Şairlerin anayurdu neresi?
Şair Ülkü Tamer’le ilgili iki kitap; ‘Ülkü Tamer’le Hayata ve Şiire Dair’ ve bütün şiirlerini bir araya toplayan ‘Yanardağın Üzerindeki Kuş’ çıktı
Şairler, yazanlar içinde sözcükleri en etkili kullananlardır kuşkusuz. İlhan Berk’in dizeleriyle söyemek gerekirse, ‘Sözcükler bir fırtınadır / yalnız şiirde patlar’. Yine de bir şairi anlamak için şiiri dışında onu söyleşilerle, sorularla açarak kendi anladıklarımızdan emin olmak isteriz.
Feridun Andaç’ın ‘Ülkü Tamer’le Hayata ve Şiire Dair’ kitabı bu nedenle Tamer’in şiirine giden yolu doğru anlamamız için iyi bir anahtar olabilir. Ülkü Tamer’in toplu şiirlerinden oluşan ‘Yanardağın Üzerindeki Kuş’u da yanımıza alarak ‘hayata ve şiire dair’ güzel bir zamanı kendimize hediye etmeyi deneyebiliriz.
BİR ŞAİRİN YÜZÜ NEYE BENZER?
Ülkü Tamer, Andaç’la söyleşisinde “Bir Soyguncunun Yüzü’ kendimin şiiridir” diyor. İşte şairin dizelerinden okunan yüzü:
Artık yüzün
Yaşlı bir adamın yaşlanmaya başlamış yüzü,
Uzun süredir yolcuların inmediği
Bir hanı andırıyor gözlerin.
Kanlı, akıtan bir sevgiyle örtmüştük yeraltını,
Durgun bir sevgiyle açacağız gökyüzünü,
Senin yüzün
Durgun bir sevginin yıktığı gökyüzü.
ŞAİRLERİN DE ANAYURDU ÇOCUKLUĞUDUR
Şairin bütün tanıdıklarına ezberlettiği Amado’nun ’İnsanın anayurdu çocukluğudur’ sözünü kendi yaşamıyla destekliyor. 1940’ların Antep’inde çocukları için koca bir kitaplık kuran bir baba ve tahsilli olmayan ama çok okuyan bir annenin çocuğu Ülkü Tamer. İnsan elinde olmadan 2000’lerde 6 kişinin 1 kitap okuduğu Türkiye ile 1940’ların Gaziantep’ini yan yana koymakta zorlanıyor:
“Şiirle okul öncesi buluştum ben. Sanırım 5-6 yaşlarında. Annem ‘tahsilli’ bir kadın değildi. Ama kitap okumayı severdi. Muazzez Tahsin’den, Kerime Nadir’den Cronin’e, Margaret Windsor’a, belki inanmayacaksınız, Anotole France’a uzanan bir yelpaze içinde okurdu...”
YANARDAĞIN ÜZERİNDEKİ KUŞ
Ülkü Tamer’in 1959’dan bu yana yayımladığı yedi şiir kitabını içeriyor ‘Yanardağın Üzerindeki Kuş’. Kitapçılarda şiir kitaplarını bulmanın güçlüğünü yaşayan okurlar, bir şairin bütün şiirlerini bir arada bulmanın ne demek olduğunu iyi bilirler. Feridun Andaç’ın “Şiir, hayatı değiştiren midir, yoksa dönüştüren mi” sorusuna, “Şiir yaşama ekleyendir, renkler katandır” yanıtını veren Tamer, şiir okuru için de yol göstermiş olmuyor mu?
hatırlamak en büyük düşmanıdır yalnızlığın,
ucunda yaşamak var...
Ülkü Tamer’in Bütün Şiirleri:
Soğuk Otların Altında
Gök Onları Yanıtmaz
Ezra ile Gary
Virgülün Başından Geçenler
İçime Çektiğim Hava Değil Gökyüzüdür
Sıragöller
Antep Neresi
ÜLKÜ TAMER:
1937’de Gaziantep’de doğdu. İstanbul Robert Kolej’i bitirdi. Gazetecilik Enstitüsünde okudu, oyunculuk ve çevirmenlik yaptı. Milliyet ve Karacan Yayınları’nı yönetti. Hikayelerini ‘Allaben Öyküleri’ adıyla bir araya topladı ve bu kitapla 1991 Yunus Nadi Öykü Armağanı’nı kazandı. Anılarının bir bölümü Yaşamak Hatırlamaktır adıyla kitaplaştı. (YKY, 1998) Yetmişin üzerinde kitap çeviren ve şiir antolojileri hazırlayan Tamer, Edith Hamilton’dan Mitologya çevirisiyle TDK 1965 Çeviri Ödülü’nü kazandı.
KAYNAK:ntvmsnbc.com
Şairler, yazanlar içinde sözcükleri en etkili kullananlardır kuşkusuz. İlhan Berk’in dizeleriyle söyemek gerekirse, ‘Sözcükler bir fırtınadır / yalnız şiirde patlar’. Yine de bir şairi anlamak için şiiri dışında onu söyleşilerle, sorularla açarak kendi anladıklarımızdan emin olmak isteriz.
Feridun Andaç’ın ‘Ülkü Tamer’le Hayata ve Şiire Dair’ kitabı bu nedenle Tamer’in şiirine giden yolu doğru anlamamız için iyi bir anahtar olabilir. Ülkü Tamer’in toplu şiirlerinden oluşan ‘Yanardağın Üzerindeki Kuş’u da yanımıza alarak ‘hayata ve şiire dair’ güzel bir zamanı kendimize hediye etmeyi deneyebiliriz.
BİR ŞAİRİN YÜZÜ NEYE BENZER?
Ülkü Tamer, Andaç’la söyleşisinde “Bir Soyguncunun Yüzü’ kendimin şiiridir” diyor. İşte şairin dizelerinden okunan yüzü:
Artık yüzün
Yaşlı bir adamın yaşlanmaya başlamış yüzü,
Uzun süredir yolcuların inmediği
Bir hanı andırıyor gözlerin.
Kanlı, akıtan bir sevgiyle örtmüştük yeraltını,
Durgun bir sevgiyle açacağız gökyüzünü,
Senin yüzün
Durgun bir sevginin yıktığı gökyüzü.
ŞAİRLERİN DE ANAYURDU ÇOCUKLUĞUDUR
Şairin bütün tanıdıklarına ezberlettiği Amado’nun ’İnsanın anayurdu çocukluğudur’ sözünü kendi yaşamıyla destekliyor. 1940’ların Antep’inde çocukları için koca bir kitaplık kuran bir baba ve tahsilli olmayan ama çok okuyan bir annenin çocuğu Ülkü Tamer. İnsan elinde olmadan 2000’lerde 6 kişinin 1 kitap okuduğu Türkiye ile 1940’ların Gaziantep’ini yan yana koymakta zorlanıyor:
“Şiirle okul öncesi buluştum ben. Sanırım 5-6 yaşlarında. Annem ‘tahsilli’ bir kadın değildi. Ama kitap okumayı severdi. Muazzez Tahsin’den, Kerime Nadir’den Cronin’e, Margaret Windsor’a, belki inanmayacaksınız, Anotole France’a uzanan bir yelpaze içinde okurdu...”
YANARDAĞIN ÜZERİNDEKİ KUŞ
Ülkü Tamer’in 1959’dan bu yana yayımladığı yedi şiir kitabını içeriyor ‘Yanardağın Üzerindeki Kuş’. Kitapçılarda şiir kitaplarını bulmanın güçlüğünü yaşayan okurlar, bir şairin bütün şiirlerini bir arada bulmanın ne demek olduğunu iyi bilirler. Feridun Andaç’ın “Şiir, hayatı değiştiren midir, yoksa dönüştüren mi” sorusuna, “Şiir yaşama ekleyendir, renkler katandır” yanıtını veren Tamer, şiir okuru için de yol göstermiş olmuyor mu?
hatırlamak en büyük düşmanıdır yalnızlığın,
ucunda yaşamak var...
Ülkü Tamer’in Bütün Şiirleri:
Soğuk Otların Altında
Gök Onları Yanıtmaz
Ezra ile Gary
Virgülün Başından Geçenler
İçime Çektiğim Hava Değil Gökyüzüdür
Sıragöller
Antep Neresi
ÜLKÜ TAMER:
1937’de Gaziantep’de doğdu. İstanbul Robert Kolej’i bitirdi. Gazetecilik Enstitüsünde okudu, oyunculuk ve çevirmenlik yaptı. Milliyet ve Karacan Yayınları’nı yönetti. Hikayelerini ‘Allaben Öyküleri’ adıyla bir araya topladı ve bu kitapla 1991 Yunus Nadi Öykü Armağanı’nı kazandı. Anılarının bir bölümü Yaşamak Hatırlamaktır adıyla kitaplaştı. (YKY, 1998) Yetmişin üzerinde kitap çeviren ve şiir antolojileri hazırlayan Tamer, Edith Hamilton’dan Mitologya çevirisiyle TDK 1965 Çeviri Ödülü’nü kazandı.
KAYNAK:ntvmsnbc.com