Maddi-Manevi Tazminat - Yargýtay Kararlarý

T.C.
YARGITAY
2. HUKUK DAÝRESÝ
E. 2005/11378
K. 2005/14093
T. 3.10.2005

• BOÞANMA ( Kadýn Tarafýndan Halen Çalýþtýrýlan Dükkan Ýçin Harcanan Bedelin Tahsili Talebi - Boþanmanýn Eki ve 174/1. Maddesinde Yazýlý Maddi Tazminat Ýsteði Niteliðinde Olmadýðýndan Ayrýca Harca Tabi Olduðu )

• BOÞANMANIN EKÝ ( Kadýn Tarafýndan Halen Çalýþtýrýlan Dükkan Ýçin Harcanan Bedelin Tahsili Talebi - Boþanmanýn Eki ve 174/1. Maddesinde Yazýlý Maddi Tazminat Ýsteði Niteliðinde Olmadýðýndan Ayrýca Harca Tabi Olduðu )

• HARCA TABÝ DAVA ( Kadýn Tarafýndan Halen Çalýþtýrýlan Dükkan Ýçin Harcanan Bedelin Tahsili Talebi - Boþanmanýn Eki ve 174/1. Maddesinde Yazýlý Maddi Tazminat Ýsteði Niteliðinde Olmadýðýndan Ayrýca Harca Tabi Olduðu )
4721/m.174/1

ÖZET : Davacý-davalý koca; kadýn tarafýndan açýlan boþanma davasýna verdiði 17.10.2003 havale tarihli cevap dilekçesinde, kadýn tarafýndan halen çalýþtýrýlan dükkan için 20.000.000.000.-TL. harcadýðýný ileri sürerek bu miktarýn maddi tazminat olarak tahsilini istemiþtir. Bu istek boþanmanýn eki ve Türk Medeni Kanununun 174/1 maddesinde yazýlý maddi tazminat isteði niteliðinde olmadýðýndan ayrýca harca tabidir. Baþvurma ve peþin nisbi harç yatýrýlmamýþtýr. Usulüne uygun olarak açýlmýþ bir dava olmadýðýndan bu istek hakkýnda "karar verilmesi yer olmadýðýna" þeklinde karar verilmesi gerekirken, kesin hüküm oluþturmak tarzdan ret kararý verilmesi doðru görülmemiþtir.

DAVA : Taraflar arasýndaki davanýn yapýlan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen ve yukarýda tarih numarasý gösterilen hüküm temyiz edilmekle evrak okunup gereði görüþülüp düþünüldü:

KARAR : 1-Dosyadaki yazýlara, kararýn dayandýðý delillerle kanuni gerektirici sebeplere ve özellikle boþanmaya neden olan hadiselerde eþlerin eþit kusurlu olduklarýnýn anlaþýlmasýna göre taraflarýn aþaðýdaki bentlerin kapsamý dýþýndaki temyiz itirazlarý yersizdir.

2-Davalý-davacý kadýn müþterek gelirleri ile satýn alýnan evin davacý-davalý koca tarafýndan 7.7.2003 tarihinde satýlmasý ve çeyiz olarak getirdikleri de dahil olmak üzere eþyalarýn kaçýrýlmasý nedeniyle 30.000.000.000.-TL. maddi tazminat istemiþtir. Bu istek Türk Medeni Kanununun 174/1. maddesi anlamýnda bir istek olmadýðýndan ayrýca harca tabidir. Baþvurma harcý yatýrýlmýþtýr. Peþin nisbi harç ikmal ettirilmeden ( Harçlar K.m.30-32 ) yargýlamaya devam edilerek kesin hüküm oluþturacak þekilde ret kararý verilmesi usul ve yasaya aykýrýdýr.

3-Davacý-davalý koca; kadýn tarafýndan açýlan boþanma davasýna verdiði 17.10.2003 havale tarihli cevap dilekçesinde, kadýn tarafýndan halen çalýþtýrýlan dükkan için 20.000.000.000.-TL. harcadýðýný ileri sürerek bu miktarýn maddi tazminat olarak tahsilini istemiþtir. Bu istek boþanmanýn eki ve Türk Medeni Kanununun 174/1 maddesinde yazýlý maddi tazminat isteði niteliðinde olmadýðýndan ayrýca harca tabidir. Baþvurma ve peþin nisbi harç yatýrýlmamýþtýr. Usulüne uygun olarak açýlmýþ bir dava olmadýðýndan bu istek hakkýnda "karar verilmesi yer olmadýðýna" þeklinde karar verilmesi gerekirken, kesin hüküm oluþturmak tarzdan ret kararý verilmesi doðru görülmemiþtir.

SONUÇ : Temyiz olunan hükmün 2. ve 3. bentte yazýlý nedenlerle BOZULMASINA, bozma kapsamý dýþýnda kalan temyize konu bölümlerin 1. bentte gösterilen sebeple ONANMASINA, temyiz peþin harcýnýn yatýrana geri verilmesine, iþ bu kararýn tebliðinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açýk olmak üzere, 03.10.2005 gününde oybirliðiyle karar verildi.

Kazacý Biliþim.

T.C.
YARGITAY
2. HUKUK DAÝRESÝ

E. 2004/2037
K. 2004/2972
T. 10.3.2004

• YAÞI KÜÇÜK KADINLA CÝNSEL ÝLÝÞKÝYE GÝREREK SUÇ ÝÞLEYEN DAVALI ( Manevi Tazminat Sorumluluðu - )

• MANEVÝ TAZMÝNAT TALEBÝ ( Evlilik Dýþý Cinsel Ýliþki Sonucu Doðan Çocuðun Babasýndan Yaþý Küçük Annenin )

• EVLÝLÝK DIÞI CÝNSEL ÝLÝÞKÝ ( Yaþý Küçük Annenin Manevi Tazminat Talebi - Zamanaþýmý Def'inde Bulunmayan Davalýnýn Sorumluluðu )

• ZAMANAÞIMI DEF'ÝNDE BULUNMAYAN DAVALININ SORUMLULUÐU ( Evlilik Dýþý Cinsel Ýliþki Sonucu Kiþilik Haklarý Tecavüze Uðrayan Yaþý Küçük Kadýnýn Manevi Tazminat Talebi )

• CÝNSEL ÝLÝÞKÝ SONUCU KÝÞÝLÝK HAKLARI HALELDAR OLAN YAÞI KÜÇÜK KADIN ( Manevi Tazminat Talebi - Zamanaþýmý Def'inde Bulunmayan Davalýnýn Sorumluluðu )

743/m.305
818/m.49,60,140

ÖZET : 743 Sayýlý Türk Kanunu Medenisinin, babalýk davasýnda manevi tazminatý düzenleyen 305. maddesi "..baba, anaya münasebeti cinsiyeden evvel evlenme vaad etmiþ veya onunla cinsi münasebeti kanuni bir cürüm yahut onun üzerindeki nüfuzunu suistimal teþkil eylemiþ veya münasebeti cinsiye zamanýnda ana henüz küçük idiyse ana için manevi bir tazminat karþýlýðý olarak bir meblaða hükmedilebileceðini" öngörmüþtür. Bu maddeye dayanan manevi tazminat taleplerinin, babalýk davasýnýn tabi olduðu hak düþürücü süreye tabi olacaðý, Yargýtay'ýn muhtelif içtihatlarýnda belirtilmiþtir. Manevi tazminata iliþkin bu hüküm, 4721 Sayýlý Türk Medeni Kanunu'na alýnmamýþtýr. Ancak 305. maddenin 4721 Sayýlý Türk Medeni Kanununa alýnmamýþ olmasý, ananýn genel hükümlere göre manevi tazminat istemesine engel deðildir. Ana, Borçlar Kanununun 49. maddesine dayanarak manevi tazminat talep edebilir. 49. maddeye dayanan manevi tazminat isteði ise, hak düþürücü süreye deðil, zamanaþýmýna tabidir. ( B.K.m.60 ) Zamanaþýmý ise, dermeyan edilmediði surette hakim tarafýndan kendiliðinden dikkate alýnamaz ( B.K.m.140 ). Olayda, davalýnýn zamanaþýmý def'i bulunmamaktadýr. O halde, davalýnýn suç teþkil eden eylemi nedeniyle, þahsiyet hakký hukuka aykýrý bir þekilde tecavüze uðrayan davacý için uygun miktarda manevi tazminat takdiri gerekirken, isteðin reddi doðru görülmemiþtir.

DAVA : Taraflar arasýndaki davanýn yapýlan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen ve yukarýda tarih numarasý gösterilen hüküm manevi tazminat ve nafaka yönünden temyiz edilmekle evrak okunup gereði görüþülüp düþünüldü:

KARAR : 1-Küçük Ýbrahim, 1.4.1996 tarihinde davacý ile davalýnýn evlilik dýþý iliþkisinden dünyaya gelmiþ ve davalý ( baba ) ile çocuk arasýndaki soybaðý, babalýk hükmüyle kurulmuþ, babalýk hükmü 1.3.2002 tarihinde kesinleþmiþtir.

Davacý anne, kendisi için manevi tazminat çocuðu için nafaka istemiþ dava ise 14.3.2002 tarihinde açýlmýþtýr.

Davalýnýn, davacý ile cinsi münasebetinin suç teþkil etmesi nedeniyle, davalý, Elmalý Aðýr Ceza Mahkemesinin kararýyla, Türk Ceza Kanununun 416/son, 80. maddeleri gereðince hapis cezasýna mahkum olmuþ, mahkumiyet kararý 24.4.2001 tarihinde kesinleþmiþtir.

Tazminat talebinin dayandýrýldýðý maddi hadiseler 743 Sayýlý Türk Kanunu Medenisi yürürlükte iken gerçekleþmiþtir. Manevi tazminat talebine iliþkin bu dava ise, 4721 Sayýlý Türk Medeni Kanunu yürürlüðe girdikten sonra 14.3.2002 tarihinde açýlmýþtýr.

4722 Sayýlý Yürürlük Kanununun 1. maddesine göre "...Türk Medeni Kanununun yürürlüðe girdiði tarihten önceki olaylarýn hukuki sonuçlarýna, bu olaylar hangi kanun yürürlükte iken gerçekleþmiþse kural olarak o kanun hükümleri uygulanýr."

743 Sayýlý Türk Kanunu Medenisinin, babalýk davasýnda manevi tazminatý düzenleyen 305. maddesi "...baba, anaya münasebeti cinsiyeden evvel evlenme vaad etmiþ veya onunla cinsi münasebeti kanuni bir cürüm yahut onun üzerindeki nüfuzunu suistimal teþkil eylemiþ veya münasebeti cinsiye zamanýnda ana henüz küçük idiyse ana için manevi bir tazminat karþýlýðý olarak bir meblaða hükmedilebileceðini" öngörmüþtür. Bu maddeye dayanan manevi tazminat taleplerinin, babalýk davasýnýn tabi olduðu hak düþürücü süreye tabi olacaðý, Yargýtay'ýn muhtelif içtihatlarýnda belirtilmiþtir.

Manevi tazminata iliþkin bu hüküm, 4721 Sayýlý Türk Medeni Kanunu'na alýnmamýþtýr. Ancak 305. maddenin 4721 Sayýlý Türk Medeni Kanununa alýnmamýþ olmasý, ananýn genel hükümlere göre manevi tazminat istemesine engel deðildir. Ana, Borçlar Kanununun 49. maddesine dayanarak manevi tazminat talep edebilir. 49. maddeye dayanan manevi tazminat isteði ise, hak düþürücü süreye deðil, zamanaþýmýna tabidir. ( B.K.m.60 ) Zamanaþýmý ise, dermeyan edilmediði surette hakim tarafýndan kendiliðinden dikkate alýnamaz ( B.K.m.140 ). Olayda, davalýnýn zamanaþýmý def'i bulunmamaktadýr.

O halde, davalýnýn suç teþkil eden eylemi nedeniyle, þahsiyet hakký hukuka aykýrý bir þekilde tecavüze uðrayan davacý için uygun miktarda manevi tazminat takdiri gerekirken, isteðin reddi doðru görülmemiþtir.

2-Çocukla davalý arasýndaki soybaðý babalýk hükmüyle kurulduðuna ve babalýk hükmü 1.3.2002 tarihinde kesinleþtiðine göre, soybaðýnýn kurulmuþ olmasýnýn tabi sonucu olarak babanýn bakým borcu doðmuþtur. ( TMK.327/1 ) O halde, çocuðun bakýmý ve eðitimi için Türk Medeni Kanununun 329. ve 330. maddeleri gereðince, hayat koþullarý ve taraflarýn ödeme güçleri de dikkate alýnarak çocuk için uygun miktarda nafaka takdiri gerekirken, yasal olmayan gerekçe ile isteðin reddi bozmayý gerektirmiþtir.

SONUÇ : Temyiz olunan hükmün yukarýda gösterilen sebeplerle BOZULMASINA, temyiz peþin harcýnýn yatýrana geri verilmesine, 10.03.2004 gününde oybirliðiyle karar verildi.

Karar Kazancý Biliþim Teknolojileri Ýçtihat Bilgi Bankasý.

T.C.
YARGITAY
2. HUKUK DAÝRESÝ

E. 2004/1778
K. 2004/2441
T. 1.3.2004

• BOÞANMA DAVASI ( Az Kusurlu Eþ Lehine Maddi ve Manevi Tazminata ve Yoksulluk Nafakasýna Hükmedileceði )

• AZ KUSURLU EÞ LEHÝNE MADDÝ VE MANEVÝ TAZMÝNATA HÜKMEDÝLMESÝ GEREÐÝ ( Boþanma Davasýnda )

• MADDÝ VE MANEVÝ TAZMÝNATA HÜKMEDÝLMESÝ GEREÐÝ ( Boþanmada Az Kusurlu Eþ Lehine )

• HAKKANÝYET PRENSÝBÝ ( Boþanmada Az Kusurlu Eþ Lehine Maddi ve Manevi Tazminata Hükmedilmesi Gereði )

• YOKSULLUK NAFAKASI ( Boþanma Sonucu Yoksulluða Düþecek Olan Kadýn Lehine )

• NAFAKA TALEBÝ ( Boþanma Sonucu Yoksulluða Düþecek Olan Kadýn Lehine Yoksulluk Nafakasýna Hükmedilmesi Gereði )

4721/m.4,174/1-2
818/m.42,44


ÖZET : 1- Boþanmaya yol açan olaylarda karýsýný birçok kez döven davalý koca tam kusurludur. Diðer taraftan davacý eþ de evi terk ettikten sonra kocasýnýn barýþma giriþimlerini kabul etmemiþtir. Boþanma sonucu az kusurlu davacý eþ, en azýndan diðerinin maddi desteðini yitirmiþtir. O halde mahkemece, taraflarýn sosyal ve ekonomik durumlarý ile kusurlarý ve hakkaniyet ilkesi ( MK.Md,4 BK.md.42 ve 44 ) dikkate alýnarak, davacý yararýna uygun miktarda maddi tazminat verilmelidir. Öte yandan boþanmada aðýr ve eþit kusurlu olmayan davacý taraf için, boþanmaya sebep olan olaylar kiþilik haklarýna saldýrý teþkil ettiðinden hakkaniyet prensibi de gözönünde bulundurularak uygun miktarda manevi tazminata hükmedilmesi gerekir. Yine Davacý kadýnýn yoksulluða düþeceði anlaþýldýðýndan, lehine uygun miktarda yoksulluk nafakasý takdiri gerekir.

DAVA : Taraflar arasýndaki davanýn yapýlan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen ve yukarýda tarih numarasý gösterilen hüküm yoksulluk nafakasý, maddi manevi tazminat yönünden temyiz edilmekle evrak okunup gereði görüþülüp düþünüldü:

KARAR : 1-Boþanmaya yol açan olaylarda karýsýný birçok kez döven davalý koca tam kusurludur. Davalý tanýðý Nalan'ýn davacýnýn kocasýna hakaret ettiðine yönelik ifadesinde geçen olayýn zaman ve saiki açýklanmadýðýndan hükme dayanak oluþturmaz. Kaldi ki; davalý tanýklarý Suha ve Murat'ýn ifadelerinden, davacýnýn evi terk etmesinden sonra, davalýnýn barýþma giriþiminde bulunduðu karýsýnýn eve dönmesini istediði de anlaþýlmaktadýr. O halde koca tarafýndan hoþgörüldüðünün kabul edilmesi gereken bir olay nedeniyle davacý kadýna kusur yüklenmesi doðru deðildir.

Türk Medeni Kanununun 174/1. maddesi mevcut veya beklenen bir menfaati boþanma yüzünden haleldar olan kusursuz ya da daha az kusurlu tarafýn, kusurlu taraftan uygun bir maddi tazminat isteyebileceðini, 186. maddesi, evi birlikte seçeceklerini, birliðin giderlerine güçleri oranlarýnda emek ve mal varlýklarý ile katýlacaklarýný öngörmüþtür. Toplanan delillerden boþanmaya sebep olan olaylarda maddi tazminat isteyen eþin diðerinden daha ziyade kusurlu olmadýðý anlaþýlmaktadýr. Boþanma sonucu bu eþ, en azýndan diðerinin maddi desteðini yitirmiþtir. O halde mahkemece, taraflarýn sosyal ve ekonomik durumlarý ile kusurlarý ve hakkaniyet ilkesi ( MK.Md,4 BK.md.42 ve 44 ) dikkate alýnarak davacý yararýna uygun miktarda maddi tazminat verilmelidir. Bu yönün dikkate alýnmamasý doðru görülmemiþtir.

2-Türk Medeni Kanununun 174/2 maddesi, boþanmaya sebebiyet vermiþ olan olaylar yüzünden kiþilik haklarý saldýrýya uðrayan tarafýn, kusurlu olandan manevi tazminat isteyebileceðini öngörmüþtür. Toplanan delillerden evlilik birliðinin temelinden sarsýlmasýna sebep olan olaylarda tazminat isteyen davacýnýn aðýr yada eþit kusurlu olmadýðý, bu olaylarýn kiþilik haklarýna saldýrý teþkil ettiði anlaþýlmaktadýr. O halde mahkemece, taraflarýn sosyal ve ekonomik durumlarý, tazminata esas olan fiilin aðýrlýðý ile hakkaniyet kurallarý ( TMK. 4 BK. 42,43,44,49 ) dikkate alýnarak davacý yararýna uygun miktarda manevi tazminata hükmedilmesi gerekir. Bu yönün dikkate alýnmamasý doðru görülmemiþtir.

3- Davacýnýn, boþanma yüzünden yoksulluða düþeceði de anlaþýlmaktadýr. Türk Medeni Kanununun 175. maddesi uyarýnca yoksulluk nafakasý takdir edilmesi gerekirken, yazýlý olduðu þekilde hüküm kurulmasý usul ve yasaya aykýrýdýr.

SONUÇ : Temyiz olunan kararýn yukarýda açýklanan sebeplerle BOZULMASINA, temyiz peþin harcýn yatýrana geri verilmesine, 01.03.2004 gününde oybirliðiyle karar verildi.

Kazancýdan alýnmýþtýr.

T.C.
YARGITAY
2. HUKUK DAÝRESÝ

E. 2003/9437
K. 2003/10111
T. 3.7.2003

• BOÞANMA ( Maddi Ve Manevi Tazminat Talepleri - Yapýlan Saldýrý Ýle Ýhlal Edilen Mevcut ve Beklenen Menfaatin Dikkate Alýnmasý Gereði )

• MADDÝ TAZMÝNAT ( Taraflarýn Ekonomik Ve Sosyal Durumlarý - Yapýlan Saldýrý Ýle Ýhlal Edilen Mevcut ve Beklenen Menfaatin Dikkate Alýnmasý Gereði )

• MANEVÝ TAZMÝNAT ( Kiþilik Haklarýna Yapýlan Saldýrý Ýle Ýhlal Edilen Mevcut ve Beklenen Menfaatin Dikkate Alýnmasý Gereði )

• BEKLENEN MENFAAT ( Hakkaniyet Ýlkesi - Borçlar Kanunu Hükümlerine Uygun Tazminat Takdiri Gereði )

4721/m.4, 174
818/m.42, 44

ÖZET : Taraflarýn tesbit edilen ekonomik ve sosyal durumlarý, boþanmaya yol açan olaylardaki kusur derecesine paranýn alým gücü, kiþilik haklarýna yapýlan saldýrý ile ihlal edilen mevcut ve beklenen menfaat dikkate alýndýðýnda kadýn yararýna takdir edilen maddi ve manevi tazminat azdýr. Türk Medeni Kanununun 4. maddesindeki hakkaniyet ilkesi ile Borçlar Kanununun 42 ve 44. maddesi hükmü dikkate alýnarak daha uygun miktarda maddi ve manevi tazminat takdiri gerekir.

DAVA : Taraflar arasýndaki davanýn yapýlan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen ve yukarýda tarih numarasý gösterilen hüküm temyiz edilmekle evrak okunup gereði görüþülüp düþünüldü:

KARAR : 1- Dosyadaki yazýlara kararýn dayandýðý delillerle kanuna uygun sebeplere ve özellikle delillerin takdirinde bir yanlýþlýk görülmemesine göre taraflarýn aþaðýdaki bendin kapsamý dýþýnda kalan temyiz itirazlarý yersizdir.

2- Hukuk Usulü Muhakemeleri Yasasýnýn 388/son maddesi; hüküm sonuç kýsmýnda, istek sonuçlarýndan herbiri için, taraflara yükletilen borç ve tanýnan haklarýn, açýk þüphe ve tereddüt uyandýrmayacak þekilde gösterilmesinin gerekli olduðunu hükme baðlamýþtýr. Hüküm fýkrasýnýn bir numaralý boþanmaya iliþkin bölümü infazda karýþýklýk yaratmayacak þekilde hükme alýnmamasý usul ve yasaya aykýrýdýr.

3- Koca eþini muhtelif zamanlarda dövmüþtür.

Taraflarýn tesbit edilen ekonomik ve sosyal durumlarý, boþanmaya yol açan olaylardaki kusur derecesine paranýn alým gücü, kiþilik haklarýna yapýlan saldýrý ile ihlal edilen mevcut ve beklenen menfaat dikkate alýndýðýnda kadýn yararýna takdir edilen maddi ve manevi tazminat azdýr. Türk Medeni Kanununun 4. maddesindeki hakkaniyet ilkesi ile Borçlar Kanununun 42 ve 44. maddesi hükmü dikkate alýnarak daha uygun miktarda maddi ( TMK. md. 174/1 ) ve manevi ( TMK. md. 174/2 ) tazminat taktiri gerekir.

Bu yönler gözetilmeden hüküm tesisi doðru bulunmamýþtýr.

4.12.2002 tarihinde yürürlüðe giren Avukatlýk Ücret Tarifesinin 21 maddesi; bu tarifede yer alan ücretlere 3065 sayýlý kanun hükümleri gereðince Katma Deðer Vergisinin ayrýca ilave edilebileceðini hükme baðlamýþtýr. Vergi, resim, harç ve benzeri mail yükümlülükler kanunla konulur ve kaldýrýlýr. ( Anayasa md. 73 ) Bu açýklama karþýsýnda kanuni dayanaðý olmadan tarife ile vergi getirilmesine imkan olmadýðý gibi, belli bir tarifeye göre alýnan ücrette katma deðer vergisinin dahil olmasý gerekir. ( KDVK. Md. 20/4 ) Mahkemece yalnýzca tarife uyarýnca vekalet ücreti takdiri gerekirken, yazýlý þeklide ayrýca Katma Deðer Vergisine de hükmedilmesi yerinde deðildir. ( 10. H.D 25.02.2003 gün ve 2003/889 - 1123, 21. H.D 22.1.2003 gün ve 2003/1300 - 2154 Sayýlý Kararlarý )

SONUÇ : Temyiz edilen hükmün iki, üç ve dördüncü bentlerde gösterilen sebeplerle taraflar yararýna BOZULMASINA, kararýn bozma kapsamý dýþýnda kalan temyiz sebeplerinin ise reddine, temyiz peþin harcýnýn yatýrana geri verilmesine, 03.07.2003

Kazanci.

T.C.
YARGITAY
2. HUKUK DAÝRESÝ

E. 2002/5169
K. 2002/6179
T. 9.5.2002

• MANEVÝ TAZMÝNAT ( Kocanýn Sadakatsizliðinin Kadýnýn Þahsiyet Haklarýna Tecavüz Sayýlacaðý )

• KOCANIN SADAKATSÝZLÝÐÝN KADININ ÞAHSÝYET HAKLARINA TECAVÜZ SAYILACAÐI ( Manevi Tazminat )

• BOÞANMA ( Kocanýn Sadakatsizliðinin Kadýnýn Þahsiyet Haklarýna Tecavüz Sayýlacaðý - Manevi Tazminat )

4721/m.174

ÖZET : Kocanýn sadakatsiz olup, tam kusuru gerçekleþmiþtir.Bu durum kadýnýn þahsiyet haklarýna aðýr bir tecavüz teþkil eder. Bu durumda manevi tazminata hükmetmek gerekir.

DAVA : Taraflar arasýndaki davanýn yapýlan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen ve yukarýda tarih numarasý gösterilen hüküm nafaka ve tazminat yönünden temyiz edilmekle evrak okunup gereði görüþülüp düþünüldü.

KARAR : 1-Dosyadaki yazýlara kararýn dayandýðý delillerle kanuna uygun sebeplere ve özellikle delillerin takdirinde bir yanlýþlýk görülmemesine göre sair temyiz itirazlarý yersizdir.

2-Rize Asliye Hukuk Mahkemesinin 1998/64-44 esas ve karar sayýlý davada davacý kocanýn sadakatsiz olup, tam kusuru gerçekleþmiþtir.Bu durum kadýnýn þahsiyet haklarýna aðýr bir tecavüz teþkil eder. Þartlarý oluþan manevi tazminatýn kabulü gerekirken, reddi doðru bulunmamýþtýr.

SONUÇ : Temyiz edilen hükmün 2. bentte gösterilen gerekçeyle BOZULMASINA, sair temyiz itirazlarýnýn reddine, temyiz peþin harcýnýn yatýrana geri verilmesine oybirliðiyle karar verildi. 9.5.2002 per.

Kazanci.com.tr

T.C.
YARGITAY
2. HUKUK DAÝRESÝ

E. 2004/1778
K. 2004/2441
T. 1.3.2004

• BOÞANMA DAVASI ( Az Kusurlu Eþ Lehine Maddi ve Manevi Tazminata ve Yoksulluk Nafakasýna Hükmedileceði )

• AZ KUSURLU EÞ LEHÝNE MADDÝ VE MANEVÝ TAZMÝNATA HÜKMEDÝLMESÝ GEREÐÝ ( Boþanma Davasýnda )

• MADDÝ VE MANEVÝ TAZMÝNATA HÜKMEDÝLMESÝ GEREÐÝ ( Boþanmada Az Kusurlu Eþ Lehine )

• HAKKANÝYET PRENSÝBÝ ( Boþanmada Az Kusurlu Eþ Lehine Maddi ve Manevi Tazminata Hükmedilmesi Gereði )

• YOKSULLUK NAFAKASI ( Boþanma Sonucu Yoksulluða Düþecek Olan Kadýn Lehine )

• NAFAKA TALEBÝ ( Boþanma Sonucu Yoksulluða Düþecek Olan Kadýn Lehine Yoksulluk Nafakasýna Hükmedilmesi Gereði )

4721/m.4,174/1-2

818/m.42,44

ÖZET : 1- Boþanmaya yol açan olaylarda karýsýný birçok kez döven davalý koca tam kusurludur. Diðer taraftan davacý eþ de evi terk ettikten sonra kocasýnýn barýþma giriþimlerini kabul etmemiþtir. Boþanma sonucu az kusurlu davacý eþ, en azýndan diðerinin maddi desteðini yitirmiþtir. O halde mahkemece, taraflarýn sosyal ve ekonomik durumlarý ile kusurlarý ve hakkaniyet ilkesi ( MK.Md,4 BK.md.42 ve 44 ) dikkate alýnarak, davacý yararýna uygun miktarda maddi tazminat verilmelidir. Öte yandan boþanmada aðýr ve eþit kusurlu olmayan davacý taraf için, boþanmaya sebep olan olaylar kiþilik haklarýna saldýrý teþkil ettiðinden hakkaniyet prensibi de gözönünde bulundurularak uygun miktarda manevi tazminata hükmedilmesi gerekir. Yine Davacý kadýnýn yoksulluða düþeceði anlaþýldýðýndan, lehine uygun miktarda yoksulluk nafakasý takdiri gerekir.

DAVA : Taraflar arasýndaki davanýn yapýlan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen ve yukarýda tarih numarasý gösterilen hüküm yoksulluk nafakasý, maddi manevi tazminat yönünden temyiz edilmekle evrak okunup gereði görüþülüp düþünüldü:

KARAR : 1-Boþanmaya yol açan olaylarda karýsýný birçok kez döven davalý koca tam kusurludur. Davalý tanýðý Nalan'ýn davacýnýn kocasýna hakaret ettiðine yönelik ifadesinde geçen olayýn zaman ve saiki açýklanmadýðýndan hükme dayanak oluþturmaz. Kaldi ki; davalý tanýklarý Suha ve Murat'ýn ifadelerinden, davacýnýn evi terk etmesinden sonra, davalýnýn barýþma giriþiminde bulunduðu karýsýnýn eve dönmesini istediði de anlaþýlmaktadýr. O halde koca tarafýndan hoþgörüldüðünün kabul edilmesi gereken bir olay nedeniyle davacý kadýna kusur yüklenmesi doðru deðildir.

Türk Medeni Kanununun 174/1. maddesi mevcut veya beklenen bir menfaati boþanma yüzünden haleldar olan kusursuz ya da daha az kusurlu tarafýn, kusurlu taraftan uygun bir maddi tazminat isteyebileceðini, 186. maddesi, evi birlikte seçeceklerini, birliðin giderlerine güçleri oranlarýnda emek ve mal varlýklarý ile katýlacaklarýný öngörmüþtür. Toplanan delillerden boþanmaya sebep olan olaylarda maddi tazminat isteyen eþin diðerinden daha ziyade kusurlu olmadýðý anlaþýlmaktadýr. Boþanma sonucu bu eþ, en azýndan diðerinin maddi desteðini yitirmiþtir. O halde mahkemece, taraflarýn sosyal ve ekonomik durumlarý ile kusurlarý ve hakkaniyet ilkesi ( MK.Md,4 BK.md.42 ve 44 ) dikkate alýnarak davacý yararýna uygun miktarda maddi tazminat verilmelidir. Bu yönün dikkate alýnmamasý doðru görülmemiþtir.

2-Türk Medeni Kanununun 174/2 maddesi, boþanmaya sebebiyet vermiþ olan olaylar yüzünden kiþilik haklarý saldýrýya uðrayan tarafýn, kusurlu olandan manevi tazminat isteyebileceðini öngörmüþtür. Toplanan delillerden evlilik birliðinin temelinden sarsýlmasýna sebep olan olaylarda tazminat isteyen davacýnýn aðýr yada eþit kusurlu olmadýðý, bu olaylarýn kiþilik haklarýna saldýrý teþkil ettiði anlaþýlmaktadýr. O halde mahkemece, taraflarýn sosyal ve ekonomik durumlarý, tazminata esas olan fiilin aðýrlýðý ile hakkaniyet kurallarý ( TMK. 4 BK. 42,43,44,49 ) dikkate alýnarak davacý yararýna uygun miktarda manevi tazminata hükmedilmesi gerekir. Bu yönün dikkate alýnmamasý doðru görülmemiþtir.

3- Davacýnýn, boþanma yüzünden yoksulluða düþeceði de anlaþýlmaktadýr. Türk Medeni Kanununun 175. maddesi uyarýnca yoksulluk nafakasý takdir edilmesi gerekirken, yazýlý olduðu þekilde hüküm kurulmasý usul ve yasaya aykýrýdýr.

SONUÇ : Temyiz olunan kararýn yukarýda açýklanan sebeplerle BOZULMASINA, temyiz peþin harcýn yatýrana geri verilmesine, 01.03.2004 gününde oybirliðiyle karar verildi.

T.C.
YARGITAY
2. HUKUK DAÝRESÝ

E. 2004/4597
K. 2004/5394
T. 27.4.2004

• MADDÝ VE MANEVÝ TAZMÝNAT ( Bu Tür Tazminatlara Ýliþkin Ödeme Þeklinin Maddi Tazminat Ýçin Toptan veya Ýrat Biçiminde Manevi Tazminat için Sadece Toptan Olarak Ödenebilmesinin Mümkün Olmasý )

• HÜKMÜN AÇIK OLMASI ( Hüküm Fýkrasýnýn Ýnfazda Karýþýklýk Yaratmayacak Þekilde Olmasý ve Tazminatlarýn Hangi Tarihlerde Ödeneceðinin Açýk Biçimde Belirlenmesinin Gerekmesi )

• TAZMÝNATLARIN ÖDENME TARÝHÝ ( Hüküm Fýkrasýnýn Ýnfazda Karýþýklýk Yaratmayacak Þekilde Olmasý ve Tazminatlarýn Hangi Tarihlerde Ödeneceðinin Açýk Biçimde Belirlenmesinin Gerekmesi )

• TOPTAN VE ÝRAT ÞEKLÝNDE ÖDEME ( Maddi ve Manevi Tazminatlara Ýliþkin Ödeme Þeklinin Maddi Tazminat Ýçin Toptan veya Ýrat Biçiminde Manevi Tazminat için Toptan Olarak Ödenebilmesi )

4721/m.176
1086/m.388

ÖZET : Boþanmanýn eki niteliðinde hükmedilecek tazminatlarýn ödenme biçimi Türk Medeni Kanununun 176. maddesinde açýklanmýþ olup, maddi tazminatýn toptan veya irat biçiminde, manevi tazminatýn ise sadece toptan olarak ödenmesine karar verilebilir. Ayrýca, mahkemece kadýn yararýna takdir edilen maddi ve manevi tazminatlarýn hükmün kesinleþmesinden itibaren bir yýl içerisinde dört eþit taksitle tahsiline karar verilmiþtir. Hüküm fýkrasýnýn infazda karýþýklýk yaratmayacak þekilde düzenlenmesi gerekmektedir. ( HUMK.388.md. ) Tazminatlar dört eþit takside baðlandýðýna göre ödeme tarihlerinin açýk biçimde gösterilmesi gerekir.

DAVA : Taraflar arasýndaki davanýn yapýlan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen ve yukarýda tarih numarasý gösterilen hüküm tazminatlar ve nafakalar yönünden temyiz edilmekle evrak okunup gereði görüþülüp düþünüldü:

KARAR : 1-Dosyadaki yazýlara kararýn dayandýðý delillerle kanuna uygun sebeplere ve özellikle delillerin takdirinde bir yanlýþlýk görülmemesine göre davalýnýn nafakalara iliþkin temyiz talebi yersizdir.

2-Davalýnýn tazminatlara yönelik temyizine gelince;

a-Boþanmanýn eki niteliðinde hükmedilecek tazminatlarýn ödenme biçimi Türk Medeni Kanununun 176. maddesinde açýklanmýþtýr. Bu maddeye göre maddi tazminatýn toptan veya irat biçiminde, manevi tazminatýn ise sadece toptan olarak ödenmesine karar verilebilir. ( TMK.176/1-2. mad. ) Mahkemece yasada belirtilen ödeme biçimi dýþýna çýkýlarak hükmedilen maddi ve manevi tazminatýn dört taksit þeklinde ödenmesine karar verilmesi doðru deðildir. Ne var ki davacýnýn bu yönde temyizi bulunmadýðýndan bozma nedeni yapýlmamýþ yanlýþlýða iþaret edilmekle yetinilmiþtir.

b-Mahkemece kadýn yararýna takdir edilen maddi ve manevi tazminatlarýn hükmün kesinleþmesinden itibaren bir yýl içerisinde dört eþit taksitle tahsiline karar verilmiþtir. Hüküm fýkrasýnýn infazda karýþýklýk yaratmayacak þekilde düzenlenmesi gerekmektedir. ( HUMK.388.md. ) Tazminatlar dört eþit takside baðlandýðýna göre ödeme tarihlerinin açýk biçimde gösterilmesi gerekir. Bu yön üzerinde durulmadan yazýlý þekilde karar verilmesi doðru deðildir.

SONUÇ : Temyize konu kararýn 2/b bendinde gösterilen sebeplerle BOZULMASINA, hükmün temyiz edilen diðer yönlerinin 1. bentteki nedenlerle ONANMASINA, 2/a bendindeki yanlýþlýða ise iþaret edilmekle yetinilmesine, temyiz peþin harcýnýn yatýrana geri verilmesine, oybirliðiyle karar verildi.

Kazancý.

T.C.
YARGITAY
2. HUKUK DAÝRESÝ

E. 2004/2898
K. 2004/3769
T. 25.3.2004

• BOÞANMANIN FER'Ý NÝTELÝÐÝNDE OLAN YOKSULLUK NAFAKASI VE MADDÝ VE MANEVÝ TAZMÝNAT TALEPLERÝ ( Harca Tabi Olmamasý ve Vekalet Ücretine Hükmedilememesi )

• YOKSULLUK NAFAKASI VE MADDÝ VE MANEVÝ TAZMÝNAT TALEPLERÝ ( Boþanmanýn Fer'i Niteliðindeki - Harca Tabi Olmamasý ve Vekalet Ücretine Hükmedilememesi )

• HARCA TABÝ OLMAMA ( Boþanmanýn Fer'i Niteliðindeki Yoksulluk Nafakasý ile Maddi ve Manevi Tazminat Talepleri )

• VEKALET ÜCRETÝNE HÜKMEDÝLEMEMESÝ ( Boþanmanýn Fer'i Niteliðindeki Yoksulluk Nafakasý ile Maddi ve Manevi Tazminat Taleplerinin Kabulünde )

• AÝLE MAHKEMELERÝ KURULMADAN ÖNCE VERÝLEN KARARIN YARGITAY'DA BOZULMASI ( Dosyanýn Görevli ve Yetkili Aile Mahkemesine Devredilmesi Gereði )

• GÖREVLÝ MAHKEMENÝN YENÝDEN TESBÝTÝ GEREÐÝ ( Aile Mahkemeleri Kurulmadan Önce Verilen Kararýn Temyizde Bozulmasý )

4721/m.174,175
4787/m.4/1,Geç.1

ÖZET : Boþanma davasý içinde vaki ve boþanmanýn fer'i niteliðinde olan yoksulluk nafakasý, maddi ve manevi tazminat istekleri harca tabi deðildir. Ýsteðin boþanma ile ilgili karar verilinceye kadar davanýn her safhasýnda yazýlý veya sözlü olarak yapýlmasý yeterlidir. Ancak hukuki sonuç doðurabilmesi için sözlü isteklerin mahkeme tutanaðýna geçirilmesi zorunludur. Mahkemece hükme baðlanan maddi ve manevi tazminat üzerinden bu isteði kabul edilen yararýna nispi vekalet ücreti tayin edilip, nispi harç alýnmasý bozma sebebi sayýlmýþtýr.

DAVA : Taraflar arasýndaki davanýn yapýlan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen ve yukarýda tarih numarasý gösterilen hüküm temyiz edilmekle evrak okunup gereði görüþülüp düþünüldü:

KARAR : 1-Dosyadaki yazýlara kararýn dayandýðý delillerle kanuna uygun sebeplere ve özellikle delillerin takdirinde bir yanlýþlýk görülmemesine göre davalýnýn aþaðýdaki bent dýþýnda kalan temyiz itirazlarý yersizdir.

2-Boþanma davasý içinde vaki ve boþanmanýn fer'i niteliðinde olan Türk Medeni Kanununun 175. maddesinde ifade edilen yoksulluk nafakasý, ayný kanunun 174. maddesinde yazýlý maddi ve manevi tazminat istekleri harca tabi deðildir.

Ýsteðin boþanma ile ilgili karar verilinceye kadar davanýn her safhasýnda yazýlý veya sözlü olarak yapýlmasý yeterlidir. ( Y.2.H.D.nin 3.11.1992 günlü 10487-10704 S.kararý )

Ancak hukuki sonuç doðurabilmesi için sözlü isteklerin mahkeme tutanaðýna geçirilmesi zorunludur.

Mahkemece hükme baðlanan maddi ve manevi tazminat üzerinden bu isteði kabul edilen yararýna nispi vekalet ücreti tayin edilip, nispi harç alýnmýþtýr.Bu konuda yukarýda açýklanan kurala uyulmamasý bozma sebebi sayýlmýþtýr.

3- 4787 Sayýlý Aile Mahkemelerinin Kuruluþ ve Yargýlama Usullerine Dair Kanunun 4/1 maddesi; 4721 sayýlý Türk Medeni Kanununun ikinci kitabýndan ( MK. md. 118-494 ) kaynaklanan bütün davalarýn Aile Mahkemesinde bakýlacaðýný, geçici l. maddesi de; sonuçlanmamýþ davalarýn yetkili ve görevli aile mahkemesine devredileceðini hükme baðlamýþtýr. Karar bozulmakla sonuçlanmamýþ hale gelmiþtir. Bu açýklama karþýsýnda iþin görev yönünün de düþünülmesi zorunludur.

SONUÇ : Temyize konu kararýn 2. bentte gösterilen sebeplerle BOZULMASINA, hükmün diðer yönlerinin ise 1. bentteki nedenlerle ONANMASINA, temyiz peþin harcýnýn yatýrana geri verilmesine, 25.03.2004 gününde oybirliðiyle karar verildi.

Kazancý.

T.C.
YARGITAY
2. HUKUK DAÝRESÝ

E. 2004/1793
K. 2004/2619
T. 3.3.2004

• KADININ EVLENMEYLE ÝÞÝNÝ TERK ETMESÝ NEDENÝYLE UÐRADIÐI KAZANÇ KAYBI ( Tazminat Talebinin Boþanmanýn Eki Niteliðinde Olmamasý )

• BOÞANMANIN EKÝ NÝTELÝÐÝNDE OLAN VE OLMAYAN TAZMÝNAT ( Evlenmeyle Ýþini Terk Eden Kadýnýn Uðradýðý Kazanç Kaybý ve Boþanmayla Eþinin Saðlýk Sigortasýndan Yoksun Kalacaðý Ýçin Tazminat Talebi )

• TAZMÝNAT TALEBÝ ( Boþanmanýn Eki Niteliðinde Olmayan - Evlenmeyle Ýþini Terk Eden Kadýnýn Uðradýðý Kazanç Kaybý Ýçin )

• KOCANIN SAÐLIK SÝGORTASINDAN YOKSUN KALACAK KADININ TAZMÝNAT TALEBÝ ( Boþanmanýn Eki Niteliðinde Olmasý )

4721/m.174/1

ÖZET : Kadýn, açtýðý boþanma davasýnda, hem evlenme nedeniyle iþinden ayrýlmak zorunda kaldýðýndan bahisle yoksun kaldýðý kazanç kaybý ve sigortalýlýk haklarýný yitirmesine karþýlýk ve hem de, boþanma sonucu eþinin sigortasýndan yararlanarak ücretsiz muayene hakkýný yitireceðinden, bu sebeple maddi kayýplarý olacaðýndan söz ederek 20 milyar lira maddi tazminat istemiþtir. Ýsteðin ikinci bölümü "..boþanma yüzünden mevcut menfaatin kaybý.." kapsamýnda olup, Türk Medeni Kanununun 174/1. maddesi kapsamýna girer ise de, evlenme yüzünden yoksun kalýnan kazanç ve sigortalýlýk kaybý, bu kapsamda deðildir. Bu bakýmdan, maddi tazminat talebinin ne kadarýnýn 174/1. maddesi kapsamýnda, ne miktarýnýn bu kapsam dýþýnda olduðunun açýklattýrýlmasý ve hasýl olarak sonuç uyarýnca karar verilmesi gerekir.

DAVA : Taraflar arasýndaki davanýn yapýlan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen ve yukarýda tarih numarasý gösterilen hüküm temyiz edilmekle evrak okunup gereði görüþülüp düþünüldü:

KARAR : 1-Dosyadaki yazýlara kararýn dayandýðý delillerle kanuna uygun sebeplere ve özellikle delillerin takdirinde bir yanlýþlýk görülmemesine göre davacý-davalý kocanýn aþaðýdaki bendin kapsamý dýþýnda kalan temyiz itirazlarý yersizdir.

2-Kadýn, açtýðý boþanma davasýnda, hem evlenme nedeniyle iþinden ayrýlmak zorunda kaldýðýndan bahisle yoksun kaldýðý kazanç kaybý ve sigortalýlýk haklarýný yitirmesine karþýlýk ve hem de, boþanma sonucu, eþinin sigortasýndan yararlanarak ücretsiz muayene hakkýný yitireceðinden, bu sebeple maddi kayýplarý olacaðýndan söz ederek 20 milyar lira maddi tazminat istemiþtir. Ýsteðin ikinci bölümü "..boþanma yüzünden mevcut menfaatin kaybý.." kapsamýnda olup, Türk Medeni Kanununun 174/1. maddesi kapsamýna girer ise de, evlenme yüzünden yoksun kalýnan kazanç ve sigortalýlýk kaybý, bu kapsamda deðildir. Bu bakýmdan, maddi tazminat talebinin ne kadarýnýn 174/1. maddesi kapsamýnda, ne miktarýnýn bu kapsam dýþýnda olduðunun davalý-davacý vekiline sorulup açýklattýrýlmasý ve hasýl olacak sonuç uyarýnca karar verilmesi gerekirken yazýlý þekilde maddi tazminata hükmolunmasý doðru görülmemiþtir.

3-Maddi ve manevi tazminatýn, boþanma hükmünün kesinleþmesiyle muaccel hale geleceði ve bu tarihten itibaren faize hükmedilmesi gerektiði gözetilmeden, dava tarihinden geçerli olacak þekilde faize karar verilmesi usul ve yasaya aykýrýdýr.

SONUÇ : Temyiz olunan hükmün yukarýda 2. ve 3. bentlerde gösterilen sebeplerle BOZULMASINA, hükmün bozma kapsamý dýþýnda kalan temyize konu bölümlerinin 1. bentte gösterilen sebeple ONANMASINA, temyiz peþin harcýnýn yatýrana geri verilmesine, 03.03.2004 gününde oybirliðiyle karar verildi.

Kazancý.

T.C.
YARGITAY
2. HUKUK DAÝRESÝ

E. 2003/8513
K. 2003/9530
T. 25.6.2003

• BOÞANMA ( Yargýlamanýn Her Aþamasýnda Maddi Tazminat Ýstenebileceði - Harca Tabi Bulunmadýðý )

• MADDÝ TAZMÝNAT ( Boþanma - Yargýlamanýn Her Aþamasýnda Ýstenilebileceði/Harca Tabi Bulunmadýðý )

4721/m.174

ÖZET : Maddi tazminat isteði boþanmanýn eki ( ferisi ) niteliðindedir. Yargýlamanýn her aþamasýnda istenilmesi de imkan dahilinde olup, harca da tabi bulunmamaktadýr.

DAVA : Taraflar arasýndaki davanýn yapýlan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen ve yukarýda tarih numarasý gösterilen hüküm temyiz edilmekle evrak okunup gereði görüþülüp düþünüldü:

KARAR : 1-Dosyadaki yazýlara kararýn dayandýðý delillerle kanuna uygun sebeplere ve özellikle delillerin takdirinde bir yanlýþlýk görülmemesine göre davalýnýn aþaðýdaki bendin kapsamý dýþýnda kalan temyiz itirazlarý yersizdir.

2-Davalý ( kadýn ) cevap layihasýnýn 3 numaralý paragrafýnda Medeni Kanununun 174/1. maddesinde ifadesini bulan maddi tazminat isteðinde bulunmuþtur. Bu istek boþanmanýn eki ( ferisi ) niteliðini taþýmaktadýr. Yargýlamanýn her aþamasýnda istenilmesi de imkan dahilindedir. Harca da tabi bulunmamaktadýr. Mahkemece istenilen tazminat konusunda olumlu olumsuz karar verilmesi gerekir. Açýklanan husus üzerinde durulmamasý usul ve yasaya aykýrýdýr.

SONUÇ : Temyiz edilen hükmün 2. bentte gösterilen sebeple BOZULMASINA, kararýn bozma kapsamý dýþýnda kalan yönlerinin ise ONANMASINA, Temyiz peþin harcýnýn yatýrana geri verilmesine, oybirliðiyle karar verildi.

Kazancý.