Re: Cinsiyet Değişikliği
Sayın gokcemt;
durumunuz yüksek teknik bilgi gerektirdiğinden tıbbi süreçte dahil olmak üzere mutlaka avukat yardımı alınız.
İkamet şartı olduğunu bende düşünmüyorum. Ama ikametgahınızı aldırabilrisniz yine de.
Size birde araştırma hastanesinin olmasına ilişkin bir yargıtay kararı ve ilgili kanun maddesini okumanızı öneririm.
Cinsiyet değişikliğinde
Madde 40 - Cinsiyetini değiştirmek isteyen kimse, şahsen başvuruda bulunarak mahkemece cinsiyet değişikliğine izin verilmesini isteyebilir. Ancak, iznin verilebilmesi için, istem sahibinin onsekiz yaşını doldurmuş bulunması ve evli olmaması; ayrıca transseksüel yapıda olup, cinsiyet değişikliğinin ruh sağlığı açısından zorunluluğunu ve üreme yeteneğinden sürekli biçimde yoksun bulunduğunu bir eğitim ve araştırma hastanesinden alınacak resmi sağlık kurulu raporuyla belgelemesi şarttır.
Verilen izne bağlı olarak amaç ve tıbbi yöntemlere uygun bir cinsiyet değiştirme ameliyatı gerçekleştirildiğinin resmi sağlık kurulu raporuyla doğrulanması halinde, mahkemece nüfus sicilinde gerekli düzeltmenin yapılmasına karar verilir.
T.C. YARGITAY
2.Hukuk Dairesi
Esas: 2005/17485
Karar: 2006/1343
Karar Tarihi: 13.02.2006
ÖZET : Söz konusu dava cinsiyet değişikliği talebine ilişkindir. Kadın olan biyolojik cinsiyetin erkek olarak değiştirilmesine izin verilmesini, yasal koşullar gerçekleştiğinde de nüfus kaydında buna uygun cinsiyet ve isim düzeltilmesinin yapılmasını istemiştir. Nüfus kaydında kadın olan davacının, alınan raporlara göre kendini erkek gibi hissettiği ve kadın cinsel organlarına sahip olmadığı için davacıya cinsiyetini değiştirmek için izin verildiği ve kararın kesinleştiği anlaşılmıştır. Devam eden aşamada davacıya cinsiyet değişikliğinin yapıldığına dair resmi sağlık kurulu raporu sunması için imkan tanınıp sonucuna göre karar verilmesi gerekirken gerçekleşen uygulama hukuka aykırıdır.
(4721 S. K. m. 40/1-2)
Dava: Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen hüküm temyiz edilmekle evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü:
Karar: Davacı Türk Medeni Kanununun 40. maddesi uyarınca kadın olan biyolojik cinsiyetin erkek olarak değiştirilmesine izin verilmesini, yasal koşullar gerçekleştiğinde de nüfus kaydında buna uygun cinsiyet ve isim düzeltiminin yapılmasını istemiştir.
Yerel mahkeme bu isteği; dosyada bulunan raporda davacının ürolojik olarak erkek dış genital organlarına sahip bulunmadığı gerekçesiyle reddetmiş, karar davacı tarafından temyiz edilmiştir.
Davacının dava tarihinde onsekiz yaşından büyük, bekar, kadın olarak nüfusta kayıtlı bulunduğu, transseksüel yapıda olup Tıp Fakültesi Psikiyatri Kliniğinde dört yıllık izleme sonucunda cinsiyetinin erkek olarak değiştirilmesinin ruh sağlığı açısından zorunlu bulunduğu dosyadaki tıbbi belge ve raporlardan anlaşılmaktadır.
Mahkeme Türk Medeni Kanununun madde 40/1 uyarınca davacıya kadın olan cinsiyetinin erkek olarak değiştirmesi için 23.11.2004 tarihinde izin vermiş, karar temyiz edilmeyerek kesinleşmiştir. Davacının, izin kararından sonra geçirdiği tıbbi operasyon sonucu düzenlenen raporda: "Labium minuslarının" çıkartıldığı, vajinanın kapalı olduğu, ürolojik olarak erkek dış genital organlarına sahip olmadığı, bununla birlikte kadın cinsel organlarına da sahip olmadığı, üreme fonksiyonlarının bulunmadığı, genital bölgesinin kadın görünümüne sahip olmadığı, biyolojik cinsiyetinin psikolojik cinsel kimliğine uygun olarak değiştirilmesinin ruh sağlığı açısından gerekli olduğu açıklanmıştır.
Dosyadaki raporlar Türk Medeni Kanununun madde 40'a uygun nüfus sicilinde cinsiyet değişikliği yapılması için yeterli değildir. Ancak davacının sunduğu Şişli Eftal Eğitim ve Araştırma Hastanesi Plastik Cerrahi Uzman Doktoru imzalı yazıda: "Davacının kadın cinsiyetinden erkek cinsiyetine geçebilmesi için gerekli ameliyatlardan birincisini olduğu, kadınlık iç ve dış organlarının alınarak fiziksel kadın kimliğinin sonlandırıldığı, kadından erkeğe cinsiyet dönüşümünün ikinci aşama ameliyatının hastaya erkek cinsel organının takılması olduğu, bunun da tıbbi açıdan mümkün bulunduğu" ifade edilmiştir. Davacıya, cinsiyet değişikliğinin ikinci aşamasının da yapılıp Türk Medeni Kanununun 40/2. madde uyarınca tıbbi yöntemlere uygun "Resmi Sağlık Kurulu Raporu" sunması için imkan tanınıp, bunun sonucu uyarınca karar verilmesi gerekirken, yazılı olduğu gerekçeyle davanın reddi doğru bulunmamıştır.
Sonuç: Temyiz olunan kararın gösterilen sebeple ( BOZULMASINA ), bozma kapsamına göre diğer yönlerin incelenmesine yer olmadığına, temyiz peşin harcının yatırana geri verilmesine, iş bu kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere 13.02.2006 tarihinde oyçokluğuyla karar verildi.
KARŞI OY :
Türk Medeni Kanununun 40/2. maddesi uyarınca, verilen izne bağlı olarak amaç ve tıbbi yöntemlere uygun bir cinsiyet değiştirme ameliyatının gerçekleştirildiğinin resmi sağlık kurulu raporu ile doğrulanması halinde, mahkemece nüfus sicilinde gerekli düzeltmenin yapılmasına karar verilecektir. Cinsiyet değiştirmede ikinci aşamanın ön ve tek koşulu, yasanın aradığı koşulları içeren resmi sağlık kurulu raporudur. Verilen izin uyarınca gerekli cinsiyet düzeltme ameliyatı gerçekleştirilecek ve mahkemeye cinsiyet değişikliğini doğrulayan bu raporla başvurulacaktır. Cinsiyet değişikliğini isteyenin, yasanın aradığı koşulları uygun resmi sağlık kurulu raporunu mahkemeye sunması zorunludur. Davacının mahkemeye sunduğu rapor, cinsiyet değişikliğini doğrulayıcı nitelikte bir rapor değildir. Mahkemece değişikliğin mümkün olup olmadığını araştırma ve buna göre gerçekleştirilecek ameliyat sonuçlarını bekleme zorunluluğu bulunmamaktadır. Davacının gerçekleştirilecek ameliyat ile yasanın aradığı koşullara uygun resmi sağlık kurulu raporunu elde ettiğinde bu davayı açmasının da mümkün olduğu, bu nedenle mahkeme kararının onanması gerektiği düşüncesiyle, çoğunluk kararına katılmıyorum.(¤¤)