Hukukcular bolundu..farkli bir velayet sorunu

2005 eylulunde letonyali bir bayanla evlendim.2007 haziran ayinda bir cocugumuz oldu.1 ay sonra cocugun ayni zamanda leton vatandasi olabilmesi icin imza verdim ve cocuk cifte vatandaslik kazandi.Dogumdan 3 ay sonra ben uyurken cocuguda alip letonya ya gitmis.hava alaninda cocugun letonya pasaportunu kullanarak cikis yapmis.su an hala evliyiz.danistigim tum avukatlar bir konuda bolundu,bir kisim avukatlar sunu savundu:
- Cocuk,hem turk hem leton vatandasi olabilir ama babanin noter onayli seyahat izni olmaksizin yurt disina cikartilmasi legal degildir.
Diger avukatlar sunu soyledi:
-Cifte vatandas oldugu icin letonya pasaportuyla cikartilmasi normaldir.
Oncelikle sizlerin de fikrini almak istiyorum.Sizce dogru olan nedir?Eger cocugun yurt disina cikarilis sekli legal degilse mahkeme karariyla cocugu tekrar geri getirebilir miyim?Esimin letonca bir internet sitesindeki forumlarda arkadaslariyla yazistigini rastlanti eseri ogrendim.yasizmalarda zaman zaman cocukla birlikte arkadaslarini ziyaret etmek icin letonya disindaki bazi ulkelere gittigini gordum.onumuzdeki 3-5 ay icinde de bulgaristana tatile geleceklermis.Asil sorum su:
Cocuk vatandasi oldugu letonya ve Turkiye disinda herhangi bir ulkeye tatile gittiginde turkiyeden verilmis bir mahkeme karariyla ali konulup Turkiye'ye getirilebilir mi?ornegin bir Turk mahkemesi hala evli oldugumuz icin ortak velayet soz konusu iken havaalanindan letonya pasaportu kullanarak babasinin onayi olmaksizin letonya goturulmus olmasini illegal yoldan cikis kabul edip bulgaristan makamlarindan cocugun Turkiye ye iadesini isteyebilir mi? isterse bulgaristan iade eder mi? ya da sizlerin degerli fikirlerini ogrenebilir miyim?

bu konuda net birþey söylemek için öncelikle Letonya Yasalarýna ve Letonya ile Türkiye arasýnda herhangi bir sözleþme var mý ona bakmak lazým.Yani karþýlýlýklýk veyahut mutakabiliyet söz konusu mu.Çocuðun velayeti ve diðer konularda.Bununla birlikte Türkiye'den alýnan bir mahkeme kararýnýn Yabancý ülkede ne kadar ve nasýl uygulanabileceði ise ayrý bir konu.Baþka bir ülkede Türkiye Mahkemelerince verilen bir kararýn kendi vatandaþýna nasýl uygulayabileceði ayrý bir sorun.Ama tek cevabý var bulunulan ülke ile Türkiye arasýndaki sözleþmeler ve ülkenin Yasalarý.
Kesin ve net bir cevap vermek çok zor.Kanaatimce Türk Hukuk sisteminde kiþiye baðlý sistem geçerli.Yani vatandaþ nerede bulunursa bulunsun Türk Yasalarýna tabidir.Bu kapsamda çifte vatandaþ olmasý Türk Hukuk kurallarýna tabi olmayacaðý anlamýna gelmez.Ülke dýþýna çýkarken babanýn seyahat izni olmaksýzýn çýkarmasý hukuka uygun deðil.Þöyle düþünülebilir çifte vatandaþ olmasý Türk Yasalarýna tabi olmasýný önlemez.
Ama dediðim gibi milletlerarasý hukuku ilgilendiren konular çözümü zor ve zaman alabilen konular.Türkiye Mahkemelerinde belki bir þekilde sonuç alabilirsiniz.Ama çocuðun Letonya vatandaþý olmasý sebebiyle ortaya çýkabilecek sorunlar nasýl çözümlenir tahmin etmek zor.

Özetle sizin durumunuz Mahkeme aþammasýnýn baþlamasý ile birlikte süreç halinde çözümlenecek bir mesele.