Re: Resen kapanmış mükellefiyetime, eski vergi borcu nedeniyle bankadaki maaş hesabına bloke konulması.
Vergi hukukunda zamanaşımı vergi alacağını ve vergi borcunu sona erdiren nedenler arasında sayılmaktadır. Vergi hukukunda vergi borcunda asıl olan verginin kanuna uygun surette ödenmesidir. Vergi dairesinin, vergiyi belirli bir zaman içinde tahakkuk etmemesi veya tahsil etmemesi halinde vergi tarh (tahakkuk zamanaşımı) veya tahsil zamanaşımına uğramaktadır.
213 Sayılı Vergi Usul Kanunu’nun 113. maddesinde zamanaşımının şu şekilde tanımlanmaktadır:
‘Zamanaşımı, süre geçmesi suretiyle vergi alacağının kalkmasıdır.
Zamanaşımı, mükellefin bu hususta bir müracaatı olup olmadığına bakılmaksızın hüküm ifade eder.’
Zamanaşımı ile ilgili düzenleme Vergi Usul Kanunu’nun 113. maddesinde yapılmış olup, mükellefin bu konuda müracaatı olmaksızın hüküm ifade etmektedir.
Zamanaşımı kurumu ortaya çıkan bu alacak-borç ilişkisinde alacaklı açısından da çıkarların korunması için zamanaşımı süresini kesen ve durduran sebepler belirlenmiştir. Çünkü zamanaşımı süresinin geçmesiyle birlikte alacaklı alacağını isteme hakkını kaybetmekte olup, bazı durumlarda alacaklı alacağını her türlü takip etmesine rağmen zamanaşımı süresi dolmuşsa bu durumda alacağın zamanaşımına uğramış olması yeterli görülmemiştir. (5)
Alacaklının alacağını izleme olanağının kalmaması veya bunun çok zor olması halinde zamanaşımı süresi durmaktadır. Durma sebebi boyunca süre işlemez ve durma sebebi ortadan kalkınca kaldığı yerden işlemeye devam etmektedir.
Zamanaşımının kesilmesi kesme nedeninin ortaya çıktığı zamana kadar işlemiş süreler dikkate alınmaz yani silinmektedir. Kesme nedeninin ortadan kalkmasından sonra yeni baştan işlemeye devam etmektedir.
Tahakkuk zamanaşımı süresi vergi doğuran olaya başlanmış olup, vergiyi doğuran olayın meydana geldiği takvim yılını takip eden takvim yılı başından itibaren 5 takvim yılı içinde tarh ve mükellefe tebliğ edilmeyen vergiler zaman aşımına uğramaktadır.
Tahsil zamanaşımı 6183 sayılı Amme Alacakları Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 102. maddesinde düzenlenmiştir. Sözkonusu maddeye göre; ‘Amme alacağı, vadesinin rastladığı takvim yılını takip eden takvim yılı başından itibaren 5 yıl içinde tahsil edilmezse zaman aşımına uğrar. Para cezalarına ait hususi kanunlardaki zamanaşımı hükümleri mahfuzdur.
Zamanaşımından sonra mükellefin rızaen yapacağı ödemeler kabul olunur.’
Tahsil zamanaşımını durduran sebepler 6183 sayılı Amme Alacakları Tahsil Usulu Hakkında Kanunun 104. maddesinde düzenlenmiştir. Bu maddeye göre;
-Vergi yükümlüsünün yabancı ülkede bulunması,
- Hileli iflas etmesi,
-Terekesinin tasfiyesi dolayısıyla hakkında takibat yapılmasına olanak bulunmamasıdır.
Bu hallerde vergi borcu tahsil edilebilir duruma gelmiş; fakat alacağın takibi idare için olanaksız ya da çok zor hale gelmiştir. Bu sebeplerin varlığı halinde zamanaşımı süresi işlemez ve bu sebeplerin ortadan kalkmasından sonra kaldığı yerden işlemeye devam etmektedir. 5 yıllık zamanaşımı süresine herhangi bir ilave yapılmayacak, geçen süre 5 yıllık süreden mahsup edilecektir.
Tahsil zamanaşımını kesen sebepler 6183 sayılı Amme Alacakları Tahsil Usulu Hakkında Kanunun 103. maddesinde düzenlenmiştir. Bu maddeye göre;
Zamanaşımını kesen en önemli sebeplerden biri ödemedir. Ödeme verginin kanuna uygun surette ödenmesidir. Nakden ve mahsuben yapılan ödeme ödeme yapılan borcun zamanaşımını kesmektedir.
Amme Alacakları Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 64,77-79,88 maddeleri uyarınca yükümlünün, ödeme süresi içinde borcunu ödememesi halinde menkul ve gayrimenkul malları ile hak ve alacakların üzerine konulan haciz zamanaşımını kesmektedir.
Cebren tahsil veya takip işlemleri sonunda yapılan her çeşit tahsilat
Ödeme emri tebliği ,
Mal bildirimi, mal edinme ve artmaların bildirilmesi,
Yukarıda sayılan işlemlerden herhangi birinin kefile veya yabancı kişi ve kurumlar mümessillerine tatbiki veya bunlar tarafından yapılması ,
Uyuşmazlık konusu kamu alacaklarında yargı organlarınca bozma kararı verilmesi
Kamu alacağının teminata bağlanması Yargı organlarında yürütmenin durdurulmasına karar verilmesi
İki kamu idaresi arasında mevcut borç için alacaklı kamu idaresi tarafından borçlu kamu idaresine borcun ödenmesi için yazı ile başvurulması tahsil zamanaşımını kesmektedir.
Zamanaşımının kesilmesi halinde zamanaşımı süresi işlememektedir. Kesilmesinden sonra yeni baştan işlemeye başlamaktadır. Yani zamanaşımı süresi kesilmenin rastladığı takvim yılını izleyen takvim yılının başından itibaren yeniden işlemeye başlamaktadır.
Alo maliye sitesinden alıntılanmıştır