Ýnsafsýzca hazýrlanmýþ hizmet sözleþmesi

Merhaba sayýn hukukçu arkadaþlar,

þu anda çalýþtýðým iþim ilk iþim ve 2 ay kadar önce girdim. Geçen gün bana imzalamam için hizmet sözleþmesi verildi. Ben de sözleþmeyi okumak için
bir müddet istedim. Sözleþmeyi okuduðumda bu sözleþmenin iþvereni kayýrýcý, çalýþaný ise zor duruma sokabilecek tipte olduðunu farkettim.

Örnek olarak bazý maddeleri sizinle paylaþmak istiyorum:

bana verilecek ücret sayýsal olarak yazýlmamýþ sözleþmede. tek denilen þey þu: "çalýþana, kendisine cari asgari ücretin altýnda olmamak üzere taraflarca belirlenen ücret üzerinden ücret tahakkuku yapýlýr."

bu bana kurnazlýk gibi geliyor. o kadar ayrýntýdan bahsediyorlar. bir çalýþanýn en önem verdiði bilgi olan ücretten ise bahsetmiyorlar.

devam ediyorum;

sözleþmede þu cümleler geçiyor: "iþten ayrýlan çalýþan, ...'nin yüklenici veya alt yüklenici olarak halen yaptýðý veya bir yýl öncesinde kadar tamamlanarak kesin kabulü yapýlmýþ iþlerde veya bu iþlerin devamý niteliðini taþýyan iþlerde, bu iþlerde iþveren, ana yüklenici ve alt yüklenici olarak bulunan diðer kurum ve kuruluþlarda veya ayný konuda üretim yapan bir firma veya kurumdan ayrýlma tarihini takip eden yýl içerisinde ...'nin yazýlý onayýný almadan çalýþamaz. Çalýþan, iþten ayrýldýktan sonra bir yýl içinde yukarýda belirtilen nitelikteki iþlerde çalýþmasý durumunda, çalýþan en son aldýðý brüt maaþýn 25 katý tazminat ödemekle yükümlüdür."

çalýþtýðým firma yazýlýmcýlýk açýsýndan birçok alanla ilgili faaliyet gösteriyor. yukarýdaki metine bakarak, benim oradan bir gün ayrýlmam durumunda 1 sene boyunca neredeyse herhangi bir yerde çalýþmamýn yasak olmasý ortaya çýkýyor. bu ne kadar insaflýca?

deniyor ki; "Ayrýca çalýþan, yer aldýðý projeden ayrýlmasý durumunda ...'nin taahhütlerinden doðan yasal yükümlülükleri nedeniyle doðacak tüm mali zararlarý da ödeyeceðini kabul ve taahhüt eder."

kimi yazýlým projeleri yýllar sürer. yukarýdaki metinden yola çýkarak, yýllar sürecek bir proje içerisindeyken, benim iþyerimden ayrýlmam durumunda ("çalýþan 2 ay önceden haber vererek sözleþmesini bitirebilir" diye bir madde de var. ben bu maddeye göre 2 ay öncesinden haber versem bile) cezai yaptýrým mý uygulanacak bana?


Sorularýma cevap verip bana yardýmcý olursanýz size minnettar olacaðým.

Çok teþekkür ederim.

MADDE 8. - Ýþ sözleþmesi, bir tarafýn (iþçi) baðýmlý olarak iþ görmeyi, diðer tarafýn (iþveren) da ücret ödemeyi üstlenmesinden oluþan sözleþmedir. Ýþ sözleþmesi, Kanunda aksi belirtilmedikçe, özel bir þekle tâbi deðildir.

Süresi bir yýl ve daha fazla olan iþ sözleþmelerinin yazýlý þekilde yapýlmasý zorunludur. Bu belgeler damga vergisi ve her çeþit resim ve harçtan muaftýr.

Yazýlý sözleþme yapýlmayan hallerde iþveren iþçiye en geç iki ay içinde genel ve özel çalýþma koþullarýný, günlük ya da haftalýk çalýþma süresini, temel ücreti ve varsa ücret eklerini, ücret ödeme dönemini, süresi belirli ise sözleþmenin süresini, fesih halinde taraflarýn uymak zorunda olduklarý hükümleri gösteren yazýlý bir belge vermekle yükümlüdür. Süresi bir ayý geçmeyen belirli süreli iþ sözleþmelerinde bu fýkra hükmü uygulanmaz. Ýþ sözleþmesi iki aylýk süre dolmadan sona ermiþ ise, bu bilgilerin en geç sona erme tarihinde iþçiye yazýlý olarak verilmesi zorunludur.

MADDE 9 - Taraflar iþ sözleþmesini, Kanun hükümleriyle getirilen sýnýrlamalar saklý kalmak koþuluyla, ihtiyaçlarýna uygun türde düzenleyebilirler.

MADDE 24. - Süresi belirli olsun veya olmasýn iþçi, aþaðýda yazýlý hallerde iþ sözleþmesini sürenin bitiminden önce veya bildirim süresini beklemeksizin
feshedebilir:

I. Saðlýk sebepleri:

a) Ýþ sözleþmesinin konusu olan iþin yapýlmasý iþin niteliðinden doðan bir sebeple iþçinin saðlýðý veya yaþayýþý için tehlikeli olursa.

b) Ýþçinin sürekli olarak yakýndan ve doðrudan buluþup görüþtüðü iþveren yahut baþka bir iþçi bulaþýcý veya iþçinin iþi ile baðdaþmayan bir hastalýða tutulursa.

II. Ahlak ve iyiniyet kurallarýna uymayan haller ve benzerleri:

a) Ýþveren iþ sözleþmesi yapýldýðý sýrada bu sözleþmenin esaslý noktalarýndan biri hakkýnda yanlýþ vasýflar veya þartlar göstermek yahut
gerçeðe uygun olmayan bilgiler vermek veya sözler söylemek suretiyle iþçiyi yanýltýrsa.

b) Ýþveren iþçinin veya ailesi üyelerinden birinin þeref ve namusuna dokunacak þekilde sözler söyler, davranýþlarda bulunursa veya iþçiye cinsel tacizde bulunursa.

c) Ýþveren iþçiye veya ailesi üyelerinden birine karþý sataþmada bulunur veya gözdaðý verirse, yahut iþçiyi veya ailesi üyelerinden birini kanuna karþý davranýþa özendirir, kýþkýrtýr, sürükler, yahut iþçiye ve ailesi üyelerinden birine karþý hapsi gerektiren bir suç iþlerse yahut iþçi hakkýnda þeref ve haysiyet kýrýcý asýlsýz aðýr isnad veya ithamlarda bulunursa.

d) Ýþçinin diðer bir iþçi veya üçüncü kiþiler tarafýndan iþyerinde cinsel tacize uðramasý ve bu durumu iþverene bildirmesine raðmen gerekli önlemler alýnmazsa.

e) Ýþveren tarafýndan iþçinin ücreti kanun hükümleri veya sözleþme þartlarýna uygun olarak hesap edilmez veya ödenmezse,

f) Ücretin parça baþýna veya iþ tutarý üzerinden ödenmesi kararlaþtýrýlýp da iþveren tarafýndan iþçiye yapabileceði sayý ve tutardan az iþ verildiði hallerde, aradaki ücret farký zaman esasýna göre ödenerek iþçinin eksik aldýðý ücret karþýlanmazsa, yahut çalýþma þartlarý uygulanmazsa.

II. Zorlayýcý sebepler:

Ýþçinin çalýþtýðý iþyerinde bir haftadan fazla süre ile iþin durmasýný gerektirecek zorlayýcý sebepler ortaya çýkarsa.

sözleþme yazýlý. fakat yine de ücretin belirtilmesi gerekmez mi?

Teþekkür ederim.

Sözleþmede ücretin belirtilmesi zorunlu deðildir.

Sayýn Kýrcalý,
peki günün birinde bana ödeme eksik yapýlýrsa ben bunun eksik olduðunu nasýl kanýtlayacaðým? Bana maaþýmýn ne kadar olacaðý sözlü olarak aktarýldý. Bir haksýzlýk durumunda dayanmam gereken yazýlý bir kayýt olmasý gerekmez mi?

Teþekkür ederim.

Sayýn ilgili üyeler,

bir üstteki yazýmda bahsettiðim sorunun cevabýný yarýna kadar edinmem gerekiyor. Acil cevabýnýz için bekliyorum.

Teþekkür ederim.

Ýþvereninize sözleþmede alacak olduðunuz ücretin belirtilmesinin sizin için önemini anlatýp,sözleþmede yazýlý olarak belirtilmesini isteyebilirsiniz.