Cevap: Bir İşyerinde Elektrik Abonesi Görevli Mahkeme
Borçlar Kanunu’ nda yapılan tasnife göre ise sadece iki çeşit ayıp bulunmaktadır:
1- Satıcı tarafından vaat edilen niteliklerde ayıp,
2- Lüzumlu vasıflarda ayıp (satıcı tarafından vaat edilmemiş olsa bile niteliği gereği malda bulunması gereken özellik ve vasıflar)
Satıcı tarafından vaat edilen niteliklerdeki ayıplara örnek olarak; bıçağın paslanmaz olduğu satıcı tarafından belirtildiği halde, kısa sürede paslanması, otomobilin saatte 160 km hız yaptığı belirtildiği halde, 100 km’nin üstüne çıkamaması, ambalajında açıldıktan sonra buzdolabında bir hafta dayanabileceği belirtilen gıda maddesinin bir günde bozulmasını verebiliriz (5).
Lüzumlu vasıflarda ayıp ise, malın standardında bulunması gereken, bulunmadığı takdirde tüketicinin o maldan beklediği faydayı azaltan ayıplardır. Satıcı malda bulunması bu zorunlu niteliklerdeki ayıpların varlığını bilmese bile, bunlardan sorumludur (BK m.194/II, TKHK m.4/III). Bunlara da; elektrikli su ısıtıcısının suyu kaynatmaması, satılan kömürün taşla karışık olması, ev aletlerinden olağanı aşan gürültünün gelmesi örnek olarak verilebilir (6).
Borçlar Kanunu’nda satın alınan maldaki ayıbın önemli olması yani malda bulunan ayıbın, malın değerini önemli şekilde azaltması şartı aranmıştır. Ancak TKHK’nın 4 ve 4/A maddelerinde ayıbın önemli olması şartı aranmayarak bu durum tüketici lehine genişletilmiştir.
Su katılmış süt, sayfaları ters veya eksik basılmış kitap, lekeli kravat, yanlış numaralı gözlük satılması hali ayıplı mallara örnek olarak verilebilir (7).
Ve tip sorunlara ilişkin davalar değerlerine göre tüketici hakem heyetlerinde ya da tüketici mahkemelerinde görülür.