Hukuki NET sitesinde payla��mda bulunmak, soru sormak ve cevap yazmak i�in �ye olun. �yelik �cretsizdir.

5510 SK ve �z�rl�lerin Re'sen Emeklili�i

29-09-2008 07:31:06 Perfidia #

5510 SK ve �z�rl�lerin Re'sen Emeklili�i

Merhaba,
Bir K�T'te �z�rl� i��i olarak �al��yorum. Fakat vergi indirimim yok, sadece ilk atamam �z�rl� olarak yap�ld� (Kas�m 1997'de). Erken emeklili�i d��nmedi�im i�in de vergi indirimi i�in ba�vuruda bulunmam��t�m.

�al��t��m kurum i��iler i�in re'sen emeklilik uyguluyor. vergi indirimim olmad�� i�in gelece�e y�nelik b�yle bir endi�e ta��m�yordum (28 ya��nday�m, do�um tarihim 18/12/1979).

Fakat SGK'n�n sitesindeki 100 soru 100 cevaba bakt��mda endi�elendim do�rusu.

Buradaki 63, 64, 65, 66, 67. sorulara bakt��mda sanki vergi indirimi �art� kald�r�lm��, �z�rl� emeklili�ine hak kazanmak i�in �z�rl� kadrosunda i�e ba�lam�� olmak, hatta �z�rl� kadrosunda i�e ba�lanmam�� olsa bile daha sonradan �z�rl�l��n� belgelemenin yeterli oldu�u sonucunu ��kar�yorum.

Buradan anlad��m do�ru mudur? E�er do�ruysa bundan sonra �al��t��m kurum beni buradaki �artlar� sa�lad��mda re'sen emekli edebilir mi?

Te�ekk�rler,
Sayglar�mla...

29-09-2008 09:11:41 serdargumuslu #

Re: 5510 SK ve �z�rl�lerin Re'sen Emeklili�i

de�erli dostum gerek i� yasas� ve gerekse sgk g�re bir i��nin i�vereni taraf�ndan resen emekli edilmesi m�mk�n de�ildir. Bu konuda 9 hukuk dairesinin kararlar� var.

29-09-2008 12:34:54 Perfidia #

Re: 5510 SK ve �z�rl�lerin Re'sen Emeklili�i

cevab�n�z i�in te�ekk�r ederim.
o zaman benim yanl�� ya da eksik bildi�im bir�ey mi var? ��nk� Kurumumum �al��ma y�l� ve ya� �artlar�n� tamamlam�� i��ileri hemen emekli ediyor. kendi isteklerini sormuyor.
benim bildi�im �al��ma y�l ve ya� �artlar�n� tamamlam�� olsa bile bir i��i kendisi istemedi�i s�rece (erkekler i�in) 65 ya��na kadar �al��abilir.
ama Kurumum buna izin vermiyor.

29-09-2008 17:58:26 sakar #

Re: 5510 SK ve �z�rl�lerin Re'sen Emeklili�i

9.Hukuk Dairesinin karar� kimi ba�l�yor bilemem, ama; etraf�mda K�y Hizmetleri,Tar�m Kredi Kooperatifi gibi yerlerde emeklilik �artlar� yerine gelmi� bir�ok ki�iyi sorgusuz sualsiz,resen emekli ettiler.Arkada� endi�esinde hakl�.�lgili mahkeme karar�n�n tarih ve say�lar� bilinmeli ki;�nceden haz�rl�kl� olunabilsin.
�yi g�nler...

30-09-2008 01:36:28 sakar #

Re: 5510 SK ve �z�rl�lerin Re'sen Emeklili�i

Galiba buldum.
---T.C.

YARGITAY

9. HUKUK DA�RES�

E. 2003/19696

K. 2003/21888

T. 15.12.2003

• ��E �ADE TALEB� ( Salt Emeklilik Fesih ��in Ge�erli Bir Neden Olmad�� - Talebin Kabul� Gere�i )

• �� S�ZLE�MES�N�N FESH�N�N GE�ERS�ZL�� ( Salt Emeklilik Fesih ��in Ge�erli Bir Neden Olmad�� - ��e �ade Talebinin Kabul� Gere�i )

• EMEKL�L�K NEDEN�YLE FES�H ( Salt Emeklilik Fesih ��in Ge�erli Bir Neden Olmad�� -��e �ade Talebinin Kabul� Gere�i )

4857/m.19

�ZET : Salt emeklilik fesih i�in ge�erli bir neden olamaz. Emeklili�in fesih i�in ge�erli bir neden te�kil edece�ine dair bir kurala yer verilmi� de�ildir. Bu nedenle davac�n�n i�e iade talebinin kab�l� gerekir.

DAVA : Davac�, i�e iadesine karar verilmesini istemi�tir.

Yerel mahkeme, davay� reddetmi�tir.

H�k�m s�resi i�inde davac� avukat� taraf�ndan temyiz edilmi� olmakla dosya incelendi, gere�i konu�ulup d��n�ld�:

KARAR : Davac� i��i, i� s�zle�mesinin 09.07.2003 tarihinde ge�erli bir neden olmadan feshedildi�ini belirterek 4857 Say�l� �� Kanunu'nun 19 ve devam� maddelerine g�re feshin ge�ersizli�ine, i�e iadesine i�verence i�e ba�lat�lmamas� halinde 8 ayl�k �creti tutar�nda tazminata ve en �ok d�rt aya kadar bo�ta ge�en s�reye ait �cret alaca��na karar verilmesini istemi�tir.

Mahkemece savunmaya de�er verilmi� ve daval�n�n ekonomik kriz ve �e�itli etkenler nedeni ile zarar etti�i, bunun ve teknolojik geli�melerin sonucu k��lme politikas� izleyerek personel azalt�lmas� yoluna gitti�i ve bu i�lemi yaparken de hakkaniyete uygun davranarak emeklili�e hak kazananlar�n i� s�zle�mesini feshetti�i, feshin ge�erli nedene dayand�� gerek�esiyle dava reddedilmi�tir.

Dosyadaki bilgi ve belgelere g�re, davac�n�n fesih tarihinde emeklili�e hak kazand�� sabit olup, uyu�mazl�k d��d�r. Belirtmek gerekir ki bu salt emeklilik fesih i�in ge�erli bir neden olamaz. Emeklili�in fesih i�in ge�erli bir neden te�kil edece�ine dair bir kurala yer verilmi� de�ildir.

Daval� i�verene ait bilan�o kay�tlar� incelendi�inde hen�z zarar etmedi�i ancak 2003 y�l� ilk 6 ay� i�in �nceki y�la g�re kar�ndan azalma oldu�u, bu azalman�n nedenlerinden birininde, kredi alacaklar�n�n taksitlendirilmesi ve bir k�sm�ndan vazge�ilmesi oldu�u anla��lmaktad�r. Mahkemen�n daval� birli�in zarar etti�i y�n�ndeki de�erlendirmesi yerinde de�ildir.

Di�er taraftan daval� birlikte istihdam fazlas� personel oldu�u y�n�nde idari komisyon karar� bulunmas�na ra�men, daval� i�veren Y�netim Kurulu'nun 24.25.06.2003 g�n ve 314 say�l� karar� ile 30'u kadrolu 50'si ge�ici toplam 80 personelin istihdam�na fesihten bir ka� g�n �nce karar verilmi�tir. Bu karar feshe konu gerek�e ile �eli�ki g�stermektedir. Ayr�ca davac� �al��t�� kadro ve yapt�� i� g�zetildi�inde hizmetine her zaman ihtiya� duyulan bir konumdad�r.

4857 Say�l� �� Kanunu ile getirilen i� g�vencesinin en �nemli nedenlerinden biri feshin en son �are olarak d��n�lmesidir. ��yeri d��ndan kaynaklanan talep ve sipari� azalmas� alacaklar�n taksitlendirilmesi ve bir k�sm�ndan vazge�ilmesi gibi nedenler varken �ncelikle temsil ve tan�tma giderleri temsil edenlere ayr�lan telefon �cretleri ve bu gibi benzeri giderlerde tasarrufa gidilmeli, fesih son �are olmal�d�r. Somut olayda daval� birlik bu t�r uygulamalara ba�vurmam��, aksine giderleri artt�r�c� ve yeni personel istihdam� kararlar� alm��t�r.

Somut bu olgulara g�re, i�verence ger�ekle�tirilen fesih, ge�erli bir nedene dayanmamaktad�r. Dairemizce 4857 Say�l� i� Kanunu'nun 20/3.maddesi uyar�nca a�a��daki �ekilde karar verilmi�tir.

SONU� : Yukar�da g�sterilen nedenlerle

1- A 12. �� Mahkemesinin 30.10.2003 g�n ve 2003/1385 Esas, 2003/1737 Karar say�l� karar�n�n BOZULARAK ortadan kald�r�lmas�na,

2- ��verence yap�lan FESH�N GE�ERS�ZL��NE ve davac�n�n ��E �ADES�NE,

3- Davac�n�n yasal s�rede ba�vurusuna ra�men i�verenin s�resi i�inde i�e ba�latmamas� halinde �denmesi gereken tazminat miktar�n�n i��inin 4 ayl�k �creti tutar� olarak belirlenmesine,

4- Davac� i��inin i�e iadesi i�in i�verene s�resi i�inde ba�vurmas� halinde hak kazan�lacak olan ve karar�n kesinle�ti�i tarihe kadar ger�ekle�en 4 aya kadar �cret ve haklar�n�n daval�dan tahsiline,

5-Daval� har�tan muaf oldu�undan har� al�nmas�na yer olmad��na, harc�n iste�i halinde davac�ya iadesine,

6- Davac� kendisini vekille temsil ettirdi�inden karar tarihinde y�r�rl�kte olan tarifeye g�re 300.000.000 TL vekalet �cretinin daval�dan al�narak davac�ya verilmesine,

7- Davac�n�n yapt�� yarg�lama gideri 19.000.000 TL'nin daval�dan al�n�p, davac�ya verilmesine,

8- Pe�in al�nan temyiz har��n�n istek halinde ilgiliye iadesine kesin olarak 15/12/2003 g�n� oybirli�i ile karar verildi
----
�yi g�nler...

30-09-2008 07:25:55 Perfidia #

Re: 5510 SK ve �z�rl�lerin Re'sen Emeklili�i

Bende ��yle bir�ey bulmu�tum arama yaparken:

Alıntı:

EMEKL�L�K VE �HBAR TAZM�NATI (Karar �ncelemesi)

Prof. Dr. Tankut Centel

�stanbul Hukuk Fak�ltesi Dekan�

Yarg�tay 9- Hukuk Dairesi

Esas No.: 2003/2862

Karar No.: 2003/16212

Tarih: 6.10.2003

Karar �zeti:

Emeklili�ini istemek suretiyle i�yerinden ayr�lacak i��iye, ihbar tazminat� �denmez.

�lgili Mevzuat:

1475 say�l� �� K. 13, 14, 49, 54

Karar Metni:

Dava: Davac�, ihbar tazminat� ile izin �cretinin �detilmesine karar verilmesini istemi�tir.

Yerel mahkeme, iste�i k�smen h�k�m alt�na alm��t�r.

H�k�m s�resi i�inde daval� avukat� taraf�ndan temyiz edilmi� olmakla dosya incelendi, gere�i konu�ulup d��n�ld�.

Yarg�tay Karar�

1 - Dosyadaki yaz�lara, toplanan delillerle karar�n dayand�� kanuni gerektirici sebeplere g�re, daval�n�n a�a��daki bendin kapsam� d��nda kalan temyiz itirazlar� yerinde de�ildir.

2 - Hernekadar 60 ya��n� dolduranlar�n emekli edileceklerine dair genelge s�z konusu ise de, daval� i�verenin bu genelge do�rultusunda fesih i�lemini yapt��na ve bu feshin davac�ya tebli� edildi�ine dair bir belge bulunmamaktad�r. Aksine davac� y�ll�k �cretli izinde iken iznini keserek 21.12.2000 tarihinde dilek�e vererek k�dem tazminat�n� talep etmi� ve ayn� g�n Sosyal Sigortalar Kurumuna ba�vurarak ayl�k ba�lanmas�n� talep etmi�tir. Somut bu olgulara g�re feshin i�veren taraf�ndan de�il, emekliye ayr�lmak suretiyle davac� i��i taraf�ndan ger�ekle�tirildi�inin kabul� gerekir. �� s�zle�mesinin bu nedenle feshi halinde ihbar tazminat�na hak kazan�lamaz. S�z konusu tazminat�n reddi yerine kabul� hatal�d�r.

Sonu�: Temyiz olunan karar�n yukar�da yaz�l� sebepten BOZULMASINA, pe�in alman temyiz harc�n�n istek halinde ilgiliye iadesine, 06.10.2003 tarihinde oybirli�i ile karar verildi.

Karar�n �ncelenmesi:

I. �nceleme konusu Yarg�tay kararma konu olan olayda, s�z konusu karar�n metninden anla��ld�� kadariyle:

1. Davac� i��i, y�ll�k �cretli izindeyken iznini keserek emekli olmak �zere 21 Aral�k 2000 tarihinde, daval� i�verene ait i�yerine dilek�e verip k�dem tazminat�n� istemi� ve ayn� g�n Sosyal Sigortalar Kurumu'na da, ya�l�l�k ayl�� ba�lanmas� i�in gerekli ba�vuruda bulunmu�tur. Bu ba�lamda, daval� i�veren, 60 ya��n� dolduranlar�n emekli edileceklerine ili�kin bir genelgenin varl��na kar��n, herhangi bir fesih i�lemini yapm�� ve bunu davac� i��iye bildirmi� de�ildir. Dava konusu edilmedi�i i�in, daval� i�veren, muhtemelen k�dem tazminat�n� �demi�tir. Ancak, davac� i��i, kendisine ihbar tazminat� ile y�ll�k izin �cretinin �denmedi�i iddias�yla dava a�m��t�r.

Alt mahkeme, davac� iste�ini "k�smen" h�k�m alt�na alm��t�r. K�smi kabul�n neye y�nelik oldu�u karar metninden tam olarak anla��lamamakla birlikte, ayn� metinden alt mahkemenin, uyu�mazl�k konusu olayda ihbar tazminat�n�n �detilmesine karar verdi�i sonucu a��kl�kla ��kmaktad�r.

2. Alt mahkemenin bu karar�n�n daval� vekili taraf�ndan temyiz edilmesi �zerine uyu�mazl�k, Yarg�tay Dokuzuncu Hukuk Dairesi'nin �n�ne gelmi�tir. Bu ba�lamda, Yarg�tay Dokuzuncu Hukuk Dairesi; somut olgulara g�re feshin, i�verence de�il, emekliye ayr�lan i��i taraf�ndan ger�ekle�tirildi�ini kabul ederek, ihbar tazminat�na h�kmedilmesini hatal� bulmu� ve alt mahkeme karar�n�n bozulmas�n� kabul etmi�tir.

II. �nceleme konusu Yarg�tay karar� bak�m�ndan ��z�me kavu�turulmas� gereken temel hukuki nokta, emekli olmak �zere i�yerinden ayr�lan bir i��iye �denmesi gereken i��ilik haklar� �zerinde toplanmaktad�r. Bunun i�in de, emeklilikte i� s�zle�mesinin feshini kimin, yani i�verenin mi yoksa i��inin mi ger�ekle�tir-mi�bulundu�u �nem kazanmaktad�r. Bu nedenle, a�a��da ilkin, emeklili�e dayal� feshin i��i veya i�veren taraf�ndan ger�ele�tirilmesine ba�lanan hukuki sonu�lar �zerinde durulacak ve sonra da, bununla ilgili olarak, s�z konusu Yarg�tay karar�n�n hukuka uygunluk derecesinin de�erlendirilmesine ge�ilecektir.

1. ��i emeklilik �artlar�n� yerine getirip emekli olup i�yerinden ayr�lmak istedi�i takdirde, kendisine 1475 say�l� �� K. m. 14/1 bent 4 uyar�nca k�dem tazminat�n�n �denmesi gerekir. Emeklilik ba�vurusunda bulunan i��inin, i� s�zle�mesini sona erdirebilmesi i�in, �nceden feshi ihbar etmesi gerekmez. ��nk�, �artlar�n� yerine getirmi� bulunan i��iye yasa, ya�l�l�k ayl�� ba�lanmas�n� isteme ve giderek i�yerinden ayr�lma hakk�n� tan�m��t�r.

2. Ya� durumu itibariyle i��inin emeklili�e ayr�lmas�, yani ya�l�l�k ayl�� almak �zere i�yerinde �al��may� b�rakmas�, �ncelikle kendisinin bu yolda yap�lm�� bir talebine ba�l�d�r. Di�er bir s�yleyi�le, i��inin, i�veren taraf�ndan emekliye ayr�lmas� s�z konusu de�ildir.

"Re'sen emeklilik" denilen emeklilik bi�iminde, emeklilik i�lemi ilgilinin iste�ine bak�lmaks�z�n ger�ekle�tirilmektedir. Bu durum, �al��anlar i�inde, sadece sivil ve asker memurlar ("devlet memurlar�") bak�m�ndan s�z konusudur. ��iler i�in ise, re'sen, yani i��inin talebi olmaks�z�n salt i�verenin iste�i �zerine emeklilikten ve de emekliye ay�rmaktan s�zetmek, hukuken m�mk�n de�ildir. Nitekim, i��inin emekli olmas�, yani ya�l�l�k ayl��n�n ba�lanmas�, kendisinin bu yolda yap�lm�� bir ba�vurusuna (yaz�l� iste�ine) ba�l�d�r (Sosyal Sigortalar Kanunu m. 60/bent H) [Ayr�ca ayr�nt�l� bilgi i�in bak. Ali G�zel/Ali R�za Okur, Sosyal G�venlik Hukuku, �stanbul 2003,331-332; Can Tuncay, Sosyal G�venlik Hukuku Dersleri, �stanbul 2002, 307-308].

Bu durumda, belli bir ya�a ula�m�� veya emeklilik �artlar�n� yerine getirmi� i��iyi i�yerinden uzakla�t�rmak isteyecek i�verenin, emeklilik nedeniyle i�yerinden ay�rma yetkisi yasayla kendisine tan�nmad�� i�in, i� s�zle�mesini sona erdirebilmesi i�in feshi ihbar etmesi ve buna uymad�� takdirde de ihbar tazminat� �demesi gerekecektir.

3- Uyu�mazl�k konusu olayla ilgili olarak, belli bir ya�� (60 ya��n�) dolduranlar�n emekli edileceklerine, yani ihbar tazminatlar� �denmek suretiyle i� s�zle�melerinin feshedileceklerine ili�kin bir genelgeden s�z edilmektedir. Ancak, Y�ksek Mahkeme, s�z konusu genelgeye dayan�larak i�verence ger�ekle�tirilmi� bir feshin bulundu�unu kan�tlayacak bir belgenin dava dosyas� i�inde olmad��n� belirtmektedir. Bu durumda, feshin, inceleme konusu Yarg�tay karar�nda isabetle belirtildi�i �zere, i�verence de�il, aksine i��i taraf�ndan ger�ekle�tirildi�ini kabul etmek do�ru olur. Buna g�re, ne yukar�da (II 1) belirtildi�i �zere kendisinin ve ne de fesheden kendisi olmad�� i�in i�verenin, ihbar tazminat� �demesi gerekmektedir. Bu a��dan, alt mahkemenin, ihbar tazminat�n�n �detilmesine karar vermesi, hukuken hatal� g�r�nmektedir ki; Yarg�tay Dokuzuncu Hukuk Dairesi, bunu inceleme konusu kararda, isabetle belirtmektedir.

III. Sonu� itibariyle, Y�ksek Mahkeme'nin s�z konusu karar�n�n gerek�esine ve ula�m�� bulundu�u hukuki sonuca kat�lmamak, hukuken m�mk�n g�r�nmemektedir. An�lan karar, 1475 say�l� (�nceki) �� Kanunu'na dayan�larak verilmi� bulunmas�na kar��n, 4857 say�l� (yeni) �� Kanunu d�neminde varl��n� s�rd�rebilecek hukuki esaslar� i�ermesi bak�m�ndan da, ilgin�tir. Nitekim, an�lan kararda belirtilen esaslar, i� g�vencesi h�k�mlerinin (�� K. m. 18-21) uygulanmad�� i�yerleri ile bu h�k�mlerin uygulama alan� buldu�u i�yerlerinde de, emeklilik ya��na ula�man�n "ge�erli neden" olu�turabilece�i durumlarda, aynen s�z konusu olabilecektir. Bu a��dan, an�lan karar�n, �n�m�zdeki d�neme de ��k tutar nitelikte oldu�u s�ylenebilir.

Burada yanl�� anlam�yorsam karar incelemesi b�l�m�ndeki kal�nla�t�rd��m k�s�mda olduk�a a��klay�c� bilgi verilmi�.
Ben bu ikisini al�p sendikaya gideyim bakal�m ne olacak.
Tekrar �ok te�ekk�r ederim...

5510 SK ve �z�rl�lerin Re'sen Emeklili�i