Askeri Mahkemelerin Görevleri
T.C.
UYUŞMAZLIK MAHKEMESİ
CEZA BÖLÜMÜ
E. 1997/7
K. 1997/6
T. 14.3.1997
353 sayılı Askeri Mahkemeler Kuruluşu ve Yargılama Usulü Yasasının "Askeri Mahkemelerin Görevleri" başlığını taşıyan 9. maddesinde: "Asker kişilerin askeri olan suçları ile bunların asker kişiler aleyhine veya askeri mahallerde yahut askerlik hizmet ve görevleriyle ilgili olarak işledikleri suçlara ait davalara askeri mahkemelerde bakılacağı" öngörülmektedir.
Askeri suç ise, öğretide ve uygulamada:
a) Unsurları ve cezalarının tamamı Askeri Ceza Yasasında yazılı olan, diğer bir ifadeyle, Askeri Ceza Yasası dışında hiçbir ceza yasası ile cezalandırılmayan suçlar,
b) Unsurları kısmen Askeri Ceza Yasasında, kısmen diğer ceza yasalarında gösterilen suçlar,
c) Türk Ceza Yasasına atıf suretiyle askeri suç haline getirilen suçlar, olmak üzere üç grupta mütalaa edilmektedir.
Olayda, suç tarihinde, askerliğine karar alınmış fakat silah altına alınmamış olan sanığın, asker kişi sayılmayan kimselerden olduğu çekişmesizdir. Anayasa`nın 145. maddesinin 2. fıkrası "Askeri mahkemeler, asker olmayan kişilerin özel kanunda belirtilen askeri suçları ile kanunda gösterilen görevlerini ifa ettikleri sırada veya kanunda gösterilen askeri mahallerde askerlere karşı işledikleri suçlara da bakmakla görevlidirler." demek suretiyle sivil kişilerin de askeri suç işleyebileceklerini ve askeri mahkemelerde yargılanabileceklerini düzenlemiş, buna paralel bir hüküm 353 sayılı Yasanın 11. maddesinde de yer almıştır. Henüz şubesi tarafından askerliğe sevkedilmeyen sanığın, asker kişi sıfatını elde etmemiş olmasına rağmen Askeri Ceza Kanunu`nda unsurları ve cezaları düzenlenmiş bir kısım suçlar dolayısıyla bu kanuna tabi olması mümkün ise de, olayın oluş biçiminden sanığın, askerlikten büsbütün veya kısmen kurtulmayı temin için değil, askerliğe, daha sonra alınması maksat ve gayesi ile hareket ettiği anlaşılmaktadır. Bu hali ile sanığa atılı eylem, Askeri Ceza Kanunu`nda müeyyideye bağlanan bir eylem olmadığı gibi anılan yasa tarafından TCK.`na atıf yapılarak düzenlenen bir suçu da teşkil etmeyip, münhasıran TCK.`nda yer alan ve askerlik hizmetinin yerine getirmesini ertelemek üzere, sahte öğrenci durum belgesi düzenlemekten ibarettir.
Açıklanan nedenlerle, sanığa atılı suç yukarıda belirlendiği gibi askeri suç veya buna bağlı suç olmadığı ve olayda 353 sayılı Yasanın 11. maddesinde yazılı sivil kişilerin askeri mahkemelerde yargılanmalarını gerektiren koşullar da bulunmadığından, davanın adli yargı yerinde çözümlenmesi, Arpaçay Asliye Ceza Mahkemesinin görevsizlik kararının kaldırılması gerekmektedir.
UYUŞMAZLIK MAHKEMESİ
CEZA BÖLÜMÜ
E. 1998/10
K. 1998/13
T. 3.7.1998
Asker kişinin, askeri suç olmayan, askeri bir suça da bağlı bulunmayan TCY.nın 456/2, 245 ve 50. maddelerinde unsurları ve cezaları yazılı olan "müessir fiil, efrada suimuamele" suçlarına ilişkin kamu davasının terhisinden sonra açılmış olması halinde 353 sayılı Yasanın değişik 17. maddesi uyarınca adli yargı yerinde görülmesi,
b) Askeri suç olmayan, askeri bir suça da bağlı bulunmayan TCY.nın 298, 299 ve 300. maddelerinde unsurları ve cezaları yazılı olan "tevkifhane ve hapishaneden firar" suçlarına ilişkin kamu davasının, asker kişi sanıklardan bir kısmının terhislerinden önce bir kısmının terhisinden sonra açılması halinde 353 sayılı Yasa'nın 18. maddesinde düzenlenen "bağlılık" nedeniyle askeri yargı yerinde görülmesi gerekir.
UYUŞMAZLIK MAHKEMESİ
CEZA BÖLÜMÜ
E. 1997/7
K. 1997/6
T. 14.3.1997
353 sayılı Askeri Mahkemeler Kuruluşu ve Yargılama Usulü Yasasının "Askeri Mahkemelerin Görevleri" başlığını taşıyan 9. maddesinde: "Asker kişilerin askeri olan suçları ile bunların asker kişiler aleyhine veya askeri mahallerde yahut askerlik hizmet ve görevleriyle ilgili olarak işledikleri suçlara ait davalara askeri mahkemelerde bakılacağı" öngörülmektedir.
Askeri suç ise, öğretide ve uygulamada:
a) Unsurları ve cezalarının tamamı Askeri Ceza Yasasında yazılı olan, diğer bir ifadeyle, Askeri Ceza Yasası dışında hiçbir ceza yasası ile cezalandırılmayan suçlar,
b) Unsurları kısmen Askeri Ceza Yasasında, kısmen diğer ceza yasalarında gösterilen suçlar,
c) Türk Ceza Yasasına atıf suretiyle askeri suç haline getirilen suçlar, olmak üzere üç grupta mütalaa edilmektedir.
Olayda, suç tarihinde, askerliğine karar alınmış fakat silah altına alınmamış olan sanığın, asker kişi sayılmayan kimselerden olduğu çekişmesizdir. Anayasa`nın 145. maddesinin 2. fıkrası "Askeri mahkemeler, asker olmayan kişilerin özel kanunda belirtilen askeri suçları ile kanunda gösterilen görevlerini ifa ettikleri sırada veya kanunda gösterilen askeri mahallerde askerlere karşı işledikleri suçlara da bakmakla görevlidirler." demek suretiyle sivil kişilerin de askeri suç işleyebileceklerini ve askeri mahkemelerde yargılanabileceklerini düzenlemiş, buna paralel bir hüküm 353 sayılı Yasanın 11. maddesinde de yer almıştır. Henüz şubesi tarafından askerliğe sevkedilmeyen sanığın, asker kişi sıfatını elde etmemiş olmasına rağmen Askeri Ceza Kanunu`nda unsurları ve cezaları düzenlenmiş bir kısım suçlar dolayısıyla bu kanuna tabi olması mümkün ise de, olayın oluş biçiminden sanığın, askerlikten büsbütün veya kısmen kurtulmayı temin için değil, askerliğe, daha sonra alınması maksat ve gayesi ile hareket ettiği anlaşılmaktadır. Bu hali ile sanığa atılı eylem, Askeri Ceza Kanunu`nda müeyyideye bağlanan bir eylem olmadığı gibi anılan yasa tarafından TCK.`na atıf yapılarak düzenlenen bir suçu da teşkil etmeyip, münhasıran TCK.`nda yer alan ve askerlik hizmetinin yerine getirmesini ertelemek üzere, sahte öğrenci durum belgesi düzenlemekten ibarettir.
Açıklanan nedenlerle, sanığa atılı suç yukarıda belirlendiği gibi askeri suç veya buna bağlı suç olmadığı ve olayda 353 sayılı Yasanın 11. maddesinde yazılı sivil kişilerin askeri mahkemelerde yargılanmalarını gerektiren koşullar da bulunmadığından, davanın adli yargı yerinde çözümlenmesi, Arpaçay Asliye Ceza Mahkemesinin görevsizlik kararının kaldırılması gerekmektedir.
UYUŞMAZLIK MAHKEMESİ
CEZA BÖLÜMÜ
E. 1998/10
K. 1998/13
T. 3.7.1998
Asker kişinin, askeri suç olmayan, askeri bir suça da bağlı bulunmayan TCY.nın 456/2, 245 ve 50. maddelerinde unsurları ve cezaları yazılı olan "müessir fiil, efrada suimuamele" suçlarına ilişkin kamu davasının terhisinden sonra açılmış olması halinde 353 sayılı Yasanın değişik 17. maddesi uyarınca adli yargı yerinde görülmesi,
b) Askeri suç olmayan, askeri bir suça da bağlı bulunmayan TCY.nın 298, 299 ve 300. maddelerinde unsurları ve cezaları yazılı olan "tevkifhane ve hapishaneden firar" suçlarına ilişkin kamu davasının, asker kişi sanıklardan bir kısmının terhislerinden önce bir kısmının terhisinden sonra açılması halinde 353 sayılı Yasa'nın 18. maddesinde düzenlenen "bağlılık" nedeniyle askeri yargı yerinde görülmesi gerekir.