Ýþ akdimin haksýz feshi hakkýnda

Genel Md. tarafýndan -herhangi somut bir sebep olmadýðý halde-güya küçülmeye gidilmesi nedeniyle iþten çýkarýlmak istendiðim bir hafta önce sözlü olarak bildirildi. Kendisi tazminatýmý alabilmem için "performans düþüklüðü"nü sebep olarak göstermek istediklerini belirtti. Ancak bunu kanýtlayan herhangi bir deðerlendirme yok. Tazminatýma (14 günlük)izin hakkýmý ekletmem için 2 gün uðraþmam gerekti. Bir haftadýr bekliyorum ve iþe gidip geliyorum. Belgeler hazýrlanmýþ ancak özlükçü merkezden onay beklediklerini belirtti. Biraz araþtýrdým ancak tam içinden çýkamadým. Sanki "(17.madde)fesih hakkýnýn kötüye kullanýlmasý" gibi bir durum görünüyor. Bu durumda Avukat mý bulmalýyým, yarýn karþýma imzalamam için "performans düþüklüðü" nedeniyle iþten çýkarýldýðýmý gösteren belge çýkarýlýrsa -ki kanýtlayamazlar- nasýl davranmalýyým. Bir arkadaþým "belirtilen sebebi kabul etmediðimi ve dava hakkýmý saklý tuttuðumu" belirterek imzalamam durumunda tazminatýmý alabileceðimi söyledi. Ne öneririsiniz? Biraz uzun oldu üzgünüm.

Sayýn bennu,
Ýþveren sizin iþ sözleþmenizi bildirimli fesih youyla sona erdirmek istiyor.Bu durumda çalýþtýðýnýz süreye baðlý olarak iþveren bildirim önellerine uymalýdýr.Ancak o bu süreye uymaz ise siz kýdem tazminatýna ilave olarak ihbar tazminatý da almaya hak kazanýrsýnýz.Ancak iþveren sizinle olan sözleþmeyi performans performans düþüklüðünden(sizin performansýnýz) süre vermeden feshetmek istiyorsa size kýdem tazminatý ödemek istemiyordur.Bu bakýmdan performansýnýzýn düþük olduðu yönündeki bir belgeyi sakýn imzalamayýn.
Kýdem tazminatý haricinde iþveren objektif iyiniyet kurallarýna aykýrý olarak sözleþmeyi feshederse ktüniyet tazminatý da ödemek zorunda kalýr.
Saygýlarýma..

ahmet

Merhaba,
Sayýn bennu: yürürlükten kaldýrýlan 1475 sayýlý yasada iþveren iþçisinin bütün haklarýný(tazminat) vererek iþ akdini fesih etme yetkisine haizdi. ancak 4857 sayýlý yasada bu hak iþverenin alinden alýnmýþtýr. yani iþveren çalýþan iþçisini bir sebebe dayandýrmaksýzýn (25/II bendidndeki sebebler hariç) iþ akdinizi tazminatsýz fesih edemezler ancak performans düþüklüðü veya kadro iptali gibi nedenlerle fesih ederlerse tazminat vereke iþ akdinizi fesih edebilirler.
S,z,n burad yapmanýz gereken ise hiç bir þeye imza atmayýn. performan düþüklüðü sebebini ise size imzalatmalarýna gerek kalmaz. amirlerin senin hakkýnda performans düþüklüðü verebilirler. ancak Gn. müdürün tazminat verebilmem için performan düþüklüðü sebebinin imzalamanýzý istemesi ise gerçek deðildir. ayrýca yýllýk izninizi hak etmiþseniz vermek zorundadýrla buna kimse mani olamz.
Eðerki sizi hiçbir sebeb gösteremeden iþ akdinizi fesih ederlerse siz iþ mahkemesine müracaat edersiniz bu mahkeme en fazla 4 ay sürer ve bu süre içinde maaþýnýzý tam olarak alýrsýnýz. mahkeme sonunda sizin iþ akid feshinizin gereksiz olduðu yolunda karar çýkarsa ( ki yazdýlarýnýza göre lehinize sonuçlanacak demektir) mahkeme sizin iþe iadenizi ister. bu karar raðmen iþveren sizi iþe almak istemesse ayrýca 8 aylýk maaþýnýzý ceza olarak öder. sekýn birþeye imza atmayýn ve iþveren sizin iþ akdinizi size teblið etmesini bekleyin yazýlý olarak size iþ akit feshi tebliðedildiðinde ise mecbur kalýrsanýz imzanýzýn yanýna " yasal haklarým saklý kalmak kaydý ile " ibaresini ekleyiniz.
kolay gelsin

sayýn bennu,
4857 sayýlý Ýþ K.
Madde 18 - Otuz veya daha fazla iþçi çalýþtýran iþyerlerinde en az altý aylýk kýdemi olan iþçinin belirsiz süreli iþ sözleþmesini fesheden iþveren, iþçinin yeterliliðinden veya davranýþlarýndan ya da iþletmenin, iþyerinin veya iþin gereklerinden kaynaklanan geçerli bir sebebe dayanmak zorundadýr.

Görüldüðü gibi iþ akdi feshinin belirli sebeplere dayanmasý gerekir.

Ýþletmenin küçülmeye gitmesi ve bu nedenle kadro fazlasýný iþten çýkartmasý farklý bir sebep, performans düþüklüðü ise daha farklý bir sebeptir. Birincisi ÝÞYERÝ'nden kaynaklanýr, ikincisi ise iþçiden kaynaklanýr.


Madde 19 - Ýþveren fesih bildirimini yazýlý olarak yapmak ve fesih sebebini açýk ve kesin bir þekilde belirtmek zorundadýr.

Hakkýndaki iddialara karþý savunmasýný almadan bir iþçinin belirsiz süreli iþ sözleþmesi, o iþçinin davranýþý veya verimi ile ilgili nedenlerle feshedilemez. Ancak, iþverenin 25 inci maddenin (II) numaralý bendi þartlarýna uygun fesih hakký saklýdýr.

Performans düþüklüðü nedeniyle fesihte, yukarýdaki mededen de anlaþýlacaðý üzere iþçinin yazýlý savunmasýnýn alýnarak performans düþüklüðünün nedeni sorulmalýdýr. Performans düþüklüðü nedenine dayanmak, mahkemede ispat açýsýndan iþvereni zora sokabilir. Zira bu deðerlendirmenin objektif ve bilimsel kriterlere dayanýp dayanmadýðý, performans düþüklüðünün, iþverenin iþçiyi yeterince eðitip eðitmediði, performans gerçekten düþükse, baþka bir birimde çalýþtýrma imkaný olup olmadýðý, hasýlý feshe en son çare olarak baþvurulup vurulmadýðý araþtýrýlacaktýr. Bu nedenle dua edin de performans düþüklüðü sebebine dayansýnlar ama savunmanýzý almayý unutsunlar, ki davada daha güçlü olun.

Ancak ahaltuner ve halil38' in de belirttiði gibi size teblið edilmek istenen fesih yazýsýný MUTLAKA YASAL HAKLARIM SAKLIDIR þeklinde ihtirazi kayýt koyarak imzalayýn ve soluðu bir avukatýn yanýnda alýn. Sizin için ne yapýlmasý gerekiyorsa yapacaktýr.

Ýþyerinin küçültülmesinin ispatý da somut verilerle olabilir.Talep daralmasý, genel veya sektörel kriz vs. gibi unsurlar dikkate alýnacaktýr.

Her halde iþ akdi fesih yazýsýný TEBLÝÐ ALDIÐINIZ TARÝHTEN ÝTÝBAREN 1 AY ÝÇÝNDE iþe iade için DAVA AÇMALISINIZ. AKSÝ HALDE BU HAKKINIZ DÜÞER.

Halil38' e not
Yargýtay uygulamasýnda iþe iade halinde ödenecek olanlar
1) çalýþýlmayan süreye iliþkin en çok 4 aylýk ücret
2) iþverenin iþe iade etmemesi halinde 4-8 aylýk ücreti tutarýnda tazminattýr. Her ne kadar yasada en çok 8 aylýk tazminat öngörülmüþse de, þimdiye kadar hep 4 aylýk olarak uygulanmaktadýr. 8 aylýk tazminat ancak çok özel durumlar için (hakimin takdir yetkisi dahilinde) kullanýlýr.

Yasada bu davanýn 4 ayda (fesihten itibaren dava açma süresi + yerel mahkeme safhasý ve yargýtay aþamasý dahil) bitmesi öngörülmüþse de, mucizeye inanmamak gerekir daha vaki olmamýþtýr.

4857 sayýlý yasa ile iþ akdini fesih yetkisi iþverenin elinden alýnmamýþtýr. Ýþveren yine istediði gibi iþçiyi gerekçeli - gerekçesiz, haklý-haksýz, tazminatlý -tazminatsýz iþten çýkartabilir. Bunun hukluki sonucu iþçinin dava açýp açmama iradesini kullanmasýna baðlý olup, iþveren eðer haksýz veya geçersiz bir fesih yapmýþsa sonuçlarýna katlanýr.
Türkiye' de davalarýn nasýl sonuçlanacaðý teorik olarak saptanabilirse de, pratikte çok farklý sonuçlar doðabilir.

ahaltuner'e not

fesih iþlemi, ihbar öneli verilerek de yapýlabilir, doðrudur, ancak tehlike iþçinin davasýný ihbar süresi sonunu bekleyip dava açma süresini kaçýrmasýdýr. bu konuda ÝÞE ÝADE-ÝÞ GÜVENCESÝ baþlýðý ile açtýðýmýz tartýþmayý deðerlendirip siz de katýlabilirsiniz, sevinirim.

Performans düþüklüðü Ýþ k. 18. maddedeki ÝÞÇÝNÝN YETERLÝLÝÐÝ kavramý kapsamýndadýr ve tazminatlý çýkýþ yapýlmalýdýr. Eðer kasdettiðiniz, 25/h maddesindeki VERÝLEN ÝÞÝ SAVSAKLAMAK ise, bu ikisi farklý nedenlerdir ve 25' e göre tazminatý gerektirmez.

Kötüniyet tazminatý iþe iade davasý içinde deðil, ayrý bir dava olarak açýlabilir ve iþe iade davasý sonuçlanmadan açýlmasýnýn pratik bir yararý yoktur.



ceteris paribus