Emsal karar

Merhaba

Ýþ kanunu 25-II-ý bendiyle ilgili kazanýlmiþ dava kararý aradým ancak birtürlü ulaþamadým sizlerden bana yardýmcý olmanýzý rica ediyorum...

araþtýrmanýzý, 1475 sayýlý eski Ýþ Kanunu 17.m çerçevesinde yaparsanýz kararlara ulaþabilirsiniz. Eski 17.m. ve yeni 25.m. düzenleme arasýnda sistem olarak çok fark yok.

ESKÝ KANUNDA 17 II h zannederm m yok

T.C.
YARGITAY
9. HUKUK DAÝRESÝ
E. 2001/12486
K. 2001/16492
T. 23.10.2001
• ÝHBAR VE KIDEM TAZMÝNATI ( Ýþyeri Anahtarýný Kaybeden Ýþçinin On Günlük Ücretinden Daha Yüksek Miktarda Ýþverenin Zarara Uðramasý Nedeniyle Ýþ Akdinin Ýþverence Feshi )
• ZARAR ( Ýþyeri Anahtarýný Kaybeden Ýþçinin On Günlük Ücretinden Daha Yüksek Miktarda Ýþverenin Zarara Uðramasý Nedeniyle Ýþ Akdinin Ýþverence Feshi )
• ÝÞÇÝNÝN ON GÜNLÜK ÜCRET TUTARINDAN DAHA FAZLA ZARAR VERMESÝ ( Ýþverenin Haklý Nedenle Feshi )
• ÝÞVERENÝN HAKLI NEDENLE AKDÝ FESHÝ ( Ýþyeri Anahtarýný Kaybeden Ýþçinin On Günlük Ücretinden Daha Yüksek Miktarda Ýþverenin Zarara Uðramasý Nedeniyle Ýþ Akdinin Ýþverence Feshi )
• ALTI ÝÞ GÜNLÜK SÜRE ( Ýþverenin Ýþçinin Verdiði Zarardan Ne Zaman Haberdar Olduðunun Belirlenmesi )
1475/m.17,18
ÖZET : Ýþyerinde üç anahtarlý bir sistem bulunduðu, bunlardan davacý iþçininkinin kaybolduðu, durumdan personelin haberdar olduðu tartýþmasýz olduðu gibi, iþverenin davacýnýn 10 günlük ücretinin üzerinde bir zarara uðradýðý anlaþýlmýþtýr. Mahkemece 6 iþgünlük süre üzerinde durularak, iþverenin hangi tarihte olayý öðrendiði ve hangi tarihte fesih bildiriminde bulunduðu araþtýrýlýp karar verilmelidir.

DAVA : Davacý, ihbar ve kýdem tazminatýnýn ödetilmesine karar verilmesini istemiþtir.

Yerel mahkeme, isteði kýsmen hüküm altýna almýþtýr. Hüküm süresi içinde, davalý avukatý tarafýndan temyiz edilmiþ olmakla dosya incelendi gereði konuþulup düþünüldü:

KARAR : Davacý iþçi iþyerinde çalýþýrken üç kiþi de bulunan iþyeri anahtarlarýndan kendisinde bulunaný kaybettiði, bunun sonucu olarak da anahtar sisteminin deðiþtirilmesi sonucuyla karþýlaþýldýðý ve iþverenin böylece zarara uðratýldýðý, bu zararýn iþçinin 10 günlük ücretinden fazla olduðu iddia edilerek iþveren tarafýndan sözleþmesi feshedilmiþtir.

Konu davacý iþçi tarafýndan Bölge Çalýþma Müdürlüðüne intikal ettirilmiþ ve iþ müfettiþi tarafýndan yapýlan inceleme sonucunda þayet zararýn 10 günlük ücret tutarýnýn üzerinde ise feshin haklý, altýnda ise haksýz olduðu þeklinde bir kanaate varýldýðý anlaþýlmaktadýr.

Taraflarca gösterilen tanýklar dinlenmiþ olup, bunlardan davalý tanýklarýnýn ayrýntýlý açýklamalarda bulunduðu, iþveren vekili durumundaki bir tanýðýn anlatýmýna göre de, davacý kendisindeki anahtarý kaybettikten sonra ona verilen ikinci bir anahtarýnda kaybolduðu izlenimi uyanmaktadýr.

Bilirkiþi raporunda bu anahtarlardan bahsedilmiþ, deðerlendirme yapýlmýþtýr. Bu rapora göre de birkaç varsayým üzerinde durulmaktadýr.

Mahkeme bu somut anahtar olayý üzerinde durmaksýzýn ve doyurucu bir gerekçe de göstermeksizin feshin haksýz olduðu sonucuna vararak ihbar ve kýdem tazminatlarýný hüküm altýna almýþtýr.

Ýþyerinde üç anahtarlý bir sistem bulunduðu, bunlardan davacýdakinin kaybolduðu, durumdan davalý tanýðý olarak dinlenen iþveren vekili sýfatýný da taþýyan personelin haberdar olduðu, tartýþmasýz olduðu gibi, iþverenin davacýnýn 10 günlük ücretinin üzerinde bir zarara uðradýðý da dosya içeriðinden anlaþýlmaktadýr.

Mahkemece altý iþ günlük süre üzerinde durularak, iþveren'in hangi tarihte olayý öðrendiði ve hangi tarihte fesih bildiriminde bulunduðu araþtýrýlarak hasýl olacak sonuca göre karar verilmelidir.

Eksik inceleme ile hüküm kurulmasý hatalýdýr.

SONUÇ : Temyiz olunan kararýn yukarýda gösterilen sebepten BOZULMASINA, peþin alýnan temyiz harcýnýn istek halinde ilgiliye iadesine, 23.10.2001 gününde oybirliði ile karar verildi.

yarx

T.C.
YARGITAY
HUKUK GENEL KURULU
E. 1997/9-195
K. 1997/545
T. 18.6.1997
• ÝHBAR VE KIDEM TAZMÝNATI ( Ýþ Akdinin Haksýz Yere Feshedilmesi Nedeniyle )
• ÝÞ AKDÝNÝN FESHÝ ( Dikkatsizlik Sonucu Ýþverenin Malýnda Zarara Sebep Olunmasý Nedeniyle )
• ÝÞVERENÝN MALINDA ZARARA SEBEP OLMA ( Zararýn Ýþçinin On Günlük Ücretiyle Ödenemeyecek Tutarda Olduðu Kanýtlanmadýðýndan Akdin Haksýz Feshedildiðinin Kabulü )
• DÝKKATSÝZLÝK SONUCU ÝÞVERENÝN MALINDA ZARARA SEBEP OLMA ( Zararýn Ýþçinin On Günlük Ücretiyle Ödenemeyecek Tutarda Olduðu Kanýtlanmadýðýndan Akdin Haksýz Feshedildiðinin Kabulü )
• ÝÞÇÝNÝN ON GÜNLÜK ÜCRETÝYLE KARÞILANABÝLECEK ZARAR ( Ýþçinin Verdiði Zarar Nedeniyle Ýþ Akdinin Feshinin Haksýz Olmasý )
1475/m.17/h,13,14
ÖZET : Dikkatsizlik ve ihmali sonucu prekot bezinin yýrtýldýðý ve fabrikanýn 1 gün çalýþmamasýna neden olduðu gerekçe gösterilerek iþçinin hizmet akdinin iþverence iþ k 17/ýý-h bendine göre feshedildiði anlaþýlmaktadýr. Ancak zararýn iþçinin 10 günlük ücretiyle ödeyemeyecek tutarda olduðu kanýtlanamadýðýndan akdin haksýz ( yasal olmayan nedenle ) Sona erdirildiði kabul edilmelidir.

DAVA : Taraflar arasýndaki "ihbar ve kýdem tazminatý" davasýndan dolayý yapýlan yargýlama sonunda; Kartal 2. Ýþ Mahkemesi'nce davanýn reddine dair verilen 3.7.1996 gün ve 1995/1597 E., 1996/364 K. sayýlý kararýn incelenmesi davacý vekili tarafýndan istenilmesi üzerine, Yargýtay 9. Hukuk Dairesi'nin 22.10.1996 gün ve 1996/1906/-1993/ sayýlý ilamý ile; ( ... Dosyadaki bilgi ve belgelere göre iþ akdinin feshinden sonra davacý iþçiye 50.000.000.-TL. kýdem tazminatý ödenmiþtir. Mahkemece mütalaasýna baþvurulan bilirkiþi de gerçekleþen kýdem tazminatý ve ihbar tazminatlarýný hesaplamýþ ve ödenen miktar kýdem tazminatýndan mahsup edilmiþtir. Kýdem tazminatýnýn bir bölümü ödenmiþ ve davacý iþçinin sebebiyet verdiði hatalý imalattan dolayý iþverenin uðradýðý zarar da saptanmamýþ ve böylece on günlük ücretinin tutarý ile de ödeyemeyecek derecede hasara uðratma koþulunun gerçekleþtiði anlaþýlamamýþ olduðuna göre, belirlenen ihbar ve kýdem tazminatý miktarlarýna [ödenen meblað dikkate alýnmak suretiyle] karar verilmesi gerekir.

Yazýlý þekilde isteklerin reddi þeklinde kurulan hüküm isabetsizdir... ) gerekçesiyle bozularak dosya yerine geri çevrilmekle yeniden yapýlan yargýlama sonunda; mahkemece önceki kararda direnilmiþtir.

SONUÇ :

Hukuk Genel Kurulu'nca incelenerek direnme kararýnýn süresinde temyiz edildiði anlaþýldýktan ve dosyadaki kaðýtlar okunduktan sonra gereði görüþüldü:

KARAR : Özel Daire ile yerel mahkeme arasýndaki uyuþmazlýk, davacý iþçinin hizmet akdinin hangi nedenle feshedildiði noktasýnda toplanmaktadýr.

Mahkemenin her iki kararýnýn incelenmesinde akdin 1475 sayýlý Ýþ Yasasý'nýn 17. maddesinin 11/g bendinde belirtilen nedenle sona erdirildiðinin kabul edildiði görülmektedir.

25.11.1994 tarihli disiplin kurulu kararýnda fesih nedeni olarak Ýþ Yasasý'nýn 17. maddesinin II no.lu bendine dayanýlmýþ ve kurula sevk gerekçesi olarak da dikkatsizlik ve ihmalkarlýk göstermek suretiyle prekot bezinin yýrtýlmasý gösterilmiþtir.

Ýþ Yasasý'nýn, 17. maddesinin II/g bendinde iþçinin yapmakla ödevli bulunduðu görevleri kendisine hatýrlatýldýðý halde, yapmamasý "fesih nedeni olarak gösterilmekle beraber, ayný maddenin ( h ) fýkrasýnda ise" iþçinin kendi isteði veya savsamasý yüzünden iþin güvenliðini tehlikeye düþürmesi, iþverenin malý olan veya malý olmayýp da eli altýnda bulunan makinalarý, tesisatý veya baþka eþya ve maddeleri on günlük ücretinin tutarý ile ödeyemeyecek derecede hasara veya kayba uðratma fesih nedeni olarak kabul edilmektedir.

Gerek fesih kararýndan ve gerekse iþveren vekilinin 24.6.1994 tarihli yazýlý beyanlarýndan, davacýnýn iþyerine prekot bezinin yýrtýlmasýndan dolayý 49.020.000.-TL. zarar verdiði ve ayrýca bu nedenle bir iþgünü fabrikanýn çalýþamamasýna sebep olduðu gerekçesiyle, iþ akdinin sona erdirildiði tartýþmasýz olarak ortaya çýkmaktadýr.

Az yukarýda da vurgulandýðý þekilde, 23.11.1994 tarihli disiplin kuruluna sevk yazýsýnda iþverenin bu yöndeki fesih iradesi açýkça gösterilmiþtir. Bu durumda iþ akdinin iþverence Ýþ Yasasý'nýn 17. maddesinin II/h bendi gereðince sona erdirildiðinin kabulü gerekir. Ancak, iþveren verilen zararýn iþçinin on günlük ücretinin tutarý ile ödeyemeyecek tutarda olduðunu kanýtlayamadýðýndan, akdin yasal olmayan nedenle sona erdirildiðinin kabulü ile mahkeme kararýnýn bu gerekçe ile bozulmasý gerekir.

SONUÇ : Davacý vekilinin temyiz itirazlarýnýn kabulü ile direnme kararýnýn Özel Daire bozma kararýnda ve yukarýda gösterilen nedenlerden dolayý HUMK'nin 429. maddesi gereðince BOZULMASINA, istek halinde temyiz peþin harcýnýn geri verilmesine, 18.6.1997 tarihinde oybirliðiyle karar verildi.

yarx

T.C.
YARGITAY
9. HUKUK DAÝRESÝ
E. 1994/5908
K. 1994/10810
T. 7.7.1994
• ÝHBAR VE KIDEM TAZMÝNATI ( Ýþçinin Zarara Yol Açmasý Nedeniyle Tazminat Alamamasý )
• ÝÞÇÝNÝN ON GÜNLÜK ÜCRETLE ÖDEYEMEYECEÐÝ ZARARA NEDEN OLMASI ( Ýþ Aktinin Ýþveren Tarafýndan Bildirimsiz Feshine Yol Açmasý )
• HAKLI NEDENLE FESÝH ( Ýþçinin On Günlük Ücretle Ödeyemeyeceði Zarara Neden Olmasý )
1475/m.17
ÖZET : Ýþçinin 10 günlük ücretinden fazla tutardaki hasara sebep olduðu durumda iþveren iþ aktini bildirimsiz feshetmeye hak kazanýr.

DAVA : Davacý, ihbar ve kýdem tazminatýnýn ödetilmesine karar verilmesini istemiþtir.

Yerel mahkeme, isteði kýsmen hüküm altýna almýþtýr.

Hüküm, süresi içinde davalý avukatý tarafýndan temyiz edilmiþ olmakla dosya incelendi, gereði konuþulup düþünüldü:

KARAR : Davacý, iþ akdinin haksýz fesih edildiðini iddia ederek ihbar ve kýdem tazminatý isteðinde bulunmuþ ve mahkemece davanýn kabulüne karar verilmiþse de, davalý gerek cevap dilekçesinde gerekse yargýlama sýrasýnda davacýnýn gözlük kalýbýnýn kýrýlmasýna neden olduðunu ve bu kýrýlma sonucu 10 günlük ücreti tutarýndan daha fazla hasarýn meydana geldiðini savunmuþ ve mahallinde keþif yapýlmasýný istemiþtir. Mahkemece bu savunma üzerinde durularak gerekli inceleme ve araþtýrma yapýlmadan isteðin hüküm altýna alýnmasý doðru deðildir. Gerçekten, 1475 sayýlý Ýþ Kanunu`nun 17/II-h maddesi hükmü, iþçinin savsamasý yüzünden eli altýnda bulunan eþya veya maddelerin 10 günlük ücretinin tutarý ile ödeyemiyecek derecede hasara veya kayba uðratmasý halinde iþverenin bildirimsiz olarak iþ akdini feshetme yetkisi vermektedir. Feshin haklý olup olmadýðý usulü dairesinde araþtýrýlmadan eksik inceleme ile isteklerin hüküm altýna alýnmasý isabetsiz olup, bozmayý gerektirmiþtir.

SONUÇ : Temyiz olunan kararýn yukarýda gösterilen nedenlerle BOZULMASINA, 7.07.1994 gününde oybirliðiyle karar verildi.

yarx