OECD raporu: Türkiye 2009'da yüzde 1,6 büyür

OECD raporu: Türkiye 2009'da yüzde 1,6 büyür
&
Ekonomik Kalkýnma ve Ýþbirliði Örgütü (OECD), Türkiye'de ekonomik büyümenin 2008'de yüzde 3,3'e ve 2009'da yüzde 1,6'ya düþtükten sonra, global ekonomideki toparlanmaya baðlý olarak 2010'da yüzde 4,2 olacaðýnýn tahmin edildiðini açýkladý.
Son beþ yýlda senede yüzde 7 civarýnda büyüyen Türkiye'de, büyüme global finansal krizin etkisini göstermesiyle 2008'in ikinci çeyreðinde yüzde 1,9'a inmiþti. Tüketici talebi ve ihracatýn yavaþlamasý sonrasýnda hükümetin 2009 için belirlediði yüzde 4'lük büyüme hedefi analistler tarafýndan gerçekçi bulunmuyor.

OECD raporunda, Türkiye'de kýsa vadede aþaðý yönlü olan risklerin orta vadede daha dengeli gözüktüðü belirtildi. Raporda ayrýca global kriz sonrasýnda YTL'nin deðer kaybettiði, borsanýn düþtüðü ve devletin borçlanma maliyetlerinin önemli miktarda arttýðý kaydedildi. Raporda "Türkiye'nin büyük cari açýðýný finanse etmek ve dýþ borcunu çevirmek için yabancý sermayeye baðýmlýlýðý sürüyor. Yabancý kaynaklara eriþim önümüzdeki aylarda daha zor ve maliyetli olabilir, bu nedenle yatýrýmcýnýn güvenini saðlamak çok önemli olacak" denildi. Raporda ayrýca yerel seçimler öncesinde kamu harcamalarýnýn hedeflerin dýþýna çýkmasý veya politik gerilimin artmasý halinde kur ve faizde volatilitenin artabileceði ve bunun finansal istikrar ve büyümeye engel oluþturabileceði belirtildi.

Finans sektörü için hazýrlýklý olunmalý

OECD, hükümetin finansal sektörün destek gereksinmesine hazýrlýklý olmasý gerektiðini de belirtti ve "Hükümet, finans sisteminde sistemik likidite risklerinin ortaya çýkmasý halinde zor mücadelelerle kazanýlmýþ finans sektörü istikrarýný korumak için ihtiyaç duyulabilecek destek mekanizmalarýný devreye sokmaya hazýr olmalýdýr" dedi.

Rapora göre, 2008'de yüzde 9,7 olan iþsizlik oraný, 2009'da yüzde 10,5, 2010'da ise yüzde 10,6 olacak. OECD ayrýca, 2008 için eksi 6,7 olarak verilen cari açýk oraný için 2009'da eksi 6,1, 2010'da ise eksi 5,7 olarak gerçekleþeceði tahmininde bulundu.

Resesyon derinleþecek uyarýsý

Dünya genelindeki ekonomik yavaþlamaya dikkat çeken OECD, hükümetlerin ve merkez bankalarýnýn ekonomiyi canladýracak adýmlar atmaya devam etmelerini istedi. OECD raporuna göre ABD ekonomisi gelecek yýl yüzde 0,9 küçülecek. Euro bölgesinde yüzde 0,6'lýk daralma bekleniyor. OECD daha öçve euro bölgesinin ayýn dönemde yüzde 0,5 daralacaðýný öngörmüþtü. Ýngiltere ekonomisinde de gelecek yýl yüzde 1,1'e varan daralma bekleniyor. Küresel ekonomi üzerinde belirleyici olmaya baþlayan Çin ekonomisinde de yavaþlama süreceak. OECD Baþekonomisti Klaus Schmidt-Hebbel yaptýðý açýklamada "Dünya ekonomisi de büyük oranda resesyona girebilir" dedi.

26.11.2008 | AA-Reuters | Haber

Ekonomik Kalkýnma ve Ýþbirliði Örgütü (OECD), Türkiye'de ekonomik büyümenin 2008'de yüzde 3,3'e ve 2009'da yüzde 1,6'ya düþtükten sonra, global ekonomideki toparlanmaya baðlý olarak 2010'da yüzde 4,2 olacaðýnýn tahmin edildiðini açýkladý.

Son beþ yýlda senede yüzde 7 civarýnda büyüyen Türkiye'de, büyüme global finansal krizin etkisini göstermesiyle 2008'in ikinci çeyreðinde yüzde 1,9'a inmiþti. Tüketici talebi ve ihracatýn yavaþlamasý sonrasýnda hükümetin 2009 için belirlediði yüzde 4'lük büyüme hedefi analistler tarafýndan gerçekçi bulunmuyor.

OECD raporunda, Türkiye'de kýsa vadede aþaðý yönlü olan risklerin orta vadede daha dengeli gözüktüðü belirtildi. Raporda ayrýca global kriz sonrasýnda YTL'nin deðer kaybettiði, borsanýn düþtüðü ve devletin borçlanma maliyetlerinin önemli miktarda arttýðý kaydedildi. Raporda "Türkiye'nin büyük cari açýðýný finanse etmek ve dýþ borcunu çevirmek için yabancý sermayeye baðýmlýlýðý sürüyor. Yabancý kaynaklara eriþim önümüzdeki aylarda daha zor ve maliyetli olabilir, bu nedenle yatýrýmcýnýn güvenini saðlamak çok önemli olacak" denildi. Raporda ayrýca yerel seçimler öncesinde kamu harcamalarýnýn hedeflerin dýþýna çýkmasý veya politik gerilimin artmasý halinde kur ve faizde volatilitenin artabileceði ve bunun finansal istikrar ve büyümeye engel oluþturabileceði belirtildi.

Finans sektörü için hazýrlýklý olunmalý

OECD, hükümetin finansal sektörün destek gereksinmesine hazýrlýklý olmasý gerektiðini de belirtti ve "Hükümet, finans sisteminde sistemik likidite risklerinin ortaya çýkmasý halinde zor mücadelelerle kazanýlmýþ finans sektörü istikrarýný korumak için ihtiyaç duyulabilecek destek mekanizmalarýný devreye sokmaya hazýr olmalýdýr" dedi.

Rapora göre, 2008'de yüzde 9,7 olan iþsizlik oraný, 2009'da yüzde 10,5, 2010'da ise yüzde 10,6 olacak. OECD ayrýca, 2008 için eksi 6,7 olarak verilen cari açýk oraný için 2009'da eksi 6,1, 2010'da ise eksi 5,7 olarak gerçekleþeceði tahmininde bulundu.

Resesyon derinleþecek uyarýsý

Dünya genelindeki ekonomik yavaþlamaya dikkat çeken OECD, hükümetlerin ve merkez bankalarýnýn ekonomiyi canladýracak adýmlar atmaya devam etmelerini istedi. OECD raporuna göre ABD ekonomisi gelecek yýl yüzde 0,9 küçülecek. Euro bölgesinde yüzde 0,6'lýk daralma bekleniyor. OECD daha öçve euro bölgesinin ayýn dönemde yüzde 0,5 daralacaðýný öngörmüþtü. Ýngiltere ekonomisinde de gelecek yýl yüzde 1,1'e varan daralma bekleniyor. Küresel ekonomi üzerinde belirleyici olmaya baþlayan Çin ekonomisinde de yavaþlama süreceak. OECD Baþekonomisti Klaus Schmidt-Hebbel yaptýðý açýklamada "Dünya ekonomisi de büyük oranda resesyona girebilir" dedi.

Bu da farklý bir yanýt olsa gerek.

OESD basta olmak uzere AB,ABD den degisik kurumlar hergun Turkiye ekonomisiyle ilgili raporlar yayinlamakta.Ulkemizdeki kurumlar nasilolsa hakkimizda rapor yayinlayanlar var diye bu konularda çalisma yapma geregini duymuyorlar sanirim.

AB: Türk sigorta sektöründe baðýmsýz denetleme kurumu þart

28.11.2008 | Referans/Alp Süer | Haber

Avrupa Komisyonu, Türkiye'de sigortacýlýk ve bireysel emeklilik sektörlerini düzenleyecek "baðýmsýz denetleme kurumu"nun oluþturulmasýnýn gerekli olduðunu ileri sürdü. Avrupa Komisyonu tarafýndan 5 Kasým 2008 tarihinde açýklanan Türkiye Ýlerleme Raporu'nda önemli bir ilerleme kaydedilmesine karþýn sigorta ve bireysel emeklilik alanlarýnda AB'ye uyumun tamamlanmadýðý, baðýmsýz bir düzenleyici ve denetleyici kurum kurulmasýnýn bir öncelik olduðu vurgulandý.

Uzmanlara göre sigorta sektörüne yönelik böyle bir kurumun oluþturulmasý halinde bankacýlýk sektöründe, Bankacýlýk Düzenleme ve Denetleme Kurumu'nun (BDDK) yaptýðýný bu kurum sigorta ve bireysel emeklilik sektöründe yerine getirecek. Hazine Müsteþarlýðý'nýn sigortacýlýkla ilgili birimleri birleþerek söz konusu kurumun çatýsý altýnda toplanacak. Böylece, Hazine'nin sigortacýlýkla ilgili iþlevi kalmamýþ olacak.

Siyasi otorite karar verir

Hazine Müsteþarlýðý Sigortacýlýk Genel Müdürlüðü yetkilileri, baðýmsýz bir denetleme kurumunun kurulmasýnýn siyasi otoritenin karar vereceði bir konu olduðunu ancak, þu anda bu konunun gündemde olmadýðýna dikkat çekiyor.

Ýlerleme Raporu'nda Türk sigorta ve bireysel emeklilik sektörlerine iliþkin geliþmeler, uyumda güçlüklerle karþýlaþýlan alanlar ve öncelikli olarak ele alýnmasý gereken konular deðerlendirildi.

Raporda "Sermayenin Serbest Dolaþýmý" baþlýðý altýnda (Baþlýk 4) emeklilik fonlarý; "Rekabet Politikasý" (Baþlýk 8) baþlýðý altýnda ise blok muafiyet düzenlemelerine iliþkin bir deðerlendirmede bulunuldu. Sektöre iliþkin kapsamlý deðerlendirmeler ise "Mali Hizmetler" baþlýðý altýnda (Baþlýk 9) yapýldý.

Raporda, sermaye yeterliliði hesaplamasý, sigorta gruplarýnýn denetimi ve motorlu taþýt sigortalarýnda asgari teminat tutarlarý alanlarýnda da daha fazla uyumun gerekli olduðu kaydedildi.

Raporda, sigorta aracýlýðýna iliþkin Sigorta Acenteleri Yönetmeliði'nin yürürlüðe girdiði hatýrlatýlýrken yönetmeliðin aracýlar için mesleki tazminat sigortasý getirdiði, ayný zamanda tüketicinin daha iyi korunmasýný saðladýðý, tescil ve asgari sermayeye iliþkin yeni standartlar oluþturduðu kaydedildi. Ancak, tazminat düzeylerinin Avrupa Birliði standartlarýnýn oldukça altýnda kaldýðýna dikkat çekildi. Eðitim, iç denetim, risk yönetim sistemleri ve broker'lere iliþkin sigorta yönetmeliklerinin de yayýmlandýðý belirtilirken mevcut yönetmelikler yabancý broker'lerin Türkiye'de þubeler aracýlýðýyla faaliyet gösterebileceklerine iliþkin yükümlülükler getirdiði, bu durumun sýnýr ötesi hizmetlerin sunumun önünde bir engel teþkil ettiði kaydedildi.

Bu denetleme kurullarýnýn nerelere baðlý olduðunu anlamak gerek.

Baþkent Üniversitesi Senatosu Rektör Prof. Dr. Mehmet Haberal baþkanlýðýnda bugün yaptýðý olaðanüstü toplantýda son günlerde Ankara'ya gelerek telkinlerde bulunan Avrupalý parlamenterleri kýnadý. Baþkent Üniversitesi Senatosu bu konuda bir bildiri de hazýrlayarak kamuoyuna açýkladý.

Amaçlarý; ülkemizin bütünlüðünü zedelemek, anarþiyi destekleyerek birçok vatandaþýmýzýn þehit edilmesi pahasýna YAPAY etnik bölünmelere zemin hazýrlamak, Türk yargýsýna müdahaleye kalkýþarak devam eden davalarý yönlendirmek olan ve Türkiye Büyük Millet Meclisi çatýsý altýnda parlamenterlerimizi sorgularcasýna Türk Silahlý Kuvvetlerine adeta hesap sorma cesaretini kendilerinde gören ve aralarýna þanlý Türk Bayraðýmýza doðrudan saldýrýda bulunmuþ bir kiþiyi de alan sözde medeni, çýkarlarýndan baþka bir þey düþünmeyen ve çok standartlý Avrupa Birliði temsilcilerinin bu davranýþlarýný þiddetle kýnýyor, protesto ediyor ve onlara 'TOPRAKLARIMIZA BASMAYA LAYIK DEÐÝLSÝNÝZ, BÝR AN ÖNCE TERK EDÝN!' diyor ve onlara böylesine onur kýrýcý davranýþlarda bulunma cesareti ve olanaðý verenleri de kamuoyunun takdirine býrakýyoruz.
Aziz Milletimize saygýyla duyuruyoruz.

Baþkent Üniversitesi Senatosu
28.11.2008

Dünya/dýs haber
”Ham petrol üretimi azaltýlacak”

01.12.2008

OPEC Genel Sekreteri, petrol fiyatlarýnda istikrar saðlanmasý için üretimin azaltýlacaðýný belirtti

TAHRAN - Petrol Ýhraç Eden Ülkeler Örgütü (OPEC) Genel Sekreteri Abdullah El-Bedri, petrol piyasalarýndaki üretim fazlasý için önlem alýnacaðýný söyledi.

El-Bedri, Tahran'da düzenlenen 13. Uluslararasý Enerji Konferansý'nda yaptýðý konuþmada, OPEC üyelerinin, ham petrol üretimini azaltmada görüþ birliði içinde olduklarýný belirtti. OPEC üyelerinin yýlýn son toplantýsýný Cezayir'de yapacaðýný hatýrlatan El-Bedri, "petrol fiyatlarýnda istikrar saðlanmasý için adým atýlacak, önemli miktarda üretim azaltýlacak" dedi. El-Bedri, petrol fiyatlarýndaki düþüþün önlenmesi için OPEC üyesi olmayan Rusya, Norveç ve Meksika'dan üretimlerini azaltmasýný istediðini de kaydetti.

OPEC'in aralýk ayýndaki toplantýsýnda günlük üretimi en az 1 milyon varil azaltma kararý almasý bekleniyor. OPEC, ekim ayýnda Viyana'da yapýlan olaðanüstü toplantýsýnda petrol üretimini günlük 1,5 milyon varil azaltma kararý almýþtý. Ýran, "OPEC üyelerinin günlük ham petrol üretimini ciddi oranda azaltmayý düþündüðünü" açýklamýþtý. Dünya piyasalarýnda 11 Temmuzda 147 dolara kadar çýkan petrolün her bir varili, bir ara 50 dolarýn altýna düþmüþtü. OPEC'in günlük toplam üretiminin 27,3 milyon varil olduðu belirtildi.

OECD, enflasyon hedeflemesinde revizyon önerdi

01.12.2008 | Begüm Gürsoy | Referans

Ekonomik Ýþbirliði ve Kalkýnma Örgütü (OECD) Türkiye'nin bir türlü tutturamadýðý enflasyon hedeflemesi rejiminde revizyon önerdi. OECD, hedeflerin tutmamasýnýn kredibiliteyi azaltan bir risk olduðunu belirtti.

MB ekonomistlerinden Olcay Çulha ve Ali Çulha ile OECD Ekonomisti Rauf Gönenç tarafýndan hazýrlanan "Türkiye'de Mali Politika Üzerindeki Riskler" baþlýklý raporda, Merkez Bankasý'nýn öngörülerinin teknik olarak güvenilir olmasý için enflasyon hedeflemesi çatýsýnýn konsolide edilmesi ve teknik altyapýnýn geliþtirilmesi gerektiði belirtildi. Bu nedenle mali çatýnýn gözden geçirilmesi gerektiði belirtilerek hizmetlerdeki yurtiçi fiyat baskýlarýnýn da enflasyon raporunda yer almasýnýn önemi vurgulandý. Raporda, enflasyonun tek haneli yüksek rakamlarda durgun hale gelmesi ve para biriminin deðer kazanmasýyla birlikte yaþanan rekabet edebilirlik kayýplarýnýn, mali politika önündeki 2 önemli risk olduðu anlatýldý.

Raporda enflasyon hedeflemesine geçildiði 2006 yýlýnda tek haneli enflasyonun bulunduðu belirtilerek bu tarihten sonraki enflasyon hedeflerinin tutmadýðýna dikkat çekildi. Resmi enflasyon hedefinin rolünü daha düþük gelirler ve yüksek enflasyon beklentilerini zayýflattýðýnýn anlatýldýðý raporda, MB'nin yaptýðý birçok araþtýrmada ekonomi kurumlarýnýn enflasyon hedeflerine ilgisinin bu dönemde düþtüðünün görüldüðü vurgulandý. Bu kurumlarýn kendi beklentilerini gerçekleþen enflasyona göre çizdiði belirtilerek böylece dezenflasyon maliyetlerinin yükseldiði vurgulandý.

Finans dýþý sektörle iletiþim önemli

MB'nin kredibilitesi için þeffaflýðýn önemli olduðu belirtilerek bankanýn bazý zorluklarla karþý karþýya olduðu ifade edildi. Enflasyon beklentilerinin hâlâ geniþ düzeyde geçmiþ enflasyon sonuçlarý üzerine kurulu olduðu belirtilerek bunda özellikle finans dýþý sektörün önemli rolü bulunduðu anlatýldý. Bankanýn özellikle bu kesimle iletiþim politikasýný güçlendirmesi gerektiði belirtilerek faiz oraný beklentilerinin þekillendirilmesinin ise iþ dünyasý ile ilgili olduðu kaydedildi. Orta vadede faiz oraný hassaslýðýna yönelik akýmlarýn güçlü kalacaðý belirtilerek Türkiye'nin riskler için yeni politika araçlarý eklemesi gerektiði kaydedildi. Ortak ve yapýsal çalýþmalarýn orta vadede risklerle yüzleþmeye yardýmcý olabileceðine dikkat çekilerek enflasyon hedeflemesinin diðer kredibilite geniþletme araçlarýyla desteklenebileceði kaydedildi.

Ýþte krizin aðýr faturasý

04.12.2008/Hurriyet

1929 yýlýndaki Büyük Buhran'dan sonra yaþanan en büyük küresel finansal kriz nedeniyle, eylül ayýndan bu yana finansal kurumlarda 100 binden fazla kiþi iþinden oldu. Otomotiv þirketleri de istihdam ve üretimini azaltýyor...

Ýþte son döneme damgasýný vuran iþten çýkarma ve üretim azaltma haberleri...

HYUNDAÝ ÜRETÝMÝ AZALTACAK

Güney Kore’nin en büyük araba yapýmcýsý Hyundai, geçen ay ABD’nin Alabama eyaletindeki tesisinin ardýndan bu aydan baþlayarak Türkiye dahil olmak üzere, yurt dýþý üretimini azaltacaðýný açýkladý.

TOYOTA ÜRETÝMÝ DÜÞÜRECEK

Japonya'nýn en büyük otomobil üreticisi Toyota, azalan talebi göz önünde bulundurarak üretimi düþürme kararý aldý.

Toyota'dan yapýlan açýklamada, ABD ve diðer ülkelerde düþen talep nedeniyle bu ay sonunda 3 fabrikada üretime ara verileceði belirtildi.

FÝNANS DEVLERÝ 100 BÝNDEN FAZLA KÝÞÝYÝ ÝÞTEN ÇIKARDI

ÞÝRKET ÝSMÝ
SAYI
TARÝH

Citigroup Inc
52.000
17 Kasým

JPMorgan Chase
9.200
1 Aralýk

Commerzbank
9.000
1 Eylül

GMAC LLC
5.000
3 Eylül

HSBC
1.100
26 Eylül

UBS
2.000
3 Ekim

Barclays PLC
3.000
10 Ekim

National City Corp
4.000
21 Ekim

Goldman Sachs
3.300
23 Ekim

Credit Suisse
500
28 Ekim

American Express
7.000
30 Ekim

DBS Group
900
7 Kasým

Fidelity Investments
1.700
14 Kasým

HSBC
500
18 Kasým

Bank of New York Mellon
1.800
20 Kasým

Credit Suisse
650
2 Aralýk

HSBC
500
2 Aralýk

Credit Suisse
5.300
4 Aralýk

Nomura Holding
1.000
4 Aralýk

TOPLAM
108.450

HONDA ÝSTÝHDAMINI AZALTACAK

Japon otomotiv þirketi Honda da, otomotiv sektöründe talebin düþmesi nedeniyle Ýngiltere ve Japonya'da iþçi çýkaracak.

Japonya'nýn ikinci büyük otomotiv þirketi Honda'nýn sözcüsü Hideto Maehara, þirketin Ýngiltere'deki fabrikasýnda çalýþan iþçilere erken emeklilik paketi önerdiðini belirterek, kaç iþçinin çýkarýlacaðýna iliþkin bilgi vermedi.

GENERAL MOTORS 31 BÝN KÝÞÝYÝ ÇIKARACAK

GM, ABD'deki çalýþma gücünden 2012 yýlýna kadar 31,000 iþçiyi çýkarmayý planladýðýný açýkladý.

SUZUKÝ DE ÇIKARACAK

Suzuki, Macaristan'daki fabrikasýndan 1200 kiþiyi çýkaracak.

ABD DEVÝ AT&T'DEN KÖTÜ HABER

ABD'nin en büyük telekom ve internet firmasý AT&T, 12 bin kiþiyi iþten çýkaracak. Dallas merkezli þirketten yapýlan açýklamada, tüm iþ gücünün yüzde 4'ünü teþkil eden 12 bin kiþinin Aralýk ayýndan baþlayarak 2009 yýlý süresince iþten çýkarýlacaðý duyuruldu.

HEWLETT PACKARD'DA BÜYÜK OPERASYOM

Kuzey Amerika'da faaliyette bulunan biliþim þirketi Hewlett-Packard, 24 bin 600 kiþiyle yollarýný ayýracaðýný açýkladý.

BRÝTÝSH TELECOM 10 BÝN KÝÞÝ ÇIKARIYOR

Avrupalý telekom þirketi British Telecom 10 bin kiþiyi iþten çýkaracaðýný duyurdu.

DHL VE ARCELOR MITTAL

DHL Express 9 bin 500 kiþiyle ve çelik devi ArcelorMittal 9 bin kiþiyle izledi.

PRATT & WHÝTNEY 350 KÝÞÝYÝ ÝÞTEN ÇIKARIYOR

Dünyanýn önde gelen uçak motoru, uzay itki sistemleri ve endüstriyel gaz türbinleri tasarým, imalat ve bakým firmasý Pratt & Whitney, küresel ekonominin yavaþlamasý nedeniyle havayollarýnýn sipariþlerini iptal etmesi ya da ertelemesi kaygýlarý üzerine 350 kiþiyi iþten çýkaracaðýný bildirdi.

ADOBE SYSTEMS 600 KÝÞÝYÝ ÝÞTEN ÇIKARIYOR

ABD'li Adobe Systems firmasý, düþük gelir büyümesi nedeniyle 600 kiþiyi iþten çýkaracak.

Dünyanýn en büyük tasarým yazýlýmlarý üreten firmasý Adobe Systems, þirketin bütün birimlerinden, çalýþma gücünün yüzde 8'ine denk düþen 600 kiþiyi iþten çýkaracaðýný, iþten çýkarmalarýn maliyetinin 44 ila 50 milyon dolar olacaðýný açýkladý.

CREDÝT SUÝSSE 5.300 KÝÞÝYÝ ÝÞTEN ÇIKARACAK

Ýsviçreli Credit Suisse bankasý, küresel finansal kriz nedeniyle 5.300 kiþiyi iþten çýkaracak.

Banka yaptýðý açýklamada, iþten çýkarýlacak kiþilerin büyük bölümünün yatýrým bankacýlýðý biriminden olacaðýný belirtti. Bu rakam bankanýn küresel çalýþma gücünün yaklaþýk yüzde 11'ine denk düþüyor.

JAPON NOMURA DA 1.000 KÝÞÝNÝN ÝÞÝNE SON VERECEK

Japonya'nýn en büyük aracý kurumu Nomura Holding de Londra’da 1.000 kiþiyi iþten çýkaracaðýný açýkladý.

TELEKOM ITALIA 4 BÝN KÝÞÝYÝ ÇIKARACAK

Telecom Ýtalia, kötüleþen ekonomik durum nedeniyle 2011 yýlýna kadar 4.000 kiþiyi daha iþten çýkaracak.

Þirketin üst yöneticisi Franco Bernabe, þirketin haziran ayýnda açýkladýðý 5.000 kiþiye ilaveten 4.000 kiþiyi daha iþten çýkaracaðýný ve çalýþma gücünü yüzde 14 azaltarak 64.000'den 55.000'e çekeceðini açýkladý.

100 BÝNDEN FAZLA KÝÞÝ ÝÞTEN ÇIKARILDI

Öte yandan 1929 yýlýndaki Büyük Buhran'dan sonra yaþanan en büyük küresel finansal kriz nedeniyle, eylül ayýndan bu yana finansal kurumlarda 100 binden fazla kiþi iþinden oldu.

Ýþten çýkarmada ABD'li Citigroup 52 bin kiþi ile baþý çekerken, bu bankayý JPMorgan Chase ve Commerzbank izliyor.

Büyüme 27 yýlýn en düþük seviyesinde

04.12.2008/Gazeteport

Merrill Lynch 2009 Dünya ekonomisi raporunda küresel büyümenin 1982’den bu yana en düþük seviyesine indiði 2010 yýlýnda toparlanmaya baþlayacaðý bilgisine yer verildi.

Merrill Lynch 2009 yýlýnda küresel büyümenin yüzde 1,3 ile 2008’deki yüzde 3,2 rakamýnýn altýnda gerçekleþip 2010’da 3,1’e yükseleceðini öngörüyor. Bu düzeydeki bir büyüme bile son dört yýlýn ortalamasýndan yarým puan aþaðýda olacak. “2009 Yýlýnda Dünya Ekonomisi” raporunda

Merrill Lynch 2009 için dört gündem maddesi daha belirledi:

1. Geliþmekte olan ekonomiler geliþmiþ ekonomilere göre yavaþlamadan daha az etkilenecekler
2. Hükümetler ekonomiye destek için muhtemelen para ve maliye politikalarýný gevþetecekler
3. Teþvik paketlerinin sýnýrlarý ve yan etkileri belli olacak
4. Büyümede beklenen yavaþlamanýn öncesinde, 2009 yýlýnýn ilk yarýsýnda kýsmi bir toparlanma yaþanacak

Merril Lynch uluslararasý ekonomi baþkaný Alex Patelis “Amerikan tüketicisinin alýþkanlýklarýný yeni koþullara göre ayarlamasýyla ve geliþmekte olan ekonomilerin iç piyasalara dönmesiyle birlikte uluslararasý dengesizliklerin sona ermeye baþladýðýný görüyoruz. EMEA ve A.B.D. bu geliþmelerden en çok etkilenirken Japonya, geliþmekte olan Asya ve Latin Amerika bu kaymadan en az etkilenecek olanlar.” dedi.

KÜRESEL DENGESÝZLÝKLERÝN SONU
Finansal kriz Amerikan tüketicisinin daha az harcayýp daha çok tasarruf etmek suretiyle þahsî malî durumlarýný toparlamaya çalýþmasýna neden oluyor. Piyasa, A.B.D.’deki politika belirleyicilerin mevcut harcama seviyelerini korumalarýna yetecek kadar para miktarýný enjekte etmelerine izin vermeyecek. Uzun dönemde geliþmekte olan ekonomiler Anglo-Sakson tüketimine daha az bel baðlayacaklar. Merrill Lynch özellikle Çin’de iç talebi canlandýrmak için faizlerin daha düþük olacaðýný ve kamu harcamalarýnýn da daha fazla olacaðýný düþünüyor.

GÜÇLÜ VE ZAYIF EKONOMÝLER ARASINDA YOL AYRIMI
Avusturalya, Ýsviçre, Kore, Macaristan ve Euro bölgesi gibi borçlu bölgeler en fazla etkilenecek olan ekonomiler arasýnda. Nijerya, Meksika ve Filipinler gibi daha az borçlu olan ülkeler de en az etkilenecekler arasýnda. Geliþmiþ ekonomiler küçüldükleri için geliþmekte olan pazarlar küresel büyümenin yüzde yüzünden de fazlasýný saðlama yolundalar.

DEVASA TEÞVÝK POLÝTÝKALARI
Tüm dünyada faizlerin daha büyük oranlarda inmesi bekleniyor. Hali hazýrda yüzde 0,8’den fazla düþen faizler bir bu kadar daha düþebilirler. Artýk katý kuralcý bütçe disiplini terk edildiði için mali teþvik paketleri açýklanmaya devam edecek. Devlet müdahalesi politikalarý muhtemelen, hane halký bütçelerini güçlendirecek önlemlere odaklanacak.

TEÞVÝKLERÝN YAN ETKÝLERÝ
Devletler özel sektör kuruluþlarýný satýn alma yoluyla daha fazla risk üstlendikleri için daha yüksek borçlanma maliyeti ile karþý karþýya kalýyor ve bütçe açýklarý artýyor. Merkez bankalarý rezervlerini güçlendirmeye devam etmeyecekler, hatta bunlarý tüketmek zorunda kalabilirler. Mali politikalarýn çok fazla gevþetilmesi para birimlerini zayýflatabilir – Merrill Lynch, ABD Dolarý’nýn bu sýkýntýyla karþýlaþacaðýný düþünüyor. Politika koyucularýn teþvik paketlerinin boyutunu ve zamanlamasýný doðru tutturabilmesi hemen hemen imkansýz olduðundan bazý hükümetler ekonomilerinde gereðinden çok fazla bazýlarý da çok az enflasyona neden olacaklar.

EURO BÖLGESÝNDE RESESYON DERÝNLEÞÝYOR
Euro bölgesinde ve geliþmekte olan EMEA bölgesinin bazý kýsýmlarýnda tam bir resesyon ortaya çýkýyor. Merrill Lynch Avrupa ekonomisti Klaus Baader: “Euro bölgesinde ihracat büyümesinin çökmek üzere olduðunu ve kredi krizinin yatýrýmlarý sýnýrlandýracaðýný düþünüyoruz. Bununla beraber, düþük petrol fiyatlarý tüketimi destekleyebilir.”

Rusya ve Körfez ülkelerinde hükümetler yavaþlamayý sýnýrlandýrmak konusunda istekli ve yetkin görünürken Macaristan ve Türkiye resesyonla karþý karþýya.

PETROL FÝYATLARI 2009'DA DÝBÝ GÖRECEK
Petrol tüketen tüm kilit bölgelerdeki talebin erimesi nedeniyle Merrill Lynch 2009 için ham petrolün fiyatý konusunda yaptýðý tahmini varil baþýna 50 A.B.D. dolarýna düþürdü. Merrill Lynch emtia stratejisti Francisco Blanch “Asýl kilit soru ‘petrolün ne kadar daha aþaðý gidebileceði?’ dedi ve ekledi: “Buradaki en büyük kötüleþme riski Çin ekonomisinin beklenenden daha zayýf bir performans sergilemesi olur. Ancak kanaatimize göre petrol fiyatlarý ikinci çeyreðin baþlarýnda dip noktaya ulaþmalý.”

ABD DOLARI ZAYIFLIYOR
Merrill Lynch, riskten kaçýþýn yavaþ yavaþ zayýflamasýyla birlikte A.B.D. dolarýnýn önce güçlenip daha sonra zayýflayacaðýný tahmin ediyor. Merrill Lynch global döviz stratejisti Daniel Tenengauzer, “Bütün dünyada tüketicilerin deðiþen alýþkanlýklarý 2009’daki döviz hareketinin arkasýndaki temel güç olacak. Para birimlerinin deðerleri, küresel anlamdaki yeniden dengelenmenin, düþük harcamanýn ve tükenen risk iþtahýnýn etkilerini yansýtacak.” dedi.

Dünya 148’inci krizine girdi 25 trilyon dolar uçup gitti

HÜRRÝYET/08.12.2008

Ekonomist Robert Baro’ya göre dünyanýn bugüne kadar yaþadýðý ekonomik krizlerin sayýsý 148’i buluyor. Ancak bu 148’inci krizin sürüklediði nokta tarihte derin izler býrakacak gibi görünüyor.

IMF’nin deyimiyle finans gezegeni tarihinin en büyük krizlerinden birini yenmeye çalýþýrken: 2006 yýlýnda 50.6 trilyon dolara ulaþan dünya borsalarýnýn deðeri bugün 25 trilyon dolar eridi. Likidite sorunu’nun baþlamasýyla birlikte ayyuka çýkan kredi problemi hem talebi hem de üretimi cüceleþtirdi. Gerçek dünyadan daha hýzlý dönen finans gezegeni, ayaklarýnýn yerden kesildiði dönemin sonunda yere çakýldý. Bunun bedelini dünya hep birlikte ödedi. Harvard Business School Öðretim Üyesi Niall Ferguson American Vanity Fair Dergisi’nde bugüne nasýl gelindiðini adým adým anlattý. Biz de bunlarý daha rahat anlatabilmek için, Jane ve Michael adýný verdiðimiz Amerikalý kahramanlar yarattýk. Þimdi, dünyada bankacýlýk ve finans sektörünü bugünlere sürükleyen geliþmeleri, Jane ve Michael’in yaþadýklarý üzerinden izleyelim.

1

Bankacýlýk basit iþlemlerle baþladý

20’nci yüzyýlýn ortalarýna gelene kadar birçok banka, gelirleri (faiz ve komisyonlar) ile giderleri (mevduatlarý) arasýndaki kár yoluyla para kazanýyordu.

Yani banka mevduat toplardý. Sonra da varolan mevduatý kadar kredi kullandýrýrdý. (Örneðin, o dönemde yaþayan Jane bankasýna gidip para yatýracaðý zaman, somut olarak parayý banka memuruna teslim etmek zorunda kalýrdý. Banka da kendisine teslim edilen bu mevduatlarý kullanarak kredi talebiyle gelen Michael’a borç verirdi.)

Teknoloji bankalar arasý iþlemlere izin verene kadar herþey oldukça basitti.

2

Para giderek sanallaþtý

Ýþlerin deðiþimi bankalararasý iþlemlerin ortaya çýkmasýyla oldu. Eskiden Michael’ýn baþka bir bankadaki hesabýna para gönderemeyen Jane, teknolojinin de yardýmýyla bunu yapabilmeye baþladý.

Ancak bankalar arasýndaki para somut olarak el deðiþtirmeyince sanallaþtý. Elle tutulur deðil, bilgisayar ekranlarýnda yaþayan bir hal aldý.

Bu uygulama bankalara yeni bir icadýn daha yolunu açtý: Bir zamanlar ellerinde 100 lira varsa sadece 100 liralýk kredi verebilen finans kuruluþlarý, paranýn sanallaþmasýyla birlikte tüm mevduat sahiplerinin paralarýný ayný anda çekmeyeceði düþüncesiyle kredi hacmini mevduatlarýn toplamýnýn üzerine çýkardý.

3

Patronlar paradaki illüzyona aldanýp gerçek büyüme sandý

Bu geçiþ ile birlikte resim deðiþmeye baþladý:

1952’de yüzde 40 olan tüketici kredilerinin harcanabilen gelire oraný 2007’de yüzde 133’e çýktý.

1980 yýlýnda bankalara olan borçluluk, milli gelirin yüzde 21’ini oluþtururken 2007 yýlýnda bu oran yüzde 116’yý buldu.

Dünyada kredi ve para, altta yatan ekonomik aktiviteden çok daha hýzlý büyümeye baþladý.

Bu durum herkeste bir yanýlsama yarattý. Þirket patronlarý bile bu büyümeye inandý. Oysa yaþanan, piyasada aslýnda varolmayan paranýn yarattýðý yanýlsamaydý.

4

Teknoloji geliþti enflasyon geriledi

1957 yýlýndan bu yana dolarýn alým gücü, tüketici fiyat endeksine oranla yüzde 87 geriledi.

1979 yýlýnda en az 7 ülkenin enflasyon oraný yüzde 50’nin üzerindeydi. Ýngiltere ve ABD’yi de içine alan en az 60 ülkede de enflasyon çift haneliydi.

O yýllardan bu yýllara giyecekten otomobile kadar satýn aldýðýmýz birçok ürünün üretim maliyetleri düþtü.

Bunda da üretimin Asya gibi ucuz iþçi bulunabilen ülkelere kaymasý ve teknolojideki geliþmeler etkili oldu.

Enflasyondaki deðiþimde bunlarýn yanýsýra para politikalarýndaki global deðiþim de önemli rol oynadý.

Deðiþimle birlikte ABD’de ortalama yýllýk enflasyon ise yüzde 4 seviyesinde kaldý.

Bugün dünyada her 7 ülkeden sadece 1’inde enflasyon oraný yüzde 10’un üzerinde. Hiperenflasyon ile mücadele etmek zorunda kalan tek ülke ise Zimbamwe.

5

Getirisi yüksek varlýklar kredi baðýmlýlýðý yarattý

Enflasyonun dengeye oturmasýyla birlikte çalýþanýn maaþ artýþ hýzý yavaþladý.

Bu nedenle halk maaþýný artýrmadan yaþam standardýný yükseltmenin yollarýný aramaya baþladý.

Bu alýcý profili ve kárýný artýrmak isteyen finans kuruluþlarý bir araya gelince yeni bir dönem baþladý.

Halk yatýrým yapýlan gayrimenkul ve hisselerin getirisinin, bu varlýklar için alýnan kredide ödenen faiz oranýndan yüksek olduðunu keþfetti. Yani Jane’in satýn aldýðý evin deðerindeki artýþ, bu ev için bankaya ödediði faiz oranýnýn üzerinde gerçekleþti.

Bu yüksek getiri sayesinde enflasyona baðlý olarak yýllýk yüzde 6 gelir artýþý yaþayan bireyler çektikleri kredilerle hisse ve gayrimenkul yatýrýmý yaparak yaþam standartlarýný yükseltebileceklerinin farkýna vardý.

Bankacýlar da yardým etmek için hiçbir fýrsatý kaçýrmadý. Kredi çekenler için 30 yýl sabit faizli ve sýkýcý enstrümanlar yerine daha kárlý enstrümanlar yaratýldý.

Oysa perþembenin geliþi çarþambadan belliydi. Dünyada her zaman favori yatýrým aracý olan gayrimenkulde fiyatlarýn hiç düþmediðini söylemek doðru olmazdý.

Ýngiltere’de 1989-1995 yýllarý arasýnda ev fiyatlarý ortalama yüzde 18 düþtü.

ABD’deki evlerin deðerindeki ortalama erime de yüzde 18’i, bazý eyaletlerde yüzde 30’larý aþtý.

6

Altýn penceresi kapandý mevduat karþýlýksýz kaldý

20’nci yüzyýlýn sonuna kadar piyasada dolaþýmda olan paranýn ABD Merkez Bankasý’nda (FED) bir altýn karþýlýðý vardý. Yani Michael, o dönemde elindeki paranýn gerçek bir karþýlýðý olduðunu biliyordu.

1924 yýlýna gelindiðinde ise ekonomist John Maynard Keynes, altýn karþýlýðý uygulamasýný antik bir kalýntý olduðunu savunmaya baþladý.

15 Aðustos 1971’de ise Baþkan Richard Nixon, merkez bankalarýnýn dolar ve altýn arasý deðiþim yapabildiði altýn penceresini kapadý. Bu yolla deðerli metaller ile para arasýndaki baðlantý da kýrýldý.

1970 yýlýnda tüm birikimini altýna yatýrma kararý alan biri 27.8 ons altýný bin dolara alýp bugün 25 bin dolara satabilirdi.

7

Yaþanan sorun aslýnda tamamen finansaldý

2 yýl önce dünyada üretim ve hizmetlerin toplam deðeri 48.7 trilyon dolardý.

Dünya borsalarýnýn deðeri ise 50.6 trilyon dolara ulaþýyordu. Yerel ve uluslararasý bonolarýn deðeri de 67.9 trilyon dolarý buluyordu.

2006 yýlýnda türev ürünlerin büyüklüðü 400 trilyon dolardý.

1980’lerden önce hemen hemen tanýnmayan bu ürünler giderek daha popüler hale geldi.

Kriz Amerika’daki þirketlerin daha kötü üretim yapmasýndan ya da teknolojik ve geliþmelerin yetersiz kalmasýndan kaynaklanmadý. Yaþanan sorun tamamen finansaldý.

Bu yazý dizisini neden hazýrladýk

FÝNANSAL kriz 2007 yýlýnýn sonundan bu yana dünyayý en fazla meþgul eden konu olarak gündemdeki önemini koruyor. Ancak, sistemi çökerten karmaþýk yapýnýn çözümü için aslýnda ilk önce gerçek sorunu anlamak gerekiyor. Genel Yayýn Yönetmenimiz Ertuðrul Özkök de ayný düþünceyle Amerikan Vanity Fair Dergisi’nin son sayýsýnda krizi net olarak özetleyen "Wall Street’te Son Fiyasko" baþlýklý yazýyý görüp yine bu yazýya dayanarak bir çalýþma yapmamýzý istedi. Harvard Business School Öðretim Üyesi Niall Ferguson’un kaleme aldýðý yazýyý okurken benim de aklýma bizim kahramanlarýmýz ile örtüþen bazý noktalar geldi. Ferguson’un yazýsýný bu kahramanlarla harmanlamlayarak sizlere krizi anlatmaya çalýþtýk. Küçük ve masum hayallerle baþlayan, ancak büyüme hýrsýyla rüyayý kabusa dönüþtüren kriz, ayaklarý yerden kesilen finans dünyasýnýn çakýlmasýna yol açtý. Bunlara yol açan sistemi ve dünyaya çýkardýðý faturayý sizlerle paylaþmak istedik.

Küresel büyüme gelecek yýl yüzde 0,9 olacak

10.12.2008/Gazeteport

Dünya Bankasý gelecek yýl küresel ekonomik büyümenin geliþmiþ ve geliþmekte olan ülkelerde önemli oranda düþeceðini tahmin etti.

Dünya Bankasýnýn ''Küresel Ekonomik Görünümler 2009: Emtia Piyasalarý Dönüm Noktasýnda'' adlý raporuna göre, bu yýl yüzde 2,5 olmasý beklenen küresel ekonomik büyüme 2009'da yüzde 0,9'a gerileyecek. 2010 yýlýnda ise küresel ekonomik büyüme yüzde 3 olacak.

Ekonomik Ýþbirliði ve Kalkýnma Teþkilatý (OECD) üyesi ülkelerin bu yýl yüzde 1,1 olacaðý tahmin edilen ekonomik büyümesi, gelecek yýl yüzde 0,3 daralacak. Rapora göre, bu yýl yüzde 1,1 büyüyecek Avro Bölgesi ekonomisi de 2009'da yüzde 0,6 küçülecek.

ABD'nin bu yýl yüzde 1,4 olmasý beklenen ekonomik büyümesi gelecek yýl yüzde 0,5 ve Japonya'nýn 2008'de yüzde 0,5 olacaðý tahmin edilen ekonomik büyümesi de 2009'da yüzde 0,1 daralacak.

GELÝÞMEKTE OLAN ÜLKELER VE TÜRKÝYE
Geliþmekte olan ülkelerin 2007'de yüzde 7,9 olan ekonomik büyümesinin bu yýl yüzde 6,5 ve gelecek yýl ise yüzde 4,5'e gerileyeceði belirtildi. Geliþmekte olan ülkelerin ekonomik büyümesi 2010 yýlýnda ise yüzde 6,1'e çýkacak.

Hýzlý büyüyen geliþmekte olan ülkelerin ekonomi devleri Çin ve Hindistan'ýn ekonomik büyümeleri küresel ekonomik kriz yüzünden olumsuz etkilenecek. Dünya Bankasýna göre Çin'in geçen yýl yüzde 11,9 olan ekonomik büyümesi bu yýl yüzde 9,4'e ve 2009'da yüzde 7,5'e gerileyecek.

Hindistan'ýn 2007'de yüzde 9 olan ekonomik büyümesi bu yýl yüzde 6,3 ve gelecek yýl yüzde 5,8'e düþecek.

Türkiye'nin geçen yýl yüzde 4,6 olan büyümesi 2008'de yüzde 3 ve 2009 yýlýnda ise yüzde 1,7 olacak. Türkiye'nin 2010 yýlýnda ise 2007 yýlýndaki büyüme oranýný geçerek yüzde 4,9 büyüyeceði tahmin ediliyor.

Ayrýca Rusya'nýn ekonomik büyümesinin bu yýl yüzde 6, gelecek yýl yüzde 3, Brezilya'nýn bu yýl yüzde 5,2 gelecek yýl yüzde 2,8, Arjantin'in 2008'de yüzde 6,6 ve 2009'da yüzde 1,5 ve Güney Afrika'nýn bu yýl yüzde 3,4, 2009'da yüzde 2,8 olmasý bekleniyor.

Derin küresel durgunluðun gözardý edilemeyeceðini belirten Dünya Bankasý, ''çok sayýda bankanýn ve finansal kurumun iflasýný takiben geliþmekte olan ülkelere sermaye akýþýnýn kesildiðini ve büyük miktarda piyasa deðerinin yok olduðunu'' bildirdi.

Küresel çapta kurtarma planlarýnýn finansal piyasalara güveni tazelemeye baþlasa bile bazý geliþmekte olan ülkelerin banka iflaslarý ve döviz krizleri dahil ciddi güçlüklerle karþýlaþabileceði uyarýsýnda bulunan Dünya Bankasýna göre, finansal kriz ''emtia piyasalarýnda gerginliði azalttý, ancak bankacýlýk sistemini test ediyor ve dünyada istihdamýn azalmasý tehdidi yaratýyor''.

Dünya Bankasý, mevcut krize raðmen geliþmekte olan ülkelerin uzun vadeli büyüme görünümlerinin güçlü kalacaðýný ve bunun dünyada yoksulluk sýnýrý altýnda yaþayanlarýn oranýnýn 2015 yýlýna kadar önemli oranda azalmasýna yol açacaðýný kaydetti. 2005 yýlýnda dünya nüfusunun yüzde 25'inin yoksulluk sýnýrý altýnda yaþadýðý, bu oranýn geliþmekte olan ülkelerin ekonomik büyümeleri nedeniyle 2015 yýlýna kadar yüzde 15'e gerileyeceði tahmin ediliyor.

Bankaya göre, dünyada 1,4 milyar insan, günlük 1,25 dolar olarak kabul edilen yoksulluk sýnýrýnýn altýnda yaþýyor.