Ýþverenin SSK yapmamasý ve bunun öðrenilmesi

Merhaba;

Çok yakýn bir arkadaþýmýn yaþadýðý bir durumla ilgili bilgi almak istiyorum. Arkadaþým iþ yerinde çalýþmýyor ama diplomasýný o iþ yeri sahibine kullandýrtýyor. Karþýlýðýnda para talep etmek yerine 'Burda çalýþýyor gözüktüðüme göre, sadece SSK primlerimi yatýrýn, diplomamý kullandýðýnýz için ücret talep etmiyorum' demiþ.

Fakat geçtiðimiz günlerde öðrendiðine göre, iþ veren 1 yýldýr SSK pirimlerini yatýrmamýþ. Bu durumda ne yapýlmasý gerekir diye sormak istiyorum?

Konuyla ilgili olarak bir dava açýlsa sonucu ne olur?

Ýlginiz için þimdiden teþekkür ediyorum...

Diplomanýn kullanýlmasý, arkadaþýnýzýn o iþyerinde çalýþmasýný, çalýþýyorsa ücret de almasýný gerektirir. Ücret alýyorsa, SSK'ya bildirimi ve primlerinin ödenmesi iþvereni tarafýndan yapýlacaktýr. Ýþverenin prim borcunu ödememesi, iþçinin SSK'lý hizmetlerini etkilemediði gibi, bir iþçinin de SSK primlerini ödemiyor diye iþverene karþý dava açmasýnda hukuki yarar yoktur.
Ancak, ortada herhangi bir çalýþma yoksa, sigortalý da sayýlamaz.
Çünkü, 506 sayýlý Kanunun 2. maddesinde; "bir hizmet akdine dayanarak bir veya birkaç iþveren tarafýndan çalýþtýrýlanlar sigortalý sayýlýrlar" denilmiþtir.
Dolayýsýyla, arkadaþýnýzýn sigortalýlýðýnýn sizin anlatýmýnýz gibi olduðu tespit edilecek olursa, arkadaþýnýzýn sigortalýlýðý iptal edilmesi gerekir.

Diplomanýn kullanýlmasý, arkadaþýnýzýn o iþyerinde çalýþmasýný, çalýþýyorsa ücret de almasýný gerektirir. Ücret alýyorsa, SSK'ya bildirimi ve primlerinin ödenmesi iþvereni tarafýndan yapýlacaktýr. Ýþverenin prim borcunu ödememesi, iþçinin SSK'lý hizmetlerini etkilemediði gibi, bir iþçinin de SSK primlerini ödemiyor diye iþverene karþý dava açmasýnda hukuki yarar yoktur.
Ancak, ortada herhangi bir çalýþma yoksa, sigortalý da sayýlamaz.
Çünkü, 506 sayýlý Kanunun 2. maddesinde; "bir hizmet akdine dayanarak bir veya birkaç iþveren tarafýndan çalýþtýrýlanlar sigortalý sayýlýrlar" denilmiþtir.
Dolayýsýyla, arkadaþýnýzýn sigortalýlýðýnýn sizin anlatýmýnýz gibi olduðu tespit edilecek olursa, arkadaþýnýzýn sigortalýlýðý iptal edilmesi gerekir.

Öncelikle bu konunun birbiri içine girmiþ farklý ve karmaþýk boyutlarý bulunuyor. Bu konulara sýrayla bakmamamýz gerekiyor:
1- Çalýþma iliþkisinin "fiilen çalýþma" temeline dayanýp dayanmadýðý, yani gerçek anlamda sigortalý sayýlýp sayýlmama.
2- Diploma, Ruhsat vb. belgeye dayalý kadrolarda çalýþýldýðýnýn ancak ve ancak sosyal güvenlik kaydý ile ispatlanabileceði.

Bu kriterler açýsýndan baktýðýmýzda, Salt belli bir mevzuat hükmünü yerine getirmek için yapýlan muvazalý iþleme(diploma kullandýrmak) dayanarak yapýlan sigortalýlýk, sahte sigortalýlýk sayýlma riski taþýr ve bu iliþkinin taraflarý, yapýlacak bir denetim sonucunda zor duruma düþebilir.Çünkü 506 sayýlý Sosyal Sigortalar Yasasý gereðince sigortalý olabilmek için "fiilen çalýþmak" gerekmektedir. Herhangi bir ihbar veya þikayette, fiilen çalýþýlýp çalýþýlmadýðýnýn ispatýnda çevresel soruþturma yapýlmakta, ilgili kiþinin gerçekten o iþte veya iþyerinde eylemli çalýþmasýnýn olup olmadýðý araþtýrýlmaktadýr.Bu araþtýrma sonucunda sigortalýlýk sahte ise, sigortalýlýðýn geriye dönük iptali yanýnda genel hükümlere göre cezai takibatýn önü açýlmaktadýr.

Diðer yandan diplomayý þart koþan ilgili birime de haber verildiðinden, o kurum karþýsýnda da zor duruma düþülmekte ve çeþitli müeyyidelerle karþýlaþma riski bulunmaktadýr. YANÝ KONU CÝDDÝ, HASSAS ve de ÖNEMLÝDÝR.