Ön yargý üzerine

Bir insanla karþýlaþtýðýmýzda her zaman için bir önyargý hep vardýr içimizde...
"Kaþýný kaldýrdý, Ukala, Ne tuhaf tanýmadýðý birine senli benli konuþuyor, Mesafesiz, neden gülüyor ki açýkta bir þeymi var ?" vs... gibi içimizde kendimize sorduðumuz bir ton soru oluþur.
Acaba ne derece doðru kendimize yönelttiðimiz bu sorular?
Bazen kendimize sorduðumuz bu sualler acýmasýzca olmuyor mu?
Böyle düþündüðüme, yazdýðýma bakmayýn;
bende bir insaným ve ben de biliyorum ki farkýna varmadan acýmasýz olabiliyorum insanlar hakkýnda.
Ýþte þu anda yazmamýn nedeni bu!
Bugün kendimi tanýmadýðým insanlara karþý objektif olmadan yönelttiðim sorular içinde yakaladým.
Ha "yanýldým mý?" dersem, bunu bilemiyorum þu an için.
Fakat ilerleyen zaman içerisinde, belkide sorularýmda ne derece haklý veya haksýz olduðumu göreceðim.
Utanacaðým belki de...
Ama þu da var; bana göre önyargýyý tetikleyen etkili nedenlerden biri de "His".
Ýnanmýyorum ki hiç bir insan hissiz olsun.
Önyargýlarýmýza neden olan hislerimiz deðil midir?
Bizi yanýltan veya haklý çýkartan hislerimiz...
Nasýl bir duygu bu?!
Düþünüyorum o halde varým, sizce "Hissediyorum o halde önyargýlýyým" da diyebilirmiyiz?
Hatta hissediyorum çünkü duygularým var,
Duyguluyum çünkü yüreðim var,
yüreðim var çünkü ben insaným!..
Ne tuhaf deðil mi?
Dikkat ettimde, bendeki bu sorular bitmiyor, sürekli bir neden arayýþý içerisindeyim.
Acaba herþeyde bir neden aramak gerekiyor mu yoksa ben miyim herþeyin bu kadar derinine inmeye çalýþan!
Kendimi bir þeyleri sorgulamaktan alýkoyamýyorum.
Hayatý, insanlarý, nesneleri, doðayý, havayý, suyu, çiçeklere suyun dýþýnda verilen sevginin nasýl etkili olduðunu, karýncalardaki çalýþma azmi ve sorumluluðu, bunun yanýnda aðustos böceðinin yan gelip yatmasýnýn sebebinin ne olduðunu ve daha bunun gibi bir çok sorulardan kendimi alýkoyamýyorum.
Bazen düþünüyorum da her insanda bir önyargý, his, sual, düþünce var ama acaba sadece bunlarý düþünen bir ben miyim?
Ya da bu sorularý soran ve bütün bu döngünün içindeki kaynaðý benim gibi sorgulayýp bulan var mýdýr?
Sanmýyorum!
Belki de hayatýn anlamýdýr bu sorularýn yanýtlanamayýþý...
Belki de bizi hayata baðlayan henüz bilemediðimiz nedenlerdir.
Kimbilir?!..

Ne olursa olsun, seviyorum acýyý da, sevgiyi de, insaný da, doðayý da, acýmasýzca eleþtirdiðim kendimi bile...
Çünkü düþünüyorum ve varým.

NE MUTLU BANA... :p :)

Ez ü Tu...... Diyor sanýrsam ?????
Ön yargýlarýn çoðu yanlýþ çýkar genelde ama insanlar bir þekilde bunu zorla kendilerine kabul ettirirler...
Bir yere kýyafetinizle girer kýyafetinize göre aðýrlanýr fikirlerinize göre uðurlanýrsýnýz. Bu her ne kadar Türkiye için böyle olmasada gerçek anlamda fikir ve davranýþlarýn önemini bize gösterir...

Karþýsýndaki tanýmadýðý biriyle senli benli konuþan kiþiye ukala denilen bir yer bilmiyorum olsa olsa etik olarak ilk tanýþma için hoþ olmayan bir durumun varlýðý kabul edilebilir. Ama arada yaþ farký ve veya bariz bilgi farký varsa burada da anormal olmamasý gerekir diye düþünüyorum...

60 yaþýnda ki birisi bir gence evladým baksana demesi densizlik laubalilik ve veya saygýsýzlýk kabul edilemez. Bir Öðretim üyesinin öðrencisiyle konuþurken ki sen i de ayný kalýp içerisindedir. Ama denk bir ortamda örneðin bir kokteyl de ilk defa karþýlaþýlan birisiyle senli benli konuþmanýn hoþ olmadýðý karþýdakini irite ettiði kesin...

His insanýn içine bir þey doðmasý bir þeyi önceden aþaðý yukarý kestirmesidir. Eðer elde hiç bir veri veya geçerli bir olgu yoksa bu his eðer çok güçlü bir altýncý his deðilse insaný yanýlgýya götürmesi kaçýnýlmazdýr. ' Tanýmadýklarýnla Konuþma' sözünde olduðu gibi kesin yargý olduðu sürece bir yere varýlamayacaðý açýktýr. Tanýdýktan sonra konuþ anlamýna gelen bu söze karþý konuþmadan nasýl tanýrým diyen hiç olmamýþtýr. Bu na karþýlýk insanlar karþýndakinin giyimi kuþamý fizik yapýsý ve vücüt dilinden kendince bir þeyler çýkartarak deðerlendirme yaparlar. Vucut dilinin de ne menem bir þey olduðunu bilmeyen ben gibi kiþiler ise boþ boþ bakarlar...

Ancak ben bir insan hakkýnda fikrimi verirken mutlaka ama mutlaka onu dinlemek fikirlerini öðrenmek isterim... Yoksa onun dýþanda herkes benim için ayný sýfýr noktasýndadýr. Giyim ve kuþam benim gözümde + ve ya - bir bile deðer deðiþtirmez çok az etki eder noktalý sayýlarda. Ama maalesef þunuda biliyorum ki yaþadýðýmýz dünyada giyime verilen önem fikire verilen önemin çok önündedir... Hayat kadýný satýcýlýðý yapan iyi giyimli birisi BEYEFENDÝ olarak algýlanýp onun yanýnda olunmak isterken ... Biraz düzensiz giyinen bir bilim adamý deðer görmez... Nasýl ki geçen kýz boðazdaki çok ünlü bir lokanta çok deðerli 12 bilim adamýmýzý bodyguardlar sayesinde ''düzeyi düþük' görülerek içeri almayýp uyduruk ne kadar topçu popçu manken mankencik varsa saygýyla almalarý gibi.... Ben þahsým adýna o 12 bilim adamýnýn yanýnda açýkta dürüm yemeyi tercih ederim...

Ýnsanlarla ilgili ilk his hep dogru çýkar,Bunun defalarca örnegini yaþamýþ ve kafama pat pat vurmuþ birisiyimdir malesef,hani o acabalar ya öyle degilse,ya kötü degilse,ya samimi ise,ya iyi niyetli ise ...öngörünüze dayanarak acýmasýzca hareket etmek yerine bazen herþeyi zamana yaydýðýmýz zamanlarda o kötü durumlar bir bir karþýnýza çýkýnca ta en baþa dönmez miyiz,aslýnda ilk gördüðümde böyle düþünmüþtüm.Sonunda týpatýp çýktý,ya geçen zaman,ya yitirilen zaman ,iþte deneyim üzerine deneyim koyarýz artýk,deneyimlerimiz birikmiþtir.Ama insanca yönümüz hep aðýr basar,ben kendi adýma konusuyorum,önyargi ile hareket ettiðimde hep suçluluk hissederim ve adil olmaya çalýþýrým,
sonunda haksýz çýksamda ,zýrýl zýrýl aðlasamda bu benim için gerçek ve doðru olanlarý asla deðiþtirmez.

Hislere dayanarak her insanda ister istemez önyargýlarýn olduðunu, asýl önyargýlara göre hareket etmenin yanlýþ olabileceðine inanýyorum. Bu nedenle hataya düþmemek için en azýndan hemen kesin karara varmamak ve kendimize zaman tanýmak en doðrusu ama bazen bunu da unutabiliyoruz. Sonra da keþkelerle boðuþmak zorunda kalabiliyor, iþte o vakit de ister istemez üzülebiliyor insan ne yazýk ki..

Yine de diyorum ki hisler, ön yargýlar kadar yanýltýcý deðildir.

Kýlýkkýyafete göre önyargýlý davranmak hatalarýn en büyüðüdür bence de.. Nasrettin hocanýn "ye kürküm ye" fýkrasýnda olduðu gibi...

Sayýn SELÝN nin belirttiði üzre, böyle durumlarda önemli olan adil davranabilmektir.

Bir çok soruma cevap bulabildiðim gibi , düþüncelerimde de yalnýz deðilmiþim demek ki... :)

Teþekkürler..

Ön yargý vücutta kiþiyi korumak için geliþmiþ bir sistemdir, bilinçli yada bilinçsiz elde ettiðimiz veriler saklanýr iliþkilendirilir ve davranýþlarýmýzýn dozunu belirler. Maalesef edindiðim intiba konusunda bir kez yanýldýðýma sahip olmadým. Burada sanýrým ön yargýnýn yönlendiriliþi ve dozlamasý önemli. Bir kumsal partisinde sonsuz ön yargýlý yaklaþým yapma hakkýnýz varken, iþ baþvurusunu deðerlendirirken sonuna kadar bekle gör þeklinde çok çok kýsýtlý ön yargýlý davranmak zorundasýnýzdýr.
Her edindiðimiz uyaran farklý güçtede olsa bir iz býrakýr ve ön yargýsýz yaklaþým dünyanýn en zor iþlerinden biridir. Ýnsaný geri çevirmemek sanýrým daha önemlidir. Dünyanýn, en yüksek insaný hz. muhammed bile sadece bir kez bu nedenden dolayý Allah tarafýndan uyarýlmýþtýr ki aslýnda o sýrada büyük bir topluluða islamiyeti anlattýðý sýrada geliþmiþtir olay. Neyse konuyu daðýtmýyým insaný geri çevirmemek, insana yüz çevirmemektir bence en önemlisi.
Saygýlar...

Önyargýlarý kýrmak atom çekirdeðini parçalamaktan daha zordur. A. EÝNSTEÝN.

ÖNYARGILARIMIZ

Büyük gazetelerimizin birinde yönetici semineri veren uzman Türklerin dünyada en kötümser milletlerden biri olduðunu iddia etmiþ. Peþinden küçük bir test yapmýþ.

Bitiþik sözcüklerden oluþan aþaðýdaki cümleyi birkaç saniyeliðine gösterip yöneticilerden okumalarýný istemiþ:

"THEGODISNOWHERE"

Katýlýmcýlarýn hepsi bu cümleyi:

"THE GOD IS NO WHERE"

diye okumuþ.
Yani "Tanrý hiçbir yerde deðildir" þeklinde.
Uzman acý acý gülümsemiþ...
"Tam beklediðim gibi" diye mýrýldanmýþ.
Batý ülkelerindeki seminerlerde katýlýmcýlar bu cümleyi þöyle okurlarmýþ:

"THE GOD IS NOW HERE"

Yani: "Tanrý þimdi burada"...

(alýntýdýr)

Sayýn Deniz02 son yazýnýzda ki konu bence algýlama ile ilgilidir ki bende yazýyý THE GOD ÝS NOW HERE diyerekten okudum. Ne yani simdi ben full top iyimser bi insanmýyým. Aksine sorunsal potansiyeli taþýyan her konuyu irdeleyen ve kendinde soruna dönüþtüren bir insaným. Tavsiye de etmiyorum hassasiyetleþtirip sizi insanlara karþý zayýf düþürüyor. Hayatýn sýrrý falanda yok o zaten sizsiniz, öle çözmeye falan da çalýþmaya kalktýkça saf yerine konabilecek durumlara mahal veren ve insanlardan nefret edemeyen bir ruhani organizmaya dönüþürsünüz ki buda pek tercih edilebilecek seçenek deðildir. TEÞEKKÜRLER...

2007 ajandamý karýþtýrýrken bir söz okudum ve Sayýn temenos'un iletisini okuyunca eklemek uygun düþer diye düþündüm.

Üstad þöyle demiþ;logic and over-analysis can immobilize and sterilize an idea. it's like love -- the more you analyze it, the faster it disappears


Mantýk ve aþýrý analiz, bir fikri statik ve steril hale getirir. Týpký aþk gibi: Ne kadar çok analiz ederseniz o kadar çabuk yok olur. Bill Bernbach

O testten Türklerin Kötümser olduðu kanýsýna kapýlmak bence yanlýþ ama biz genelde kötü olacaðýný düþünen bir toplumuz. Herþeyin olabileceðinin en kötüsüne bakarýz. Zaten o yüzden Cehennemde Türklerin kazanýnýn baþýnda zebaniye ihtiyaç duyulmaz o ayrý....Kötü bakmakta haklýmýyýz bilemem amma neden öyle olduðumuzu biliyorum onun nedenini yazma yeri ise burasý olmadýðýndan yazmýyorum...
Bir kere katýlýmcýlarýn hepsinin cümleyi bir þekilde kurmuþ olmasý muhteþem iyi bir þey... Düþünsenize bu 'Türkler Ýngilizce biliyor' anlamýna gelebilir. Kaldý ki her Türk üm kesin bildiði Ýngilizce sözcük NO dur. Büyük olasýlýkla onu ayýrmýþlardýr hemen... Cümlede ilk :
THEGODIS NO WHERE.... olmuþtur.... Sonra gene bir çok Türk nedense Ýngilizceden ne anlama geldiðini bilmese bile THE ve IS i bilir... Dikkat edin Ýngilizce bildiðini savunanlar genelde... ' Ýngilizce bilirim am is ara bunlar önemli'' der.... Bu üç temeli birleþtirince cümle otomatikman :
THE GOD IS NO WHERE olmuþtur.... Burada önemli olan bu teste girenlere yazdýklarýnýn anlamýný bilip bilmediklerinin sorulup sorulmadýðýdýr... Bu konuda bilgi yok... Yani bilinçli mi yazýlmýþ yoksa bildikleri temel üç kelimeyi ayýrmakla mý yetinmiþler .... Malum Türklerin inançlarý oldukça güçlüdür. Karamsarlýk dahi olsa inancý dýþlayacak bir cümle kurmazlar ....
Ýkinci olarak teste katýlýmcýlarýn inanç durumlarýda burada önemlidir. Testen önce kiþilere ateist olup olmadýklarý sorulmuþ mu? Çok iyi ingilizce bilen oldukça iyimser birisi atesitse bu yazýyý zaten :
THE GOD IS NO WHERE olarak ayýrýr ki kendince doðrusuda budur . Kötümserlik nerede ? .....

Bence bu test Kötümser tespitinden çok algýlama ve veya bakýþ açýsýný yansýtmaya yarar... Allah a inanýp inanmamak veya Allah her yerde veya hiçbiryerde demek kötümserlik deðildir ki ? Dikkat buyurun ya ateist yada inançsýz diyoruz ama asla bu kiþilere kötümser demiyoruz...

Þimdi siz bunu okudunuz amma saçmalamýþ ha olur mu öyle dediniz bir önyargý oluþtu üzerinizde hakkýmda kötü olarak demek ki siz kötümsersiniz.....

Þimdi siz bunu okudunuz durduk yere amma irdeleme yapmýþ dediniz. Ýþi gücü yok demekki bunlarla uðraþýyor diyip gülümsediniz. Hakkýmda olumsuz bir önyargý oluþmadý... Demekki siz iyimsersiniz....