Cumhuriyet Bayramınız Kutlu Olsun
KURULDUĞUNDAN İTİBAREN DÖRT KOLDAN SALDIRIYA UĞRAYAN, HER TÜRLÜ TAHRİBAT VE TAHRİFAT ÇABALARINA 81 YIL DİRENEN
C U M H U R İ Y E T İ M İ Z
K U T L U O L S U N !!!!!
N E M U T L U T Ü R K Ü M D İ Y E N E
29.10.2004
Yalçın DOĞAN
Mustafa Kemal'in sicilindeki kripto
DAHA 1905'te topçu stajı için, Şam'a giderken, arkadaşlarıyla yaptığı toplantıda Mustafa Kemal:
"Davamız, yıkılmak üzere olan bu İmparatorluktan, yeni bir Türk Devleti çıkarmaktır".
Nasıl bir devlet?.. 1906 yılında arkadaşı Halil Bey ile yeni devlet biçimini tartışırken:
"En beğendiğim devlet biçimi, ulus egemenliğine dayanan Cumhuriyet'tir".
TAM VE BELİRGİN ŞEKİL
1908'de II. Meşrutiyet ilan ediliyor. Dönemin aydınları, meşrutiyetten mutlu. Çünkü, büyük çoğunluk, padişahsız bir rejim düşünmüyor!..
Mustafa Kemal'de ise, Cumhuriyet çoktan yer etmiş!..
Nitekim, Sofya'ya ataşemiliter olarak giderken, yine aynı noktanın altını çiziyor:
"Bu hanedandan ülkeye hayır yoktur. Diktatörlük ulusları mutlu kılmıyor. Devletin esasını, Cumhuriyet ilkelerine göre hazırlamak gerekir."
1919'da Erzurum Kongresi sırasında, Mazhar Müfit Kansu ile yaptığı söyleşide, hükümetin biçimine yönelik soruya şu karşılığı veriyor:
"Zamanı gelince, Cumhuriyet olacaktır!.."
Demokrasinin tam ve en belirgin hükümet biçimi olarak, Cumhuriyet!..
ROUSSEAU ETKİSİ
Mustafa Kemal'in düşünce dünyasını en çok etkileyen olay 1789 Fransız Devrimi. Onu en çok etkileyen kişi ise, ünlü düşünür, filozof J.J.Rousseau.
Osmanlı'nın parçalanmasında, Mustafa Kemal, Fransız Devrimi'nin büyük payı olduğuna inanıyor. Yeni Türk Devleti'ni kurarken, Fransız Devrimi'nin ilkeleri, devrimin rüzgarı, O'nda ağır basıyor.
Rousseau ise, tam Cumhuriyet'çi. Temel hak ve özgürlüklere bağlı, siyasal rejim açısından sadece Cumhuriyet'i düşünen bir filozof.
Mustafa Kemal, Rousseau'nun "Toplum Sözleşmesi" kitabından çok etkileniyor. "Toplum sözleşmesi kavramını, Türk ve İslam geleneği ve devlet anlayışı ile bağdaşabilir buluyor, yeni Türkiye'de Cumhuriyet'e yönelmeyi güçlendirecek en önemli destek olarak görüyor." (Yrd.Doç. Dr.Esma Torun, Atatürk ve Cumhuriyet yazısı, Kocaeli Üniversitesi, Atatürk ve Aydınlanma, kitabında).
VAHİDEDDİN'İN LİSTESİ
Osmanlı İmparatorluğu karışık. Her yer olduğu gibi, Samsun ve yöresi de, öyle.
Padişah Vahideddin Samsun'da düzeni sağlamak üzere, bir komutanın gönderilmesini düşünüyor. Ama, kimi?..
Harbiye Nezareti'nden, o zamanki Savunma Bakanlığı, bir liste istiyor. Listeye bakarak, Mustafa Kemal'e karar veriyor. Ancak, gözünden çok önemli bir not kaçıyor.
Mustafa Kemal'in adının karşısında, Cumhuriyetçidir, diye önemli bir not var!.. Bugünkü anlamda, Mustafa Kemal'in sicilindeki kripto!.. Yani, gizlilik derecesi bulunan ve makbul olmayan bir not!..
Vahideddin, kendi açısından bu hayati hatayı yapıyor, Mustafa Kemal'i Ordu Müfettişi olarak Samsun'a gönderiyor. Aklı başına sonradan geliyor ama, artık çok geç!..
Cumhuriyet'e giden Kurtuluş Savaşı ateşi, çoktan alev alıyor.
Bir başka iddiaya göre de, Vahideddin, Mustafa Kemal'i Samsun'a bilerek gönderiyor. Bilse dahi, o bilgi, sicildeki kriptoyu değiştirmiyor: Cumhuriyetçi!..
GÖRÜŞMENİN ETKİSİ
Mustafa Kemal'in Vahideddin'le yaptığı son görüşme, bu atamayla ilgili. Ama, geleceğin liderinde yarattığı etki, geleceğin projesini çizecek güçte:
"O son görüşmede anladım ki, padişahlar milletlerinin kaderini değil, ancak şahısların huzurunu düşünürler. O gün, Türkiye'yi ancak Cumhuriyet'in kurtaracağına iman ettim".
28 Ekim 1923 gecesi, Çankaya'da söylediği o ünlü, "yarın Cumhuriyet'i ilan ediyoruz" sözü, savaşlarla yoğrulan, yaklaşık yirmi yıllık düşüncenin ürünü.
Cumhuriyet, tersini düşünebilecek üç-beş sefile bırakılmayacak kadar kutsal!.. Onun için de, zaten bugün 81 yaşında. Yarın 181, 281, 381!..
C U M H U R İ Y E T İ M İ Z
K U T L U O L S U N !!!!!
N E M U T L U T Ü R K Ü M D İ Y E N E
29.10.2004
Yalçın DOĞAN
Mustafa Kemal'in sicilindeki kripto
DAHA 1905'te topçu stajı için, Şam'a giderken, arkadaşlarıyla yaptığı toplantıda Mustafa Kemal:
"Davamız, yıkılmak üzere olan bu İmparatorluktan, yeni bir Türk Devleti çıkarmaktır".
Nasıl bir devlet?.. 1906 yılında arkadaşı Halil Bey ile yeni devlet biçimini tartışırken:
"En beğendiğim devlet biçimi, ulus egemenliğine dayanan Cumhuriyet'tir".
TAM VE BELİRGİN ŞEKİL
1908'de II. Meşrutiyet ilan ediliyor. Dönemin aydınları, meşrutiyetten mutlu. Çünkü, büyük çoğunluk, padişahsız bir rejim düşünmüyor!..
Mustafa Kemal'de ise, Cumhuriyet çoktan yer etmiş!..
Nitekim, Sofya'ya ataşemiliter olarak giderken, yine aynı noktanın altını çiziyor:
"Bu hanedandan ülkeye hayır yoktur. Diktatörlük ulusları mutlu kılmıyor. Devletin esasını, Cumhuriyet ilkelerine göre hazırlamak gerekir."
1919'da Erzurum Kongresi sırasında, Mazhar Müfit Kansu ile yaptığı söyleşide, hükümetin biçimine yönelik soruya şu karşılığı veriyor:
"Zamanı gelince, Cumhuriyet olacaktır!.."
Demokrasinin tam ve en belirgin hükümet biçimi olarak, Cumhuriyet!..
ROUSSEAU ETKİSİ
Mustafa Kemal'in düşünce dünyasını en çok etkileyen olay 1789 Fransız Devrimi. Onu en çok etkileyen kişi ise, ünlü düşünür, filozof J.J.Rousseau.
Osmanlı'nın parçalanmasında, Mustafa Kemal, Fransız Devrimi'nin büyük payı olduğuna inanıyor. Yeni Türk Devleti'ni kurarken, Fransız Devrimi'nin ilkeleri, devrimin rüzgarı, O'nda ağır basıyor.
Rousseau ise, tam Cumhuriyet'çi. Temel hak ve özgürlüklere bağlı, siyasal rejim açısından sadece Cumhuriyet'i düşünen bir filozof.
Mustafa Kemal, Rousseau'nun "Toplum Sözleşmesi" kitabından çok etkileniyor. "Toplum sözleşmesi kavramını, Türk ve İslam geleneği ve devlet anlayışı ile bağdaşabilir buluyor, yeni Türkiye'de Cumhuriyet'e yönelmeyi güçlendirecek en önemli destek olarak görüyor." (Yrd.Doç. Dr.Esma Torun, Atatürk ve Cumhuriyet yazısı, Kocaeli Üniversitesi, Atatürk ve Aydınlanma, kitabında).
VAHİDEDDİN'İN LİSTESİ
Osmanlı İmparatorluğu karışık. Her yer olduğu gibi, Samsun ve yöresi de, öyle.
Padişah Vahideddin Samsun'da düzeni sağlamak üzere, bir komutanın gönderilmesini düşünüyor. Ama, kimi?..
Harbiye Nezareti'nden, o zamanki Savunma Bakanlığı, bir liste istiyor. Listeye bakarak, Mustafa Kemal'e karar veriyor. Ancak, gözünden çok önemli bir not kaçıyor.
Mustafa Kemal'in adının karşısında, Cumhuriyetçidir, diye önemli bir not var!.. Bugünkü anlamda, Mustafa Kemal'in sicilindeki kripto!.. Yani, gizlilik derecesi bulunan ve makbul olmayan bir not!..
Vahideddin, kendi açısından bu hayati hatayı yapıyor, Mustafa Kemal'i Ordu Müfettişi olarak Samsun'a gönderiyor. Aklı başına sonradan geliyor ama, artık çok geç!..
Cumhuriyet'e giden Kurtuluş Savaşı ateşi, çoktan alev alıyor.
Bir başka iddiaya göre de, Vahideddin, Mustafa Kemal'i Samsun'a bilerek gönderiyor. Bilse dahi, o bilgi, sicildeki kriptoyu değiştirmiyor: Cumhuriyetçi!..
GÖRÜŞMENİN ETKİSİ
Mustafa Kemal'in Vahideddin'le yaptığı son görüşme, bu atamayla ilgili. Ama, geleceğin liderinde yarattığı etki, geleceğin projesini çizecek güçte:
"O son görüşmede anladım ki, padişahlar milletlerinin kaderini değil, ancak şahısların huzurunu düşünürler. O gün, Türkiye'yi ancak Cumhuriyet'in kurtaracağına iman ettim".
28 Ekim 1923 gecesi, Çankaya'da söylediği o ünlü, "yarın Cumhuriyet'i ilan ediyoruz" sözü, savaşlarla yoğrulan, yaklaşık yirmi yıllık düşüncenin ürünü.
Cumhuriyet, tersini düşünebilecek üç-beş sefile bırakılmayacak kadar kutsal!.. Onun için de, zaten bugün 81 yaşında. Yarın 181, 281, 381!..