Re: Tapu iptal davası
Sn.Sedopolo,
Ben böylesi durumlarda "..... mirasçıları" diyerek davayı açıyorum ve "..... mirasçılarının tespiti için tensiben tarafıma yetki verilmesi" diye talepte bulunarak mirasçıların belirlenmesi (veraset ilamı alınması) için yetki alıyorum.
----
T.C.
YARGITAY
10. HUKUK DAİRESİ
E. 2003/10175
K. 2004/605
T. 29.1.2004
• HUSUMET ( Dava Dilekçesinde Rücu Davasının Ölü Kişi Aleyhine Değil Mirasçıları Aleyhine Açıldığı Halde Davayı Husumetten Dolayı Reddetmesinin Usule Aykırı Olması )
• TRAFİK KAZASI ( Tazminat Davasından Feragat Edilmesi - Hak Sahipleri Lehine Verilen Maddi Tazminat Miktarı Ödenmişse Rücu Davasında Alınan Tavan Tazminat Tutarından Düşülmesi Lüzumu )
• POLİÇE ( Mahkemenin Hem Poliçe Limitinden Fazla Bir Miktarı Kabul Etmesi Hem de Poliçe Limiti ile Sınırlı Olarak Tahsiline Şeklinde Çelişkili Hüküm Kurmasının Hatalı Olması )
• ÇELİŞKİLİ HÜKÜM ( Mahkemenin Hem Poliçe Limitinden Fazla Bir Miktarı Kabul Etmesi Hem de Poliçe Limiti ile Sınırlı Olarak Tahsiline Şeklinde Çelişkili Hüküm Kurmasının Hatalı Olması )
• RÜCU DAVASI ( Sosyal Sigortalar Kurumu Tarafından Teselsül Hükümlerine Göre Açılması - Kusura İsabet Eden Miktarın Dayanışmalı Sorumluluk Çerçevesi İçinde İstenmesi )
1086/m.389
506/m.26
ÖZET : Mahkemenin ölü kişi hakkında dava açıldığından bahisle, Hasan Mert yönünden açılan davayı husumetten dolayı reddetmesi usule aykırıdır. Zira, dava dilekçesinde rücu davası Hasan Mert aleyhine değil, mirasçıları aleyhine açılmıştır. Fakat, mirasçılar dava dilekçesinde gösterilmemiştir. Aliağa Sulh Hukuk Mahkemesinin 1987/317 Esas kayıtlı mirasçılık belgesi kararında Hasan Mert'in ölümü ile geriye eşi Şadiye ve 3 çocuğunun kaldığı anlaşılmaktadır. Dava dilekçesindeki bu noksanlığın Sosyal Sigortalar Kurumu vekiline giderilerek dava dilekçesinin mirasçılara tebliğ ettirilmelidir.
Aliağa Asliye İş Mahkemesinin 1992/130 Esas kayıtlı tazminat dosyasında Halil Yetim'in hak sahiplerinden eş Zeynep ve kızı Havva'ya ve yine trafik kazasında sürekli iş göremez duruma giren Ömer Yetim'e maddi tazminat verildiği kararın temyizi üzerine Yargıtay'ca bozulduğu ve sonrasında tazminat davasından feragat edildiği anlaşıldığından; bu hak sahipleri leyhine verilen maddi tazminat miktarının hak sahiplerine ödenip ödenmediği konusunda araştırma yapılarak, şayet ödenmişse bu rücu davasında alınan tavan tazminat tutarından düşülmemesi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
Rücu davası 2 araç şoförü ile bu araçları sigorta eden 2 sigorta şirketi aleyhine açılmıştır. Şoförler aleyhine açılan dava reddedilmiştir.2 sigorta şirketi bakımından 133.428.211.21 liranın poliçe limiti ile sınırlı olarak tahsiline şeklinde çelişkili hüküm kurulmuştur. Ray sigortanın sorumlu olduğu poliçe limiti miktarı bedeni zararlar için şahıs başına 2.500.000 lira, kaza başına 12.500.000 liradır. Ak Sigorta için, şahıs başına 250.000 lira, kaza başına 750.000 liradır. Mahkemenin bir taraftan 133.428.211.21 lira kabul etmesi öbür taraftan poliçe limiti ile sınırlı olarak kabule karar vermesi Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanununun 389. maddesine aykırı olup, karar bozulmalıdır.
Rücu davası, Sosyal Sigortalar Kurumu tarafından teselsül hükümlerine göre açılmıştır. Davalılardan M.Nevzat Büyükkoca'nın mirasçıları reddi miras kararı almışlardır. Bu durumda M.Nevzat Büyükkoca'nın kusuruna isabet eden miktarın dayanışmalı sorumluluk çerçevesinde diğer davalı şoför Hasan Mert mirasçılarından istenemeyeceği tabidir. Ayrıca, Hasan Mert'in kazaya yol açan minibüsün olay anında maliki bulunduğu gözetilerek bu davada 506 sayılı Kanunun 26. maddesinin son fıkrasının uygulanma olanağı yoktur.
DAVA : Davacı, iş kazası sonucu ölen ve sürekli işgöremezlik durumuna giren sigortalılara ve hak sahiplerine bağlanan peşin değerli gelirler ile yapılan harcama ve ödemeler nedeniyle uğranılan Kurum zararının rücuan ödetilmesini istemiştir.
Mahkeme, ilamında belirtildiği şekilde isteği kısmen hüküm altına almıştır.
Hükmün, davacı Avukatı tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi Suna Memlük tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi:
KARAR : 1- Sosyal Sigortalar Kurumu, trafik kazasına yol açan araç sürücüleri Hasan Mert mirasçıları ile M.Nevzat Büyükkoca ve araçları sigorta eden 2 sigorta şirketi aleyhine açtığı bu rücu davası ile; trafik kazası sonucu ölen Halil Yetim ve Raşit Taşbölen'in hak sahiplerine bağladığı gelir ile, aynı olayda sürekli işgöremez durumuna giren Ömer Yetim'e bağlanan gelirler ve yaralanan 10 işçiye yapılan tedavi giderleri ile, geçici işgöremezlik giderleri toplamı 134.047.633 liranın sigorta şirketleri yönünden poliçe limiti ile sınırlı olmak üzere, davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsilini talep etmiştir.
Mahkeme Hasan Mert hakkındaki rücu davasını, dava açılmadan önce öldüğünden dolayı husumetten reddetmiştir. Davalı M.Nevzat Büyükkoca'nın dava açıldıktan sonra ölmüş olması nedeniyle, mirasçılarının Menemen Sulh Hukuk Mahkemesinden aldıkları reddi miras kararı sebebiyle davaya dahil edilen bu mirasçılar aleyhine açılan davanın reddine karar vermiştir. Ayrıca, kazaya yol açan araçları sigorta eden 2 sigorta şirketi bakımından 133.428.211.21 liranın sarf ve onay tarihlerinden itibaren sigorta şirketleri yönünden poliçe limiti ile sınırlı olarak tahsiline karar vermiştir.
2- Mülkiyeti Hasan Mert'e ait 35 RR 845 plakalı minibüsün Ege Metal Fabrikasında çalışan işçileri Aliağa merkezinden alıp fabrikaya götürürken aşırı derecede alkollü olarak minibüsü sevk ve idare eden Hasan Mert'in rafineri kavşağının 150 m ilerisinde arıza nedeniyle gerekli önlemleri almadan ışıksız yol kenarına park eden davalı M.Nevzat Büyükkoca'nın kullandığı kamyona arkadan çarpması sonucu şoför Hasan Mert ve minibüste bulunan 3 işçi ölmüş, 10 işçide yaralanmıştır. Ceza kararının kesinleşip kesinleşmediği dosyadaki bilgi ve belgelerden anlaşılamamaktadır.
3- Mahkemenin ölü kişi hakkında dava açıldığından bahisle, Hasan Mert yönünden açılan davayı husumetten dolayı reddetmesi usule aykırıdır. Zira, dava dilekçesinde rücu davası Hasan Mert aleyhine değil, mirasçıları aleyhine açılmıştır. Fakat, mirasçılar dava dilekçesinde gösterilmemiştir. Aliağa Sulh Hukuk Mahkemesinin 1987/317 Esas kayıtlı mirasçılık belgesi kararında Hasan Mert'in ölümü ile geriye eşi Şadiye ve 3 çocuğunun kaldığı anlaşılmaktadır. Dava dilekçesindeki bu noksanlığın Sosyal Sigortalar Kurumu vekiline giderilerek dava dilekçesinin mirasçılara tebliğ ettirilip, delilleri sorulmadan yazılı şekilde Hasan Mert aleyhine açılan davanın reddedilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
4- Halil Yetim mirasçılarının ve sürekli işgöremez duruma giren Ömer Yetim'in işveren Ege Metal A.Ş. ile M.Nevzat Büyükkoca aleyhine açtıkları Aliağa Asliye İş Mahkemesinin 1992/130 Esas kayıtlı tazminat dosyasında; Halil Yetim mirasçısı Mustafa'nın 15.03.1990 tarihinde 18 yaşını doldurduğundan bahisle gelirinin kesildiği ve kendisine 746.560 lira fiili ödeme yapıldığı anlaşılmaktadır. Ayrıca, hak sahibi Sultan'ın 15.10.1991 tarihinde evlenmesi nedeniyle gelirinin kesildiği, evlenme yardımı dahil kendisine 1.485.480 lira ödeme yapıldığı görülmektedir. Kurum bu rücu davasında Sultan için evlenme yardımı talebinde bulunmamıştır. Bu miktar dışlanarak evlendiği tarihe kadar ne kadar bir fiili ödeme yapıldığı Kurumdan sorulmamıştır. Her iki hak sahibi bakımından fiili ödemelerle tavan zarar karşılaştırılmadan hak sahibi Mustafa yönünden 18 yaşa kadar, Sultan yönünden 22 yaşa kadar destek hesabı yapan hesap bilirkişi raporunun mahkemece nazara alınması isabetsiz olup, bozma nedenidir.
5- Yukarıda bahsedilen Aliağa Asliye İş Mahkemesinin 1992/130 Esas kayıtlı tazminat dosyasında Halil Yetim'in hak sahiplerinden eş Zeynep ve kızı Havva'ya ve yine trafik kazasında sürekli iş göremez duruma giren Ömer Yetim'e maddi tazminat verildiği kararın temyizi üzerine Yargıtay'ca bozulduğu ve sonrasında tazminat davasından feragat edildiği anlaşıldığından; bu hak sahipleri leyhine verilen maddi tazminat miktarının hak sahiplerine ödenip ödenmediği konusunda araştırma yapılarak, şayet ödenmişse bu rücu davasında alınan tavan tazminat tutarından düşülmemesi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
6- Rücu davası 2 araç şoförü ile bu araçları sigorta eden 2 sigorta şirketi aleyhine açılmıştır. Şoförler aleyhine açılan dava reddedilmiştir.2 sigorta şirketi bakımından 133.428.211.21 liranın poliçe limiti ile sınırlı olarak tahsiline şeklinde çelişkili hüküm kurulmuştur. Ray sigortanın sorumlu olduğu poliçe limiti miktarı bedeni zararlar için şahıs başına 2.500.000 lira, kaza başına 12.500.000 liradır. Ak Sigorta için, şahıs başına 250.000 lira, kaza başına 750.000 liradır. Mahkemenin bir taraftan 133.428.211.21 lira kabul etmesi öbür taraftan poliçe limiti ile sınırlı olarak kabule karar vermesi Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanununun 389. maddesine aykırı olup, karar bozulmalıdır.
7- Rücu davası, Sosyal Sigortalar Kurumu tarafından teselsül hükümlerine göre açılmıştır. Davalılardan M.Nevzat Büyükkoca'nın mirasçıları reddi miras kararı almışlardır. Bu durumda M.Nevzat Büyükkoca'nın kusuruna isabet eden miktarın dayanışmalı sorumluluk çerçevesinde diğer davalı şoför Hasan Mert mirasçılarından istenemeyeceği tabidir. Ayrıca, Hasan Mert'in kazaya yol açan minibüsün olay anında maliki bulunduğu gözetilerek bu davada 506 sayılı Kanunun 26. maddesinin son fıkrasının uygulanma olanağı yoktur.
Mahkemenin iş bu maddi ve hukuki olguları gözönüne almadan yazılı şekilde karar vermesi usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
O halde, Sosyal Sigortalar Kurumu vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ : Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 29.01.2004 gününde oybirliğiyle karar verildi.
(Kaynak: Kazancı İçtihat Bankası)