Yurtdýþý ile Ýþ Yapanlar Ýçin Vergilendirme

Merhabalar ;

Türkiyede LTD bir firmamýz var biliþim alanýnda. Yurt dýþýnda online oyunlarýn türkiye distribütörlüðünü yapýyoruz. 10$ lýk bir üründe %15 indirim alýyoruz ve bu malý Türkiye'de satýþýný yapýyoruz. Sattýðýmýz þey bir dijital kod elle tutulabilir birþey deðil. Yalnýz bu ürünün %18'ini devlete vermemiz gerekiyormuþ birde stopajý varmýþ birde satarken %18 vereceðiz vsvs bu yüzden KDV kesemiyoruz ve istemeden vergi kaçýrmýþ gibi oluyoruz. Biz bir nevi komisyoncu oluyoruz . Biz devlete kazandýðýmýz üzerinden vergi vermemek istemiyoruz kesinlikle ama þu anda %15 kar yaptýðýmýz bir üründe %18 KDV %10 stopaj ödeyerek direk zararda oluyoruz. Bizim istediðimiz ürünü 8.5$ aldýysak 10$'a sattýysak bu arada kazandýðýmýz paranýn KDV'sini ver gelir vergisini ödemek istiyoruz. Bu konuda bizim muhasebeci düz mantýkla ilerliyor. Bize bu konuda önerisi olan olurmu?

Düz mantýkla ilerlemeyelim. Ürünü yurtdýþýndan satýn alýp devamlý olarak Türkiye'de pazarladýðýnýzý ve satmak üzere devamlý olarak mal bulundurduðunuzu varsayalým. Yurtdýþýnda bulunan firma adýna devamlý olarak satmak üzere mal bulundurduðunuzdan yabancý firmanýn Türkiye'deki daimi temsilcisi sayýlmanýz söz konusu. Yani yabancý firmanýn vergisel yükümlülüklerini onun adýna sizin yerine getirmeniz söz konusu olabilir. Beyannameleri verecek faturalarý onun adýna kesecek onun adýna vergi ödeyeceksiniz. Yani düz mantýk daha iyi aslýnda.

Konuya bilgimiz yettiði kadarý ile sizin sorunuz çerçevesinde ve ancak teorik olarak bakmaya çalýþalým.

Ürünün bir kod olmasý (Ýntangible goods) ile ilgili olarak daha büyük bir problem var. Zira bir bilgisayar programý ile ilgili olarak yurtdýþýndaki bir firmaya ödeme yapýlmasý halinde bu ödeme doðrudan telif haklarýnýn devri olarak kabul edilmektedir. Yani yabancý bir firmanýn gayri maddi hak bedeli elde edildiði varsayýlarak stopaj yapýlmasý istenmektedir. Bunun anlamý yurtdýþýna ödenen bu tür bedellerin ödeyen Türk firmasý tarafýndan gider yazýlabilmesi için, ödenen bedellerin götürü tutarý üzerinden stopaj yapýlmasýnýn zorunlu olmasýdýr. Bu konudaki yaklaþýmýný uygun bulmuyoruz. Çünkü söz konusu iþlemin bir eser üzerindeki mali haklarýn devri ile ilgisi yoktur. Yapýlan, bir ürün kopyasýnýn son kullanýcýya sunulmasý iþleminden ibarettir. Bir eserin mali haklarýnýn kýsmen dahi devri söz konusu olmadýðýndan telif hakký ödendiðinden de bahsedilemez. Bu nedenle gayrimaddi hak bedeli ödemesi de yoktur.

Kaldý ki söz konusu yaklaþým teknolojik geliþmeleri karþýlamaktan da uzaktýr. Bunun nedeni bilgisayar programý gibi ürünlerin Türkiye'de bulunmayan bir server üzerinden son kullanýcýya satýlmasý halinde vergi alýnmasýnýn olanaksýz hale gelmesidir. Sözgelimi Türk firmasýnýn yabancý firmaya ait online oyun kodlarýna eriþim aracýlýðý hizmeti verdiðini varsayalým. Türk firmasý kendi web sitesinde ürünün tanýtým ve pazarlamasýný yapýyor olsun. Ancak Türk firmasýnýn web sitesine baðlanan Türkiye'deki son kullanýcýlarýn alým talimatýný vermek için Türk firmasýnýn web sitesindeki bir butona týkladýklarýnda yabancý firmanýn web sitesinde yer alan Türkçe bir arayüze yönlendirildiklerini kabul edelim. Bu durumda satýþ sözleþmesi yabancý firma ile Türkiye'deki son kullanýcý arasýnda imzalanmýþ olacaktýr. Satýþ sözleþmesinin tamamlanmýþ sayýlmasý için gerekli koþul olan ürünün teslimi de yine Türk kullanýcýnýn bilgisayarýna yabancý firmanýn serverinden yapýlacaktýr. Bu takdirde Türk firmasýnýn sorumluluðu yabancý firmaya komisyon veya danýþmanlýk veya reklam hizmeti vb faturasý kesmekten ibaret olacaktýr. Dahasý yurtdýþýna hizmet ihrcatý gerçekleþtirmiþ olacaktýr. Türk firmasý kendi serverinde yabancý firmaya ait bir ürünü devamlý surette bulundurmadýðý ve baþka firmalara ait ürünleri de kendi serverlerinden pazarladýðý sürece yabancý firmanýn temsilcisi sayýlmaktan da kurtulacaktýr.

Görüldüðü üzere mevcut vergisel yapý uzzun vadede son kullanýcýya satýlan bilgisayar programlarýnýn vergilendirilmesinde yeterli olamayacaktýr. Bu konunun uzun dönemde açýklýða kavuþturulmasýný umuyorum.