Memurluktan Çýkarma Cezasý

Avukat 62 rumuzlu arkadaþýma bu konuda çok soru sorduk.kendisine teþekkür ediyorum.
Mevzuatý incelediðimde yorumsal olarak kafamý kurcalayan konularý kendisine hocamýz olarak danýþmak isterim.ilgili konuda memura verilebilecek disiplin cezalarý arasýnda uyarma, kýnama veya memurluktan çýkarma cezasýnýn verilebileceðini belirtmiþti.disiplin cezasýnýn lafzi yorumuna bakýldýðýnda, olay 125/E deki memurluk sýfatýna yakýþmayan yüz kýzartýcý davranýþlara giriyormuþ gibi gözüküyor.ama diðer mevzuatlarda incelendiðinde yorumum deðiþti. Þöyle yüz kýzartýcý hareketler daha çok suç sayýlan fiiller için "hýrsýzlýk, rüþvet,görevi kötüye kullanma, görevi ihmal vb. için konulmuþ bir hüküm diye düþünüyorum .Bu yönden ilgili olay bu tanýmdan biraz farklýlýk taþýyor. diðer bir bulgum ise 657'ye tabi olmayan ama daha çok disiplin mesleði olarak tabir edilen emniyet mensuplarý için düzenlenen EMNÝYET ÖRGÜTÜ DÝSÝPLÝN TÜZÜÐÜ'nün 8.maddesi( Meslekten çýkarma cezasýný gerektiren eylem, iþlem, tutum ve davranýþlar ile ilgili maddede)nin 15 ve 16. bentleri incelendiðinde:
15 - Ýzinli olduðu günlerde resmi giysiyle izinli olmadýðý günlerde görevli
olmaksýzýn resmi veya sivil giysiyle genelevlere veya birleþme yerlerine veya
tek baþýna fuhuþ yapýlan evlere veya bar, pavyon ve konsumatris çalýþtýrýlan gazino vb. yerlere gitmek,
16 - (Deðiþik: 26.7.1983 - 83/6883 K.) Genelev ya da tek baþýna fuhuþ yapýlan yerlerde, bar, pavyon, gazino vb. yerlerde çalýþan kadýnlarla ya da çevresinde iffetsizlikle tanýnan kadýn ya da erkeklerle karý - koca gibi yaþamak ya da iliþki kurmak,fiilleri halinde meslekten çýkarma cesasýnýn uygulanacaðý belirtilmiþtir.15. madde incelendiðinde izinli olduðu günlerde sivil kýyafetle genelevlere veya birleþme yerlerine veya
tek baþýna fuhuþ yapýlan evlere gitmek (burada ayný zamanda iliþki kurmak fiili gitmek fiilinin içerisine yüklenmiþtir). fiili halinde ilgili cezaya hükmolunmayacaktýr. 16. bentte ise ilgili yerlerde çalýþan kadýnlarla ya da çevresinde iffetsizlikle tanýnan kadýn ya da erkeklerle karý - koca gibi yaþamak ya da iliþki kurmak fiilleri hüküm altýna alýnmýþtýr.bu bentteki iliþki ise sürekli bir iliþkiyi(bir defalýk iliþkiyi deðil) hüküm altýna almýþtýr.Bu nedenle 657 ye tabi bir memurun ilgili olayýnýn 657/125/E bendindeki memurluktan çýkarma cezasý içinde deðerlendirilmesinin yukarýdaki hükümler çerçevesinde zor olduðu kanaatindeyim.daha doðrusu ilgili mevzuatlarý incelediðimde bu yoruma kapýldým. çünkü olayda 657' ye tabi memur resmi görevi dýþýnda ve bir defaya mahsus bir iliþkide bulunmuþtur. ilgili olayýn daha ileri bir þekli olan "ilgili yerlere resmi giysiyle gitmek" veya "ilgili kiþilerle sürekli bir iliþki " fiilleri daha disipliner meslek olan emniyet tüzüðünde bile meslekten çýkarma cezasý(memurluktan çýkarma deðil) olarak hüküm altýna alýnmýþtýr.Bu çerçevede deðerlendirildiðinde memurluktan çýkarma cezasýnýn hukuka aykýrý bir ceza olacaðý kanaatindeyim.Hukukçu bir hocamýz olarak sizin bu konudaki yorumum hakkýndaki görüþlerinizi ilgili mevzuat hükümleri çerçevesinde deðerlendirirseniz sevinirim.bu konu ile ilgili bulabileceðim yargý kararý varmýdýr? Teþekkürler.



ABC


________
Sayýn KOBI123;
https://www.hukuki.net/topic.asp?ARCHIVE=&TOPIC_ID=2397 linkinde yer alan duyurunun "1c" bölümünde yer alan hususlara biraz daha dikkat etmenizi rica ederim.Ýletinizin baþlýðý "Acilen cevaplarýnýzý bekliyorum"dan "Memurluktan Çýkarma Cezasý" na çevrilmiþtir.




yazdýðýnýz cevap için tekrar teþekkürler.bu konu ile ilgili baþka bir hususu (tereddüdü)dünkü yazýmda belirtecektim ama unutkanlýktan belirtemedim.þöyle geçenlerde bir gazetede; belirtmiþ olduðum olaya benzer nitelikteki bir olayýn polisçe tespiti neticesinde, olaya karýþan kadýnlar ile bunlarla iliþkisi tespit edilen müþterilerin yakalanarak gözaltýna alýndýðýný okumuþtum.Müþteri açýsýndan, olayýn adli açýdan cezai bir müeyyidesinin olmamasýna raðmen gözaltýna alýnma nedenini tam anlayabilmiþ deðilim.benim bildiðim gözaltý suç iþlediðinden þüphelenilen kiþiler için yapýlan bir önlem.oysa bu olayda müþteri açýsýndan bir suç sözkonusu deðil.
Hocam, polisin bu Gözaltýna alma nedeni hakkýnda da bilgi verebilirseniz sevinirim.

ABC

Sayýn Baþ, yorumunuza katýlýyorum. &57 sayýlý Kanun'un 125 inci maddesinin (E) bendinin (g) alt bendindeki, "Memurluk sýfatý ile baðdaþmayacak nitelik ve derecede yüz kýzartýcý ve utanç verici hareketlerde bulunmak" fiili, esas itibariyle, zimmet, ihtilas, irtikap, rüþvet, hýrsýzlýk, dolandýrýcýlýk, sahtecilik, inancý kötüye kullanma, dolanlý iflas gibi yüz kýzartýcý veya þeref ve haysiyeti kýrýcý suçlarý iþleyenler için konulmuþ bir disiplin cezasý olup, bahse konu olaydaki gibi bir fiil için bu cezanýn verilmesi doðru deðildir. Ýþlenen fiil ile disiplin cezalarýnýn mütenasip olmasý gereklidir. Aksi takdirde dava konusu edildiklerinde iptalle neticelenirler. Ancak elimde þu an için buraya aktarabileceðim bir yargý kararý bulunmamaktadir


DeFacto

ayný olayý bizzat ben yaþýyorum þuanda ve yukarýda belirtilen hususlar çok mantýklý ve ben þunu düþünüyorumki;polis memurlarýda 657 ye tabi dir ve 657 sayýlý kanunsa hangi suçlarýn meuriyeti sona erdireciðini belirtmiþtir. eðer her kurum kendisi bellirleyecek olsa 657 de bööle bir madde konulmazdý.konuyla ilgili ve bu fikirleri destekleyen bir danýþtay kararýda mevcuttur.danýþtay 8. dairesinin 21.10.1992 gün E:1991/3592 K:1992/2454 sayýlý kararýnda ;memurun davranýþýnýn polislik mesleðinin onuruna ve gereklerine aykýrý olmakla birlikte eylemin meslekten çýkarmayý gerektirecek aðýrlýkta olmamamasý karþýsýnda daha hafif bir ceza ile cezalandýrýlmasý hukuka hak ve adalet ilkelerine uygun düþeceði gerekçesiyle daha önce memurun açtýðý davaya red eden idare mahkemesi kararýný bozmuþtur.

1-Öncelikle, cinsel iliþkinin, kiþinin ve dolayýsý ile memurun özel yaþam alanýnýn içinde, sýr alaný çerçevesinde kalan çok özel ve gizliliði Anayasa ve uluslar arasý sözleþmeler ile koruma altýnda olan bir hak olduðunun altýný çizmek gerekir.

2-Konuyu saðlýklý analiz etmek adýna öncelikle cinsel içerikli davranýþlarý sýnýflandýrmak yararlý olacaktýr.
a-Ýki reþit insanýn birbirinden hoþlanmasý ile gerçekleþen cinsel iliþki.
b-Zina þeklinde gerçekleþen cinsel iliþki
c-Fuhuþ þeklinde gerçekleþen cinsel iliþki.

3-Evlilik haricinde gerçekleþen ve yukarýda sayýlan cinsel iliþkilerin disiplin hukuku açýsýndan yansýlamalarýnda da farklý kriterler çýkmaktadýr.
a-Ýki meslektaþýn cinsel iliþkiye girmesi
b-Taraflardan birinin evli olmasý hali
c-Devlet kontrolü altýnda olmayan ev ve yerlerde gerçekleþen gizli fuhuþ veya izinsiz fuhuþ olaylarýna karýþmak

4-Memurlara, zina gibi hukuka aykýrý ancak suç teþkil etmeyen davranýþlarý nedeni ile meslekten çýkarma cezasý verilemez. Bu durum ölçülülük ilkesine aykýrýdýr ve Danýþtay kararý ile bu durum sabittir. Olsa olsa bir kanuna dayanmak þartý ile devlet memuruðuna yakýþmayan davranýþ olarak sýnýflandýrýlabilir.

5-Fuhuþ yapmak suç deðildir. Fuhuþ toplum saðlýðýný korumak için saðlýk makamlarýnýn denetiminde tüzük hükümlerine göre devlet kontrolüne alýnmaya çalýþýlan sosyal bir vakadýr. Evlilik dýþý her iliþki elbette ekonomik temelli fuhuþ veya evlilik sözleþmesinden doðan sadakat yükümlülüðüne aykýrý bir davranýþ olan zina biçimde tanýmlanmasý mümkün deðildir.

6-Hele hele, fuhuþ ve zina teþkil etmeyen, iki insan arasýnda gerçekleþen cinsel yaþamýn idari makamlarca sorgulanmasý hukuken mümkün olmadýðý gibi TCK’nun 134.maddesi dairesinde sorumluluk doðurabileceði gibi Borçlar kanunun 41.maddesi anlamýnda haksýz fiil sorumluluðu dairesinde tazminat sorumluluðu da doðurabilir.

7- Kanunlarda memurlarýn cinsel yaþamlarýnýn araþtýrýlmasýna izin veren bir kanuni hüküm yoktur. Tam tersine kanun dýþýnda bu alanda kýsýtlama getirilmesi Anayasa ile yasaklanmýþtýr.

8-Anayasa Mahkemesi ve Danýþtay kararlarý tetkik edildiðinde;

a-Özel hayatýn gizliliði ilkelerinin, ancak Anayasa ile belirlenen çerçevede kanunla sýnýrlanmasý mümkün olup, yürütmeyi oluþturan idari makamlarýn çýkaracaklarý yönetmeliklerle, tüzüklerle söz konusu ilkeleri sýnýrlandýrýcý düzenlemeler yapmasý, bu ilkelerin iþlerliðini azaltacak þekilde bir takým yetkileri kendinde toplamasý mümkün deðildir.
b-Anayasa ile koruma altýna alýnan ve ancak kanun ile sýnýrlama getirilebilecek özel yaþamýn sýr alaný içine idarenin idari düzenlemeleri bahane ederek girmesi, cinsel tercih ve davranýþlarý araþtýrmasý, soruþturmalar aracýlýðý ile bu özel yaþam kesitlerini kayýt altýna alýnmasý idare hukuku içinde yer alamaz.
c-Yasal belirleme ve dayanak olmadan, herhangi bir davranýþýn yaptýrým gerektirdiðini takdir edip kendi yetkisiyle bu konuda idarenin kural koyamayacaðý, sonuçlarý ortaya çýkmaktadýr.
d-Cinsel iliþki diðer insanlarýn gözü önünde gerçeklemediði için, bu iliþkinin gerçekleþip gerçekleþmediðinin tespiti genellikle mümkün olmayacaktýr. Þüpheden sanýk faydalanýr iliþkisi de disiplin hukukunda geçerli olduðundan, þüphe ve tahmine dayalý cezalandýrýlma yapýlmasý da mümkün deðildir.
e-Zina yargý karralarý ile sabit olduðu üzere yüz kýzartýcý suç tanýmý içine girmez.
f-Aile birliði ve toplum saðlýðý ile ahlak anlayýþlamýz dairesinde, herkesin birbirine saygýlý olmasý gerektiði gibi, hukuk kurallarýnýn da, herzaman için geçerli olduðunun altýný çizmek istiyorum.
Saygýlarýmla....

AÇIKTA GEÇEN SÜRENIN NASBA ETKISI

ÖZETÝ:Yüz kizartici mahiyette sayilamayacagi için açiga alinmayi gerektirmeyen bir suçtan mahkum olunsa dahi açikta geçen bu süresinin nasbindan indirilmesi hukuka aykiridir.




Hakkinda evlenmek vaadi ile kizlik bozmak suçundan Izmir Hava Egitim Komutanligi Askeri Mahkemesinde kamu davasi açilmasi üzerine, Davali Idare islenen suçun 926 sayili Türk Silahli Kuvvetleri Personel Kanununun 65/a maddesi kapsaminda kaldigini ve yüz kizartici suçlardan sayilacagini kabul ederek, 13 ARALIK 1989 günlü onay ile davaciyi açiga1 çikartmis, Davaci 1521 ARALIK 1989 tarihleri arasinda açikta kalmis, Hava Egitim Komutanligi Askeri Mahkemesinin 21 ARALIK 1989 gün ve E.1989/293, K.1989/314 sayili karan ile suçu sabit görülerek mahkum edilmis, hükmün 24 OCAK 1990'da kesinlesmesi sonrasinda Içisleri Bakanliginin 2 NISAN 1990 gün ve PER:41271990/Kd.Sic.S.Astsb. Deg.(509) sayili islemi ile 926 sayili Kanunun 83, 36/a ve Astsubay Sicil Yönetmeliginin 35 nci maddeleri geregince açikta kaldigi süre kideminden indirilerek, Astsubay Kidemli Üstçavusluk nasbi 30 AGUSTOS 1987 tarihinden 5 EYLÜL 1987 tarihine götürülmüstür. Sözü edilen bu hususlar dava dosyasinda mevcut belgelerle sabittir.

926 sayili Kanunun "Nasip Düzeltmesi" baslikli 83 ncü maddesi "Kazai ve idari kararlar sonucu astsubaylarin nasi planinin düzeltilmesi hakkinda 36 nci maddenin (a), (b), (e) bentleri hükümleri uygulanir..." hükmünü içermekte, 36/a maddesinde de "Kisa hapis veya tecil edilen cezalar hariç olmak üzere; subaylarin mahkum edildikleri sahsi hürriyeti baglayici cezalari, mahkumiyetle neticelenen, açikta, para cezasina çevrilme halinde tutuklulukta geçen süreleri, ile firarda veya izin tecavüzünde bulunduklari askeri mahkeme karan ile sabit olanlarin firarda veya izin tecavüzünde geçen süreleri kidemlerinden düsülür. Su kadarki açigi gerektirmeyen bir suçtan mahkum olanlarin açikta geçen süreleri bundan hariçtir..." denilmektedir.

Astsubay Sicil Yönetmeliginin 35 nci maddesinin (b) bendinde ise "Açigi gerektirmeyen suçtan mahkumiyet hariç olmak üzere mahkumiyetle neticelenen açikta geçen süreleri"nin hükmün kesinlesmesinden sonra son rütbeye nasip tarihinin açikta geçen süre kadar aleyhlerine düzeltilmesi suretiyle kidemlerinden düsülecegi öngörülmektedir.

Ilk nazarda bakildiginda, isledigi suç nedeniyle açiga alinan, 1521 ARALIK 1991 tarihleri arasinda açikta kalan, açiga alindigi suçtan mahkum olan ve mahkumiyet hükmü kesinlesen Davacinin açikta geçen süre kadar son rütbeye nasip tarihinin aleyhine düzeltilmesine iliskin islemin, kanuna ve düzenleyici tasarruf kurallarina uygun oldugu degerlendirilebilir.

Ne varki Kanun ve düzenleyici tasarruf kurallari, açigi gerektirmeyen bir suçtan mahkum olanlarin açikta geçen sürelerinin aleyhte nasip düzeltilmesine esas alinmayacagi hükmünü amirdirler. Bunun yaninda, 926 sayili Kanunun 65/a maddesi sayilan suçlar yaninda "yüz kizartici suçtan" haklarinda kamu davasi açilanlarin da açiga alinabilecegini hükme baglamistir. Su hale göre, davada saglikli bir çözüme verilebilmesi için öncelikle Davacinin isledigi ve mahkum oldugu "evlenmek vaadi ile kizlik bozmak" suçunun "yüz kizartici" suç niteligi bulunup bulunmadiginin ve "yüz kizartici suç sayilip sayilmayacaginin tartisilmasi gerekecektir.


Türk pozitif hukukunda "yüz kizartici suç" kavrami tanimlanmamistir. Hangi suçlar yüz kizarticidir, hangileri degildir yargisina baz olusturacak elde somut bir done bulunmaktadir. Statü hukuku yönünden kavramin içerigini belirlemede getirilen kurallarda sayma, yöntemi izlenmis, bazi suçlar yüz kizartici olarak örneklenmis ayrica bazi düzenlemelerde "gibi" sözcügüne de yer verilmistir. 926 sayili Türk Silahli Kuvvetleri Personel Kanununun 65/a maddesinin uygulanmasi, bunun sonucunda ayni Kanunun 36/a maddesi uyarinca islem yapilabilmesi için yüz kizartici suç kavraminin açikliga kavusturulmasi gerekecektir. Deginilen bu yasal düzenlemelerin uygulanmasi açisindan 926 sayili Kanunun kendisine ve Silahli Kuvvetlerle ilgili diger düzenlemelerde ölçü alinabilecek bir hüküm bulunmadigina göre, kavrama açiklik getirirken diger yasal düzenlemelerin buna degin kurallarindan pek dogaldir ki yararlanacaktir.

Anayasanin milletvekili seçilme yeterligini düzenleyen 76 nci maddesinin 2 nci fikrasinda "...zimmet, ihtilas, irtikap, rüsvet, hirsizlik, dolandiricilik, sahtecilik, inanci kötüye kullanma, dolanli iflas gibi..." suçlar, yüz kizartici suçlar olarak sayilmistir.

Ayni hüküm, 2839 sayili Milletvekili Seçimi Kanununun 11/fl nci maddesinde yinelenmistir.

657 sayili Devlet Memurlari Kanununun 48/A5 nci maddesi ile yüz kizartici suç kavramina, zimmet, ihtilas, irtikap, rüsvet, hirsizlik, dolandiricilik, sahtecilik, inanci kötüye kullanma, dolanli iflas gibi suçlar dahil edilmistir.

Konuyla ilgili 647 sayili Cezalarin Infazi Hakkinda Kanunun degisik 7/B maddesi aynen söyledir. Zimmet, ihtilas, irtikap, rüsvet, hirsizlik, dolandiricilik, sahtecilik, inanci kötüye kullanma, dolanli iflas gibi yüz kizartici suçlar....

1136 sayili Avukatlik Kanununun avukatliga kabule engel haller arasinda, zimmet, ihtilas, irtikap, rüsvet, hirsizlik, dolandiricilik, sahtecilik, inanci kötüye kullanma, dolanli iflas suçlarindan mahkumiyet gösterilmistir.

Türkiye Büyük Millet Meclisinin 11 MAYIS 1937 gün ve 941 sayili kararinda, hirsizlik, emniyeti suistimal, sahtekarlik, dolandiricilik, yalan yere yemin, cürüm tasnii, yalan yere sahadet, iftira, irtikap, irtisa, ihtilas gibi suçlar yüz kizartici suç olarak belirtildikten baska, islenis tarzi ve tevlit ettigi neticeler bakimindan toplumda tepkiler uyandiran suçlarin söz konusu kavrama dahil edilebilecegine deginilmistir.

Bugün için "yüz kizartici suç" kavramini tanimlayan bir düzenleme bulunmamakla birlikte ilgili alanlari bakimindan getirilen yasal kurallara bakildiginda, hepsinde de sayilan suçlarin ayni suçlar oldugu görülecektir. Basta Anayasa kurali olmak üzere, 2839 sayili, 657 sayili 647 sayili, 1136 sayili Kanunlarin maddelerinde yüz kizartici suç diye hep ayni suçlara yer verilmistir. Buna bakilarak tanimi yapilmamakla birlikte, yüz kizartici suçlarin hangi suçlar oldugunda pozitif hukukumuzda birlik bulundugu söylenebilir. Haliyle 926 sayili Türk Silahli Kuvvetleri Personel Kanununun 65/a maddesinde geçen "yüz kizartici bir suçtan" ifadesiyle murat edilen suçlarin, diger statü ve infaz kanunlarinda sayilan suçlar oldugunun kabulü kaçinilmazdir. "Yüz kizartici suç" bir kavram olduguna ve bir içeriginin bulunmasi gerektigine göre, toplum düzeni ve Devlet yönünden kavramin içeriginde birlik saglanmasi zorunludur. Ayri yöreler ve toplumun çesitli kesimleri için olusan ahlak telakkilerine göre suçlara affedilen deger yargilari belki degisik olacaktir. Ama Devlet yasaminda bu degisik telakki ve yargilara göre bir kavramin ifade ettigi anlamin belli bur süreçte ve degisik statüler açisindan degiskenliginden söz edilmesi kamu düzeni yönünden kabul edilemez. Daha açik anlatimla: Devlet memurlari statüsüne, Hakimlik statüsüne, Milletvekili statüsüne, Subay ve Astsubaylik statülerine göre ayri ve degisken bir "yüz kizartici suç" kavrami saptanmasi olanaksizdir. Kavram ifade ettigi anlam itibariyle genel ve herkes yönünden ayni olmak durumundadir. Devlet belli yörelerin yargi degerlerine göre o bölgelerde görevlendirecegi kamu görevlileri için ayri ayri "yüz kizartici suç" kavrami getiremeyecegi gibi degisik statülere göre de degisik içerikli bir "yüz kizartici suç" tanimlamasi yapamaz. Bu fikir, zamanla "yüz kizartici suç" kapsaminda degisiklik yapilamayacagi, kavramin statü ve dondurulmus halde kalacagi anlamina alinmamalidir. Devlet yasaminda olusan yeni durumlara, saptanacak strateji ve siyasal tercihlere göre ihtiyacin karsilanmasi için kavrama dahil edilecek veya dislanacak suç tipleri elbette olacaktir. Ama kavram o devlet içinde herkes yönünden ayni olmak durumunu yine de koruyacaktir.

Bu anlayis dogrultusunda bazi yasal kurallarda yüz kizartici suç olarak ismen sayilan suçlar yaninda, ayrica "gibi" sözcügüne yer verilmis olmasinin ne anlama geldiginin tartisilmasi önem kazanmaktadir.

1982 Anayasasinin 128 nci maddesinin 2 nci fikrasinda "Memurlarin ve diger kamu görevlilerinin nitelikleri, atanmalari, görev ve yetkileri, haklan ve yükümlülükleri, ayii k ve ödenekleri ve diger özlük isleri Kanunla düzenlenir" hükmü yer almaktadir. Maddenin amaci açiktir. Memurlar ile kamu görevlilerini statülerinin devami süresince yasal güvence altinda bulundurmak, üstlendikleri kamu hizmetini bazi etkilesimlerden çekince duymaksizin, amaci dogrultusunda yerine getirilmesini saglamaktir.657 sayili Kanunun "Güvenlik" basligi altinda düzenlenen 18 nci maddesinde "Kanunlarda yazili haller disinda Devlet memurunun memurluguna son verilemez, aylik ve baska haklan elinden alinamaz" hükmüyle, memura taninan güvencede "Yasalik Ilkesi" benimsenmis, memurlarin memurluklarim sona erdiren haller ile özlük haklarini dogrudan ilgilendiren durumlarin kanunda bizzat düzenlenmesi gerektigine isaret edilmistir. Keyfiyet, 926 sayili Kanun kapsaminda olanlar için de farksizdir. Zira Kanunun 7 nci maddesinde kanunlarda, kanunlara dayanilarak çikarilan tüzük ve yönetmeliklerde yazili haller disinda subayliga, astsubayliga, askeri ögrencilige son verilemeyecegi, aylik ve diger haklarinin ellerinden ali nami yasagi yazilidir. Güvencede yasallik ilkesini öngören Anayasa kurali ve yasal ilkeler karsisinda, memurlar ile kamu görevlilerinin görevlerine son verilmeyi, özlük haklari ile bu arada açiga alinmayi, kidemden düsülmeyi gerektiren nedenlerin dogrudan kanunlarda gösterilmesi zorunlu bulunmaktadir. Güvencede yasallik ilkesinin esasi bu olmak gerekir. Kanunun bu alanda düzenleme getirmeksizin, idari takdir ve mülahazalarla idareye takdir yetkisi tanimasi, koyacagi esaslar disinda kural nitelikli hükümlerin idari tasarruflarla, getirilebilecegini kabul etmis olmasi, memur güvencesinin yasalligi ilkesi ile bagdastirilamaz. Anayasa ve yasalarin deginilen maddelerinde kanun koyucunun istenci "Memur güvencesinde yasallik" ilkesidir. Kanunlarda getirilen hükümler disinda bu alanda takdir yetkisi bulundugu ve bu yetkiye dayanilarak Kanunla bagdasmayacak sekilde idari düzenlemelerde bulunulmasi Kanun koyucunun istenci ile bagdasmayacagi gibi isin mantigi ve dogasina da uyum saglamayacaktir. Tüzük veya yönetmelik gibi idari düzenlemelerde yapilabilecek olan, hukuki hiyerarside üst degerindeki yasal düzenlemelere sadik kalmak, onlarin disinda ve aykiri bir düzenleme getirmeksizin, genel, gayri kisisel, objektif ve soyut nitelikli kurallari uygulamaya dönük olacak biçimde açmak ve açiklamak olacaktir.

Mevzuatimizda biri yek digerini dogrular ve destekler tarzda getirilen hükümlere, memur ve kamu görevlilerinin güvenceleri, statülerinden dolayi kanunlarda düzenlenmesinin yasal bir zorunluluk arz etmesine göre, yüz kizartici suçlar olarak sadece kanunlarda ismen belirtilenlerin kabul edilebilecegi noktasinda Kurulumuzda görüs birligi saglanmistir. Bu suçlar ise zimmet, irtikap rüsvet, hirsizlik, dolandiricilik, sahtecilik, inanci kötüye kullanmak, dolanli iflas suçlaridir. Anayasanin 128 nci maddesi ve isin dogasi nedeniyle yüz kizartici suç kavrami içerigine salt bu suçlarin girecegi, kanunlarda yapilan saymanin tadadi ama tada dili oldugu kabul edilmistir. Bazi yasal kurallarda geçen "gibi" sözcügü tutamak alinarak, bu sözcügün kanuna karsin kanunda öngörülmeyen suç tiplerini yüz kizartici suçlara benzerlikleri nedeniyle kavram kapsamina almak amaciyla kullanildiginin farz ve kabulü Anayasanin 128 nci maddesinde dile getirilen "güvencenin yasalligi" ilkesiyle bagdastirilamaz. Idari takdir ve tasarruflarla kapsamin genisletilmesi, kanun koyucunun istenci ve yasanin üzerine çikilmasi demek olacaktir. Ayrica. Kanunlarda gösterilen suçlardan baska benzer suçlarin yüz kizartici suç sayilmasinda esas alinacak ölçünün ne oldugu, hangi kriterlerin baz alinacagi bilinmeden idareye takdir yetkisi taninmasi, statü hukukunda dengesizliklere ve giderilmesi olanaksiz magduriyetlere neden olabilecektir. Gibi sözcügünün sayilanlara benzer suçlari ifade etmek için degil, kanunlarda "sayilan suçlardan biri" anlaminda kullanildigi asikardir. Sözcüge, kullanilis biçimine, düzenlenen sahanin özelligine bakilmaksizin bu anlamin disinda kanunlara ters gelen bir anlamin yüklenmesi görüsü paylasilamaz.

Nitekim Yargitay Dördüncü Ceza Dairesinin 8 KASIM 1966 gün ve 705/5781 sayili ilami, Danistay Birinci Dairesinin 9 KASIM 1983 gün ve 220/260 sayili istisari mütalaasi, Yüksek Seçim Kurulunun 14 MART 1987 gün ve 109/18 sayili kararinda benimsenen görüsler de bu kabul tarzini dogrulamaktadir.

Türkiye Büyük Millet Meclisinin 17 MART 1937 gün ve 3606 sayili karari, yüz kizartici suç kavraminin içerigini belirlemede bugün için ölçü alinamaz. Memurlar ile kamu görevlilerine yasal güvence vermeyi öngören anayasal bir düzende, bu kisilerin statü ve durumlarini dogrudan ilgilendiren bir konunun artik idari takdire birakildigindan ve idari tasarruflarla düzenleme yapilabileceginden söz edilemez. Bu nedenle kararin alindigi dönemin özelliklerine göre degerlendirilmesi gerekli görülmektedir.

926 sayili Kanunda ve Silahli Kuvvetlerle ilgili diger yasal düzenlemelerde yüz kizartici suçlari belirleyen bir kural bulunmadigindan karsilasilan bosluk nasil giderilecek, 65/a maddesinin uygulanmasinda baz ne olacaktir sorunu, kamu görevlisi kavraminda 657 sayili Kanun kapsaminda kalanlarla birlesen Silahli Kuvvetler mensuplari hakkinda bu Kanunun 48/A5 nci maddesinde ismen sayilan suçlarin Ölçü olabilecegi degerlendirilmektedir. Devletin degisik alanlarda kamu hizmetini yürüten ajanlari hakkinda ayni kavramin kapsamina ayri ve farkli suçlar dahil edecegi olasi dahi görülemez. 926 sayili Kanuna tabi personel yönünden yüz kizartici suçlar denildiginde, 657 sayili Kanunun ilgili maddesinde yazili suçlarin baz alinarak ona göre islem yapilmasi isin gereklerine, esitlik ilkesine ve hakkaniyete de uygun düsecektir.

Mevzuatimizda yüz kizartici suçlar tadadi ve tahdidi olarak sayildigina, bunlarin disinda benzer suç tiplerinin idarece yüz kizartici suç niteligine büründürülemeyecegine, Silahli Kuvvetlere mensup 926 sayili Kanun kapsaminda kalan personel bakimindan da mevzuatimizda sayilan yüz kizartici suçlarin esas alinabilecegine göre, evlenmek vadiyle kizlik bozmak suçunu, sayilanlar arasinda yer almadigindan, hatta sayilanlara benzer dahi bulunmadigindan yüz kizartici suç saymak hukuken olanaksizdir. O nedenle, hakkinda kamu davasi açilmasi üzerine, Davali idarece suçun yüz kizartici oldugundan bahisle davaciyi açiga alma islemi ile, açigi gerektirmeyen suçtan mahkum olan Davacinin açikta geçirdigi sürenin aleyhine nasip düzeltmesi olacak sekilde kideminden düsülmesine iliskin islem hukuka neden ve amaç ögeleri bakimindan aykiri bulunmustur.

Nedenleri yukarida açiklandigi üzere, hukuka uyarli bulunmayan aleyhe nasip düzeltilmesine iliskin ISLEMIN IPTALINE,


Dergi No:7
Karar Dairesi:AYIM.1.D.
Karar Tarihi:1/29/1991
Karar No: 91/122735 EK
Karar No:

-----------------
Uzun bir karar örneði,ama; ilginç.
Ýyi günler...

selam herkese benim bir derdim var inþallah acýklayabilirim ben 657 devlet memuru iken üstüme atýln bir iftiradan dolayý meslekten 3 kez cýkarma ile cezalandýrýldým. emniyet teþkilatýnda tekn.yrd. olarak calýþýrken bar kadýný v.s diye tabi edilen kiþilerle yakýnlýk kurmak karý koca hayatý yaþamak tan dolayý ve ayný kiþinin beni ölümle tehtid etti demesi ile hakýmda böyle bir ceza kesildi fakat bana iftira attýðýný hakimmin karþýsýnda söyledi ve ben beraat aldým fakat bu mahkemeden önce disiplin kurulu beni iþimden attý bölge idari mahkemesine dava açtým bu cezanýn verilmesi doðrumudur. iþimden olmam sevebi ile bir cok borcum yüzünden hacizlere düþmek üzereyim benim kuruma tazminaz acmaya hakkým olacakmý tazminatý kurumuma acayým yoksa disiplin kurulu bireylerinemi yardýmcý olabilirmisiniz