Eser sahibi kimdir? Hakları nelerdir?
Sayın meslektaşlarım ve Sayın üyeler,
Geçtiğimiz günlerde yaşanılan tatsız olaylar nihayet tatlıya bağlanmış.O gün yazmayı düşündüğüm ancak yanlış anlaşılabilirm düşüncesiyle atiye ertelediğim bu konuyu şimdi tartışmaya açmak istiyorum. Çünkü konunun hukuki boyutu üzerinde hiç durulmadı ve bence bir hukuk sitesi olarak üzerinde durmakta fayda var.Böylelikle hem okuyucuları,sanatseverleri hem de eser sahiplerini hukuki açıdan aydınlatmış oluruz diye düşünüyorum.
Evet eser sahibi kimdir? Nasıl davranmalıdır, eserine nasıl sahip çıkmalıdır, hukuki açıdan haklarına sahip çıkabilmek için neler yapması gerekir? Uğradığı bir haksızlıkta hukuken nasıl bir yol izlemelidir? vs...
Ben ilk olarak eser sahipliği kavramından başlamak, mevzuatımızda yer alan ilgili hükümleri eklemek istiyorum. Tartışmaya bu madde hükümlerini yorumlayarak başlayabiliriz.
Kanun No: 5846
Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu
I - Genel olarak:
Madde 8 - (DEĞİŞİK MADDE:03/03/2001 - 4630/5. md.)
Bir eserin sahibi onu meydana getirendir.
Bir işlenmenin ve derlemenin sahibi, asıl eser sahibinin hakları mahfuz kalmak şartıyla onu işleyendir.
Sinema eserlerinde; yönetmen, özgün müzik bestecisi, senaryo yazarı ve diyalog yazarı, eserin birlikte sahibidirler. Canlandırma tekniğiyle yapılmış sinema eserlerinde, animatör de eserin birlikte sahipleri arasındadır.
I - Sahibinin adı belirtilen eserlerde:
Madde 11 - Yayımlanmış eser nüshalarında veya güzel sanat eserinin aslında, o eserin sahibi olarak adını veya bunun yerine tanınmış müstear adını kullanan kimse, aksi sabit oluncaya kadar o eserin sahibi sayılır.
(DEĞİŞİK FIKRA 07/06/1995 - 4110/5 md.) Umumi yerlerde veya radyotelevizyon aracılığı ile verilen konferans ve temsillerde, mutad şekilde eser sahibi olarak tanıtılan kimse o eserin sahibi sayılır, meğer ki, birinci fıkradaki karine yoluyla diğer bir kimse eser sahibi sayılsın.
II - Sahibinin adı belirtilmiyen eserlerde:
Madde 12 - Yayımlanmış olan bir eserin sahibi 11 inci maddeye göre belli olmadıkça, yayımlıyan ve o da belli değilse çoğaltan, eser sahibine ait hak ve salahiyetleri kendi namına kullanabilir.
Bu salahiyetler, 11 inci maddenin 2 nci fıkrasındaki karine ile eser sahibinin belli olmadığı hallerde konferansı verene veya temsili icra ettirene aittir.
Bu maddeye göre salahiyetli kimselerle asıl hak sahipleri arasındaki münasebetlere, aksi kararlaştırılmamışsa, adi vekalet hükümleri uygulanır.
Geçtiğimiz günlerde yaşanılan tatsız olaylar nihayet tatlıya bağlanmış.O gün yazmayı düşündüğüm ancak yanlış anlaşılabilirm düşüncesiyle atiye ertelediğim bu konuyu şimdi tartışmaya açmak istiyorum. Çünkü konunun hukuki boyutu üzerinde hiç durulmadı ve bence bir hukuk sitesi olarak üzerinde durmakta fayda var.Böylelikle hem okuyucuları,sanatseverleri hem de eser sahiplerini hukuki açıdan aydınlatmış oluruz diye düşünüyorum.
Evet eser sahibi kimdir? Nasıl davranmalıdır, eserine nasıl sahip çıkmalıdır, hukuki açıdan haklarına sahip çıkabilmek için neler yapması gerekir? Uğradığı bir haksızlıkta hukuken nasıl bir yol izlemelidir? vs...
Ben ilk olarak eser sahipliği kavramından başlamak, mevzuatımızda yer alan ilgili hükümleri eklemek istiyorum. Tartışmaya bu madde hükümlerini yorumlayarak başlayabiliriz.
Kanun No: 5846
Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu
I - Genel olarak:
Madde 8 - (DEĞİŞİK MADDE:03/03/2001 - 4630/5. md.)
Bir eserin sahibi onu meydana getirendir.
Bir işlenmenin ve derlemenin sahibi, asıl eser sahibinin hakları mahfuz kalmak şartıyla onu işleyendir.
Sinema eserlerinde; yönetmen, özgün müzik bestecisi, senaryo yazarı ve diyalog yazarı, eserin birlikte sahibidirler. Canlandırma tekniğiyle yapılmış sinema eserlerinde, animatör de eserin birlikte sahipleri arasındadır.
I - Sahibinin adı belirtilen eserlerde:
Madde 11 - Yayımlanmış eser nüshalarında veya güzel sanat eserinin aslında, o eserin sahibi olarak adını veya bunun yerine tanınmış müstear adını kullanan kimse, aksi sabit oluncaya kadar o eserin sahibi sayılır.
(DEĞİŞİK FIKRA 07/06/1995 - 4110/5 md.) Umumi yerlerde veya radyotelevizyon aracılığı ile verilen konferans ve temsillerde, mutad şekilde eser sahibi olarak tanıtılan kimse o eserin sahibi sayılır, meğer ki, birinci fıkradaki karine yoluyla diğer bir kimse eser sahibi sayılsın.
II - Sahibinin adı belirtilmiyen eserlerde:
Madde 12 - Yayımlanmış olan bir eserin sahibi 11 inci maddeye göre belli olmadıkça, yayımlıyan ve o da belli değilse çoğaltan, eser sahibine ait hak ve salahiyetleri kendi namına kullanabilir.
Bu salahiyetler, 11 inci maddenin 2 nci fıkrasındaki karine ile eser sahibinin belli olmadığı hallerde konferansı verene veya temsili icra ettirene aittir.
Bu maddeye göre salahiyetli kimselerle asıl hak sahipleri arasındaki münasebetlere, aksi kararlaştırılmamışsa, adi vekalet hükümleri uygulanır.