Ücretin ödenme zamaný

Ýþ Kanununda"üret en geç ayda bir ödenir." deniyor.
Ayrýca "üretin ödeme gününde ödenmemesi ve bunun üzerinden 20 gün geçmesi halinde iþçi iþ görme borcunu ifadan kaçýnabilir"denmiþ.

Ücret ayda bir ödenecektir ancak hakediþten itibaren ne kadra sürede ödenir, kaç gün sonra? deme günü ile kastedilen iþverenin belirlediði ve her zaman uyguladýðý belli bir gün müdür? Yoksa alacaðýn muacceliyeti mi?

Ücretin ödeme gününü 20 gün geçtiði halde ödenmemesi iþi ifadan kaçýnma hakký veriyor ancak akdi haklý nedenle fesih imkaný da veriyor mu?

Örneðin yol parasýnda indirim gibi yan haklarda azaltmaya gidilmesi akdi fesih imkaný verir mi?

Bu sorulara cevap bulabileceðim bir kaynaða ulaþamadým.
Görüþlerinizi bekliyorum.

sayýn izgem,

yeni iþ kanunu 32. m. "ÜCRET EN GEÇ AYDA BÝR ÖDENÝR" derken, 34. m ile "ÜCRETÝ ÖDEME GÜNÜNDEN ÝTÝBAREN 20 GÜN ÝÇÝNDE MÜCBÝR BÝR NEDEN DIÞINDA ÖDENMEYEN ÝÞÇÝ ÝÞ GÖRME BORCUNU YERÝNE GETÝRMEKTEN KAÇINABÝLÝR." hükmü getirilmiþtir.

bu ikisi birlikte deðerlendirildiðinde,
- örneðin mayýs ayýnda 31 gün çalýþan iþçinin ücretinin ödeme günü, iþçinin iþ görme borcunun o ay itibariyle sona erdiði 31 mayýsý izleyen 1 hazirandýr.
yani 1 haziran itibariyle ücret alacaðý muacceldir.

- mayýs ayýnda hakedilen ücret ise en geç 20 haziranda ödenmelidir.

ücretin ödeme zamaný T.Ý.S. ile veya hizmet akitleriyle düzenlenebilir. böyle bir düzenleme yoksa kanun hükmü uygulanarak hak edilen ayýn ücreti en geç izleyen ayýn 20. gününde ödenmelidir.

20. günde ücretin ödenmemesi iþçiye iki hak saðlar

1) Ýþ K.24-II/e maddesi gereðince iþ aktini iþçi HAKLI NEDENLE FESHEDER
2) ÝÞ GÖRME BORCUNU YERÝNE GETÝRMEZ. Zira iþveren temerrüde düþmüþtür.


ancak iþ görmekten kaçýnma hakkýný iþçi kötüniyetli olarak kullanmamalýdýr. örneðin temel ücreti ödendiði halde yol yardýmýnýn ödenmemesi, iþçiye bu hakký vermez

ikinci sorunuz ücretin eklentisi ile ilgilidir. Bildiðiniz üzere GENEL ÜCRET ve GENÝÞ ANLAMDA ÜCRET farklý kavramlardýr.

genel ücret iþçinin çalýþmasý karþýlýðý aldýðý temel-kök ücrettir. Geniþ anlamda ücret ise temel ücretin yanýnda iþverenin iþçiye saðladýðý ör. ikramiye, yemek-yol yardýmý gibi eklentilerdir. bu eklentiler de
- iþ akitlerinde veya
-T.Ý.S.nde kararlaþtýrýlabileceði gibi
- iþveren tarafýndan iþçinin ücret bordrosunda yer alan ve uzunca bir süredir uygulanmakla artýk iþyeri uygulamasý ve iþçinin kazanýlmýþ hakký haline gelen EKLENTÝ ÖDEMELERÝDÝR

iþverenin bu uygulamasýndan dönmesi halinde, yani ör. haziran ayý ücret bordrosunda yol yardýmýnýn hiç yer almamýþ olmasý halinde iþçi þayet ücret bordrosunu ihtirazi kayýt koymadan imzalar ve bu uygulama bir kaç ay devam ederse, artýk iþçi de bu uygulamayý kabullenmiþ olacaktýr, buna dayanarak iþ görme edimi yerine getirmekten kaçýnamayacaðý gibi iþ akdini de haklý nedenle feshedemez. Yol yardýmýnýn iþ akdini esaslý bir deðiþikliðe uðratýp uðratmadýðýna da ayrýca bakýlmak gerekir. Þayet verilmeyen yol yardýmý iþçi açýsýndan iþ akdinin devamýný çekilmez hale getiriyorsa, haklý nedenle fesih imkaný doðabilir.

Tabii, Türkiyede yaþadýðýmýzý ve hiç umulmadýk kararlar ve yorumlarla karþýlaþtýðýmýzý unutmadan davalarýmýzý biçimlendirmek gerekiyor.

CORPUS HUKUK PROGRAMI epeyce zengin bir kaynak. þu anda büromda olmadýðýmdan araþtýramadým ama bir örnek olarak iþçinin avans isteðini karþýlamayan iþverenin bu tutumu üzerine iþ akdini haklý nedenle fesheden iþçinin bu iþlemini Yargýtay 1970 yýlýnda doðru bulmuþ (çembercinin kitabý)
ya da sigortalý iþçinin çalýþmasýnýn SSK' ya bildirilmemesi ve bazý iþçilik haklarýnýn ödenmemesi iþçiye bildirimsiz fesih hakký veriri demiþ Yargýtay.

Dediðim gibi hukukta hiç bir zaman 2x2=4 etmez.
Biz hukukçularýn iþi 2x2= siz kaç olmasýný istiyorsunuzu saðlamaktýr. istenilen netice mahkemenin 2x2'siyle örtüþüyorsa mesele yok demektir. Özellikle mahkeme kararlarýnda þu HERNEKADAR' la baþlayan cümleleri görmek bazen beni deli ediyor.

BÝZ ELÝMÝZDEN GELENÝ YAPALIM, YETER.


ceteris paribus