Normatif Bilimlerden Hukuk ile Pozitif Bilimlerler ve Rasyonel Bilimlerlerin Karþýlaþtýrýlmasý

Ben bir hukukçu deðilim.Ama bugüne kadar birçok bilimsel araþtýrma ve inceleme yaptým.Rapor hazýrladým.Hukukçu olmayan bir üyenin gözünden hukukun algýlanýþýný,pozitif bilimlerle karþýlaþtýrýlmasýnýve hukukla ilgili merak ve sorularýný bir sohbet tadýnda anlatmak ve diðer üyelerin görüþleriyle paylaþmak istedim.Rastgele diyerek baþlayalým söze...:)
1.OTURUM:
Pozitif Bilimlerlerden Fizik, Kimya.. ile Rasyonel Bilimlerlerden Matematik.. te konu objektif ve olaylarýnýn sonuçlarý,yasalarý, ilgili kararlar kesindir. Altta örneklediðim gibi Kararlar ,deneylerle ispatlanabilir kiþiden kiþiye ve zamanla deðiþmez.
Zamanýmýzdan yaklaþýk 2260 yýýl önce Yunanistan’da Archimadas (Arþimed) isimli bir adamcaðýz banyo yaparken . Evrenin yaradýlýþýyla var olan " Sývýlarýn kaldýrma kuvvetini" keþfederek Arþimede Prensibini ortaya koydu . ( Su içine daldýrýlan bir cisim hacmi kadar aðýrlýkla suyu taþýrýr. Daha da genelleþtirip formüle edilirse ; Kaldýrma Kuvveti = Batan kýsmýn hacmi x Sývýnýn yoðunluðu). 2260 yýldýr ve günümüzde kime sorulursa sorulsun , sývýlarýn kaldýrma kuvveti böyle hesaplanýr ve deneylerle de ispatlanan kesin sonuçtur, yani bir yasadýr.
Dünyanýn neresine giderseniz gidin 760 mmciva basýncýnda saf suyun kaynama noktasý kaç týr diye sorarsanýz cevap hep aynýdýr. 100 sandigrat .Deneyle bu ispatlanýr.
Suyu atomlarýndan sentezlesek her zaman 285.85 kJ enerji açýða çýkar(üretir).
H2(g) + 1/2 O2(g) = H20 (l) ; Hf = -285.85 kJ
Bu da deneylerle ispatlanabilir ve kesin sonuçtur.
Yine dünyanýn neresine giderseniz gidin ücgenin iç açýlartýnýn toplamý kaç derecedir diye sorarsanýz cevap hep aynýdýr.180 derece,bu ispatlanýr kesin sonuçtur.

Ya Normatif Bilimlerden Hukuk ta kararlar? Mahkemeden mahkemeye ayný dava konusunda hep ayný karar çýkabilir mi? Daha da açayým; örneðin ayný iþ yerinden ayný iþi yapan ayný meslek erbabý 2 kiþi Fiili hizmet zammýyla ilgili idari yargýda dava açsalar, ayný adliyede farklý idari mahkemelerde davalarý görülse , kesin olarak ayný karar ,ayný sonuç alýnacaðýný söylemek mümkün mü ,ya da taban tabana zýt karar çýkabilir mi?:(

2.Oturum
Pozitif Bilimlerde Ayný þartlar altýnda olaylarýn sonuçlarý,yasalarý ya da teorileri aynýdýr deðiþmez karar kesindir. Ya Normatif Bilimlerden Hukuk ta kararlar?
Bir adým daha ileri gidelim… 1. Oturum da örneklediðim idari dava konusuyla ilgili dava dosyasýný ayný avukat ayný dlillerle ve savunmayla hazýrlamýþ olsa,sadece davacýlarýn ad soyad ve benzeri özlük bilgileri kiþiye özel farklýlýðý olsa ve ayný zaman diliminde dava açýlsa...Ve davalar farklý mahkemelerde görülse kesin olarak ayný karar ayný sonuç alýnacaðýný söylemek mümkün mü ,ya da taban tabana zýt karar çýkabilir mi? Kesin olarak ayný karar ,ayný sonuç alýnacaðýný söylemek mümkün mü?
Mahkeme adlarýný sýralamadan genel adlarýyla Ticaret,Hukuk ve Ceza... Mahkemelerinde de ayný dava yada çok benzer konulu ve savunmalý ve delilli davalar, ayný branþýn farklý numaralý mahkemelerinde görüþülse;kesin olarak ayný karar ayný sonuç alýnacaðýný söylemek mümkün mü ,ya da taban tabana zýt karar çýkabilir mi? Daha da subjektifleþtirip örneklersek, zehirlenme den açýlan bir cinayet davasýnda zehirlenen kiþinin midesinden saçýndan kanýndan... alýnan örnekleri, pozitif bilim erbablarýnýn incelemsiyle nasýl ne ile zehirlendiði kesin olarak ortaya konur.Ya Hukuk yargýlama sonucu kesin bir yargýya/karara varabilir mi? Farklý mahkemeler farklý karara varbilir mi?(Suçlu, suçsuz-deliler yeterli-deliler yetersiz-Verilen hapiscezasý farklýlðý,…farklý olabilir mi?).Ya da sayýn Hukukçu üyelerimiz davadan önce ya da sonra “Dava farklý numaralý ihtisas mahkemesinde görülseydi,sonuç daha farklý olurdu “ düþüncesine hiç kapýldýnýz mý?
Ben kendi gördüklerimle yola çýkarak yüsek sesle mýrýldanayým.EVET! Farklý kararlar alýnabiliyor..Peki Normatif Bilimlerden Hukuk ta kararlar neden farklý oluyor? Hakimler , Mevcut yasalara ,delillere ,sunulan savunmalara dayanarak kanaat oluþtuðunda karar verdiklerine göre..
Farklýlýk nerden kaynaklanýyor? Anayasadan mý? Yasalarýn yetersizliðinden yada aralarýndaki organik bað eksikliðinden mi/çeliþkiden mi? Savunma farklýlðýndan mý? Yasalaýrýn yorum farklýlýðýndan mý?........Farklý kararlar neden ,neden,neden?:utangac

EVET! Farkli kararlar alinabiliyor. Fikrimce: olusturulan normlar tek bir amaca hitap ediyor. Fakat uygulamada farkliliklar cikabiliyor. Bir mahkeme, A kisinin yasadigi X durumunda K yaptirimi uygulanir derken baska bir mahkeme ayni olayi farkli bir acidan kavrayip farkli bir sonuca varabiliyor. Mahkemenin verdigi karari, kanun koyucunun koydugu normal uygun oldugunu %100, kesin ve dogru olarak belirlemek de mumkun degil bence. Yargitay, danistay vb. var, ama orada uygunluk kararini veren kisi yine bir insan. Verilen kararin, %100 dogru oldugunun olcutu nedir ki? Bu nasil bilinebilir? :)

Farklilik bence karar veren hakimin kisiliginden, yasam tarzindan, yetistirilis tarzindan, egitim seklinden az da olsa etkilenmekte. Bunun olmamasi icin sanirim hakimlerin robot falan olmasi gerekir :)

Sn. Aydýn,Foruma katýldýðýnýz ,için teþekkürler..
Elbetteki Hakimler Bir Etken.Ama neden olarak sadece Hakimleri göstermek kolaycýlýk,konuyu subjeklifleþtirmek deðil mi? Bence Hakimler, sadece mevcut yasalarý uyguladýðýndan kanaatlarýna uygun yorum getirdiðinden ,bu görüþ Hakimlere yapýlan haksýzlýktýr.Daha öncelikli yapýsal ve subjektif birçok birçok neden yok mu? Haydi sohbetin devamýyla ilgili bir ipucu vereyim.Bundan sonraki oturumlarda, kendi görüþüme göre; önem ve öncelik sýrasýna göre nedenleri sýralayacaðým.Sonra da Kararlarýn adil ,hakka ve hukuka uygunluðunu tartýþmaya açacaðým.Saygýlarýmla..

3. OTURUM:
Sohbetimize genç bir hukuk öðrencisi kardeþimizin katýlmasý ,yorumda bulunmasý beni çok mutlu etti. Araþtýrmayan,tartýþmayan,,uzalaþmayan kuþaklarýn yerini, böylesine araþtýrmacý,sorgulayýcý ve katýlýmcý genç kardeþlerimizin almasý ve bu nitelikli gençlerin artmasý ,geleceðe daha bir umutla bakmamýn yaný sýra ,daha özgür ve daha demokratik Türkiye özlemeimi güçlendirdi. Ben de ana konudan biraz uzaklaþarak "Toplumsal Uzlaþý ve Tartýþma Kültürü" alt konu baþlýðýný öne almayý ve özetlemeyi düþündüm.
Tartýþýlmadan alalacele eksik çýkartýlan, “dayatmacý “ , “ tepeden inme” , "Toplumsal Uzlaþýnýn saðlanmadýðý" Yasalar/kararlar, toplumda düzen ve huzuru getirmenin aksine, farký yorumlara ,belirsizliðe yol açtýðýndan;hoþnutsuzluðu ,güvensizliði ,ötekileþmeyi ve kuralsýzlýðý tetikleyererek ,kutuplaþmaya ve uzlaþmasýzlýða ve kavagalara yol açarak mahkemelerde yýðýlmalara yol açtýðý yadsýnamaz. :k::'(Tartýþma Kültürünün geliþmesi ve Her kesimden insanýnýn fikrini söylemesiyle;” toplumsal uzlaþmayla", "toplumun çýkarlarý ön planda tutularak " çýkartýlan , eksikilikleri giderilmiþ çaðdaþ Yasalar/karar lar ise ; Kutuplaþmayý önlemenin ve insanalarý biribirlerine
yakýnlaþtýrmanýn yanýsýra ,modern sosyal toplumlarda ki gibi ,bireylerin saygýlý ,toplumsal kurallara ve hukuka baðlý, devletiyle ve kurumlarýyla barýþýk ,uzlaþmacý ,huzurlu bir toplum oluþumuna katkýda bulunur.:)Özellikle toplumu þekillendirmede önemli bir rolü olan hukukçu,eðitmen,sendika ,meslek kuruluþlarý …benzeri kurumlarýn her kesinden bireyin kavga etmeden demokratik platfomlarda fikirlerini açýklamalarý ,toplumu bilinçlendirmeleri görevlerdir diye düþünüyorum.Saygýlarýmla..

4.OTURUM:
Davalarda farklý karar alýnmasýný irdelemeden önce,” toplum,hukuk ve yönetim anlayýþý ve iliþkisini “ irdelemekte yarar vardýr.Günümüzde Hukuk kurallarýnýn iþlemediði modern demokratik bir toplum düþünülemez.Nerede bir topluluk varsa , orada toplumsal kurallar da vardýr.Topluluk olmanýn gerek þartý topluluðu bir arada tutan ,düzeni saðlayan ve yaþam tarzýný belirleyen kurallardýr.En ilkel insan topluluklarýyla hayvan topluluklarýnda, fiziksel güç,duygusal cinsel ve üreme dürtüler toplumsal kurallarý belirler.Tabiri caizse Erkler fiziken en güçlüde (tek elde) toplanmýþ ve güçlü tarafýndan uygulanmaktadýr.Toplumlar geliþtikçe sosyalaþtikçe toplumsal kurallarý belirleyen öðeler çeþitlenir ve çoðalýr.Ýnsanýn geliþmesine baðlý olarak sorgulama ,birey olduðunu algýlama , hak arama yetileri geliþtikçe , Din olgusu,çalýþma,ticaret olgusu,görev hak ve hürriyetler … de süregelen baþlangýçtaki doðal olgularla birlikte toplumsal kurallarý belirler.Fiziken en güçlü olanýn Erki giderek azalýr. Binerce yýl süren bu sosyal geliþimde ,Tek Erkli yönetiminlerden , Erklerin ayrýlýðýný benimseyen yönetimlere geçiþ olur. “Akan kan damarda durmaz” özdeyiþine uygun olarak devlet anlayýþlarý ve yönetim þekilleri sosyal geliþim merdiveninden basamak basamak týrmanýr ve kuvvetler ayrýlýðýný temel alan devletler ve yönetim anlayýþlarý hakim olur.Erki elinden býrakmak istemeyenlere ve engellemelerine karþýn; yavaþta olsa ,sancýlý da olsa suyun yataðýný bulduðu gibi doðal geliþim önlenemez .Kiþi hak ve hürriyetlerini ön planda tutan , eþitlikçi ayýrýmcýlýða yer vermeyen ,herkesin yapatýklarý hak,yetki ve görevleriyle sýnýrlý olan, herkesin fiillerinden sorumlu tutulduðu ,yargýlanabileceði ve bireyi ön planda tutan ,bireye hizmeti benimseyen devlet anlayýþý ve yönetim þekilleri oluþur.
Ýlk okul düzeyinde dahi tarihimizi bilenler bu geliþimi de bilirler ve yaþadýklarý dönemdeki geliþmeyi bilirler. Beyliklerden(feodal yapýdan) mutlak monarþiye geçiþ,sonra meþrutiyet ve tazminatla gelen deðiþimler ve genç Türkiye Cumhuriyetinin kurulýuþu…1924 anayasamýzda da Fransýz devrimiyle batýda benimsenen Kuvvetler ayrýlýðý (Yasama,Yürütma ,Yarg)ý demokratik devlet yönetimi bizde de kabul edilir.(Baron de Montesquieu teorisi) .Toplumun ihtiyaçlarýna göre daha ve önce çaðdaþ demokrasiye geçmiþ ülkelerin yasalarý baz alýnarak ilk cumhuriyet yasalarý oluþturulur.Ve cumhuriyet döneminde Monarþiden gelen eski alýþkanlýklarla ,cumhuriyetin baþlangýcýndan bugüne Hukuk erkini baský altýna alarak,kýskac altýnda tutarak ya da yönlendirmeye çalýþarak, 3 Erki elinde tutma ya da ele geçime (Fiili ya da gizli darbelerle ve de yönatim anlayýþlarýyla) çabalarý herkesce bilinmektedir.Elbette ki Ýnsanlarýmýzýn bilinçlenmesi ve sahip çýkmasýyla ,Kuvvetler ayrýlýðýna dayalý demokratik devlet yönetim anlayýþýnýn da giderek yerleþtiði fiili iþlerlik kazandýðý da yadsýnamaz.Bence anayasalarýmýzý ve de yasalarýmýzý çýkartýldýklarý dönemde ki toplum yapýsý ve ihtiyaçlarý,Türkiye ve dünya konjüktürü göz önüne alarak o gününü matýðýyla tartýþmalýyýz.Toplum ve Devlet canlý bir organizma gibidir.Giderek büyür ve geliþir. Anayasa ve de yasalar da ,deðiþen toplum yapýsý ve bireylerin ihtiyaçlarý ve bugünkü Türkiye ve dünya konjüktürü göz önüne alarak yenilenmeli ve güncellenmelidir. Belki çýkartýldýklarý zaman yeterlive doðru olan anayasa ve yasalar güncelliðini yitirmiþtir. Dini monarþýyle yönetilmiþ 1. Dünya savaþýndan savaþ sonrasý topluma yönelik çýkartýlan ilk cumhuriyet anayasasýnýn ve yasalarýnýn ya da 2. Dünya savaþý sonrasý 1960 askeri darbe anayasasýnýn ve yasalarýnýn ya da son 1982 askeri darbe anayasasýnýn ve yasalarýnýn , bugünkü Türkiye ve dünya konjüktürüyle baðdaþmadýðý ve bugün kü toplum ihtiyaçalarýný ve karþýlamadýðý ortadýr.
Yasama (Yasa Koyucular) güncelliðini yitirmiþ, toplumun ihtiyaçlarýný karþýlamayan yasalarý güncelleþtirmedikleri ,geliþtirmedikleri ve de bu yasalar çokça yoruma açýk olduðu sürece, yapýlan yargýlamalarda ;Hakimler mevcut yasalara göre yorum yapýp karar vermek zorunda kalacaklardýr. Aslýnda mevcut yasalara dayalý bazý Hakim kararlarý, toplum tarafýndan benimseyemiyeceðinden, Hukuk (Yargý Erki) tartýþýlýr konuma düþecek ve yýpranacaktýr.Hukukun herkes için gerekli olduðunun bilincinin pekiþmesi dileðiyle…Saygýlarýmla..

Oncelikle bana verdiginiz cevaba cevap vereyim. Bana sorarsaniz ortada bir subjektiflik yok. Veya bir subjektiflik olmamali. Tek bir kanun maddesi, tek bir cumle; 10 farkli durumda 10 ayri sonuc dogurabilir. Bu bir subjektiflik degildir, cunku o kanun maddesinin o 10 ayri sonucu dogurmasi onceden planlanmistir. Buna da subjektiflik diyemeyiz sanirim.Bu durumda ortaya %100 aynI olan durumlarda aynI sonucun ortaya cikmasi gerekir ama cikmiyor. ben bunun sebebi olarak yine hakimleri goruyorum cunku, yukarida yaptigim tanimdan yola cikarsak, bir olayda hakimin verdigi karar aynI olayda baska bir hakimin verdigi karar ile ayni olmazsa ortada hakimin bir kusuru, yanlis bir degerlendirmesi vardir.

Toplum ve iktidarlarin gelisimi konusundaki goruslerinize diyecek, ekleyecek birseyim yok :)

Yasalarin guncelligi konusunda ise diyeceklerim. Anayasamiz ayrintili bir anayasa. Belki de ilk anayasamiz yapilirken oyle yapilmasi gerekiyordu. Fakat ayrintili anayasa guncelligini cabuk kaybediyor. Toplumsal gelismelere ayak uyduramiyor. Bunun yerine cerceve bir anayasa -bilmiyorum bize ne kadar uygundur- olusturmak anayasa guncelligi ve esnekligi acisindan yararli olur. Benzer durum kanunlarda da var. Ingiltere, Amerika gibi ulkelerde hakimlerin verdigi kararlar bir kanun gibi oluyor. Bu sistemle, bizdeki gibi hakimler sadece kanun metinlerine bagli kalmiyorlar. Onceki mahkeme kararlari aktif olarak kullaniliyor. Ve haliyle degisen toplumsal durumlardan hakimler de etkilendigi icin, onlarin verdikleri kararlar da bu guncellikten nasiplerini almis oluyor. Ve boylece bir guncellik saglanmis oluyor. Ama bizde ise, hakim kanun metnine fazlaca bagli. Dediginiz gibi -"Aslýnda mevcut yasalara dayalý bazý Hakim kararlarý, toplum tarafýndan benimseyemiyeceðinden, Hukuk (Yargý Erki) tartýþýlýr konuma düþecek ve yýpranacaktýr"- Amerikadaki veya ingilteredeki sistem, bizde, aynen sizin bahsettiginiz sonucu doguracaktir :)

Sn .Aydýn,Ben mesleðim ve de geçmiþ çalýþmalarým gereði pozitif ve rasyonel bakýþ açýsýndan normatif hukuku anlamaya çalýþýyorum.Ayný zamanda da normlarýn dýþýna çýkýyormuþ gibi gözüken hukuk kararlarýnýn, hukuki mi ve adil mi
olduklarýný tartýþmaya açarak mazur gösterecek katýlýmcýlar var mý arýyorum.
Bu arada görüþlerimi aktarmaya baþlarken de ifade edttiðim gibi,ben hukukçu deðilim.Edebiyatçý hiç deðilim.Deneyimlerimi ,gözlemlerimi doðaçlama aktarýyorum. Zaman zamazn da imla hatalarý yapýyorum ve üzülüyorum ,tüm okuyanlarýn affýna sýðýnýrým.Sýkýcý olmamasý ve arada sizin gibi katýlýmcýlar da olur düþüncesiyle kýsa kýsa günlük yazmayý tercih ediyorum.
Bence yine yalýn ve subjektif görüþ sergiliyorsunuz. Yine aceleci davrandýnýz .Lütfen 5. oturumu ve sonrasýný okuyun. Analitik analizimi görecek ve cevap bulacaksýnýz sanýrým.Lütfen görüþlerinizi iletmeye devam edin ,yaralanýyorum görüþlerinizden..Saygýlarýmla..

Peki, bekliyorum :)

5.OTURUM:
Bügün ülkemizde,Yasama,Yürütme ve de Yargý da mevcut Anayasadan ve mevcut yasalardan þikayetçi .Özellikle de Yasama ve Yürütme ,Anayasa Mahkemesi'nin,Yagýtay'ýn,Danýþtay'ýn mevcut aAnayasaya göre aldýðý kararlar,ya da Cumhuriyet Baþsavcýlýðý'nýn mevcut Anayasaya aykýrý bulduklarýyla ilgili açtýðý davalardan þikayetçi,beðenmiyor,güncelliðini yitirdiðini ,Türkiye ve dünya konjüktürüne cevap vermediðini düþünüyor. Eee…:alala
TBMM yasa koyucu siz deðimlisiniz? Neden Anayasayý güncellemiyorsunuz,Neden Toplumun ihtiyaçlarýný karþýlayacak yasalar çýkartmýyorsunuz?
Yürütme, tamamýný olmasa bile ,en azýndan neden yetebildiðiniz anayasa maddelerinin deðiþimine önayak olmuyorsunuz? Yeni gücel yasalar çýkartmak için yayasamada ki gücünüzü kullanmýyorsunuz?
Yasama,Yürütme ve Yargý ve de aydýnlar,meslek kurulýþlarý neden Anayasa deðiþikliði ve de yeni güncellenecek yasalarla ilgili görüþlerinizi halka anlatýp ,tartýþmaya açýp ve toplumun nabzýný tutup, toplum desteklediði uzlaþmacý çözümler aramýyorsunuz?:alala

Kararlarýndan dolayý, Ayný kiþi ve kurumlarca iþlerine geldiðinde alkýþlanan, iþlerine gelmediðinde de yerden yere vurulan Yüksek Mahkemelerin,Mahkemelerle ilgili eleþtirilerin bulunduðu bir ülkede, Sadece Yargýçlarý ya da yargýyý günah keçisi olarak göstermek ne denli haklý ,doðru mu acaba?(Bu eleþtiriler,Yetkilerinde ve görevlerinde ki hiçbir iþlevi gerçekleþtirmeyerek, Yargýyý etki altýna almak ve yýpratma amaçlýmýdýr yosa?:(:k)

Þimdi 1. Oturumdan buyana özellikle hukukçu olamayan vatandaþlarýn sorularýna geri dönelim. Pozitif ve rasyonel bilimlerde olaylar/fiiller sonucu ayný sonuçlar alýnýrken, Farklý Mahkemelerde çok benzer nitelikte ki davalarda farklý sonuç ve kararlar çýkýyor. Hatta 2. Oturumda çarpýcý örnek olarak sunduðum farklý mahkemelerde görüþülen ayný dava doyalarý sonuçlandýðýnda , daha açýk bir ifadeyla ayný ayný avukat tarafýndan hazýrlanan konusuyla ,fiiliyle delileri hatta savunmasýyla birebir ayný ,sadece kimlik bilgileri farklý iki davacýnýn dava lar sonuçlandýðýnda , taban tabana zýt kararlar alýndýðýný sorgulamýþtýk.Farklý kararlar alýndýðýnda çarpýklýk gibi gözüken farklýlðýn , büyük bir maalesef çoðunlukla düz mantýk yürütenlerce hakimlerden kaynaklandýðýný düþünülmektedir.

Þimdi benzetme sanatýyla bu sorguyu masaya yatýralým; Daha basite indirgeyerek kolay anlaþýmasý adýna Davalarla futbol müsabakasýný benzeþtirelim.:) Hani halk arasýnda çok kullanýlan ”Top sende” deyimi vardýr ya…. Davalarýn sonuçlandýrýlmasýnda da -amiyane tabirle- Top hakimde olur. Son þampiyonluk maçýnda, son dakikada þampiyonluðu belirleyecek penaltý atacak futbulcu (ya da son dakikada gol pasýný alan futbolcu ) ile hakim ayný konumdadýr ve karar vererek maçý (davayý) sonuçlandýrmak durumundadýrlar . Son vuruþ yapýlacak… Sonuçta bir takým kazanýp þampiyon olurken ,diðeri kaybedecektir.
Sonuçtan sadece son vuruþu yapan yapan futbolcuya benzettiðmiz hakimi sorumlu tutmak insafsýzlýk olmaz mý? Sahanýn durumu (karara esas alýnan yoruma açýk yasalar ve sunulan deliller…), karþý karþýya gelen takýmlar(uzlaþmayan taraflar),sezon boyu oynanan maçlarda ki futbolcu ve takýmlarýn performansý( davalý ve davacý avukatlarýnýn, yasalarý inansýn ya da inanmasýn müvekilinin lehine yorumlamasý ve savunma performanslarý) þampiyonlukta belirleyici/etken deðil mi ?

Saygýlarýmla..