Kutuyu açmadan nasýl memnun olduðumuzu anlayabiliriz?

***** maðazasýndan aldýðýnýz bir digital fotoðraf makinasýnýn kutusunun üzerine bir sticker yapýþrýtýyorlar ve üzerinde;
"Deðerli müþterimiz ürün kullanýlmadan ambalaj ve aksesuarlarý ile birlikte fatura tarihi itibariyle ilk 15 güh süresince farklý bir ürün ile deðiþtirebilir ya da tüm ***** maðazalarýnda süresiz olarak kullanabileceðiniz iade çekinizi alabilirsiniz" diye bir yazý var.Ayný sticker'ýn altýnda ise;
"Etiketin açýlmasý durumunda ile ilk 15 gün içerisinde fatura tutarý üzerinden% 15 kullaným hizmet bedeli kesintisi yapýlarak da deðiþim kapmanyamýzdan yararlanabilirsiniz" diye bir ifade var.Etiketin altýnda "***** 4822 sayýlý yasa ile deðiþik 4077 sayýlý tüketici koruma kanunu'nun maddeleri uygulanmaktadýr" diye bir ifade bulunmakta.
Þimdi bu memnuniyetsizlik iadesi hakký ben bu üründen memnun kalmadýðým zaman kutuyu açmaz isem ilk 15 gün içerisinde deðiþtiriyorlar.Aþar ise kutuyu açtýðým için %15 para kesiliyor.Bana biri söylesin sýfýr ambalajýnda almýþ olduðum bir üründen memnun kalmak yada kalmamak için o ürünü kullanmam gerekir.kullanmam içinde o kutuyu açmam gerekir.Bu nasýl bir yaklaþýmdýr.Kanun ne söyler Kanun da böyle bir yaptýrým var mýdýr.?

Teknolojik ürünlerin maliyetinin yüksek oluþundan hareketle getirilen bir düzenleme.

Sayýn Taþçý,

Öncelikle "15 gün içerisinde kosulsuz ürün iadesi ve 30 gün içerisinde de farkli bir ürünle degisim" 4822 sayili yasa ile degisik 4077 sayili Türketicinin Korunmasi Hakkindaki Yasa ile tüketiciye taninmis bir hak degildir. Peki Teknosa, Metro, Real, Migros, Bim ve benzeri büyük magazalarda bunun aksi bir uygulama yillardir sürüyor yani 15 gün içerisinde kosulsuz ve sorgusuz aldiginiz ürünü iade edebiliyor ve/ya degistirebiliyorsunuz. Bu, ilgili magazalarin kosulsuz müsteri memnuniyeti ilkesi çerçevesinde tüketiciye sunmus oldugu bir lütuftur, yoksa yasal olarak bu tür bir zorunluluklari bulunmamaktadir.. Söz konusu yasa kapsamýnda "koþulsuz iade" yalnýzca kapýdan satýþlar ile kapýdan þatýþ hükmündeki satýþlar için geçerlidir.

Büyük marketlerin bu uygulamalari çogu kez tüketiciyi yaniltmakta, tüketici, marketlerin bu uygulamalarinin yasadan kaynaklanan bir zorunluluk oldugu düsüncesine kapilmakta, aldigi ürün ayipsiz da olsa iade edebilecegi yanilgisina düsmektedir. Oysa ayipsiz ürünler için iade alma konusu tamamen saticinin insiyatifindedir.

Bununla birlikte, yukarida belirtilen yasanin 4.maddesi kapsaminda ürün ANCAK "ayipli mal" olarak nitelendirilebildigi takdirde tüketici su seçimlik haklara sahip olabilmektedir; ürün bedelinin iadesi, ürünün ayipsiz misliyle degistirilmesi, ayip oraninda bedel indirimi ve ücretsiz onarim.

Açýklanan bilgiler ýþýðý altýnda yasal olarak elinizde pek fazla bir þey olmadýðýný söyleyebilirim. Saygýlarýmla,
Devrim Sinan KARAVELÝOÐLU

MADDE 4.- (Deðiþik madde ve baþlýðý:4822-6.3.2003/m.4 - Yürürlük m.38) Ambalajýnda, etiketinde, tanýtma ve kullanma kýlavuzunda ya da reklam ve ilanlarýnda yer alan veya satýcý tarafýndan bildirilen veya standardýnda veya teknik düzenlemesinde tespit edilen nitelik veya niteliði etkileyen niceliðine aykýrý olan ya da tahsis veya kullaným amacý bakýmýndan deðerini veya tüketicinin ondan beklediði faydalarý azaltan veya ortadan kaldýran maddi, hukuki veya ekonomik eksiklikler içeren mallar, ayýplý mal olarak kabul edilir.

Bir firma ilanlarýnda, reklamlarýnda ve satýþ elemanlarý aracýlýðý ile koþulsuz olarak 15 gün içinde malý geri aldýðýný bir lütuf da olsa yazýyor veya bildiriyorsa ve sonrada küçük br etiket ile bu hakký kýsýtlýyor ise bu kusura bakmayýn yukarýdaki maddeye göre ayýp sayýlýr.
Bence Tüketici sorunlarý hakem heyetine firmanýn broþür ve ilanlarý ile birlikte konuyu detaylý anlatan dilekçeniz ile birlikte baþvurmanýzda yararýnýz vardýr.
Saygýlarýmla.

Sayýn mkocagul,
Soruyu soran üyemiz, deðiþtirme hakkýný kýsýtlayan ibarenin küçük bir etiketle yazýldýðýný belirtmemiþ. Uygulama yasaya uygundur. Herkes, aldýðý ürünü açýp, 15 gün kullandýktan sonra ben bunu beðenmedim derse, üreticiye ve satýcýya külfet olacaktýr. Dikkat edilirse, etiketin üzerinde %15 kesinti ile deðiþtirme kampanyasý ifadesi yer almaktadýr. Sayýn karavelioðlu'nun söylediði gibi, koþulsuz iade hakký sadece kapýdan satýþlar için geçerlidir.

Kaldý ki, deðiþtirme hakkýný kýsýtlayan ibare küçük bir etiketle yazýlsa bile bu, maddede belirtildiði gibi "ürünün nitelik veya niteliði etkileyen niceliðine aykýrýlýk oluþturmadýðý" , "tahsis veya kullaným amacý bakýmýndan deðerini veya tüketicinin ondan beklediði faydalarý azaltmadýðý veya ortadan kaldýrmadýðý" için ayýplý maldan sözedilemez.

Benim elimde ***** broþürü var. Ben orada bu %15 kesintinin yazmadýðýný görüyorum. Soruyu soran zaten etiketin aaltýnda yazdýðýný yazmýþ. O konuyu atlamýþ deðilim.
***** reklamlarýný izledi iseniz bu ibare malesef yer almýyor.
Eðer biraz diþli iseniz geri almayý bedel kesintisi yapmadan da pekala yapýyorlar.
Benim kastettiðim þey bu.
Þu an yalnýzca fikir yürütüyorum:
Eðer eve gelip bu alýþveriþten piþman oldu iseniz bu geri almanýn size ne gibi yararý olabilir. Ürünü beðenmedi iseniz 15 gün içinde geri alacaðýnýzý açýkça belirteceksiniz ama üzerine etiket yapýþtýrarak bu hakký %15 kesinti ile sýnýrlayacaksýnýz. Ben karýmý her þartta alýrým diyeceksiniz yani. Bu þartlarla geri almayý yapmayacak iþletme varmýdýr sizce? Bu tükecinin kandýrýlmasý yada aldatýlmasý deðilmidir.?Bu etiketlerin altýndaki ibareyi bende gördüm. (Kutunun dýþýndan neresi ne detayda incelenir anlamýndadýr. Yanlýþ anlaþýlmýþ)
4077 sayýlý yasa 4. maddenin alýntý yaptýðým bölümüne göre ilanlarýnda broþürlerinde, veya satýcý tarafýndan bildirilen niteliklerinde ibaresi çok açýk ve nettir. Bir malý alýp eve götürüp açmadan, incelemeden beðenmeye yada beðenmemeye nasýl karar vereceksiniz? Kutuyu açmadan derin derin inceleyince bu karar verilebilirse sorun yok.
Olduðu gibi eve götürüp olduðu gibi geri getirmenin pratikte yararlý bir mantýðý varmýdýr? Tüketiciye bir yararý olmayan iþlem tüketicinin aldatýlmasýdýr.Bu þekildeki reklam aldatýcý deðilmidir?
Bu yapýlana aslýnda geri almýyorum diyecekler ama dili varmýyor denilir.
Saygýlarýmla.

Adam düðüne gidecek en pahalýsýndan bir takým elbise gömlek kravat alýr
Adamýn oðlunun sünnet düðünü var en kalitelisinden bir kamera alýr
Adam arkadaþlarýna hava atacak en iyisinden bir cep telefonu alýr
Adam evinde plazma TV yi seyretmenin keyfinin nasýl oduðunu merak eder en büyük ekranlýsýndan bir tane alýr

Bir kaç gün sonra ben beðenmedim TKK dan doðan cayma hakkýmý kullanýyorum der iadesini ister

bu kanunu çýkaranýn aklýna yanayým

Büyük maðazalarýn ürün iade servislerine bir göz atýn derim

Sayýn mkocagul,
Þimdiye kadar kaç tane ürünü alýp, evinize gidip, kutuyu açýp, ürünü derin derin incelediniz de daha sonra iade ettiniz? Kimsenin kanuna göre,normal satýþlarda sattýðý ürünü kayýtsýz, þartsýz geri alma mecburiyeti yoktur. Bu, söz konusu þirketin müþteri memnuniyetini saðlamak amacýyla kendi inisiyatifiyle uyguladýðý bir kampanyadýr, zaten etikette kampanya olduðu yazýlmýþ. Ýlanlarda, broþürlerde, ambalajlarda belirtilen hangi hususlarýn 4077 sayýlý yasanýn 4. maddesine konu olabileceðini bir önceki iletimde belirttim, ürünün maddiyatý ile ilgili hususlar bu madde kapsamýndadýr. Sizin bahse konu ettiðiniz husus ise, ürünün niteliði, özelliði ile ilgili olmayýp, alýcý ve satýcý arasýndaki sözleþme içeriðidir. Burada satýcý bir bedel karþýlýðýnda alýcýya 15 gün içerisinde sözleþmeden cayma hakký tanýmýþtýr.

Ben nerede kanuna göre kayýtsýz þartsýz almak zorundadýr diye yazmýþým aradým ama göremedim. Böyle bir hukuki zorunluluk 4077 sayýlý yasada yoktur. Bu konu baþka birþey.
Ama siz satýlan ürünü 15 gün içinde sorgusuz sualsiz geri alýrým ya da deðiþtiririm derseniz bu bir taahüt olur. Benim yazdýðým ve anlatmaya çalýþtýðým durum bu. Bu sözü broþürünüze reklamýnýza yazarsanýz tüketicinin hakký olur. Yanýnda hediye olarak saç kurutma veriyorum demekten farký varmý sizce? O hediye sözü yerine getirilmezse ne olur?. Hukuken soruyorum.
Buradan çýkan sonuç þu adý geçen firma ben ürünü geri alýrým diye broþüre yazýyor reklamýna yazýyor ama satýþ esnasýnda bir etiket ile %15 fark ile geri alýrým diyor. Bunun adýna siz ne dersiniz ben bilmiyorum ama ben tüketicinin kandýrýlmasýdýr derim.Size bir örnek vereyim GSM telefonlarýnda satýcýnýn kar marjý asla hiçbir zaman % 15 deðildir. Bu telefonu satanlar en fazla %8 hadi diyelim %10 kar edebilirler. Bu adamlarýn hangisine gitseniz , paketini açmadýðýnýz ürünü %15 eksiði ile iade edebilirsiniz. Üstelik memnun bile olurlar.
Maðaza adýna girmek istemiyorum ama bilinen Hipermarketlerin hepsi bu iþi saçma sapan bir þarta baðlamadan zaten yapýyorlar. Bir firma bir taahütte bulunup sonra bu taahüddünü yerine getirmezse 4077 sayýlý kanuna göre o mal yada hizmet ayýplýmýdýr deðilmidir? Ben 4077 sayýlý yasanýn ilgili bölümünü copy paste yaparak yazdým. Elimdeki broþürde %15 eksik diye bir þart yazmýyor diye belirttim ama sanýrým atladýnýz. Böyle bir ürünü siz o maðazadan alýn ben %15 bedel düþürmeden size iadesini saðlayamazsam bana istediðiniz yazabilirsiniz.
Öncelikle emin olun ki ben asla kesinlikle emin olmadýðým konularda bir iddiada bulunmam. Hele bu konu tüketici haklarýna iliþkin ise.
Bu yasadan doðan haklarýmý pek çok defa kullandým. Bazýlarý bu konuda ilktir bile diyebilirim. (Örneðin Tedaþ) Karþýyaka Tüketici sorunlarý hakem heyetinin tüm üyelerini þahsen bu nedenle tanýrým. Bu konulara bakýþ açýlarýný da biliyorum. Ben Koçtan tan alýnan ve evime taktýklarý Baymak klimayý hiçbir bedel ödemeden söktürüp yenisini takdýrdým. Ürün arýzalý falan deðildi. Sadece satýcýsý ,olmayan bir özelliðini var gibi söylemiþti. Sanýrým bu yeterli bir örnektir.
Ben aldýðým ürünü kutusuna bakarak derin derin inceleyip sonra almama kararýný hiç vermedim çünkü ruh saðlýðým henüz yerinde. Ama alýp ambalajýndan çýkarýp, beklediðim nitelikleri bulamadýðým ürün olarak soruyorsanýz çok fazla sayýda yaptým ve hiçbir satýcýda bana haksýzsýnýz demedi.
Mesela 15 gün kadar önce adý geçen firmaya bu iþlemi Phýlýps markalý bir DECk telefon için yaptým. Kimse bana etiket yada baþka bahane öne süremedi. Ben para deðil alýþveriþ çeki aldým ve o ürün yerine beðendiðim bir laptop çantasý satýn aldým.
Baþka bir örnek vereyim. Diyelim ki, eþinize evlilik yýldönümü hediyesi olarak o firmadan bir GSM telefon aldýnýz ama eþinizin bu telefonun mavi olanýnýn daha çok istediðini hissettiniz. O ilanlarý eþinizde görüyor biliyor. "Hayatým idare et iþte %15 fark alýyorlar" mý dersiniz yoksa gider deðiþtirirmisiniz?
Kýsaca yasada keyfi deðiþtirme diye bir þart yoktur ama bir firma ben deðiþtiriyorum derse ve deðiþtirmezse bu yasaya aykýrý olur.
Saygýlarýmla.


Not:MADDE 6.- (Deðiþik madde ve baþlýðý: 4822 - 6.3.2003 / m.7 - Yürürlük m.38) Satýcý veya saðlayýcýnýn tüketiciyle müzakere etmeden, tek taraflý olarak sözleþmeye koyduðu, taraflarýn sözleþmeden doðan hak ve yükümlülüklerinde iyi niyet kuralýna aykýrý düþecek biçimde tüketici aleyhine dengesizliðe neden olan sözleþme koþullarý haksýz þarttýr.
Satýcýnýn etiket yapýþtýrarak þarta baðladýðý taahüdü haksýz þart sayýlýrmý sayýlmaz mý o baþka bir konudur.
Ayrýca:
TÝCARÝ REKLAMLAR VE ÝLANLAR

MADDE 16.- (Deðiþik: 4822 - 6.3.2003 / m.23 - Yürürlük m.38) Ticari reklam ve ilanlarýn kanunlara, Reklam Kurulunca belirlenen ilkelere, genel ahlaka, kamu düzenine, kiþilik haklarýna uygun, dürüst ve doðru olmalarý esastýr.

Tüketiciyi aldatýcý, yanýltýcý veya onun tecrübe ve bilgi noksanlýklarýný istismar edici, tüketicinin can ve mal güvenliðini tehlikeye düþürücü, þiddet hareketlerini ve suç iþlemeyi özendirici, kamu saðlýðýný bozucu, hastalarý, yaþlýlarý, çocuklarý ve özürlüleri istismar edici reklam ve ilanlar ve örtülü reklam yapýlamaz.

Ayýplý mal ile ilgili maddeden bahsediyorsunuz, ve ayýplý mal söz konusu olduðunda kullanýlacak haklardan birisi iade, deðiþtirmedir.
Öncelikle þu konuya açýklýk getirelim; firma, broþüründe, beðenmediðiniz ürünü geri alýrým mý diyor yoksa beðenmediðiniz ürünü paketini açmadýysanýz geri alýrým mý diyor?
Bu onlarýn kendi inisiyatifindedir.
Burada kastedilen mal satýþý veya hizmet satýþýdýr. Siz firmanýn deyimi ile kampanya ile hizmet satýþýný karýþtýrýyorsunuz.
Ben birkaç ay önce bahsedilen firmadan bir web kamerasý aldým. Ýstediðim görüntü kalitesini saðlamazsa deðiþtireceðimi söylemiþtim, deðiþtirebilirsiniz dediler, deðiþtirdim. Bunu ben de yapýyorum.
Satýcýnýn beyaný ile üründe olmayan bir özelliði varmýþ gibi göstermesi 4077 sayýlý kanunun 4. maddesine girer ki, kanuni bir hakkýnýzý kullanmýþsýnýz.