Yýllýk izin

öncelikle buraya emeði geçen herkese katkýlarýndan dolayý çok teþekkürler.forumlarý dikkatle inceliyorum,ama birkaç soruma yanýt bulamadým. Þu an çalýþmakta olduðum iþyeri sezonluk çalýþan bir tatil köyü. yani nisan-mayýs fiilen iþ baþlar ekim-kasým iþ biter. iþletme kapanýr. ben ve birkaç kiþi(bekci vs) kalýr iþletmede. ben muhasebe kadrosunda olduðum için sigortam 30 gün olarak devam eder. Fakat iþyerine haftada 1-2 gün uðrarým. 10 yýldýr ayný iþyerinde bu þekilde devam ediyorum. Kýþ dönemi tesis kapalý olduðu ve iþyerine aralýklarla geldiðim için, bu güne kadar hiç yýllýk izin kullanmadým. doðal olarak izin param ödenmedi.Bu þekilde herhangi bir muhasebe kaydý tutulmadý. Þimdi veya herhangi bir iþten ayrýlma durumumda; iþverenden yýllýk izin ücretlerimi talep edebilirmiyim. Bu konuda iþ mahkemesine baþvurabilirmiyim? ilginize þimdiden teþekkür ediyorum.

Anladýðým kadarý ile; iþyerinde yapýlan iþ sezonluk olduðundan, bir kýsým iþçiler sadece sezonda çalýþan mevsimlik iþçilerdir, ancak siz sezonluk deðil tam yýl çalýþýyorsunuz. Sigortanýz faal sezon dýþýndaki zamanlarda da tam olarak yatýrýlmaktadýr ve iþ yoðunluðu az olduðundan siz iþyerine arada sýrada uðruyorsunuz.
Anlattýðýnýz bu durumda sezonluk deðil tam yýl çalýþan iþçisiniz ve sigortanýz da yattýðýna göre senelik izin hakkýnýz vardýr ve kullandýrýlmazsa iþ akdinin bitiminden itibaren 5 yýl içinde son cüret üzerinden tamamýnýn karþýlýðýný isteyebilirsiniz. Ancak, siz iþyerine sezon dýþýnda arada sýrada uðradaðýnýz için iþveren sizden senelik izinlerinizi kullandýðýnýza dair yazý imzalatýp iþyerine uðramadýðýnýz günlerde de izinli gösterirse sýkýntýya girersiniz. Böyle bir belgeyi imzlamanýzý önermem. Selamlar. Av. Abbas Bilgili

ben de bir þirkette sigortalýyým ve bu þirkete aklýma estiði zaman giderim. Acaba ben de yýllýk izin istemelimiyim? Ya da bence böyle bir hakkým vicdanen varmýdýr?

Sayýn Bilgili;göstermiþ olduðunuz ilgiye ve yanýtýnýza çok teþekkür ederim.
Sayýn Bayýndýr;ben yalnýzca yasalar karþýsýndaki durumumu net olarak bilmek istemiþtim. Vicdani hesaplaþmalara gelince, iþveren onlarca iþciyi sigortasýz,günlük 16-17 saat mesai ücreti vermeden çalýþtýrýyorsa ve 350-400 YTL maaþý uygun görüyorsa üstelik vicdaný da çok rahatsa. Sanýrým bu durumda biz çalýþanlarýn en azýndan yasal haklarýmýza elimizden geldiðince sahip çýkmamýz gerektiðini düþünüyorum. Selamlar.

Deðerli dostum Fýrat Bayýndýr'ýn deðindiði "vijdani sorumluluk" konusunu açýklýða kavuþturmakta yarar var. Ýþe gitmeden ve iþ yapmadan ücret alýp da senelik izin hakkýndan yararlanmak tabi ki vijdani açýdan rahatsýzlýk yaratacak bir durumdur. Bu durum daha çok kamu kuruluþlarýnda, siyasi arpalýk olarak kullanýlan kamu iþyerlerinde çok karþýlþýlan bir durumdur. Bu tür kuruluþlar, iþini yapan gerçek çalýþanlar sayesinde ayakta kalmaktadýrlar. Asalak grup da bu çalýþanlarýn sýrtýndan geçinmektedir. Ben de uzun süre böyle bir kuruluþta çalýþtýðým için böylelerini bilirim. Bunlar iþyerine uðramadan ücretlerini de bankadan aldýklarýndan bu taifeye "bankamatikçiler" denilmekte idi. Bunlarýn ücretleri tam ödenir, sigortalarý yatar, zaten iþe gelmediklerinden izne ihtiyaç duymazlar ve iþlerine son verildiðinde de senelik izinlerini kullanmamýþ olduklarýndan karþýlýðý olan ücreti alýrlar. Sýrtýný dayadýklarý siyasi ya da baþka yandaþlarý olduðundan, zavallý çalýþanlardan daha burunlarý havadadýr. Ýþte bu durumdakiler için vijdani sorumluluk gündeme getirilir ise buna ben de katýlýrým. Ýþlerin yoðun olmadýðý dönemde iþini aksatmadan kýsa sürede bitiren ve bu þekilde kendisine serbest zaman yaratan sayýn muhsip açýsýmdan vijdani sorumluluðu doðuracak bir durum olmadýðýný ifade etmek isterim. Sanýyorum Fýrat bey de benim bu görüþlerime katýlacaktýr. Öyle deðil mi Fýrat bey? Selamlar. Av. Abbas Bilgili

SEvgili dostum Abbas beye katýlmamak mümkün deðil. Kiþinin haklarýný bilmesi, öðrenmeye çalýþmasý çok doðal ve buna hiç bir itirazým yok. Ýtirazým hak ile vicdan arasýnda kalýndýðýnda nasýl davranýlacaðý noktasýndadýr. Ýþverenin sigortasýz iþçi çalýþtýrmasý onun vicdanýný ilgilendirir.Ama iþverenin bu davranýþý , arkadaþýmýza ileride bu hakkýný kullanýrken haklý bir gerekçe mi oluþturacaktýr, merakým odur.Üstelik sorumu sorarken de gayet ciddi idim.Durumum tam da anlattýðým gibi. Ama gün olurda ayrýlmak durumunda kalýrsam ne yaparýmýn sorusuydu. Elbette kol kýrýlýr yen içinde.. hiç birþey yapmam,yapamam.Yani niyetim asla kimseyi kýrmak eleþtirmek deðil sadece HAK ile VÝCDAN arasýnda sýkýþýlýnca nasýl davranýlýrýn tartýþmasýný açmaktý maksadým. Zira bunlar meslek hayatýmýzda da sýklýkla karþýmýza çýkýyor. Çalýþýrken izin kullanmayana izin parasý ödendiði halde iþten çýkarýlýnca aldýðý izin paralarýný, ücretlerini aldýðý halde bordroya imza atmadýðý için ücretlerini tekrar istemek... Zamanýnda alan razý veren razý iken öküz ölüp ortaklýk bozulunca ...Sevgili Abbas bunlarla ne kadar sýk karþýlaþýyoruz deðil mi?
Arkadaþýmýzýn ayda 4-5 gün çalýþarak iþleri bitirmesi karþýlýðýnda ücret tam ödeniyor ve sigortasý tam yatýyor. Buna raðmen yýllýk izin hakkýnýný ilerde kullanabilirmiyim sorusu bana ters geldi sadece.. naçizane benim duygularýmdý..

Sayýn Bayýndýr;''Arkadaþýmýzýn ayda 4-5 gün çalýþarak iþleri bitirmesi karþýlýðýnda ücret tam ödeniyor ve sigortasý tam yatýyor. Buna raðmen yýllýk izin hakkýnýný ilerde kullanabilirmiyim sorusu bana ters geldi sadece'' diye yazmýþsýnýz. Haklýsýnýz. Ben bir süredir siteyi takip ediyorum ve inanýn çok þey öðrendim. Ben yazdýðýmda yýllýk izin konusu tartýþýlmakta idi. Böyle bir ayrýntýyý kendi özel durumumu net olarak bilebilmek için sordum.Yalnýzca yazdýklarým düþünüldüðünde;vicdani olarak rahat olmak elbette çok mümkün deðil. Fakat biraz daha açarsam veya savunma mekanizmamý çalýþtýrýrsam, böyle bir soruyu sormamda sanýrým bana birazcýk hak verirsiniz. Çalýþtýðým iþyerinde son 2-3 yýla kadar heryýl kýsa aralýklarla ssk çýkýþým yapýlmakta idi. Tazminat haklarýmýn oluþmayacaðý düþünülerek. Son 2-3 yýlda ise herdönem çeþitli resmi evraklara (beyanname vs.) imza attýðým için çýkýþým yapýlmamakta. Ayrýca 4-5 gün çalýþarak iþlerin bitmesi durumunda bana tam maaþ deðil yarým maaþ ödenmekte.Bunun yanýnda;iþyeri açýk olduðu zaman yararlandýðým ulaþým/servis ve yemek yok. Bunlarý kendim karþýlamaktayým ve bir günlük iþe gitme ulaþým bedeli 10 YTL nin üzerinde bir rakam. Ayrýca iþyeri þimdiye kadar hiç bir çalýþanýna, iþten ayrýlma/ayrýlmak býrakýlmak zorunda kalmalarda herhangi bir tazminat ödemedi. Tavrý;çalýþana butür bir ödeme yapmaktansa ''mahkemede sürünsünler, daha fazlasýný avukata öderim.''þeklinde.Ben þu ara iþten ayrýlmayý düþünmüyorum. eðer ayrýlýrsam yada ayrýlmak zorunda býrakýlýrsam,Yýllýk izin konusunda nasýl bir tavýr göstereceðimi açýkcasý þu an kestiremiyorum. Sanýrým o zamanki geliþmelere ve psikolojime baðlý.
''HAK ile VÝCDAN arasýnda sýkýþýlýnca nasýl davranýlýrýn tartýþmasýný açmaktý maksadým.'' izin verirseniz; bu konuda birkaç þey söylemek isterim. Hak;harcanýlan emeðin karþýlýðý olmalý. ve hak'kýn korunabilmesi için yasalarla belirlenmeli. Asgari ücret'in devlet tarafýndan belirlenmesi bir anlamda bu demek deðilmidir. Baþka bir açýdan iþci ile iþveren arasýnda yapýlan iþ sözleþmelerindeki ücreti de iþveren belirlemez mi genel olarak. Ne asgari ücret belirlemesinde nede ikili iþ sözleþmelerinde, biz emeðini pazarlayanlarýn pek bir etkisi maalesef günümüz koþullarýnda olamýyor. Vicdan ise daha çok ahlaki,subjektif bir yaklaþým deðilmidir. Ve ahlak, yaþanýlan çaða göre,sahip olunan din'e göre,içinde yaþanýlan toplumsal ve ekonomik guruba göre deðiþkenlik göstermez mi? Yani emeðinin tam karþýlýðýný istemek, bir çalýþan için ahlaki/vicdani birþey iken, Çalýþanýna daha az ücret ödemek, daha çok kar yapmak, bunu istemekte iþvereni veya asgari ücreti en altta tutmak isteyenleri/tutanlarý kendi sýnýfsal konumlarýna/çýkarlarýna göre ahlaki yapmaz mý?

Dolayýsýyla, HAK ile VÝCDAN arasýnda sýkýþýlýnca,her birey veya sýnýf/gurup farklý tavýr içine girebilirler diye düþünüyorum. Saygý ve Selamlar..