiç davaya filan gerek kalmadan zaten hallolacakmýþ gibi.

Bu arada öncedende dediðim gibi arabanýn camý kýrýlmýþ. Sürücüye birþey olmamýþ ki tutanakta da belirtilmiþ bu. Trafik tespit tutanaðýnda zarar gören taraf olarak araç ve yaya seçenekleri iþaretli, yazdýðýna göre 1 milyar masrafý varmýþ arabanýn. Gerçi insana verilen zarar ile mala verilen zararýn karþýlaþtýrýlmasý basit deðildir farklý þekilde çözümlemeleri vardýr.

Sn. Hakkarili Arzuhalci, verdiðiniz bilgiler için çok teþekkür ederim, çok aydýnlatýcý oldu.
Manevi tazminatýn deyimini hiçbir zaman tam anlayamazdým. Þimdi çok daha iyi anlayabiliyorum zira yaþadýðýmýz sinir, stres duygularý çok yýpratýcýydý ki öyle geçici birþey gibide gözükmüyor þimdilik. Allah kimsenin baþýna böyle kazalar getirmesin.

Ekleme

Zahmet olmazsa bir konuda daha rahatsýz etmek istiyorum sizi.


Hýz aþýmýndan doðan kazalarda hýz limitini aþan tarafýn normal hallerde oluþan kaza durumlarýndan daha kusurlu sayýldýðý gibi birþey söz konusu mudur? Hukukla ilgili yorumlardan bir kaçýnda buna benzer bir ifade okumuþtum, ondan soruyorum. Okuduðum kadarýyla ilgili kanunda böyle bir durum mevcut deðil fakat dolaylý yoldan ilgili baþka bir kanun yada madde böyle bir usül içeriyor olabilir.

Hayýr böyle bir þey yok. Hýz aþýmý, alkollü ve(ya) sürücü belgesiz araç kullanýmý aðýr kusurdur. Ancak asli kusur deðildir.

Sigorta hukukuna göre ise sadece alkollü ya da sürücü belgesiz araç kullanýmý aðýr kusur olarak kabul edilmektedir.

Çok teþekkür ederim.
Ýyi çalýþmalar...

Sevgili Berk:
Öncelikle geçmiþ olsun. Kazayý hafif atlatan babanýza þanslý olduðunu söyleyebilirim. Çünkü bu tür kazalarda aðýr yaralanmalar ve ölümler sýklýkla gerçekleþmektedir.
Olay yerine giden ilk trafik ekibinin tutmuþ olduðu Kaza Tespit Tutanaðýný görmeden ve yayýnlamýþ olduðunuz fotoðraftan anlayabildiðim kadarýyla, babanýz yaya olarak uygunsuz bir yerden geçiyor ve asli kusur kedisine aittir.
Nitekim yaya ve araçlarýn davranýþ düzenlerine ve uymasý gereken kurallarý belirleyen ve emreden Karayollar Trafik Kanunu, her konuda olduðu gibi yayalarýn yolun karþýsýna geçiþ þeklini yazmýþ ve net olarak ortaya koymuþtur. Anýlan kanunun 68. maddesinin - b - bendinde :
" Taþýt yolunun karþý tarafýna geçmek isteyen yayalarýn taþýt yolunu, yaya ve okul geçidi ile kavþak giriþ ve çýkýþlarý dýþýnda herhangi bir yerden geçmeleri yasaktýr." denmektedir.
Ayný maddenin diðer bentlerinde de yayanýn sorumluluklarý açýklanmaktadýr.
Ayrýca Polisin tutmuþ olduðu Kaza Tespit Tutanaðýna itiraz edip bilirkiþi tayin edilmesini talep edebilirsiniz. Ancak % 90 oranýnda ilk tutulan tutanaktaki kanaate varýlýr. Ýstisnai durumlarda kusur oranýnda farklý hükümler verilebirilirse de asli kusurlu tarafýn deðiþmesi mümkün deðil gibi birþeydir.
Trafikte daha dikkatli olmanýzý ve toplum olarak biraz daha kurallara uymamýzý temenni ediyorum. Tekrar geçmiþ olsun.

Sn Coþkun,

Öncelikle cevabýnýz için teþekkürler.
Ayrýntýlarý yazmýþtým ama tarattýðým tutanaðý burayada koyuyorum.
Görüldüðü üzere hýz aþýmý ile ilgili bir ibare yok açýklama metninde. Sürücü kusuru bölümünde iþaretli "diðer kusurlar" hýz aþýmý kusurunu kapsýyor diye farzetsem bile arabanýn hýzýnýn belirtilmesi gerekirdi diye düþünüyorum. Arabanýn yerinin deðiþmemesinin mantýðý fren izlerinden hýzýný anlamak deðil mi? Fakat polis böyle bir yöntem izlememiþ. Dava sürecinden bilirkiþi görevlendirilse bile hýzý nasýl ortaya çýkaracak ki? Olayý görenler var, onlarýn "çok hýzlýydý" demesi ne kadar delil sayýlýr ondan da emin deðilim.

Diðer yanlýþlýk ise olay saati. Bir önemi var mýdýr bilmiyorum ama saat 8 de deðil 7:25 civarý olmuþ kaza.

Son yanlýþlýk ise kaza noktasý. Görenlerinde söyledikleri benim ilk mesajýmda belirttiðim yere denk geliyor. Fakat belgede daha farklý bir konum yazýlmýþ. Bunu belirtme amacým olayýn kavþaða daha yakýn olduðunu vurgulamak.
Eðer bu tutanaða göre kusur oranlarý belirlenecekse olmasý gerektiðinden farklý belirlenebilir.

Geçmiþ olsun öncelikle.Bende yaya ya çarpýp ölümüne neden oldum þuan yargýlanýyorum.Sizin tutanakta zaten sürücüye verilen kusur hýz ile alakalý.Sürücü savcýya ifade vermiþtir.Hýzýný sormuþtur sürücüde o an bilmiyorum demiþtir.Savcý bey de tahminen kaçtýr demiþtir.Benim kazamda bana 52/1a dan tali kusur yazýldý.Savcý beye ifade verirken olayý zerresine kadar doðru anlattým ve bana hýzýn kaçtý diye sordu.Bende o an bilmediðimi söyledim.Tahmini söyle dedi bende belki 70 km olabilir dedim.Baþka dedi 80 olabilir ,baþka 90 olabilir dedim.Eve gelen mahkeme kaðýdýnda benim verdiðim hýzdan ve yaya geçidine yaklaþýrken hýz azaltmama kurallarýný ihlalden savcý iddianame hazýrlamýþ.Bilirkiþi raporunda hýzým 67 km olarak tespit edildi.Ben cömert davranmýþým.Elindedi tutanakta aracýn babana çarpmadan önce fren izi ve sonradan aracýn durduðu noktaya kadar geçen mesafe kaç metre.Kaza yeri kavþak yakýný ise aracýn duruþ mesafesi 9.1 m. den yukarý ise sürücüye kusur verilir.Þahit çok önemlidir.Bendeki tutanaktada saat ve mesafe farklýlýklarý var.Ben ifademde 4-5 arasý demiþtim kiminde 4,kiminde 4,5,kimi ifadede 5 yazýyor.Kaza yerinde fotoðraf çekilmiþtir herhalde.Karakola fotoðraf varmý diye sorabilirsin.Kaza olur olmaz sürücü babanýzý hastaneyemi götürdü de kaza noktasýnda yanlýþ olsun.onu anlayamadým.