Çek-Bankanýn sorumlu olduðu meblaðý ödememesi

Deðerli arkadaþlar, enteresan bir konu var, sizinle paylaþmak istedim.

Süresinde ibraz edilen ve karþýlýðý olmayan bir çekle ilgili olarak, alacaklý, muhatap banka hakkýnda 3167 sayýlý Kanunun 10. maddesine istinaden genel haciz yolu ile icra takibi yapýyor. Takipte, bankanýn sorumlu olduðu 370 YTL.nin icra masraflarý ve vekalet ücreti ile birlikte tahsili isteniyor.

Ödeme emrinin tebliði üzerine muhatap banka süresinde icra dairesine baþvurarak 370 YTL.yi dosyaya yatýrýyor. Ancak, ayný zamanda ödeme emrine de itiraz ediyor. Diyor ki itirazýnda, "hamil çeki ibrazýnda bankanýn sorumlu olduðu miktarý talep etmemiþtir, etse idi, o zaman öderdim. Bu nedenle banka hakkýnda takip yapmasý haklý deðildir. Dolayýsýyla 370 YTL. borcu ödüyorum ama takipte istenen icra masraflarýna ve vekalet ücretine itiraz ediyorum."

Bankanýn itirazýnda haklý olup olmadýðý konusuna hiç girmiyorum. Konu baþka... Muhatap bankanýn itirazý bir borca itiraz mýdýr ve icra masraflarý ve vekalet ücreti yönünden takibi durdurur mu? Yoksa, alacaklý icra masraflarýnýn ve vekalet ücretinin ödenmesi için takibe devam edilmesini isteyebilir mi?

Selamlar.

Konu ile ilgili genel bilgi olarak aþaðýdaki kararlarý ekliyorum:

TTK' nun 730/12. maddesinin göndermesi ile çekler hakkýnda da uygulanmasý gereken ayný kanunun 636. maddesi gereðince çek nedeniyle asýl borçlu keþideci yanýnda, cirantalar ve bunlara aval verenler hamile karþý müteselsil borçlu sýfatýyla sorumludurlar. Borçlu hakkýnda kambiyo senetlerine özgü yol ile baþlatýlan takipte yukarýda yazýlanlar dýþýnda muhatap banka hakkýnda takip yapýlamaz.
12. YHD E. 2006/12303, K. 2006/15213, T. 11.7.2006

TTK.nun 701/4. maddesi gereðince muhataba yapýlan ciro makbuz hükmünde olduðu gibi, muhatap bankanýn TTK.nun 636/1. maddede sayýlan çek borçlusu sýfatý da bulunmadýðý için hamil çek nedeniyle keþideci yanýnda cirantalara ve bunlara aval verenler hamile karþý sorumludurlar. Muhatap bankaya çek bedelinin ödenmesi için borçlu sýfatýyla müracaat edemez. E. 2005/23322, K. 2005/25630, T. 21.12.2005

Davacý vekili, 3167 Sayýlý Yasanýn 10. maddesi uyarýnca karþýlýksýz çýkan çeklerden dolayý, bankalarýn çek baþýna 300.000.000.- TL sorumlu olduklarýný, davalý finans kurumuna ibraz edilen çekin karþýlýksýz çýkmasý üzerine davalý aleyhine sorumlu olduklarý bu miktarýn tahsili için takibe geçtiklerini, davalýnýn haksýz itirazý sonucu takibin durduðunu belirterek Ýtirazýn iptaline ve % 40 tazminata karar verilmesini talep ve dava etmiþtir.
Davalý vekili, öncelikle davaya asliye ticaret mahkemesinde bakýlmasý gerektiðini, ayrýca davacýnýn çekin ibrazý anýnda kendisine önerilen kýsmi ödemeyi kabul etmeyerek çek aslýný istediði, çek arkasýnda "kýsmi ödeme kabul edilmemiþtir" kaþesi bulunduðunu, bunun müvekkilini ibra anlamýna geldiðini bildirerek davanýn reddi ile kötü niyet tazminatýna hükmedilmesini istemiþtir.
Mahkemece, toplanan delillere göre, 3167 Sayýlý Yasanýn 10. maddesi uyarýnca süresinde ibraz edilip de karþýlýksýz çýkan her çek yapraðýndan dolayý muhatap bankalarýn 300.000.000.-TL ile sorumlu olduðu, bu miktarýn ibraz sýrasýnda istenmemiþ olmasýnýn daha sonra istenemeyeceði anlamýna gelmediði, kýsmi ödemenin kabul edilmediðine dair davacý tarafça imzalanmýþ bir belge de olmadýðý gerekçeleriyle davanýn kýsmen kabulüyle 300.000.000.- TL alacak için itirazýn iptaline, inkar tazminatýna hükmedilmesine yer olmadýðýna karar verilmiþ; hüküm, davalý vekilince temyiz edilmiþtir.
SONUÇ : Dosyadaki yazýlara, kararýn dayandýðý delillerle gerektirici sebeplere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasýna göre, davalý vekilinin yerinde görülmeyen bütün temyiz itirazlarýnýn reddiyle usul ve kanuna uygun bulunan hükmün ONANMASINA, aþaðýda yazýlý onama harcýnýn temyiz edenden alýnmasýna, 03.03.2005 gününde oybirliðiyle karar verildi. 19.YHD E. 2004/9172 K. 2005/2222 T. 3.3.2005

Ýpotekle temin edilen alacak, vade tarihi olan 4.5.1971 gününde muaccel olduðu halde ödenmemiþ, alacaklý 11.6.1971 gününde takibe tevessül etmek zorunda kalmýþtýr. Borçlu, iþbu takipten haberdar olarak 10.7.1971 gününde icra dairesine gelip rehinle müemmen borcunu yatýracaðýný, ancak icra masrafý ve vekalet ücreti ile ilzam edilmemesi lazým geldiðini bildirmiþ ve gerekli parayý yatýrýp icra emrini icra dairesinde tebellüð etmiþ, takip giderlerine usulen itiraz etmek istediðinden bunun alacaklýya tevdi olunmamasýný istemiþtir.
Borçlar Yasasý`nýn 91. maddesi uyarýnca tevdi mahalline yatýrarak veya Ý.Ý.K.`nun 153. maddesine göre iþlem yaparak borçtan kurtulma imkanýna sahip olan borçlunun ( alacaklýyý bulamadýðý için ödeyemediðine ) ve binnetice kusursuz olduðuna iliþkin iddiasý kanuni mesnetten yoksundur. Takibe sebebiyet verdiðine göre H.Y.U.K.`nun 95. ve Asgari Ücret Tarifesinin 13. maddeleri hükümlerince masraf ve bu arada vekalet ücreti ile ilzam edilmesinde bir usulsüzlük yoktur.
SONUÇ :Varit olmayan temyiz itirazlarýnýn reddiyle merci kararýnýn Ý.Ý.K.`nun 366 ve H.Y.U.K.`nun 428. maddeleri uyarýnca ONANMASINA 30.12.1971 gününde oybirliðiyle karar verildi. 12.YHD. E. 1971/13045
K. 1971/13538 T. 30.12.1971