Senet yoksa iþ de yok

Merhaba,

Bir þirketin personel alýmlarýnda sözleþme ve diðer gerekli belgelerin dýþýnda iþe giren her kiþiden sözde güvence olarak ayrýca senet alýnmasý (sadece rakam var, diðer alanlar boþ, baþka hiçbir ibare yok!) ve bu senete imza atýlmadan kiþinin göreve baþlatýlmamasý durumunu hukuki olarak nasýl deðerlendirebiliriz acaba? Þirketin böyle bir uygulamayý zorunlu tutmasýnýn yasal dayanaðý nedir? Eðer yoksa neler yapýlabilir?

Deðerli hukukçularýmýz konuyla ilgili düþüncelerini paylaþýrlarsa memnun olurum.

NOT : Bu senetler iþyerindeki personelin zaman içerisinde iþleyiþle ilgili farklý nedenlerle hesabýna borç olarak atýlan meblaðlarýn kiþi iþten ayrýldýðýnda tahsil edilmesini garantiye almak için adeta bir tehdit unsuru olarak kullanýlýyor!

Saygýlar,

Ýþ hayatýnda böyle bir uygulama bir süredir mevcut,

amaç personelin þirketi zarara uðratmasý halinde dava ile uðraþmadan ve zaman kaybýna uðramadan belki de ÝHTÝYATÝ HACÝZ yaparak zararý telafi etmek.

Tabi bu iyiniyetle yapmýþ olduðumuz bir yorum, iþ hayatýnda kötüniyetli iþverenlere de kötüniyetli iþçilerede sýkça rastlýyoruz.

Senedi imzalayan kiþi bu yönüyle aslýnda bir RÝSKE girmiþ oluyor. Senedin artniyetli kullanýlmasýna engel olabilmek için senedin TEMÝNAT AMACIYLA alýndýðýna dair yazýlý bir sözleþme yahut belge almasýnda fayda var. Ancak uygulamada bunu yapmak ne mümkün,

Bir gün iþveren senedi kullanmaya kalkarsa, iþçi sadece senedin ZORLA ÝMZALATILDIÐINI, imzalamak zorunda olduðunu iddia ederek bu borçtan kurtulmaya çalýþacaktýr. Yani bunu imzalamazsam iþe almazlardý, herkesten alýyorlar, iþe çok ihtiyacým vardý, açým vs.. diyecektir. Ancak mahkemenin bunu ne kadar ZORUNLULUK olarak kabul edeceðini bilemiyorum. Ýþçi açýsýndan bu durumun büyük bir risk olduðunu düþünüyorum.

Saygýlarýmla,

Sayýn Av.Fahri Sürücü;

Ýlginiz ve açýklamalarýnýz için çok teþekkür ederim.

Saygýlarýmla,

Bu arada aklýma gelmiþken sormak istedim; Bu uygulamanýn yani zorunlu olarak senet imzalatmanýn hiçbir hukuki dayanaðý yok mudur? Bence hiçbir borç-alacak-zarar ziyan yokken senet ile çalýþaný en baþtan borç yani risk altýna sokmak çok yanlýþ ve haksýz diye düþünüyorum. Böyle bir tedbir þekli olur mu! Üstelik bunu tek taraflý kullanýyorlar. Mesela personelin hesabýna atýlan bir parayla ilgili kendini savunmasý neredeyse imkansýz gibi. Bir birimde birisi þirketi sözde zarara uðratan bir hata yaptýðýnda o birimde çalýþan herkesin hesabýna borç atýlmasý durumu da var ki bence bu da çok yanlýþ.

Yani bu uygulamayý yapan þirket dava edilemez mi?

Saygýlar...

Evet risk var ama uygulamada iþçi lehine çok fazla karar da var. Bizde çalýþan bir personel eski iþinden istifa ederek bizde iþe baþladýðýnda bu sorunu yaþadý. Kendisine iþyeri avukatýmýz yardýmcý oldu. Önce derhal noterden senede iliþkin ihtarname gönderdiler.( senedin teminat olarak alýndýðýna tanýklýk eden ayný iþ yerinde çalýþmýþ kiþi ifadeleri eklenerek)Sonra Çalýþma bakanlýðý Müfettiþlerine þikayet edildi. Sonrasýnda hiçbir þey olmadý.Senet adi posta ile isimsiz olarak gönderildi. Bölge çalýþma müdürlüðü müfettiþlerine de kendilerinde herhangi bir senet olmadýðýný beyan etmiþler. Ayrýca senedin ilgili bölümlerinin sonradan doldurularak kambiyo senedi vasfýna büründürülmesinin TCK ya göre suç olduðu gerekir ise bu konuda suç duyurusunda bulunulacaðý avukatýmýzca ihtar edildi. Ama bu bizim olayýmýz için geçerli elbette.
Saygýlarýmla.

Teþekkürler Sayýn mkocagul.

Sayýn tamerce,
Güncel ve sosyal bir problemi gündeme getirdiðiniz için teþekkür ederim.

Konuyu biraz daha fazla inceleme ve irdelemeye çalýþtým.

Öncelikle açýk senet imzalatmak, bu þekilde teminat senedi almak bir suç deðil. Yani savcýlýða yapýlacak müracaat neticesinde muhtemelen TAKÝPSÝZLÝK kararý çýkacaktýr.

Senedin iptali için açýlacak hukuk davasýnda açýða imza atýldýðýný ve senedin TEMÝNAT SENEDÝ olduðunu ancak YAZILI BÝR BELGE ile ispat edebilirsiniz.

SENEDE KARÞI ÝSPAT SENETLE OLUR. Yani bir yanda YAZILI BELGE (SENET); diðer yanda TANIK BEYANI bu iki delil terazide DENK GELMEZ. Bütün hukuk sistemleri YAZILI DELÝLÝ sözlü beyana ÜSTÜN TUTAR.

Birde iþverenin senedi CÝRO EDÝP bir baþka þahsa devretmesi halinde iþ tamamen ÇÖZÜMSÜZ HALE GELÝYOR. KISMA ÝÞVEREN BÝLGÝLERÝ deðil de ALAKASIZ BÝR ÝSÝm yazýldýðý takdirde bu senedin o senet olduðunu ispat etmek de mümkün olmayacaktýr.

Meslektaþlarýmla yapmýþ olduðum görüþmelerde benzeri davalarýn ÝÞÇÝ ALEYHÝNE SONUÇLANDIÐINI öðrendim. Maalesef durum bu. Herkes tedbirini alsýn

Özetle benim anladýðým herþeyi HUKUKTAN BEKLEMEK yerine, atýlan ÝMZALARIN SORUMLULUK GEREKTÝRDÝÐÝNÝ ve kötüniyetli insanlarýn elinde PERÝÞAN olabileceðimizi iyi bilmek gerekiyor.

Nasýl insanlar KEFÝL OLURKEN sanki asýl borçlunun borcu ödememe ihtimalini hiç düþünmezler ya ayný þekilde. Arkadaþýmýzdýr, akrabamýzdýr, söz vermiþtir ve bizi maðdur etmeyecektir. Ancak çok geçmeden gerçekler ortaya çýkar FAkat iþ iþten geçmiþtir.

Sayýn mkocagul;

Anlatmýþ olduðunuz örnekte iþveren yaptýðýnýn arkasýnda duramamýþ ve tedirgin olarak inkar cihetine gitmiþ. Demekki iþveren yaptýðýnýn bilincinde deðil. Müfettiþleri görünce baþýnýn belaya girmesinden korkarak geri adým atmýþ.

Mahkemelerde iþçi lehine pek karar yok.

Örnekteki iþveren senedin varlýðýný inkar etmese ve senedi iade etmese durum çok farklý olurdu.

Ýþçi lehine MAHKEMEDEN karar alan varsa lütfen yazsýn,

Saygýlarýmla,

Fahri bey yanýtlarýnýz için teþekkürler. Senet imzalamamak seçeneði olsa haklýsýnýz. Piyasalarda iþ aslanýn aðzýnda. Ya senedi imzalayacak yada o iþi alamayacak. Baþka bir seçenek sunulmuyor. Bu þartlarda alýnan senedin rýza ile verildiðini kimse söyleyemez. Ancak bu senetler tanzim tarihi dahil boþ alýnýr. Bu boþ bölümler sonradan ister iþveren adýna isterse bir baþkasý adýna doldurulsun, resmi evrakta sahtecilik suçu oluþmazmý?
Saygýlarýmla.

Y A R G I T A Y
6. Ceza Dairesi
Y A R G I T A Y Ý L A M I
Esas No :2002/19832
Karar No :2003/8766
Tebliðname :6/2002005251
Y A R G I T A Y
6. Ceza Dairesi
Katýlanýn aþamalardaki anlatýmý, sanýk savunmasý ve dosya içerisinde fotokopisi bulunan yasal ögeleri tamamlanmýþ bono ile kambiyo senetlerine özgü ödeme emri içeriðine göre; baþlangýçta düzenleme ve ödeme tarihleri boþ býrakýlan bononun yasal tüm ögeleri tamamlanmýþ olarak icra takibine konulmuþ olmasý karþýsýnda; eylemin sübutu halinde TCK.nun 342/1.maddesine uyan suçu oluþturup oluþturmayacaðýna iliþkin delilleri takdir ve tartýþmanýn üst dereceli Aðýr Ceza Mahkemesine ait olduðu gözetilerek görevsizlik kararý verilmesi gerekirken duruþmaya devamla yazýlý biçimde hüküm kurulmasý,
Bozmayý gerektirmiþ, katýlan Cengiz vekili ve sanýk Hasan savunmanýnýn temyiz itirazlarý bu itibarla yerinde görülmüþ olduðundan, hükmün açýklanan nedenle istem gibi BOZULMASINA, 17.11.2003 tarihinde oybirliðiyle karar verildi.