e-Devlet ve Bilgi Toplumu Kanun Tasarısı Taslağına İlişkin Görüşler?
Geçtiğimiz hafta e-Devlet ve Bilgi Toplumu Kanun Tasarısı Taslağı ilgili bakanlıklara gönderilmenin yanında, STK'ların ve tüm Türkiye'den konuyla ilgilenenlerin inceleyip değerlendirebilmesi amacıyla Başbakanlık web sitesinde de yayınlandı
BThaber / Levent Daşkıran
Bu gelişme, doğal olarak taslakla ilgili bazı soruların gündeme gelmesine neden oldu. Taslağa yöneltilen en büyük eleştiriler, Bilgi Toplum Ajansı'nın (BTA)'nın merkeziyetçi yaklaşımıyla ilgili. STK'lar olarak 4 Eylül tarihinde bir araya gelerek ortak görüş belirleyeceklerini ifade eden Türkiye Bilişim Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Turhan Menteş, yasa taslağının bu haliyle tamamiyle merkeziyetçileştirmeyi hedefleyen ve sivil inisiyatifi gözden çıkaran bir görüntü çizdiğini söyledi. Bu durumun rekabete aykırı olduğunu dile getiren Menteş, "Bu taslakla e-Devlet'in Başbakanlık düzeyinde temsiliyeti söz konusu. Tüm kamu kurum ve kuruluşlarının 250 kişilik bir kadro ile hangi bilgi düzeyinde denetlenebileceğini merak ediyoruz" diye konuştu. Menteş, "Üst düzey karar mekanizması açısından bakıldığında BTA, eDTR İcra Kurulu'ndan çok daha geride bir model. Orada sivil inisiyatif görüşlerini ve çekincelerini belirtebiliyor. Ancak bu modelde böyle bir yapı söz konusu değil. Modelin tam olarak yurtdışından alındığı düşüncesindeyiz ve bu modele ilişkin çalışmalarımızı sürdürüyoruz" dedi.
Rekabetin sağladığı faydalar riske girer
Türkiye Bilişim Vakfı Genel Sekreteri Behçet Envarlı da taslağın bu halinin getirdiği merkezi yapının neden olabileceği sıkıntılara dikkat çekti. Envarlı, bu konudaki düşüncelerini şu sözlerle aktardı: "Bu taslak temel olarak kurumlar arasında bütünleşmeyi sağlamak açısından önemli görünmekle birlikte, bu denli merkeziyetçi bir kontrolün amacına ulaşmakta güçlük çekeceğini düşünüyorum. Tüm kamu kurumları bilişimle ilgili herhangi bir proje girişiminde bunu BTA'ya kabul ettirmek zorunda kalacak. Böyle bir durumda ajansta binlerce proje yığılacak, bu konuda görevli ve yetkili kişiler her şeyi bilerek doğru karar vermek ve zamana karşı yarışmak zorunda kalacaklar. Bu bana pratikte çalışmayacak bir düzen gibi geliyor."
Tasarıda ajansın danışmanlık sağlayan bir kurum gibi tarif edildiğini söyleyen Envarlı, bunun olası sonuçlarını da şöyle özetledi: "Siz bir kamu kurumu olarak proje geliştirecekseniz, elbette ki danışmanlığa ihtiyacınız olacak. BTA, eğer bu hizmeti benden alırsan mesele yok diyor. Ama siz danışmanlık hizmeti almak için özel bir kuruluşa gidecekseniz, mutlaka yine BTA'dan izin almak durumundasınız. Korkarım ki zaman içinde ajans, tüm kamu kurumlarına bilişim danışmanlık hizmeti sağlayan veya bu tür hizmetleri dışkaynaklara yönlendiren bir yaklaşıma sahip olacak. Bugün danışmanlık hizmeti sağlayan kuruluşlar artık bu ajansın birer bayisi durumuna düşecekler. Danışmanlık almak isterseniz ajansın onay vereceği bir kurumdan almak zorunda kalacaksınız. Rekabetin hizmet kalitesini artırdığı gerçeğini göz önüne alırsanız, bu durumun hizmet kalitesi üzerinde olumsuz etkisi olacağını düşünüyorum. Oysa kurulacak ajansın yol gösterici, geleceğe yönelik vizyon ortaya koyan ve bu vizyon etrafında çalışmalar yapan bir kurum olarak şekillenmesi gerekir."
Envarlı, BTA'nın Bilişim Bakanlığı'nın temeli olacağına yönelik görüşü ise şöyle yorumladı:"Biz yıllardır bilişimin tek bir bakanlık altında toplanmasının ciddi sorunlara yol açabileceğini, bilişimin sektörler arası bir olgu olduğunu ve tüm bakanlıkların alanına giren işler yaptığını savunageldik. Şu an için bu yapının istediğimiz sonuca ulaşmak için uygun olmadığını düşünüyorum."
Yeni kurumla yetki karmaşası oluşabilir
TÜTED Başkanı Murat Dikici de, öncelikle oluşturulacak olan yapının neye hizmet edeceğinin ve ülkeye sağlayacağı faydaların irdelenmesi gerektiğini söyledi. Tasarının telekom kısmıyla ilgili görüşlerini hazırladıklarını ve ilgili yerlere göndereceklerini belirten Dikici, "Bu işin uzun vadeli düşünülmesi lazım. 10 yıl önce konuşulması gereken konuları şimdi konuşuyoruz. Tabii gönderdiğimiz tüm görüşlerin dikkate alınması da önemli" dedi. BTA'nın kuruluşu konusunda da Dikici, "Telekom sektörü açısından baktığımızda bir malı üretmek ya da ithal edebilmek için 5, 6 bakanlıkla muhatap olunması gerekiyor. Aslında bizim muhatap olduğumuz kurumların Ulaştırma Bakanlığı ile Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK) olması gerekiyor. Yasa taslağında Bilgi Toplumu Ajansı' nın kurulması öngörülüyor. TK'nın BTK'ya dönüşmesinin üzerinden çok bir zaman geçmeden yeni bir kurumun daha kurulmasının, önümüzdeki dönemlerde yetki karmaşasına yol açabileceğini düşünüyorum" dedi.
BThaber / Levent Daşkıran
Bu gelişme, doğal olarak taslakla ilgili bazı soruların gündeme gelmesine neden oldu. Taslağa yöneltilen en büyük eleştiriler, Bilgi Toplum Ajansı'nın (BTA)'nın merkeziyetçi yaklaşımıyla ilgili. STK'lar olarak 4 Eylül tarihinde bir araya gelerek ortak görüş belirleyeceklerini ifade eden Türkiye Bilişim Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Turhan Menteş, yasa taslağının bu haliyle tamamiyle merkeziyetçileştirmeyi hedefleyen ve sivil inisiyatifi gözden çıkaran bir görüntü çizdiğini söyledi. Bu durumun rekabete aykırı olduğunu dile getiren Menteş, "Bu taslakla e-Devlet'in Başbakanlık düzeyinde temsiliyeti söz konusu. Tüm kamu kurum ve kuruluşlarının 250 kişilik bir kadro ile hangi bilgi düzeyinde denetlenebileceğini merak ediyoruz" diye konuştu. Menteş, "Üst düzey karar mekanizması açısından bakıldığında BTA, eDTR İcra Kurulu'ndan çok daha geride bir model. Orada sivil inisiyatif görüşlerini ve çekincelerini belirtebiliyor. Ancak bu modelde böyle bir yapı söz konusu değil. Modelin tam olarak yurtdışından alındığı düşüncesindeyiz ve bu modele ilişkin çalışmalarımızı sürdürüyoruz" dedi.
Rekabetin sağladığı faydalar riske girer
Türkiye Bilişim Vakfı Genel Sekreteri Behçet Envarlı da taslağın bu halinin getirdiği merkezi yapının neden olabileceği sıkıntılara dikkat çekti. Envarlı, bu konudaki düşüncelerini şu sözlerle aktardı: "Bu taslak temel olarak kurumlar arasında bütünleşmeyi sağlamak açısından önemli görünmekle birlikte, bu denli merkeziyetçi bir kontrolün amacına ulaşmakta güçlük çekeceğini düşünüyorum. Tüm kamu kurumları bilişimle ilgili herhangi bir proje girişiminde bunu BTA'ya kabul ettirmek zorunda kalacak. Böyle bir durumda ajansta binlerce proje yığılacak, bu konuda görevli ve yetkili kişiler her şeyi bilerek doğru karar vermek ve zamana karşı yarışmak zorunda kalacaklar. Bu bana pratikte çalışmayacak bir düzen gibi geliyor."
Tasarıda ajansın danışmanlık sağlayan bir kurum gibi tarif edildiğini söyleyen Envarlı, bunun olası sonuçlarını da şöyle özetledi: "Siz bir kamu kurumu olarak proje geliştirecekseniz, elbette ki danışmanlığa ihtiyacınız olacak. BTA, eğer bu hizmeti benden alırsan mesele yok diyor. Ama siz danışmanlık hizmeti almak için özel bir kuruluşa gidecekseniz, mutlaka yine BTA'dan izin almak durumundasınız. Korkarım ki zaman içinde ajans, tüm kamu kurumlarına bilişim danışmanlık hizmeti sağlayan veya bu tür hizmetleri dışkaynaklara yönlendiren bir yaklaşıma sahip olacak. Bugün danışmanlık hizmeti sağlayan kuruluşlar artık bu ajansın birer bayisi durumuna düşecekler. Danışmanlık almak isterseniz ajansın onay vereceği bir kurumdan almak zorunda kalacaksınız. Rekabetin hizmet kalitesini artırdığı gerçeğini göz önüne alırsanız, bu durumun hizmet kalitesi üzerinde olumsuz etkisi olacağını düşünüyorum. Oysa kurulacak ajansın yol gösterici, geleceğe yönelik vizyon ortaya koyan ve bu vizyon etrafında çalışmalar yapan bir kurum olarak şekillenmesi gerekir."
Envarlı, BTA'nın Bilişim Bakanlığı'nın temeli olacağına yönelik görüşü ise şöyle yorumladı:"Biz yıllardır bilişimin tek bir bakanlık altında toplanmasının ciddi sorunlara yol açabileceğini, bilişimin sektörler arası bir olgu olduğunu ve tüm bakanlıkların alanına giren işler yaptığını savunageldik. Şu an için bu yapının istediğimiz sonuca ulaşmak için uygun olmadığını düşünüyorum."
Yeni kurumla yetki karmaşası oluşabilir
TÜTED Başkanı Murat Dikici de, öncelikle oluşturulacak olan yapının neye hizmet edeceğinin ve ülkeye sağlayacağı faydaların irdelenmesi gerektiğini söyledi. Tasarının telekom kısmıyla ilgili görüşlerini hazırladıklarını ve ilgili yerlere göndereceklerini belirten Dikici, "Bu işin uzun vadeli düşünülmesi lazım. 10 yıl önce konuşulması gereken konuları şimdi konuşuyoruz. Tabii gönderdiğimiz tüm görüşlerin dikkate alınması da önemli" dedi. BTA'nın kuruluşu konusunda da Dikici, "Telekom sektörü açısından baktığımızda bir malı üretmek ya da ithal edebilmek için 5, 6 bakanlıkla muhatap olunması gerekiyor. Aslında bizim muhatap olduğumuz kurumların Ulaştırma Bakanlığı ile Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK) olması gerekiyor. Yasa taslağında Bilgi Toplumu Ajansı' nın kurulması öngörülüyor. TK'nın BTK'ya dönüşmesinin üzerinden çok bir zaman geçmeden yeni bir kurumun daha kurulmasının, önümüzdeki dönemlerde yetki karmaşasına yol açabileceğini düşünüyorum" dedi.