25-II fesih karþýsýnda iþverene nasýl bir dava

19-02-2003 tarihinde iþe baþladým.09-01-2007 tarihinde performansýmýn düþük olduðu(bir önceki dönem %88 olan ortalama bu dönem %86 da kalmýþtýr.)gerekçesiyle bir ihtar aldým ve savunmam istendi.23-01-2007(ihtardan 10 iþ günü sonra) tarihinde noter aracýlýðýyla 25-II/h maddesi ile iþime son verildi.Okuduðum bir forumda iþe iade davasý açýlýrsa 6 iþgünlük hak düþürücü sürenin iþe yaramayacaðý söylenmiþti.Ýþverenin vermediði haklarýmý almak istiyorum.Görüþtüðüm avukatlardan biri iþe iade davasý açýlmasý gerekli dedi,bir diðeri maddi manevi tazminat davasý.6 iþgünlük hak düþürücü süreyle ilgili bir þey söylenmedi.Bu durumda nasýl bir yol izlemeliyim?Yardýmcý olursanýz sevinirim.

Ýþverenin "performans eksikliði" iddiasýnda bulunmasý ile iþten çýkartmada gösterdiði "görevi olan iþ hatýrlatýldýðý halde yapmama (25/II-h)" ayný þey deðildir. Þu þekilde izah edebiliriz;
1) Performans eksikliði fesih için geçerli sebeptir, yani iþe iade davasýný kaybetmeye neden olur. Ancak hiç bir zaman bu neden bir "haklý neden" deðildir, yani tazminatsýz çýkartmayý gerektirmez. Ayrýca, yýlllardýr çalýþan kiþinin performan eksikliði nedeni ile çýkartýlabilmesi için, savunmasýnýn mutlaka alýnmasý, geçmiþteki performansýna göre önemli bir düþüþ olmasý, ayný iþi yapanlara göre de düþük olmasý ve ilgili bölümde performansa baðlý olarak üretim veya gelir kaybý olmasý gerekir. Yani performansýn düþük olduðu iddiasýnýn somut olarak ölçülmesi gerekir. Bir kaç puanlýk düþüþün de feshe neden olacaðýný hiç zannetmiyorum. Kaldý ki bu düþüþün baþka nedenleri de olabilir. Örneðin, iþçinin o günlere mahsus önemli bir sorunu yada iþyerinden kaynaklanan bir sorun olabilir. Bunlar geçici ya da iþçi dýþýndan olduðundan geçerli neden deðildir.
2) Ýþveren sizi 25/II-h'den çýkartmýþsa, bu görevinizi yapmadýðýnýz iddiasýna dayandýðýný göstererir. Bu konu performanstan farklýdýr. Size görevinizi yapmadýðýnýz taktirde bu konuda öncelikle uyarý yapýlmýþ olmalý. Hiç bir uyarý yapýlmadan böyle bir feshin yapýlmasý yanlýþtýr. Performans konusunun 6 iþgünlük süre ile ilgisi yok. Ama 25/II-h'ye dayanan bir eyleminiz varsa, iþveren bu eylemi öðrendikten sonra 6 iþgünü içinde fesih yapmýþ olmalý. Bu süreyi geçirmiþse 25/II-h'ye dayanamaz ve tazminatýnýzý ödemesi gerekir.
3) Bence öncelikle iþe iade davasý açýn derim (þayet iþ güvencesi kapsamýnda iseniz). Ýþe iade kapsamý dýþýnda iseniz tazminatlar için alacak davasý açmanýz gerekir. Selamlar.

Hadi biraz fikir jimnastiði (moda deyimi ile beyin fýrtýnasý) yapalým. Bundan sonra yazýlanlarýn soru sahibinin konusu ile ilgisi yoktur.

Bu arkadaþýmýz diyelim ki suç teþkil eden bir eylem iddiasýyla iþten çýkarýldý, savcýlýða da þikayet edildi, hakkýnda ceza davasý açýldý, ceza davasý devam ederken iþ mahkemesi,ceza davasýnýn sonucunu beklemeden 25. maddeye göre feshin haklý ve geçerli nedene dayandýðý gerekçesiyle davasýný reddetti, Yargýtay da kararý onadý. Böylece hüküm kesinleþti.Gel gelelim bu kardeþimiz ceza davasý sonunda, "SUÇUN UNSURLARI OLUÞMADIÐI" nedeniyle BERAAT etti.

Bu kardeþimiz kýdem tazminatý için dava açarsa sonucu ne olur?

Bir yanda Ýþ Mahkemesinin feshin HAKLI VE GEÇERLÝ nedenle yapýldýðýna dair kesinleþmiþ kararý, öte yanda beraat kararý.
Malum, ceza mahkemesince suçun unsurlarýnýn oluþmadýðý þeklinde verilen beraat kararý hukuk hakimini baðlayacaktýr. Ancak ortada bir de kesin hüküm vardýr. Öte yandan, iþe iade davasýnda bu ceza davasýnýn varlýðý bilinmekte olduðundan yargýlamanýn iadesi de söz konusu olamayacaktýr. Davanýn taraflarý aynýdýr. Davanýn konusu iþ sözleþmesinin feshidir.Bu durumda açýlan kýdem tazminatý alacaðý davasýnda iþ mahkemesinin kararý kesin hüküm oluþturu mu?

Sayýn Barýndýr;
Böyle zor sorular sormayýn. Bu tip konularda net bir cevap vermek zor. Ama biz kendimize göre bir cevap vermeye çalýþalým. Öncelikle þunu söylemekte yarar var; iþ mahkemesi hakiminin ceza mahkemesinin sonucunu beklemesi gerekip gerekemeyeceði ayrý bir tartýþma konusudur. Bazý iþe iade davalarýnda ceza davasýnýn sonucunu beklemesine gerek olmayabilir. Örneðin, iþe iade dosyasýnda kabulü ya da reddi gerektirecek yeterli somut delil varsa beklemesine gerek yoktur. Ama iþe iade davasýnda konu çok muðlaksa ve yeterli delil de yoksa ceza davasýný kanatýmca mutlaka bekletici mesele yapmasý gerekir.

Gelelim sizin sorunuza... Sizin olayda bekletici mesele konusunun bir önemi kalmamýþ.Çünkü bir þekilde iþe iade kararý artýk verilmiþ ve onanmýþ. Bu onanan kararda feshin "haklý" olduðu da vurgulanmýþ. "Haklý fesih" demek, tazminat alamaz demektir. Ceza davasýnda da "haklý fesih" olgusunu kabul etmeyen tam aksi bir sonuca ulaþýlmýþ. iki tane kesin hüküm var ve bu hükümler çeliþmekte.. Ben olsam ihbar ve kýdem tazminatý için alacak davasý açarak, ceza davasýnýn hakimi baðlayan özelliðini iyi vurgulamaya çalýþýrdým. karþý taraf da iþe iade davasýndaki "haklý fesih" konusunu savunmada öne çýkarmaya çalýþacaktýr. Ancak, artýk bizim talebimizin iþe iade deðil, tazminat olduðunu, bu konuda son karar olan ceza mahkemesi kararýnýn diðerine göre daha tercih edilir olmasý gerektiðini, iþe iade davasýndaki "haklý fesih" ibaresinin "maddi hata" ile malül (sakat) olduðunu iddia ederdim.

Görüþlerim böyle olmakla birlikte diðer arkadaþlarýn görüþlerini de merak ediyorum.
Selamlar.

Ben de Abbas Bey'le ayný düþünüyorum. Kaldý ki, iki dava konusu birbirinden farklýdýr, birinde iþe iade , diðerinde ise tazminat talebi sözkonusudur. Ýlk davanýn haklý nedenle feshedilmiþ olmasýnýn mahkemece kabulü sonucu itibarýyla kiþinin tazminat alamamasýna yol açar. Ancak kesin hüküm sebebiyle kýdem ve ihbar tazminatý davasý açýlamamasýna yol açmayacaðý gibi, Abbas Bey'in belirttiði gibi Ceza Mahkemesi kararý, Hukuk Mahkemesi hakimini baðlayacaðýndan, bu tür bir tazminat talebinin karþýlýksýz kalmama ihtimalinin yüksek olacaðýný düþünüyorum.

Selamlar,

Bilindiði üzere, Usul Hukuku'nda kesin deliller; ikrar, senet, yemin ve kesin hüküm olarak dört tanedir. Feshin geçersizliðinin tespiti ile iþe iade istemiyle açýlan davada, mahkemece feshin haklý bir nedene dayandýðý tespit edildiðine göre, bu tespite dayalý hükmün, açýlmasý düþünülen ihbar/kýdem tazminatýna iliþkin davada kesin hüküm olarak kesin delil teþkil edeceði düþüncesindeyim.

Ceza yargýlamasý sonucunda, iþ sözleþmesinin haklý nedenle feshini gerektiren eylemin, suçun unsurlarýnýn oluþmamasý sebebiyle cezalandýrýlmamasý, feshin haklý nedene dayanmadýðýný göstermez. Ceza hakiminin suçun oluþup oluþmadýðýna iliþkin yargýlama kriterleri ile hukuk hakiminin ileri sürülen fesih nedeninin haklý olup olmadýðýný deðerlendirme kriterleri farklýdýr.

Bu bakýmdan, ihbar ve kýdem tazminatý ile ilgili açýlacak davanýn reddedilme olasýlýðýnýn daha fazla olduðu düþüncesindeyim.

Selamlar.

ceza davasý hakiminin verdiði karar iþ mahkemesi hakimini asla baðlamamaktadýr bir kiþi ceza davasýnda berat etse bile bu iþ mahkemesindeki davayý etkilemez bu yönde çok sayýda yargýtay kararý vardýr...

Fesih bir suçun iþlenmiþ olmasýna dayanýyorsa ve ceza mahkemeside suç olmadýðýna karar vermiþ ise hukuk hakimini baðlar diye düþünüyorum. Kaldý ki burada (yani suç nedeni ile fesh'in sonuçlarý ile ilgili yargýlamada) hukuk mahkemesinin konuyu bekletici mesele yapmasý icap ederdi

Bu konuda görüþ bildiren arkadaþlarýn görüþleri çeliþkili gibi görünse de aslýnda bir çeliþki olmadýðý ve görüþlerin tamamýnýn doðru olduðunu düþünüyorum. Çünkü konu hakkýnda net bir düzenleme yok. Ceza hakiminin kararlarýnýn hukuk hakimini baðlamayacaðý Borçlar Yasasý'nda açýkça belirtilmekle birlikte Yargýtay'ýn bir çok kararýnda ceza mahkemesindeki tespit edilmiþ hukuksal olgularýn baðlaycýlýðýndan bahsedilmektedir. Bu nedenle de genelleme yapmaktansa her olayý kendi içinde deðerlendirmek gerekir. Bazý olaylarda hiç beklemeye gerek yoktur, ama belirsiz durumlarda beklemenin gerektiði kanýsýndayým. Selamlar.