Bakaya Suçu - Vatandaþlýk Kanunu ve Ayrýmcýlýk

Bakaya sucu ile aranmak durumu Vatandaslik Kanununa gore vatandasliktan cikmaya engel bir durum. 38 yasin ustunde ve bakaya sucundan dolayi aranan cift vatandasli bir erkegin askerlik yapmadan T.C. vatandasligindan cikmasi mumkun degil. Ancak 38 yasinin altinda cift vatandasli bir erkek askerlik yapmadan T.C. vatandasligindan rahatlikla cikabiliyor. Kadin vatandaslar ise yaslari ne olursa olsun cift vatandaslik sahibi olduklari zaman isterlerse T.C. vatandasligindan kolayca cikabiliyorlar.

Anayasanin 10. maddesi her T.C. vatandasinin kanunlar onunde cinsiyet veya benzeri bir ayirim gozetmeksizin esitligini garantiliyor. Bu durumda, tahminimce, Bakaya sucunu vatandasliktan cikmaya engel olarak goren Vatandaslik Kanunu, 38 yasin uzerindeki askerlik yapmadan T.C. vatandasligindan cikmak isteyen erkek vatandaslar icin hem cinsiyet hem de yas ayirimciligi yapmis oluyor ve Anayasanin 10. maddesini ihlal ediyor.

Sorularim soyle:

(1) Ayirimciliga karsi Turkiye'de ne gibi kanunlar var?
(2) Ayirimciliga maruz kaldigini dusunen vatandaslarin ne yapmasi, hangi kuruslulara basvurmasi gerekiyor?
(3) Bakaya sucunun vatandasliktan cikmak icin engel olmamasi icin Vatandaslik Kanunununda gerekli duzenlemelerin yapilmasi icin kime ve nasil talepte bulunmak gerekiyor?

Saygilar.

Sordugum soruya hic yanit gelmedigine gore, herhalde Turkiye'de ayrimciliga karsi, Anayasanin 10. maddesi disinda bir yasa yok sanirim. Cok buyuk hukuki bir bosluk bu. Gelismis ulkelerin cogunda hem ayrimciliga karsi detayli kanunlar bulunmakta hem de ayrimcilik iddialarini ciddi bir sekilde inceleyip/sorusturan devlet kuruluslari bulunmakta.

Simdi bu durumda 38 yasin ustunde bakaya sucundan aranmasindan dolayi vatandasliktan cikmasina izin verilmeyerek hem yas hem de cinsiyet ayrimina maruz kalan bir vatandas Turkiye'de kanunen neler yapabilir?

Anayasanin 10. maddesini kim nasil garantiliyor?

Yoksa Anayasanin 10. maddesi hikaye mi?

Saygilar.

1- kanundan bol ne var ama islemeyen 2-ne tip ayiricimlik ben anlamadim 3-bakaya sucundan cikmassin vatandasliktan.o eskidendi

Bir ornekle acilayim. Diyelim ki uc kisi var. Ayse, Ahmet ve Mehmet.

Ayse 40 yasinda cift vatandasli bir kadin. Vatandasliktan cikmak icin basvuruyor ve basvurusu kabul ediliyor. Ayse'ye once askerligini yap sonra vatandasliktan cik denmiyor.

Ahmet 27 yasinda cift vatandasli ve askerligini yapmamis bir erkek. Vatandasliktan cikmak icin basvuruyor ve basvurusu kabul ediliyor. Ahmet askerligini yapmadan vatandasliktan cikabiliyor.

Mehmet 43 yasinda cift vatandasli ve askerligini yapmamis bir erkek. Vatandasliktan cikmak icin basvuruyor ama basvurusu askerlik yapmadigi icin redediliyor. Diyorlar ki once askerligini yap sonra cikartalim.

Ayse'ye ve Ahmet'e taninan hak, Mehtmet'e taninmiyor. Mehmet'e hem cinsiyetinden dolayi hem de yasindan dolayi bir ayirimcilik uygulaniyor. Buna hukukun iyi isledigi ulkelerde cinsiyet ayirimi (sex discrimination) ve yas ayirimi (age discrimination) deniliyor.

Sordugum sorulara kimseden tam bir yanit gelmedi ama ben arastirmami baska yerlerde surdurdum. Benim gibi bu konuda ayrimciliga maruz kalanlara yardimi olur dusuncesiyle bu mesaji yaziyorum. 38 yasin uzerinde askerligini yapmamis cift vatandasli bir erkek iseniz ve Turkiye Cumhuriyeti (T.C.) vatandasligindan cikma isteginiz bakaya sucu islediginiz gerekcesiyle rededildiyse bu yaziyi lutfen okuyunuz.

T.C. Anayasasinin 10. maddesi, her T.C. vatandasinin dil, irk, renk, cinsiyet, siyasi dusunce, felsefi inanc, din, mezhep ve benzeri sebeplerle ayrim gozetilmeksizin kanunlar onunde esitligini garantiler. Bu garantinin amaci, ayni durumda bulunan kisilerin kanunlara gore ayni isleme tabi tutulmalarini saglamak ve kisilere kanunlar karsisinda ayrim yapilmasini ve ayricalik taninmasini onlemektir. Bu ilkeyle ayný durumda bulunan kisi ve topluluklara ayri kurallar uygulanarak yasa karsisinda esitligin çignenmesi yasaklanmistir.

Vatandaslik Kanununa gore cift vatandasli bir kadin T.C. vatandasligindan cikmak isterse, bu istegini askere gitmesi gerekmeden gerceklestirebilir. 38 yasin altinda askerligini yapmamis cift vatandasli bir erkek de T.C. vatandasligindan cikmak isterse, bu istegini askere gitmeden gerceklestirebilir. Ancak 38 yasin uzerindeki cift vatandasli erkekler T.C. vatandasligindan cikmak istediklerinde, onlerine sart olarak askerlik yapmalari gerektigi konmaktadir ve bakaya suclari olduðu gerekcesiyle istekleri rededilmektedir.

Anayasinin kanun onunde esitlik ilkesini getiren 10. maddesiyle gudulen amaç, ayný durumda bulunan kimselerin yasalarca ayný isleme tabi tutulmasýný saglamak ve yurttaslara yasa karsisinda ayrimli davranilmasini onlemektir. Yasa koyucunun benzer kosullara benzer cozumler getirmesi gerekir. Benim anladigim kadariyla, 38 yasin uzerinde askerligini yapmamis cift vatandasli bir erkege vatandasliktan cikmak icin askerlik yapma sartini koymak ama boyle bir sarti ayný durumda olan kadýnlara ya da 38 yasin altindaki erkeklere koymamak Anayasanin kanun onunde esitlik ilkesini getiren 10. maddesinin cinsiyet ve yas ayrimi yaparak acik bir sekilde ihlal edilmesi demektir.

Bu ayrimciligin ortadan kalkmasi icin 403 sayili Vatandaslik Kanununun 20. maddesinin degistirilmesi ve bakaya sucunun vatandasliktan cikmayi engelleyen bir suc olmaktan cikartilmasi gerekmektedir. Eger bu ayrimciliga maruz kaldiginizi dusunuyorsaniz, lutfen TBMM milletvekillerine e-posta veya mektup yazarak durumu aciklayin ve Vatandaslik Kanununun degistirilmesi icin kanun teklifi vermelerini talep edin. Milletvekilerinin e-posta adreslerine su baglantidan ulasabilirsiniz:

http://www.tbmm.gov.tr/develop/owa/m...sd.uye_e_posta

E-posta adresini bulamadiginiz milletvekillerine (ya da mailbox’i dolu olup da yolladiginiz e-postayi bir turlu alamayan milletvekillerine) ise su adresten postayla mektup yollayabilirsiniz:

{Milletvekili Adi ve Soyadi}
TBMM Genel Sekreterligi
06543 Bakanliklar
Ankara, Turkiye

Saygilarimla.

Baþvurdun mu çýkmak için ?

Evet basvurdum ama basvurum 403 sayili Vatandaslik Kanunun 20. maddesi uyarinca bakaya sucundan dolayi arandigim icin rededildi. Bakaya sucunu ortadan kaldirirsam basvurumu yeniden degerlendireceklerini soylediler. 38 yasin uzerinde olup da bakaya sucunu kaldirmanin tek yolu var. O da askerlik yapmak.

Vatandasliktan cikmaya engel olan ve Anayasanin 10. maddesini ihlal eden bu cinsiyet ve yas ayrimini ortadan kaldirmak icin idareye nasil basvurulur, prosedur nedir, eger bir hukukcu arkadas aciklarsa sevinirim.

ercum98 kardeþ,
anayasa falan sen gec bunlarý. Orasý Türkiye kardeþim, sen Avrupamý zannediyorsun? Torpilin var ise veya rüþvet verirsen o zaman herþey olur.

Türkiyede þu an neler oluyor galiba farkýnda degilsin. Son iki seneden bugüne kadar Türkiyenin nasýl bir vahim durumda oldugunu galiba takip etmiyorsun. Kanunlar, kurallar ve anayasa istendigi gibi egilip bükülüyor, sende anayasadan ve adaletten bahsediyorsun. Adalet arýyorsan baþka kapýya efendim. Türkiyede bunu bulamassýn.

Farkýndaysan yeni bir yasa kapýda. Buna göre eski duruma dönülecek ve asker kacaklarý tekrar GBT ya gecirelecek ve yakalanacak. Göründügüne göre þu an Genelge yürürlükde ve kacaklar yakalanmýyor, cünkü GBT boþ cýkýyor. Genelge bile bir muamma, cünke adalet bakanlýgýn sitesinde veya baþka bir yerde bulmak mümkün degil. Forumu takip ediyorsan kacaklar sorunsuz yurda giriþ cýkýþ yapabiliyor. Ama Türkiye de bu bir þans meselesi. Bakarsýn seni tutuklarlar ve askere gönderirler.

Bende senin gibi ayni posizyondayým. Sen de benim gibi yap ve dogrudan memleketinin TC Baþsavcýsýna müracaat et. Yeni yasa cýkmadan dilekcen Baþsavcýlýga giriþ yapsin sen buna bak. Ama sakýn iyi bir sonuc cýkacak diye ümitlenme. Dilekcen okundukdan sonra cöpe atýlýrsa hic þaþma. Benim edindigim bilgiye göre ilgilenmiyorlar veya hic cevap vermiyorlar. Dedim ya, bir þans meselesi. Belki olur diye ben Carþamba günü dilekce ile savunmamýda yazarak gönderdim. Istersen verdigim dilekcenin örnegini sana verebilirim, belki faydalý olur.

Tek yol askerlik degil Ercum bey. Eger Genelge uygulanýyorsa senin ve benim gibilerin ufakda olsa bir þansý var. Oda Baþsavcý tarafýndan ibraya olmak. Þans düþükde olsa denemekde hayýr var. Iyi ve inandýrýcý bir savunma verirsen ve savcýnýn iyi gününe rastlarsan belki beraat edersin. Bunun icin ama Genelge uygulanýyor olmasý ve savcýlar ilgilenmesi gerekiyor. Maalesef ikiside þüpheli ama yine denemekde hayýr var. Insaallah yardýmcý olabilmiþimdir.

Dilekcemin ilk sayfasý (Almanyadan gönderdim):


Balýkesir TC Baþsavcýlýgý
Balýkesir Adliye Sarayý


Mevzu: Asker yoklama kacagý veya bakaya olan .............. icin “Suc Duyurusu”


Sayýn Balýkesir TC Baþsavcýsý Ahmet Gökçýnar!
5237 sayýlý Türk Ceza Kanunu ile 5271 Ceza Muhakemeleri Kanunu 1 Haziran 2005 yürürlüge girmesi ile birlikde asker kacaklarýn takibi ve yakalanmasý, TC Baþsavcýsý istemi üzerine sulh ceza hakimi tarafýndan cýkarýlacak yakalama emiri ile mümkün olabilmektedir. Bunun tekrar altýný cizen birde Adalet Bakanlýgýn Ceza Ýþleri Genel Müdürlüðün 03.07.2008 tarihli teblig ettigi bir Genelge var. Bu Genelge kanunlarýn uygulanmasýndaki aksaklýklarý gidermeye yönelik yayýmlanmýþtýr.

Genelge:
Sayý: B.03.0.CÝG.0.00.00.05-647.03-105-2007/775/38574 Tarih: 03/07/2008
Konu: Saklý, yoklama kaçaðý, bakaya ve geç iltihak bakayasý suçunu iþleyen kiþiler

Bu Genelgeye göre:
*Bakaya kalmýþ þahýslarýn doðrudan Cumhuriyet baþsavcýlýklarýna müracaatlarý hâlinde, askerlik þubelerinden ilgiliye ait bilgi, belge veya dosyasý getirtilmek suretiyle hukukî durumunun deðerlendirilmesi ve evrakýn buna göre sonuçlandýrýlmasý.

*Yürütülen adlî soruþturma veya yapýlan yargýlama sonunda, ilgili Cumhuriyet baþsavcýlýðýnca “kovuþturmaya yer olmadýðý” ya da mahkemece “beraat” kararý verilmesi ve bu kararýn kesinleþmesiyle kiþilerin iþlediði iddia olunan suçlar sübut bulmamýþ olacaðýndan, söz konusu þüpheli veya sanýklarýn hiçbir þekilde yakalanamayacaðý ve gözaltýna alýnamayacaðý.

Bu Genelgeye göre askerlik þubeleri suc duyurusunda bulunarak TC Baþsavcýsý talebi üzerine hakim kararý ile yakalama emri cýkattýrabilirler. Hakkýmda bu yapýldýmý bilmiyorum ama bunun önünü kesmek ve hakkýmdaki suclamayý aydýnlýga kavuþturmak icin kendimi ihbar ediyorum ve suc duyurusunda bulunuyorum.

Sayýn Baþsavcýnýn bu konuda takdir hakký vardýr ve hakkýmda “Kovuþturmaya Yer Olmadýðý” kararýrýný talep ediyorum. Bunun icin ikinci sayfada sayýn Baþsavcýya ifademi ve savunmamý vermek istiyorum. Böylece ibraya olmayý umut ediyorum. Genelgeye göre askerlik þubesinin buna itiraz etme hakký yokdur. Yine Genelgeye göre Baþsavcýsýnýn kararý Polis, Jandarma ve askerlik þubesine yazýlý bildirilir ve hakkýmda yakalama emri var ise iptal edilir.