Fazla çalýþma hakkýnda

Merhaba sayýn hukukçu arkadaþlar,

Yazýlýmcýlýk alanýnda çalýþýyorum. Benim haftasonu bile evde çalýþmam için isteklerde bulunuluyor. Örnek olarak perþembe günü deniyor ki "bunu pazartesiye kadar yap."... Ben mesai saatleri içinde çalýþmakla yükümlü olduðumu söylediðimde, iþi yetiþtirmek için ve saire gibi gerekçelerle iþ veren kendisini savunuyor. Burada mesele olan, ben haftaiçi iþyerinde ve eve geldikten sonra evde ve haftasonu evde çalýþsam bile bu ücret açýsýndan maaþýma yansýmýyor.
4857 sayýlý iþ kanununu inceledim. haftalýk 45 saatten fazlasý için fazla mesai diyor. Benim durumumla alakalý þöyle bir soru ortaya çýkýyor; evde fazladan çalýþtýðým süreler nasýl belirlenecek? yani iþveren derse ben nereden bileyim senin haftasonu 6 saat çalýþtýðýný, ona nasýl kanýtlayabilirim? bunun ölçülebilirlik þeklinin nasýl olacaðý konusunda ve bunun sözleþmeye nasýl ekleneceði konusunda fikriniz var mý?

Ayrýca henüz imzalamadýðým sözleþmemde çalýþma süresi kýsmýnda aynen þu ifadeler geçiyor: "Çalýþan, yasalarýn tanýdýðý süreler de dikkate alýnarak tam gün çalýþacaktýr. Ýþverenin sistemi ve gerek görmesi halinde iþyerinde iþ hukukunda öngörülen süreleri aþmamak kaydýyla fazla çalýþma yapýlýr."

Ýlk cümleden ettiðim þüphe; acaba haftasonunu da içeriyor mu bu ifade. iþyerinde sadece hafta içi çalýþýlýyor normalde.
Ýkinci cümlede fazla çalýþma yapýlabileceðinden bahsediyor ama bunun denkliði mi diyor hukukçular bilemiyorum; karþýlýðý, ücreti konu olmuyor.

Fikirlerinizi almayý diler, teþekkür ederim.

Ýþ Yasasý'na göre haftalýk 45 satten fazla yapýlan çalýþmalar, faza çalýþmadýr ve ücreti de %50 artýrýmlý ödenmelidir.

Ancak, sizin çalýþma þekliniz fazla çalýþma konusundaki tartýþmalý konulardan birini teþkil ediyor. Evde yapýlan çalýþma þekli, çalýþma ile günlük yaþantýnýn iç içe geçtiði bir durumu gösteriyor. Bu tür çalýþmalarda yarghýtay, günlük hayat ile çalýþmanýn iç içe geçmesinden dolayý fazla mesai ücretrine olumlu bakmaýyor. Çünkü mesai saatlerinin çalýþan belirliyor görüþünde yüksek mahkeme.

Ama kanýmca, bu çalýþma sisteminde ispat edilebilirse fazla mesai ücreti ödenmelidir. Bu durumda ispat sorunu aþýlmasý gereken öneml, bir sorundur. Ýþverenin perþembe veya cuma günü verip de pazartesi bitmesini istediði iþin mahiyeti, ne kadar zaman alabileceði, tanýk beyanlarý, bu tür görevlendirmelerle ilgili yazýþmalar, bu iþin ne kadar zamanda yapýlabileceði ve harcananan zamanýn teknik olarak hesaplanmasý ile ilgili uzman bilirkiþi raporlarý ispat için iþe yarayabilecek argümanlardýr.

Bu arada ücret bordronuzda fazla mesai ile ilgili az da olsa bir tahakkuk varsa, buna itiraz etmeniz gerekir, zira itiraz etmediðiniz fazla mesai ücreti içeren bordronun fazlasýný isteyemezsiniz.

Kolay gelsin, selamlar.

Sayýn Abbas Bilgili,

öncelikle ayrýntýlý açýklamanýz için teþekkür ederim. Bana maaþ ödemesi banka hesabý üzerinden yapýlýyor. Bordro gibi herhangi bir fiziksel belge verilmiyor. 4857 sayýlý yasada sanýrým ücret pusulasý vardý iþverenin iþçiye bundan vermesi gerekiyormuþ. Gelin görün ki burada öyle birþey yok. Ayýn ilgili zaman aralýðýnda maaþ bankaya yatýyor. Hepsi bu. Ne pusula, ne bordro...

Fikirlerinizi bekliyorum. Çok teþekkür ederim.

Banka hesabýnýza yatan paranýn ayrýntýsýný gösteren bir pusula, bordro vs. yoksa son paragrafta belirttiðim sorun sizin için geçerli deðil.

Peki sayýn Bilgili, tarafýma bordro veya baþka bir belgenin verilmesi gerekiyor mu, böyle bir þart var mý?