Mevzuat iptali için dava hakký

Deðerli arkadaþlar, bir sorum var.

Diyelim ki bir þirket Saðlýk Bakanlýðý'na özel hastane açmak için niyetli olduðunu ve bunun için Bakanlýðýn kendisini yönlendirmesini istiyor. Saðlýk Bakanlýðý da cevabýnda özel hastanelerin ABC ve DEF yönetmeliklerine uymasý gerektiðini dolayýsýyla þirketin kuracaðý özel hastanenin bu mevzuata göre denetlenip yetkilendirileceðini söylüyor.

Sonrasýnda, þirket mevzuat üzerinde yapmýþ olduðu inceleme sonucunda ABC yönetmeliðinin bir maddesinin anayasaya aykýrý olduðu, DEF yönetmeliðinin ise kamuyu ilgilendirmesine raðmen Resmi Gazete'de yayýmlanmadýðý sonucuna varýyor.

Þimdi, Saðlýk Bakanlýðý'ndan gelen yazýya istinaden, kendisinin durumdan zarar göreceðini ileri sürerek þirkete Danýþtay'da ABC yönetmeliðinin ilgili maddesi ve DEF yönetmeliðinin tümünün yürütmesinin durdurulmasý ve iptali ile ilgili dava açma hakký doðar mý? Böyle bir dava Danýþtay tarafýndan kabul edilir mi? Saðlýk Bakanlýðý'nýn þirketi ABC ve DEF yönetmeliklerine göre denetleyip yetkilendireceðini belirtmesi idarece yapýlan bir iþlem sayýlýr mý?

Teþekkürler, iyi çalýþmalar.

Anayasamýzýn 124/2.maddesinde “Hangi yönetmeliklerin Resmi Gazetede yayýmlanacaðý kanunda belirtilir.” Hükmü yer almaktadýr.
3011 sayýlý Resmi Gazete’de Yayýmlanacak Olan Yönetmelikler Hakkýnda Kanunun 1.maddesinde de “ Baþbakanlýk, bakanlýklar ve kamu tüzelkiþilerinin;
a) Ýþbirliðine, yetki ve görev alanlarýna ait hükümleri düzenleyen,
b) Kamu personeline ait genel hükümleri kapsayan,
c) Kamuyu ilgilendiren,
Yönetmelikler Resmi Gazete'de yayýmlanýr. Ancak, milli emniyet ve milli güvenlikle ilgili olan ve gizlilik derecesi taþýyan yönetmelikler yayýmlanmaz.” Hükmü yer almaktadýr.
RESMÝ GAZETEDE YAYIMLANMASI GEREKTÝÐÝ HALDE YAYIMLANMAMIÞ BULUNAN BÝR YÖNETMELÝK, ÞEKÝL UNSURU YÖNÜNDEN HUKUKA AYKIRI OLUP, HUKUKÝ GEÇERLÝLÝK KAZANAMAZ. BU NEDENLE BÖYLE BÝR YÖNETMELÝÐE DAYANILARAK YAPILACAK BÝR ÝDARÝ ÝÞLEM DE HUKUKA AYKIRI OLACAKTIR.
”ABC yönetmeliðinin bir maddesinin anayasaya aykýrý olduðu” nun kabulü halinde, anýlan yönetmeliðin ilgili kýsmýnýn iptali için idari yargý yoluna baþvurmanýn mümkün olduðu açýktýr.
DEF yönetmeliðinin ise kamuyu ilgilendirmesine raðmen Resmi Gazete'de yayýmlanmadýðý sonucuna varýyor ise, anýlan yönetmeliðin þekil unsuru yönünden hukuka aykýrý olduðundan, dava ile davacýnýn menfaat iliþkisi kurulabiliyor ise, idari yargý yoluna baþvurulabilir.
Saðlýk Bakanlýðý'nýn þirketi ABC ve DEF yönetmeliklerine göre denetleyip yetkilendireceðini belirtmesi idarece yapýlan bir iþlem sayýlýr mý?
Bu hususta bir yönetmelik maddesi var ise, zaten idarenin düzenleyici iþlemidir.
Yok eðer yönetmelik hükümlerinden doðan bir tasarruf ise, zaten idari bir iþlemdir. Doðrusu sorunuzun bu kýsmýnda neyi sorduðunuzu bile anlamakta güçlük çektim.

Merhaba. Öncelikle cevabýnýz için teþekkür ediyorum. Daha açýklayýcý olabilmek adýna ÝYUK 7/4'e atýfta bulunayým:

Madde 7 – 4. Ýlaný gereken düzenleyici iþlemlerde dava süresi, ilan tarihini izleyen günden itibaren baþlar. Ancak bu iþlemlerin uygulanmasý üzerine ilgililer, düzenleyici iþlem veya uygulanan iþlem yahut her ikisi aleyhine birden dava açabilirler.

Þimdi sorum þudur: Bakanlýðýn þirkete "Öncelikle ABC ve DEF yönetmeliklerine uyum saðlaman gerekiyor. Ben de seni ABC ve DEF yönetmelikleri çerçevesinde denetleyeceðim, eðer uygun görürsem yetkilendireceðim" demesi ABC ve DEF yönetmeliklerinin ÝYUK 7/4 kapsamýnda uygulanmasý olarak alýnabilir mi?

Teþekkürler..

2577 sayýlý yasanýn 7/4.maddesinde "Ýlaný gereken düzenleyici iþlemlerde dava süresi, ilan tarihini izleyen günden itibaren baþlar. Ancak bu iþlemlerin uygulanmasý üzerine ilgililer, düzenleyici iþlem veya uygulanan iþlem yahut her ikisi aleyhine birden dava açabilirler. Düzenleyici iþlemin iptal edilmemiþ olmasý bu düzenlemeye dayalý iþlemin iptaline engel olmaz" hükmü yer almaktadýr.

1-Yönetmeliðin ilgili maddesi hayata geçirilip hakkýnýzýda birel iþlem tesis edilmesi üzerine yönetmelik ve bu yönetmeliðe dayalý iþlem hakkýnda dava açabileceðiniz yasada açýça belirtilmiþtir.
2-Zaten resmi gazete yayýnlanmasý gerekirken yayýnlamayan yönetmelikten de bahsediyorsunuz. Yani ilan edilmemiþ, yayýnlanmamýþ bir yönetmeliðin ilan üzerine bilinmesi de mümkün deðil. Ayrýca uygulama iþlemi ile de dava açma süresi zaten yeniden baþlayacaktýr.
2-Hatta düzenleyici iþlem (yönetmelik) hakkýnda dava açýlmadan, bu yönetmeliðin ihmal edilip iþlemin doðrudan yasa veya anaya hükmüne aykýlýðýnýn ileri sürülüp iptali dahi mümkündür. Zira yasanýn 7/4.maddesinin son cümlesi "Düzenleyici iþlemin iptal edilmemiþ olmasý bu düzenlemeye dayalý iþlemin iptaline engel olmaz" þeklindedir.

Teþekkür ederim. Yani sözünü ettiðim tarzda Bakanlýktan gelen bir yazý birel iþlem midir?