Mal rejimleri hakkýnda

Bugün bir mail aldým, bir arkadaþýmýz ilginç bir soru sordu. Bunu sizlerle paylaþýp yorumlarýnýzý almak istedim. Soru þöyle:

"1999 yilinda evlendim, 2001 yilinda satin aldigim ev üzerimeydi ancak 2004 yilinda esimin yogun talebiyle evi onun üzerine satis yoluyla geçirdim, su an bosanmak üzereyiz 2002 yilinda çikan yeni medeni kanuna göre bu tarihten önce alinan evi eger esimin üzerine daha sonra devretmeseydim su an bosanmamiz halinde onun evde hakki olmayacakdi simdiki durumda benim yarisi için talep hakkim olacakmi eger esim normalde 2002 yilindan sonra baskasindan bir ev almis olsaydi su an bosanirken edinilmis mallarin paylasimina göre benim yarisini telep etme hakkim oldugunu zannediyorum ancak evi esimin benden ev satin almis olmasinin bir farki varmi, tesekkür ederim."

Benim yorumum þöyle:

Türk Medeni Kanununun Yürürlüðü ve Uygulama Þekli Hakkýnda Kanun'un 10. maddesine göre, Türk Medeni Kanununun yürürlüðe girdiði tarihten önce evlenmiþ olan eþler arasýnda bu tarihe kadar tabi olduklarý mal rejimi devam eder. Eþler Kanunun yürürlüðe girdiði tarihten baþlayarak bir yýl içinde baþka bir mal rejimi seçmedikleri takdirde, bu tarihten geçerli olmak üzere yasal mal rejimini seçmiþ sayýlýrlar.

Soru sahibinin verdiði bilgiye göre, mal rejimi sözleþmesi yapýlmamýþ. Bu durumda 01.01.2002 tarihinden sonra edinilen mallar, kanuni mal rejimi olan "Edinilmiþ Mallara Katýlma Rejimi" ne göre boþanma halinde yarý yarýya paylaþýma tabi olacaktýr.

4721 sayýlý Türk Medeni Kanunu'nun 219. maddesine göre edinilmiþ mal, her eþin bu mal rejiminin devamý süresince karþýlýðýný vererek elde ettiði malvarlýðý deðerleridir.

Eðer söz konusu satýþ iþlemi tüm unsurlarýyla gerçek bir iþlem ise, satýn alýnan ev 2002 tarihinden sonra diðer eþin karþýlýðýný vererek elde ettiði deðer olduðu için edinilmiþ mal sayýlacak ve yarý yarýya paylaþýma tabi olacaktýr. Satan eþ, evi 01.01.2002 tarihinden önce edinmiþtir ve satýþtan önce ev kiþisel malýdýr, satýþtan sonra elde ettiði bedel de kiþisel mallar yerine geçen deðer olacaðý için söz konusu bedel de kiþisel malý sayýlacak ve bu bedel üzerinde diðer eþin hakký olmayacaktýr. (Katký payý hükümlerini konunun dýþýnda býrakýyorum)

Bence burada evin satýþ bedeli çok düþük ise, eþine satýþ yapan kiþi 1 yýl içinde hata veya hile nedeniyle iradesinin fesada uðratýldýðýný ileri sürerek gayrimenkul satýþ akdinin iptalini isteyebilir. Sonuçta düþük bedeli ödeyerek satýþ iþlemini iptal ettirse, bu gayrimenkulü 01.01.2002 tarihinden önce edindiði için paylaþýma girmeyecektir.

Hata ve hile gibi iradeyi fesatlayan hallr nedeniyle dava açma süresi kaçmýþ. Ancak burada muvazaa iddiasýnýn ileri sürülebileceði tartýþýlabilr. Ancak burada da iyiniyet kurallarý ve kanýtlama yükümlülüðü devreye girmekte.
Ayrýca, evi edinilmiþ mal olarak kabull ettiðimizde, satýþ bedeli de satan kiþi lehine bi,r edinilmiþ mal olarak kabul edilevbilir. Taraflardan birinin mevcudu eksilmekte diðer tarafýn fazlalaþmakta. Bu dudrum ne kadar hukuki olabilir

[quote] Sn.Dilek haným teþekkür ederim ilginize,foruma da açmþsýnýz..,evin satýþý resmi olarak bütün unsurlarý taþýyor ama tabiki eþimden para almadým ancak tapu devri baðýþ deðil satýþ yoluyla oldu hatta eþim baðýþ yolunu duyduðunda baðýþ olsun demiþti, muvaza konusu için 1 yýllýk süre doldu kasým 6 2004 de evi eþime sattým, herhalde sorun bu ev eþim için kiþisel malmý edinilmiþ malmý cevabýna bakýyor,ayrýca sizin gibi nette danýþtýðým bir bayan avukat{izmir} eþimin þu durumda muvaza iddiasýnda bulunabileceðini bununda HUMK 290 ve 293 e göre deðerlendirileceðini eþimin evi kendisine baðýþladýðýmý yazýlý ispatlamak durumunda olduðunu tanýkla ispatýn olamayacaðýný ancak bir baþka arkadaþýnýn bu konunun 290 göre tanýk ifadesiyle ispatýnýn yeterli olacaðýný belirttðini söyledi, yardýmlarýnýz için teþekkürler tekrar. quote]

Satýþ bedelinin satan kiþi lehine edinilmiþ mal olmayacaðýný düþünüyorum. Çünkü kanunda, kiþisel mal yerine geçen deðerler de kiþisel mal olarak sayýlmýþ. Kiþisel mal olan evin satýlmasýndan elde edilen bedel, kiþisel mal yerine geçen deðerdir ve kiþisel mal olarak kalýr bence.

Sayýn meslektaþým görüþünüze katýlýyorum eþi evi 2004 de edindiðine göre paylaþýmýnda da yeni yasa hükümleri uygulanacaktýr. evi eþinden almýþ olmasýnýn bir önemi olmayacaðý kanaatindeyim.

Muvazaa iddiasýný, muvazaanýn taraflarý ancak yazýlý delille, üçüncü kiþiler ise her türlü delille ispatlayabilirler. Muvazaa iddiasý zamanaþýmý süresine tabi deðildir, her zaman ileri sürülebilir.

Ancak kanaatimce, alacaklýlardan mal kaçýrma gibi bir durum söz konusu deðilse, sadece tapuda satýþ olarak gösterilmek tercih edilmiþse burada muvazaa sözkonusu deðildir. Zira bir iþlemin muvazaalý yapýldýðý iddiasýnýn doðrulanabilmesi için, muvazaalý iþlemi yaptýðý iddia edilen kiþilerin 3. kiþinin bir hakkýna kavuþmasýný engellemek amacýyla gerçek iradelerine uygun olmayan görünüþte bir iþlem yapmalarý gerekir.

[quote]Sn.Dilek haným tekrar teþekkür ederim ilginize son yorumunuzu okudum sonuç olarak bu durum muvaaza sayýlmaz diye belirtmiþsiniz ve geriye ilk verdiðiniz cevaptaki þuan boþanma durumunda ev paylaþtýrýlýr yorumunuz mu kalýyor,ikincisi

daha önce sizinli paylaþtýðým bir baþka avukat hanýmýn bugün verdiði son bilgiyi yine sizinle paylaþmak istedim.

"sayýn levent muvaaza iddiasýnýn yazýlý belgeyle ispatý esas. ancak geçen gün arkadaþ ile konuþurken bir yargýtay
kararýndan bahsetti ve bu evin sadece sizin katkýnýzla alýndýðýný ispat ettiðiniz
takdirde bunun baðýþ olarak nitlendirileceðini, yani sizin eþinize evi baðýþladýðýnýz sonucu
çýkacaðýný ve boþanmanýn kesinleþmesinden 1 yý içinde baðýþtan rücu davasý açarak evi geri
alabileceðinizi söyledi. ama ben bu kararý bulamadým. eðer bulabilrsem ve arkadaþýmýn anlattýðý
gibiyse evin tamamýný alma imkanýnýz doðar:) "

Sayýn levent69,

Eðer, üçüncü kiþilerden mal kacýrma gibi bir kastýnýz yoksa, yaptýðýnýz iþlemin muvazaalý olmadýðýný düþünüyorum, öyle bir kastýnýz varsa muvazaanýn unsurlarý oluþmuþ demektir. (Netleþtirmek istedim.)

Aksi, yani malýn edinilmiþ mal deðil de kiþisel mal olduðu iddia ve ispat edilinceye kadar 2002 tarihinden sonra edinilen mallar, yasal mal rejimi olan edenilmiþ mallara katýlma rejimine tabidir ve paylaþýma girecektir.

Bu durumda, siz evin sizin kiþisel malýnýz olduðunu ileri sürerek ve bu iddianýzý ispatlayarak, evi paylaþým dýþý tutabilirsiniz.Baðýþtan rücu için, rücu sebebini öðrendiðiniz tarihten itibaren 1 yýl içinde baþvurmanýz gerekmektedir. Sizin durumunuzda bu 1 yýllýk süre boþanma davasýnýn açýlmasý ile baþlar, kesinleþmesi ile deðil, çünkü siz rücu yani baðýþtan dönme sebebini boþanma davasýnýn açýlmasý ile vakýf oluyorsunuz.