Avukatların Mahkemede Ayağa Kalkacağı Haller
Avukatların Mahkemede Hangi Hallerde Ayağa Kalkacakları Yasalarda Belirlenmiştir.
Pendik Asliye Ceza Mahkemesince, “Gereği Düşünüldü” denildiği sırada avukatların ayağa kalkmadıklarına ilişkin değerlendirme yapmak üzere mahkeme tutanağının İstanbul Barosu Başkanlığına gönderilmesi üzerine Başkanlık, değerlendirmesini bir yazıyla söz konusu mahkemeye bildirdi.
İstanbul Barosu Başkanı Av. Muammer Aydın imzalı 22 Nisan 2009 tarih ve 11241 gündem sayılı yazıda şu görüşlere yer verildi:
“Mahkemenizin 2008/633 Esas sayılı dosyasında müdahil vekilleri Av. ............ve ....duruşma sırasında ara kararı verileceğinin belirtilmesine rağmen, "Gereği Düşünüldü" dendiği esnada, ayağa kalkmadığı bildirilmiş ve bu konu hakkında değerlendirme yapılması istenerek duruşma zaptının bir örneği Başkanlığımıza gönderilmiştir.
5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanununda duruşma sırasında kimlerin hangi durumlarda ayağa kalkacaklarını düzenleyen iki madde yer almakta olup, bunlar 55. ve 231. maddelerdir.
CMK’nın 55. maddesinin 2 fıkrasında "Yemin edilirken herkes ayağa kalkar" denilmekte olup, C.M.K’nın 231. maddenin 4. fıkrasında ise "Hüküm fıkrası herkes tarafından ayakta dinlenir." düzenlemesi yapılmıştır. Hangi kararların hüküm sayılacağı CMK. 223 / 1 maddesinde, "beraat, ceza verilmesine yer olmadığı, mahkûmiyet, güvenlik tedbirine hükmedilmesi, davanın reddi ve düşmesi" kararları olarak sayılmıştır. Kanun koyucu hangi kararların hüküm sayılacağını sınırlı sayıda saymış ve bu kararların herkes tarafından ayakta dinleneceğini bildirmiştir. 231. maddenin gerekçesinde “Hüküm açıklanırken mahkeme kurulu ve Cumhuriyet Savcısı hariç duruşma salonunda bulunan herkes ayağa kalkmak zorundadır" denilmektedir.
Bu hallerin haricinde, yargılamayı sona erdirmeyip dosyadaki eksikliklerin giderilmesi için duruşmanın ertelenmesine yönelik veya hüküm mahiyetinde olmayan kararların açıklanmasında avukatların ayağa kalkmasını gerektiren bir düzenleme ceza usulünde yer almadığı gibi, Avukatlık Kanunu ve Türkiye Barolar Birliği Meslek İlke ve Kurallarında da mevcut bulunmamaktadır.
Yukarıdaki açıklamalar çerçevesinde;
CMK.231 / 4 hükmü gereğince ve yukarıda belirtilen haller dışında avukatın karar açıklanırken ayağa kalkmasını zorunlu kılan hususların bulunmadığı göz önüne alınarak, bunun dışındaki hallerde avukatın ayağa kalkmasını zorunlu kılacak bir düzenleme öngörülmeyeceği, bu nedenle Av. ............. ve ..... hakkında Avukatlık Kanunu ve Meslek İlke ve Kuralları açısından aykırılık bulunmadığının mahkemenize bildirilmesine karar verilmiştir.”
Pendik Asliye Ceza Mahkemesince, “Gereği Düşünüldü” denildiği sırada avukatların ayağa kalkmadıklarına ilişkin değerlendirme yapmak üzere mahkeme tutanağının İstanbul Barosu Başkanlığına gönderilmesi üzerine Başkanlık, değerlendirmesini bir yazıyla söz konusu mahkemeye bildirdi.
İstanbul Barosu Başkanı Av. Muammer Aydın imzalı 22 Nisan 2009 tarih ve 11241 gündem sayılı yazıda şu görüşlere yer verildi:
“Mahkemenizin 2008/633 Esas sayılı dosyasında müdahil vekilleri Av. ............ve ....duruşma sırasında ara kararı verileceğinin belirtilmesine rağmen, "Gereği Düşünüldü" dendiği esnada, ayağa kalkmadığı bildirilmiş ve bu konu hakkında değerlendirme yapılması istenerek duruşma zaptının bir örneği Başkanlığımıza gönderilmiştir.
5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanununda duruşma sırasında kimlerin hangi durumlarda ayağa kalkacaklarını düzenleyen iki madde yer almakta olup, bunlar 55. ve 231. maddelerdir.
CMK’nın 55. maddesinin 2 fıkrasında "Yemin edilirken herkes ayağa kalkar" denilmekte olup, C.M.K’nın 231. maddenin 4. fıkrasında ise "Hüküm fıkrası herkes tarafından ayakta dinlenir." düzenlemesi yapılmıştır. Hangi kararların hüküm sayılacağı CMK. 223 / 1 maddesinde, "beraat, ceza verilmesine yer olmadığı, mahkûmiyet, güvenlik tedbirine hükmedilmesi, davanın reddi ve düşmesi" kararları olarak sayılmıştır. Kanun koyucu hangi kararların hüküm sayılacağını sınırlı sayıda saymış ve bu kararların herkes tarafından ayakta dinleneceğini bildirmiştir. 231. maddenin gerekçesinde “Hüküm açıklanırken mahkeme kurulu ve Cumhuriyet Savcısı hariç duruşma salonunda bulunan herkes ayağa kalkmak zorundadır" denilmektedir.
Bu hallerin haricinde, yargılamayı sona erdirmeyip dosyadaki eksikliklerin giderilmesi için duruşmanın ertelenmesine yönelik veya hüküm mahiyetinde olmayan kararların açıklanmasında avukatların ayağa kalkmasını gerektiren bir düzenleme ceza usulünde yer almadığı gibi, Avukatlık Kanunu ve Türkiye Barolar Birliği Meslek İlke ve Kurallarında da mevcut bulunmamaktadır.
Yukarıdaki açıklamalar çerçevesinde;
CMK.231 / 4 hükmü gereğince ve yukarıda belirtilen haller dışında avukatın karar açıklanırken ayağa kalkmasını zorunlu kılan hususların bulunmadığı göz önüne alınarak, bunun dışındaki hallerde avukatın ayağa kalkmasını zorunlu kılacak bir düzenleme öngörülmeyeceği, bu nedenle Av. ............. ve ..... hakkında Avukatlık Kanunu ve Meslek İlke ve Kuralları açısından aykırılık bulunmadığının mahkemenize bildirilmesine karar verilmiştir.”