Hukuki NET sitesinde payla��mda bulunmak, soru sormak ve cevap yazmak i�in �ye olun. �yelik �cretsizdir.

�alk�y 31 A�ustos 1922

31-08-2006 12:45:39 commodore1tr #

�alk�y 31 A�ustos 1922

�alk�y ate�ler i�indeydi. Yanm�� y�k�lm�� buram buram yan�k kokusu etraf� sarm��t�, ancak herkeste tatl� bir g�l�mseme vard� sanki kutlama niyetine kendileri tarlalar�n� evlerini barklar�n� yakm��lard�...
Afyon Karayolunun �zerinde il merkezine yakla��k 48km uzakl�ktaki Alt�nta� il�esinin bu �irin k�y�nde o toz duman aras�nda y�k�k bir evin avlusu i�erisinde �� ki�i durmaktad�r. Saat yakla��k 12 sular�d�r. Denizin ve g�ky�z�n�n mavili�i ni alan g�zler �elikle�mi� bir ifade ile durum de�erlendirmesi yapmaktad�r. O o anda makus talihin yenildi�inin bilincindedir. Asla a��lamaz asla y�k�lamaz denen t�m istihkamlar t�m engeller saatler i�inde s�k�l�p at�lm�� realist bir deyi�le �eli�e kar�� etin kazand�� bir an ya�anmaktad�r.
Uygarl�� getirmekle �v�nen emperyalist di�li uygarl��n yak�p y�kmak oldu�unu anlatmak istercesine yak�p y�karak ka�maktad�r. O harabe i�inde iki silah arkada��yla durum de�erlendirmesi yaparken bu�ulu mavi g�zleri �i�ekler a�m�� zmir da�lar�na bakmaktad�r. Beyaz bayrakla teslim olan Yunan kafilelerine de ��yle bir bakar ve karar�n� a��klar Fevzi �akmak pa�aile �smet Pa�a da bukararla iyice heyecanlan�rlar o karar tarihe y�n verecektir.:

Ordular ilk hedefiniz Akdenizdir �leri...

Bu �elikle�mi� ifade bir g�n sonra ise :

T�rkiye B�y�k Millet Meclisi Ordular�!

Afyonkarahisar-Dumlup�nar b�y�k meydan muharebesinde zalim ve ma�rur bir ordunun as�l muharebe birliklerini inan�lmayacak kadar az bir zamanda imha ettiniz. B�y�k ve necip milletimizin fedak�rl�klar�na lay�k oldu�unuzu ispat ediyorsunuz. Sahibimiz olan b�y�k T�rk Milleti, istikbalinden emin olmaya hakl�d�r. Muharebe meydanlar�ndaki maharet ve fedak�rl�klar�n�z�, yak�ndan m��ahade ve takip ediyorum. Milletimizin hakk�n�zdaki takdirlerine vas�ta olmak g�revimi durmadan ve s�rekli bir �ekilde yerine getirece�im.Ba�kumandanl��a tekliflerde bulunulmas�n� cephe kumandanl��na emrettim.
B�t�n arkada�lar�m�n Anadolu'da daha ba�ka meydan muharebeleri verilece�ini g�z �n�ne alarak ilerlemesini ve herkesin fikri g��lerini, kahramanl�k ve vatanseverli�ini, birbirleriyle yar��rcas�na g�stermeye devam eylemesini talep ederim.

Ordular! �lk hedefiniz Akdeniz'dir. �leri!

T�rkiye B�y�k Millet Meclisi
Ba�kan� Ba�kumandan Mustafa Kemal
1 Eyl�l 1338 (1922)

Diye orduya duyurulur. Art�k y�r�y�� zaman�d�r. �zmir in da�lar�nda �i�ekler a�m��.. Alt�n g�ne� orada s�rmalar sa�maya ba�lam��t�r...
ATAM SEN T�RK OLMAKLA MUTLUYDUN �NANK� T�RKL�K SEN�NLE DAHA MUTLU...
T.A
Bu sefer sondan ba�a ba�lamak istedim ve devam edecek .....

31-08-2006 12:57:45 commodore1tr #

Tersten ba�lad�k ya terslikte bir numaray�md�r . B�yle g�nlerde tersim d�z�m bende bilmem ama bildi�im bir �ey varki bu topraklar�n de�eri herhangi bir '�eyle' �l��lemez. �alk�y dedik �alk�yle ilgili bir an� an�y� anlatan Ali ELD�VEN ( K�tahya fen lisesi m�d�rl��n� yapm�� bir ki�i) sa�olsun var olsun ....
Bir sonbahar g�n� ��le �zeriydi. Sokaklar alt�n sar�s� yapraklar�n i�galine u�ram��, sanki hazin bir ayr�l��n yas�n� tutuyorlard�.��nk� Kas�m ay�n�n hemen arkas� so�uk ve beyazlar mevsimiydi. G�ne�in bayg�n ��klar� yery�z�n� �s�tmak i�in u�ra��rken �ocuklar sokaklarda balon �i�irip mantar patlatarak kurban bayram�n�n sevincini hep birlikte payla�maya �al��yorlard�. Bizde o zaman �ocuk denecek kadar k��k gen� denecek kadarda b�y�k de�ildik. Kasabam�zda a��lan Ortaokulun ikinci mezunu �lmak i�in u�ra�an Ortaokul okul talebelerindendik. Kasabam�zda bayramlar b�y�k bir co�kuyla kutlan�rd�. herkes kendi ya� grubundaki kimselerle gezer, bayram�n tad�n� ��kar�rd�.
�ocuklar kap� kap� dola�arak kasabada bayramla��lmad�k ev b�rakmazlar, ak�ama kadar birer torba �eker toplarlard�.
Bayram�n ��nc� g�n�yd�, bizde kasabam�z�n ortas�ndan ge�en �zmir asfalt�n�n �zerinde arkada�larla geziyorduk. kar��m�zdan bir gezi otob�s�n�n geldi�ini g�rd�k, dikkatimizi �eken; Otob�s�n filamas�yd�.Filamada �u yaz�l�yd� ;" 10 Kas�m ve Atat�rk Gezisi Erenk�y K�z Lisesi" araba kasabam�z�n ortas�nda bulunan atat�rk heykelinin �n�nde durdu. ��inden bir grup k�z ��rencinin indi�ini g�rd�k. Ba�lar�nda bir ka� da ya�l� bayan ��retmen vard�. Merak�m�z� yenmek i�in otob�s�n yan�na vard�k. Gezi Kolu Sorumlusu oldu�unu s�yleyen ya�lu� bir bayan ��retmen geziye ni�in ��kt�klar�n� ve gayelerini anlat�yordu. Sa�lar� beyazlam�� orta boylu t�knazca bir bayan olan ��retmenin sesi titriyordu.; "10 Kas�mlarda a��tlar d�zece�imize Atat�rk'� tan�yal�m, bu vatan� nas�l kurtard�lar onu ��renelim, nerelerde hang sava�lar� yapt�klar�n� ve Kurtulu� Sava��'m�z�n nas�l ge�ti�ini g�rmek i�in bu kutsal topraklara geldik" dedi
Yolda gelirken filamadaki bir harfin d��t��n� farketmi�ler ve onun yerine bir harf yazmak i�in mola verdiler. Gezi sorumlusu ve tarih ��retmeni oldu�unu s�yleyen ya�l� bayan, bizden bir masa rica etti. hemen yak�ndaki bakkala giderek bir masa ve sandalye getirdik. Ya�l� bayan masan�n ba��na ge�erek kartondan kesmi� oldu�u harfi boyamaya ba�lad�,. hem kartonu boyuyor, hemde �evrede bulunan tarihi yerler hakk�nda bilgi al�yordu. O tarihte sava� g�nlerini ya�am�� olan Zafertepe �alk�y'l� Ahmet a�a, O'nun sorular�n� cevapl�yordu.
Ya�l� bayan sordu; " B�y�k Taarruzun yap�ld�� yerler kasabam�z�n d��ndam�d�r ? " Kasabam�z�n Belediye s�n�rlar� i�inde bulunan ve kasabam�za 2 km. olan Zafertepe Abidesi vard�r. Atat�rk, B�y�k Taarruz ve Ba�komutanl�k Meydan Muharebesini bu tepeden idare etmi�tir."
"Zafertepe'den ba�ka yak�nlarda tarihi abide varm�d�r ? "
" Birde Kasabam�z�n ��k��nda bir �ehitlik daha vard�r, Burada bir Y�zba��m�z askerleri ile birlikte �ehit olmu�tur.�ehitli�in ad�; Harputlu Y�zba�� ehip Efendi �ehitli�idir."
Bu s�zleri duyan ya�l� bayan ��retmenin elinden boya f�r�as� d��t�. "O benim babamd�" diyerek h��k�r�klar�n� tutamad�. Masan�n �zerine kapand�. Yalvar�r bir sesle;
"Ne olur babam�n yatt�� yeri g�reyim, iki ya��mdan beri O'na hasretim, k�rk snedir ar�yorum, bug�ne kadar ba�vurmad��m�z yer kalmad�, fakat bir t�rl� yerini ve ne oldu�unu bulamam��t�m" diyordu. H��k�r�klardan ne konu�tu�u zor anla��l�yordu. G�zya�lar�, �n�ndeki boya kutusuna kar��yordu. Bu ac�kl� sahne kar��s�nda hepimizin g�zleri ya�arm��t�. ��renciler biryandan hocalar�n� teselli etmeye �al��yorlar, bir yandan da sesizce a�l�yorlard�.K�sa bir sessizlik ��kt� kasaba meydan�na. Sessizli�i bozan yine bayan ��retmen oldu. Bir m�ddet sonra kendine geldi ve;
"Ne olur hemen �ehitli�e gidelim, uzaksa arabaya buyurun", ya�l� adam;
Hay�r, �u kar��da g�r�len abide oras�d�r".
Hep beraber y�r�meye ba�lad�k ��rencilerin hepsi arabadan indiler. Onlarda kalabal��a kar��arak y�r�meye ba�lad�lar. En �nde ��retmenler ve kasabadan ya�l�lar bulunuyordu. Ya�l� bayan�n �ekip Efendi'nin k�z� olan tarih ��retmeninin kollar�na iki ��renci girmi�, �ehitli�e do�ru yol al�yorduk. �htiyar Ahmet A�a, sava� g�nlerini anlat�yordu.��renciler O'nu can kula�� ile dinliyorlard�. Baz�lar� not tutuyor, baz�lar� foto�raf �ekiyorlard�. �ekip Efendi'nin k�z�, belkide konu�ulanlar�n hi�birini anlam�yordu. Babas�n�n onlara vedala��p harbe gidi�i hayaline geliyordu. O'na;
" Birtanem, annenizi �zmeyin, yak�nda gelece�im. Gelirken size g�zel oyuncaklar getirece�im"
Diyerek yanaklar�ndan �p��n� hissediyordu. Babas�n�n sava�a de�il, �ar��ya gidiyor sand�� i�in sevin�le el sallay��n� hat�rl�yordu. O zaman annesinin babas�n� a�layarak u�urlamas�n� k��k kafas� anlayamam��t�. Babas� gittikten sonra annesinin hemen her g�n di�er odaya ge�ip Kur'an-� Kerim'i indirip okuyu�u, dua edip sessiz a�lay�� g�zlerinin �n�ne geliyordu. B�yle hayal aleminde y�r�rken kolundaki ��rencinin
"Hocam �ehitli�e geldik"
Demesiyle kendine geldi. Herkes durmu� O'na bak�yordu. H��k�rarak ;
" Babam ka� tarihinde �ehit oldu ? �ehit olu�unu biliyormusunuz ?"
Diye ihtiyara sordu. Ahmet a�a biraz d��nd�kten sonra;
"1922 senesi A�ustos'un 29. g�n� ak�am �zeriydi." dedi ve anlatmaya ba�lad�.
" A�z� k�p�kler i�inde ko�arak gelen at�n durumu merak�m�za gitmi�ti, sahibi neredeydi? Bu at Y�zba��n�n at�yd�. �kindi �zeri ge�mi�lerdi kasabadan. Acaba ne olmu�tu ? Afyon Cephesi'nde bozulan d��man ka��yordu. Bir b�l�k asker ba�lar�nda bir y�zba�� ile bask�na gitmi�lerdi. Merak�m�z iyice b�y�d�, acaba; Y�zba�� ve askerleri esir mi oldu ? �ehit mi oldu? ��renmek i�in at�n geldi�i tarafa gittik. Vard��m�zda bask�na giden bir b�l�k askerimiz �ehit olmu�tu. Bask�na giden di�er b�l��m�z, arkadan gelen bir Yunan Birli�i'nin pususuna d��m��, bir �ok yunan askerini esir al�p gelirlerken pusudaki Yunan Askerleri taraf�ndan �ehit edilmi�ler.Karanl�k oldu�u i�in arkadan gelenleri fark edememi�ler.
K�y�m�zde o zaman at,araba,�k�z, ka�n� hi� bir �ey koymad�Yunan gevuru. Canl� hayvan nam�na hi�bir�ey b�rakmad� yedi. Doymak bilmiyorlard�. Bir sene daha kalsalard�, �aydaki kurba�alar�m�z� bile bitireceklerdi. Kazan kazan kurba�a kaynat�p yediklerini �ok iyi bilirim. �ehitlerimizi getirecek bir �ey bulamam��t�k. S�rtlar�m�zda getirdik, g�rd��n�z �ehitli�e gece karanl�k oldu�u i�in �ehitlerimizi ertesi g�n g�md�k.Ruhlar� �ad olsun. Allah rahmet eylesin. bir �ok �ehit verdik ama o g�n zaferi kazanm��t�k."
Herkes ihtiyar adam� can kula�� ile dinliyordu, O konu�mas�n� bitirdi�inde y�rekleri kabarm��, T�rkl�k damarlar da �ahlanm��t�. Herkesin heyecanl� oldu�unu farkettim, hocalar�n�n i�areti ile, ��renciler s�raya ge�tiler. B�t�n �ehitlerimiz i�in sayg� duru�unda bulundular. G�r bir sesle �stiklal Mar��m�z� s�ylediler.�ekip Efendinin k�z�, tarih ��retmeni, a��r a��r a�l�yordu.Tekrar yava� yava� kasaba meydan�na gelindi, gezi bir g�n ertelendi. Kasabal�n�n �srar� �zerine Erenk�y K�z Lisesi, Zafertepe �alk�y Kasabas�n�n misafiri oldu. Misaferiler birer iki�er evlere payla�t�r�ld�.
Ertesi g�n kasaba meydan� ana baba g�n�ne d�nm��t�.Misafirler a�lanarak u�urlan�yordu. Tarih ��retmeni ya�l� bayan, "Babam�m k�y�" Zafertepe �alk�y Kasabas�na,
"Art�k bizde Zafertepe �alk�y'l� olduk" diyordu. Ondan sonra her 30 A�ustos'ta �ekip Efendi'nin k�z� kasabam�za gelir, babas�n�n ebedi istirahatgah�n� ziyaret ederdi.
Bu vatan topraklar� binlerce T�rk evlad�n�n kan� ile sulanm��t�r.Her kar��ndan �uheda f��k�ran bu topraklar alt�nda, binlerce kefensiz �ehit yatmaktad�r. Bu �ehitler ki, g�zleri kapal�, bayrama gider gibi sava�a gitmi�lerdir. tek gayeleri ejdad yadigar� bu topraklarda yabanc� bir bayrak dalgalanmas�n. Ay Y�ld�zl� nazl� Bayra��m�z son damla T�rk kan� ak�ncaya kadar dalgalans�n istemi�lerdir.��te bundan dolay�d�r ki, bir hilal u�runa nice g�ne�ler batm��t�r. Bu g�ne�lerden biri de Harputlu Y�zba�� ekip Efendi'dir. Ne mutlu vatan i�in �lenlere, ne mutlu �l�rken g�lenlere. Aziz �ehitlerimiz; Ruhunuz �ad olsun

31-08-2006 13:03:18 commodore1tr #

Taaruz ba�lam��t�r, 'Allah, Allah' nidalar� ile yer g�k inlemekte d��man halla� pamu�u gibi ba�r�m�zdan s�k�l�p at�lmaktad�r. Bu tarumar s�rerken istanbul da ne mi oluyordu? Tam bir karma�a ve belirsizlik.. Bunu en g�zel kim anlat�r Tabii ki Falih R�fk� Atay hadi okuyal�m..

Gazeteye geldi�im zaman, Anadolu'nun birdenbire kapand��n� s�ylediler, �stanbul ve T�rkiye'nin i�gal alt�ndaki k�yleri ile memleketin �b�r k�sm� aras�nda hi�bir ilgi kurmaya imkan yoktu. O sabahki heyecan�m�n �imdi bile g�nl�m� �rpertti�ini duyuyorum.
Acaba Yunanl�lar m� sald�r�ya ge�tiler?
Belki de bizimkiler...
Can�m biz sald�r�ya ge�ebilir miyiz?
Nas�l bir haber almal� idik?

B�t�n g�n�m�z adeta merak sanc�s� i�inde ge�ti, Sonunda �stanbul'da yay�nlanan ilk rivayetler ��kt�. Biz sald�r�ya ge�mi�tik ve ba��m�z� Yunan ordusunun �elik kayalar�na bo� yere �arp�p duruyorduk.

T�rk Ordusunun bir sald�r� sava��na giremeyece�i fikri bizim neslimiz i�in de�i�mez kararlardan birisiydi. Ordumuzun kahramanl��na bel ba�lard�k, fakat onun ancak dayanma mucizeleri verebilece�ini san�rd�k. Rumca gazetelerin haberleri ile merak�m�z biraz asalsa da, kayg�m�z ate� gibi yan�yordu.

Sald�r� s�km�� olsa, bir bildiri verirlerdi. Durduk mu? Geriledik mi?
Ah, hi� olmazsa bir iki kasaba alsak da �yle dursak...

Ak�am�st� beynimizin i�inde ayn� burgu, kalbimizin i�inde ayn� a�r�. B�y�kada'ya gidiyorum. Ayd�nl�k, ferah bir a�ustos ak�am�... K�p�kl�, uyan�k ve ne�eli bir deniz... G�verte t�ka basa dolu... T�rk�e konu�mayanlarda birbirinin s�z�n� kapan bir sevin� var. Sadece bu sevin� bizi y�kmaya yeterdi. "Ne olmu�tu?" diye sormaya korkuyorduk.

Sormaya cesaret edemedi�imiz sorunun kar��l�� kendili�inden yay�l� verdi: Ba�komutan Mustafa Kemal Pa�a b�t�n kararg�h� ile birlikte tutsak olmu�...

Ac�, insanlar� �ld�rmez derlerse, bu s�ze inan�n�z. Kalp denilen �eyin ne kadar dayan�kl� bir maddeden yap�lm�� oldu�unu ben, o ak�am�st� B�y�kada vapurunun g�vertesinde ��rendim.

�l�m� bir uyku gibi arayarak sabah� ettik. �lk vapurun en g�r�nmez k��esine s��narak, iki b�kl�m K�pr�'ye indik.

B�t�n T�rkleri yas ��inde bulaca��m� san�yordum. Me�er ne kadar soysuzlu�a u�ram��z. Bu g�l��ler, bu ��rp�n��lar, bu el s�k��lar neydi?

Me�er b�t�n kararg�h� ile Ba�komutan Mustafa Kemal de�il, Yunan Ba�komutan� Trikopis tutsak olmu�...

Ben, �mr�mde hi�bir edebiyat eserinde, ordulara "�lk hedefiniz Akdeniz" oldu�unu bildiren g�ndelik emri okurken duydu�um zevki duyamad�m. Bu, b�t�n heyecanlar�n �st�nde bir heyecan veren, b�t�n �iirlerin �st�nde bir �iirdi. Ne olmu�tuk, biliyor musunuz? Kurtulmu�tuk.

Ah Mustafa Kemal, sana �l�nceye kadar o g�n�n sevincini �deyebilmekten ba�ka bir �ey d��nmeyece�im.

31-08-2006 20:15:14 Av.Abbas Bilgili #

Milliyet Gazetesi k��e yazralar�ndan Taha Akyol'un 30 A�ustos vesilesi ile yazd�� k��e yaz�s�n� sunuyorum:

30 A�ustos, laiklik, demokrasi

YAKIN tarihimizin en �nemli tan�klar�ndan Falih R�fk� Atay'�n 3 Ekim 1922 tarihli Ak�am gazetesindeki yaz�s�n�n ba�l�� "Kocatepe"dir. Bir �l�m kal�m sava��nda Mustafa Kemal, Fevzi ve �smet Pa�a'lar�n �elikle�mi� iradelerini anlat�r. Uzun yaz�s�n�n bir b�l�m� ��yledir:
"Yunanl�lar mukavemet ediyorlard�. Hatta bir tepeyi iki ordu birka� defa al�p verdiler. Top g�r�lt�leri aras�nda, Kocatepe'nin bir k��esinde Fevzi Pa�a Kuran okuyordu. Zira Fevzi Pa�a'n�n ruhu iki imandan yo�rulmu�tur: En yeni fen ile d��nen Fevzi Pa�a, dinine ve milletine ayn� kuvvetle inan�yor."
Falih R�fk�, bu t�r yaz�lar�n� 1933 y�l�nda, tabii yeni harflerle, "Eski Saat" adl� kitab�nda toplad�; "Kocatepe" yaz�s� kitab�n 218-221. sayfalar�ndad�r. Fakat, yukar�ya ald��m sat�rlar makaslanm��t�r!
Falih R�fk�, Fevzi Pa�a'n�n Kuran okudu�u ger�e�ini art�k 'muz�r' bir bilgi say�yordu galiba!

Cumhuriyetin k�kleri
T�rkiye'de cumhuriyet, ba�ka �lkelerdeki gibi cunta kararlar�yla kurulmad�; kurulduktan sonra da hi� y�k�lmad�. Tarihi k�kleri oldu�u gibi kurulu�u da Meclis karar�yla ger�ekle�ti.
Cumhuriyet ilan edildi�inde, aile hukuku d��nda, hukuk ve yarg� sistemimiz b�y�k �l��de laikle�mi�, e�itimde de inisiyatif daha Abd�lhamit zaman�nda medreseden modern mektebe ge�mi�ti. Milli M�cadele'nin asker ve sivil kadrosu �ok b�y�k �l��de 'mektepli'dir; komutanlar 'pa�a'd�r zaten.
Cumhuriyet modernle�mesini yoktan var edilmi� bir mucize gibi g�sterenler onu y�celttiklerini san�rken asl�nda tarihteki k�klerini buduyorlar! Cumhuriyeti k�ks�z bir fidan gibi g�rmek s�rekli irtica korkusu ve "koruma kollama" duygusu yarat�yor! Halbuki �smet Pa�a, 1925'te ve 1930'da irtica korkusuyla partileri kapatmakla yanl�� yapt�klar�n� sonradan ifade etmi�tir.
�deoloji haline gelmi� ayn� korku y�z�nden bug�n de T�rkiye'deki toplumsal modernle�me dinamiklerini dikkate almadan, marjinal fakt�rlere bakarak h�l� 'irtica tehlikesi'nden bahsediyorlar.

Geldi�imiz a�ama
T�rkiye'nin ula�t�� toplumsal modernle�me ve kurumla�ma a�amas�nda art�k hi�bir "tek fikir" �lkeye egemen olamaz! B�yle bir T�rkiye'de askeri m�dahale de irtica da ham hayaldir!
Ancak toplumsal modernle�me etnik milliyet�ilik sorununu ��zemiyor, hatta bazen art�r�yor! T�rkiye'nin tek ciddi sorunu budur ve art�k "Takrir-i S�kun" usulleriyle ��z�lemez! ��te, 12 Eyl�l rejimi bu sorunu ��zemedi, aksine azd�rd�!
T�rkiye �niter devlet yap�s� i�inde demokrasiyi ve toplumsal entegrasyonu geli�tirerek bu sorunu zaman i�inde 'y�netilebilir' d�zeye indirmeyi ba�armal�d�r.
Bu tablo g�steriyor ki, T�rkiye'nin liberal demokrasiyi iyi i�letmekten ba�ka yolu yoktur, �a��m�z�n devleti b�yle bir devlettir. Say�n Org. Hilmi �zk�k bunu "birinci s�n�f devlet" terimiyle ifade ediyordu. T�rkiye'yi buna lay�k g�rmemek ay�pt�r!
T�rkiye "me�rutiyet" yoluyla demokrasiyle tan��t�, "meclis h�k�meti" sistemiyle B�y�k Zafer'i kazand�, "parti devleti" ile devrimleri yapt�. Yoluna "liberal demokrasi" ile devam edecektir.
Cumhuriyetin temel de�erleri de elbette buna g�re geli�ecek, liberalle�ecektir.
Bu, T�rkiye i�in ayn� zamanda jeopolitik bir zorunluluktur. Demokrasiye ayk�r� bir giri�im T�rkiye'nin ba��na ne belalar a�ar, bir d��n�n!

31-08-2006 20:43:47 commodore1tr #

Bakal�m birazda bizim yazd��m�z yaz�lara tarih ne demi�...

BA�KOMUTAN MUHAREBE (SAVA�) ALANINDA

Ordu Komutan�, Kolordulara emirlerini verip sabah raporlar�n� ald�ktan sonra, 31 A�ustos 1922 sabah� Ba�kumandan ve Genelkutmay Ba�kan� ile birlikte Adatepe b�lgesine gitti. Bu s�rada Bat� Cephesi Komutan�'da oraya geldi. Hep beraber muharebe meydan� gezildi. Zafertepe �alk�y - All��ren - Yenik�y - Adatepe aras�nda dar bir b�lgede be� Yunan t�meninin ve iki kolordu karargah�yla ba�l� birlikleri, syyar hastanler kolordular�n ve ordunun b�t�n top, motorlu ara�, araba, e�ya, donat�m ve gere�leri , dereleri ve yollar� doldurmu�tu. B�t�n muharebe meydan� Yunanl�lar�n �l�leriyle doluydu. Muharebe alan�n�n etraf�ndaki orman ve korularda kalan Yunan er ve yaral�lar� toplat�l�yordu. Kurtulabilen Yunanl�lar K�z�lta� deresine ve derein g�neyindeki da�lara da��lm��lard�. �ok kay�plara u�ram�� 1. 2. ve 7. Yunan t�menlerinden ba�ka �zmir'e kadar savunma g�revi almaya elveri�li d��man kuvveti kalmam��t�.

Muharebe meydan�nda ug�n say�lan, Yunanl�lar�n terketti�i top miktar� 141 di.

Y�llar boyu s�r�p gelen m�cadele, g�nlerden beri devam eden ve �zellikle birg�n �nce (30 A�ustos 1922) d��man�n b�y�k k�sm�n� yokeden kanl� muharebelerle art�k kesin olarak bitirilmi� bulunuyordu.

Gazi Ba�komutan Mustafa Kemal,��km�� br imparatorluk �zerine yeniden kurulan bir T�rk Devleti'nin temellerini atmak huzuru i�indeydi. Zaferden iki y�l sonra Ba�komutan Gazi Mustafa Kemal Pa�a durumu ��yle belirtmekteydi.:

"Muhaberebe meydan�n� dola��rken Ordumuzun kzand�� zaferin b�y�kl�� ve buna kar��l�k d��man ordusunun d��ar edildi�i felaketin deh�eti beni duyguland�rd�. Kar��ki s�rtlar�n gerilerindeki b�t�n vadiler, b�t�n dereler, b�rak�lm�� toplarla,otomobillerle, say�s�z donat�m ve gere�lerle, bu kal�nt�lar�n aras�nda y��nlar te�kil eden �l�lerle, toplan�p karargah�lar�m�za sevkedilen s�r� s�r� esir kafileleriyle hakikaten bir k�yamet g�n�n�- hat�rlat�yordu. Bu kadr �iddetli ate� ve sald�r� �emberinden bug�n i�in kurtulabilenler birka� bin ki�ilik k�l�� art��ndan ibaretti. Fakat onlarda daha b�y�k T�rk �emberinin i�inden ��kmaya muvaffak olamayarak ba�lar�nda ba�komutanlar�oldu�u halde beyaz bayrak �ekmeye mecbur olacaklard�." Evet bu muharebe alan� sadece hezimete u�ram�� , mahvolmu� bir ordunun mezar� olmay�p ayn� zamanda be�y�z y�l �nce ebediyyen tarihe g�m�lm�� bir imparatorlu�u (Bizans �mparatorlu�u) hortlatmak emeliyle isterik bir Bizans ve Elenizm r�yas� g�renlerin (megalo idea) de mezar� olmu�tu.

DURUMUN MUHAKEMES� VE KARAR

Muharebe meydan�n� gezen ve son durumu bir anda kavrayan Ba�komutan Mustafa Kemal, Genelkurmay Ba�kan� ve Bat� Cephesi Komutan�, 31 A�ustos 1922 g�n� ��leyin Yunanl�lar�n yak�p y�kt�� Zafertepe �alk�y'e geldiler. Burada y�k�k ve hen�z dumanlar� t�ten bir evin avlu�sunda bulunan ve masa gibi kulland�klar� k�r�k bir ka�n� arabas�n�n etraf�nda durumu g�zden ge�irdiler (Harp Tarihi Dairesi Ar�iv No: 4/4282, Dosya 111, Klas�r 1761 ve Nutuk). D��man ekipleri as�l kuvvetleriyle imha edilmi�tir. Yok edilen bu ordunun binlerce ka�aklar� ile U�ak'a do�ru �ekilen da��n�k birliklerinin erlenip toparlanmas�na ve herhangi bir hatta tutunmas�na engel olmak laz�md�r. En k�t� bir ihtimal olarak; Yunanl�lar�n, Eski�ehir Grubunu az kay�plarla �ekerek ve Yunanistan'dan da getirebilecekleri kuvvetlerle birle�ip Milne (Akhisar-Salihli-�demi�) hatt�nda veya �zmir yak�n�nda bir savunma hatt� kurmalar� ve harekat�m�z� uzatmaya �al��malara� d��n�lebilir. Bunun i�in Yunanl�lar�n Eski�ehir Grubunu'da yakalay�p ma�lup etmek ve as�l kuvvetlerimizle durmadan �iddet ve s�ratle �zmir'e y�r�mek laz�md�r. Karar; D��man� hi� aman vermeden �iddetle takip olmal�d�r. Bu ana d��nceler ve d��man�, aral�ks�z �iddet ve s�rekli takip karar� hakk�nda b�y�k komutan aynen ��yle demektedir;

"A�ustosun 31. g�n� ��leye yak�n idiki Zafertepe �alk�y'de y�k�k bir evin avlusu i�inde Fevzi ve �smet Pa�alarla bulu�tuk. K�r�k ka�n� arabalar�n�on d��emelerine ili�tik. Bundan sonraki durumu inceledik. Kazand��m�z eydan Muharebesinin b�t�n seferi sona erdirecek bir b�y�kl�k ve �nemde oldu�unda birle�tik. �imdi Bursa do�rultusunda �ekilen d��man kuvvetlerini mahvetmekle beraber ordun un b�y�k k�smiyle durmaks�z�n �zmir'e y�r�yecektik."

��te bu suretle verilen karar �zerine b�y�k takip ba�lad�. Ba�komutan, yak�n muharebe hatlar�na kadar giriyor, birliklerimizin kahramanca sald�r��lar�n�, s�ng� h�cumlar�n� memnunlukla seyrediyordu. O Ba�komutan ki; Kendisinin kandan ve kan d�kmekten nefret etmesine ra�men, T�rk Milleti'ne hayat hakk� tan�mak istemeyen, T�rk'�n vwe T�rk Ordusu'nun �an ve �erefle dolu tarihinin b�y�kl��n� bilmeyen veya bilmemezlikten gelen, gafil, s�zde b�y�k d�� siyasilere ve onlar�n h�k�metlerine T�rk Milleti'nin gasp edilmek istenen hayat hakk�n� silah zoruyla tan�t�yor, mutlu bir devir a��yor, Anadolu Yaylas�nda yeni bir Ergenekon'dan ��k�� sa�layarak h�r ve ba��ms�z T�rkliye'nin ve Cumhuriyetinin temelini atm�� oluyordu. Y�lar boyu s�r�p gelen kanl� olaylar�n son buldu�u, �ok �etin engellerin a��ld�� bu anda Ba�komutan, B�y�k Millet Meclisi ordular�n� a�a��daki bildirgesiyle taltif ediyor, milletine d�rt g�zle bekledi�i zafer m�jdelerini veriyordu:
br> Garp Cephesi Kumandanl��na

Orduya hitaben yazd��m beyanname ili�ikte takdim edilmi�tir.Bunun b�t�n Garp cephesindeki k�t'alara tamim olunmas�n� ve subaylar vas�tas�yla etrafa dahi okunmas�n�n temin buyrulmas�n� rica ederim.
Ba�komutan

Mustafa Kemal

T�rkiye B�y�k Millet Meclisi Ordular�

"Afyonkarahisar - Dumlup�nar b�y�k meydan muharebesinde zalim ve ma�rur bir ordunun temel varl��n� inan�lmayacak kadar az bir zamanda yok ettiniz. B�y�k ve Necip milletimizin fedakarl�klar�na lay�k oldu�unuzu ispat ettiniz. Sahibimiz olan B�y�k T�rk Milleti gelece�inden emin olmaya hakl�d�r. Muharebe meydanlar�ndaki maharet ve fedakarl�klar�n�z� yak�ndan g�r�p takip ediyorum. Milletimizin Milletimizin hakk�n�zdaki takdirat�na arac�l�k etmek vezifemi, arkas�n� b�rakmayacak devaml� olarak yapaca��m. Ba�kumandanl��a teklifatta bulunulmas�n� Cephe Kumandanl��na emrettim. B�t�n arkada�lar�m�n Anadolu'da daha ba�ka meydan muharebeleri verilece�ini nazar-� dikkate alarak ilerlemelerini ve herkesin ak�l kuvvetini ve yurtseverlik kaynaklar�n� kullanarak bol bol yar��maya devam eylemesini talep ederim. Ordular; �lk hedefiniz Akdeniz'dir, ileri!"
T�kiye B�y�k Millet Meclisi Reisi

Ba�kumandan Mustafa Kemal

31-08-2006 21:34:00 Av.Ali Sinkay #

Komutan�m g�rev tamamland�. Yeni g�revler i�in emirlerinizi bekliyorum :)

31-08-2006 23:20:48 commodore1tr #

ATAT�RK zaferden iki sene sonra 30 A�ustos 1924 te bu kez Cumhurba�kan� olarak �alk�y e gelmi�tir. Beraberinde e�i Latife Han�m, Ba�vekil �smet �N�N�, Genelkurmay Ba�kan� Fevzi �AKMAK, Milli Savunma Bakan� Kaz�m �ZALP, Milli E�itim Bakan� Vas�f �INAR, Bay�nd�rl�k Bakan� S�leyman SIRRI, milletvekilleri , yaveri Tevfik BIYIKLIO�LU da vard�r.Muharebeyi bizzat y�netti�i Zafertepe de, zaferin anlam ve �nemini ifade etmek ve bunu nesilden nesile aktarmak d��ncesiyle yap�m�na ba�lanan �ehit Sancaktar Mehmet�ik An�t� n�n temeli ATAT�RK taraf�ndan at�lm��t�r. Hatta ATAT�RK ve beraberindekiler , yanlar�nda getirdikleri iki �i�enin dar olan a��zlar�n� k�rarak ; kendi yazd�klar� birka� c�mlelik yaz�lardan olu�an bir hat�ra miras�n� �i�enin i�ine koydular ve a�z�ndan bez par�alar�yla ba�layarak an�t�n temelinin do�u cephesindeki ta� �rg�ler aras�na yerle�tirdiler. An�t�n temel atma t�reninde �e�itli konu�malar yap�ld�. �lk konu�may� Fevzi �AKMAK yapt�. Fevzi �AKMAK; yapt�� konu�mada ; daha �ok muharebenin nas�l oldu�unu ve geli�ti�ini ayr�nt�lar�yla anlatt�. Daha sonra ise s�ras�yla �niversite ad�na Hakk� BALTACIO�LU, bas�n mensuplar� ad�na Ahmet A�AO�LU, T�rk Ocaklar� ad�na Hamdullah Suphi TANRI�VER , ��retmenler ad�na N�zhet HA��M, baro ad�na Muhittin Onat PARS , sporcular ad�na Ali Sami YEN , K�z�lay ad�na Dr. Akil Muhtar �ZDEN ve TBMM ad�na Ba�kan Fethi OKYAR birer konu�ma yapt�lar. Son olarak bir konu�ma yapan Cumhurba�kan� Gazi Mustafa Kemal ATAT�RK, Zafertepe, Adatepeler ve �alk�y civar�nda yap�lan meydan muharebesinin anlam ve �nemini belirten ve yar�m saatten fazla s�ren bir konu�ma yapt�. Daha �nce �alk�y � ate�ler i�inde yan�k ve harap bir halde g�ren ATAT�RK , bu kez ayn� yerde sadece bu k�y�n de�il, b�t�n devletin ve milletin medeniyet nurlar�yla

�ALK�Y DEK� �EH�TL�K VE AB�DELER
Tarihin ak��na yeni bir y�n veren 30 A�ustos Zaferi , muharebelerin ge�ti�i co�rafi b�lgeye de �nemli tan�klar b�rakm��t�r. Onbinlerce insan�n bu dar alanda top, t�fek ve s�ng�lerle muharebe etti�ini d��n�rsek, izlerini g�n�m�ze kadar ta��yan tan�klar b�rakm�� olmas� da ��phesizdir. En az�ndan ; muharebeye tan�k olan Halil C�HAN �n da belirtti�i gibi , b�lgedeki ya�l� a�a�lar�n bir �o�u halen g�vdelerindeki mermi ve bomba par�alar� ile bu an�lar� saklamaktad�rlar. Ayr�ca bu muharebe esnas�nda Adatepe b�lgesinde , kanlar�n suya kar��mas� nedeniyle g�nlerce su i�ilememi�tir. �alk�y �n 1,5 Km. bat�s�ndaki b�lgesinin ad� o g�n�n an�s�na Kanl� K�pr� olarak kalm��t�r.

B�yle kanl� bir muharebeye sahne olan b�lgede, bulunan �ehitlik ve abidelerden baz�lar� �unlard�r:

1. ZAFER ANITI :

Zafer An�t� Zafertepe �alk�y-ALTINTA�

30 A�ustos 1922 de Ba�komutanl�k Meydan Muharebesinin ATAT�RK taraf�ndan sevk ve idare edildi�i , 01 Eyl�l 1922 de Ordular �lk Hedefiniz Akdeniz dir , �leri emrinin verildi�i 1181 rak�ml� Zafertepe de bulunmaktad�r. Gerek 30 A�ustos Zaferinin, gerek b�t�n� ile Kurtulu� Sava��n�n ve gerekse T�rk Milletinin birlik ve beraberlik i�inde olmas�yla zaferin kal�c� olabilece�ini sembolize etmektedir. 1964 y�l�nda yap�lmas�na karar verilen an�t, 30 A�ustos 1972 y�l�nda tamamlanm��t�r.�at�lm�� silahlar�n uzaktan g�r�n�� veya alev alev me�ale hissini uyand�ran Zafer An�t�, as�l manas� ile Kurtulu� Sava��n� sembolize eder. Abideyi bir k�l olarak meydana getiren de�i�ik y�ndeki ��gen bloklar milletimizin, yak�n ve uzak milletlerin g�stermeye haz�rland�klar� haks�zl��a feveran�n�, d��man kuvvetlerine kar�� milletin tek v�cut halinde birle�erek kazand�� zaferi simgeler.

2. �EH�T SANCAKTAR MEHMET��K ANITI:

�ehit Sancaktar Mehmet�ik An�t� Zafertepe �alk�y-ALTINTA�

Mustafa Kemal ATAT�RK , 31 A�ustos 1922 g�n� muharebe meydan�n� gezerken Berber�am� denilen yerdeki �ehitler aras�nda , d��man top�usunun att�� top mermisinin a�t�� ukura g�m�lm�� bir sancaktar g�r�r. Bu aziz �ehit , topra��n �zerindeki kat�la�m�� kolu ile sanca�� dimdik tutmaktad�r. Bu manzara kar��s�nda duygulanan Ba�komutan, sava� sonras�nda yap�lacak �ehit Asker An�t� i�in bunun sembol al�nmas�n� emreder.

ATAT�RK 30 A�ustos 1924 te an�t�n temelini att�ktan sonra Zafertepe de yapt�� konu�mada Hi� ��phe edilmemelidir ki , yeni T�rk Devletinin temeli burada at�ld�. Ebedi hayat burada ta�land�r�ld�. Bu sahada akan T�rk kanlar�, bu semada dola�an �ehit ruhlar� Devlet ve Cumhuriyetimizin ebedi muhaf�zlar�d�r. Burada temelini att��m�z �ehit Asker An�t� , i�te o ruhlar�, o ruhlarla beraber gazi arkada�lar�n� , fedakar ve kahraman T�rk Milletini temsil etmektedir. Bu an�t T�rk Vatan�na g�z dikenlere T�rk �n 30 A�ustos g�n�ndeki ate�ini, s�ng�s�n�, savletini, kudret ve iradesindeki �iddeti hat�rlatacakt�r. demi�tir.

ATAT�RK taraf�ndan temeli at�lan ve 1927 y�l�nda yine bir t�renle a��lan bu an�t� Mimar Hikmet ve Ta�� Kadri yapm��t�r. 1964 y�l�nda ��kan 220 say�l� yasa ile Zafertepe ye yeni bir zafer an�t�n�n yap�lmas� kararla�t�r�ld��ndan, �ehit Asker An�t�n�n mermer par�alar� ve sanca�� Zafertepe deki yerinden s�k�lerek, 1979 y�l�nda olay�n ge�ti�i ger�ek yerine , yani Berber�am Tepesi ne dikilmi�tir.

Harputlu Y�zba�� ekip Efendi �ehitli�i Zafertepe-�alk�y

14 �nc� S�vari T�meni 3�nc� Alay�nda , 29 A�ustos g�n� d��mana kar�� h�cum ederken �ehit edilen Harputlu Y�zba�� ekip Efendi ( 1886-1922) ile ayn� Alaydan erler; D�zce-�sk�p ten Veysel �mer, Keskin-Ya�l�ker den Veli Mehmet, Akhisar-Tatasut tan �bi� �mer in bulundu�u bir �ehitliktir.

Yani dostlar k�ssadan hisse tarihimizi bilelim sahip ��kal�m. Bir �eyleri savunmadan �nce �n�n�den ba�layarak ( Bilecik ) bir uzan�n bakal�m ger�ek tarihe sonra d��ncelerinize sahip ��k�n bende sayg� duyay�m . Konu�urken bu ki�ilere o kim bu kim veya daha ac�s� ' bir avu�' ki�i diyenlerden olmay�n... Tarihinizi ya�arken yakalay�n enb�y�k erdemdir bu...
T:A
s�recek..

01-09-2006 16:37:07 commodore1tr #

Rahmetli Mare�al Fevzi �akmak, Atat�rk`�n derin itimad ve muhabbetini kazanm�� b�y�k bir askerdi. Mill� m�cadele boyunca Erkan� Harbiyei Umumiye Reisli�ine il�veten Heyeti Vekile Reisli�i (Ba�vekillik) de yapt�. Yani ordunun ba��nda bulundu�u kadar memleketinin idar� mesuliyetini alan heyete de ba�kanl�k etti. B. M. Meclisi Reisi Ba�kumandan Mustafa Kemal`in iyi, vefal� ve bilgili bir yard�mc�s� oldu. Gazi B�y�k zaferin kazan�l��nda onun rol�n� ��yle anlat�r:

`...... Taarruz, �teden beri Erk�n-� Harbiye-i Umumiye Reisi Pa�a Hazretlerinin pek derin ilme ve vukufa ve pek derin feyz ve tecr�beye m�steniden ihzar etti�i pl�n dahilinde vuku bulacakt�. Bu pl�n dahilinde haz�rl�k emri verildi......ilh"

Bir yabanc� m��ahit, T�rk Kurtulu� Sava��`n�n ve T�rk ordusunun b�y�k kahraman� Mare�al Fevzi �akmak`� `B�y�k Mehmet�ik` diye nitelendirmi�ti. Bu de�erlendirme T�rk askerinin kahramanl�� ile Mare�al`in �anl� �ahsiyetini birle�tiren g�zel bir bulu�tu.

G�n�m�zden 59 y�l �nce, 1947 Eyl�l�n�n yedinci g�n�nde �demi� da�lar�n�n 1400 rak�ml� tepesinde, ye�il bir leylek yuvas� gibi s��nm�� `G�lc�k` k�y�nde b�y�k T�rk zaferinin y�ld�n�m�nde Mare�al Fevzi �akmak ile yap�lm�� bir sohbetten k�sa bir al�nt� yapal�m:
`...Yan�mda, vaktiyle d��mana, burada; ilk sil�h� atanlardan �lim Efe, kar��mda ise bize, �ocuklu�umuzun ac�l� g�nlerinde eri�ilmez bir r�ya sand��m�z zafer saadetini kazand�rm�� olan say�l� adamlardan birisi: Mare�al �akmak var...
Onun, ne d�� d��manlar�n, ne de y�llar�n asil olgun ve i�ten g�zelli�ini yaratamad�klar� ak yeleli �ehresine bakarak g�l�ms�yorum:

- Sizi d��n�yorum Mare�alim... Sizi ve nank�rler taraf�ndan unutulan zaferinizin, vaktiyle bizi nelerden kurtard��n�!...
Mare�al, ya�aran g�zlerime, babacan bir g�l�mseyi�le bak�yor:

"- �zmirli... Hislerine kap�lma... O zafer benim, �unun, bunun de�il, bizimdir. Biz onu nas�l olsa kazanacakt�k... Zira bu milletin, uzun m�ddet u�aklar�n�n k�lesi olarak ya�amayaca�� muhakkakt�... Bizler, �stikl�limize yap�lan taarruzun def`ini, olsa olsa biraz h�zland�rabilmi�, kolayla�t�rabilmi� say�labiliriz.
Sonra ciddile�erek. il�ve ediyor:

"- Fakat ne dersiniz? O s�rada siz �zmir`de bizi beklerken, biz Anadolu`da, sade d��manlar�m�zla de�il, ayn� zamanda, en yak�n kavga arkada�lar�m�z�n - hemen hemen d��man sil�hlar� kadar tehlikeli olan - dal�letleriyle de m�cadele ediyorduk... Sordu�unuz suale cevap vermek, yani �zmir`e nas�l girdi�imizi anlatmak i�in, Dokuz Eyl�l takadd�m eden (-yakla�an) g�nlerin olaylar�n� da hat�rlatmam zarur�dir... Zira `�zmir`in, istikl�l kavgam�zda, her bak�mdan, ba�ka vil�yetlerimizinkine hi� benzemeyen bir �zelli�i vard�r. Faraza, �ahsen, bana sorarsan�z, ben bu �zelli�i ifade edebilmek i�in derim ki:
Bizim �stikl�l Harbimiz, fi`len �zmir`de ba�lam�� ve fi`len �zmir`de sona ermi�tir.
`�imdi s�ras� geldi�i i�in a��klamaya mecburum ki, biz, hedefi �zmir olacak bir kaf� ve b�y�k taarruzu tasarlarken, kar��m�za d��man ordusundan evvel, Millet Meclisinin pasif diplomatlar� dikildi.
Onlar, d��manla anla�mam�za taraftarl�k ediyorlar ve yapmak istedi�imiz taarruz te�ebb�s�n� (- sald�r� giri�imini), bir cinnet (- delilik) say�yorlard�.
O s�rada, Frans�zlar bize, �ngilizler ise Yunanl�lara taraftard�lar... Bu sayede biz Frans�zlardan, bir miktar sil�h alm�� bulunuyorduk. Ben, b�t�n cepheyi gezmi�, kumandanlarla, subaylarla, neferlerle konu�mu� ve ordumuzun durumunu, her bak�mdan, yapmak istedi�imiz sald�r� hareketine alabildi�ine elveri�li bulmu�tum.
Zaten, b�yle olmasayd� bile, hakk�m�z� d��mana, kuvvetimizi g�stermeden tan�tmam�z imk�n� yoktu.Yunanl�lar, �ngilizler taraf�ndan adamak�ll� ��mart�lm��lard�. �stanbul`un s�zde h�k�meti, M�s�r Hidivli�inin sefil sal�hiyetlerini kabule bile haz�rlanm�� bir u�ak namzedi idi. Bu durumda, �stanbul h�k�meti taraf�ndan idama mahk�m edilmi� bulunan bizler, m�cadele meydan�nda cidd� bir kuvvet, cidd� bir varl�k oldu�umuzu g�stermeden, �ngilizlere s�z�m�z� nas�l dinletebilirdik?

B�yle d��nmekte Mustafa Kemal`le tamamen mutab�k oldu�umuz i�in, ben, ordudaki vazifemden ayr�larak, Erk�n� Harbiye Dairesinin odas�na kapanm��, yap�lacak taarruzun pl�nlar�n� haz�rlama�a koyulmu�tum.
O s�rada, bir g�n, Ankara`da h�k�met kona��n�n �st kat�nda, fevkal�de bir toplant� yap�ld�.
Toplanan Vekiller Heyetine, Rauf Bey riyaset ediyordu. Ve m�zakerelerin ba�lay��ndan pek az sonra, taarruz aleyhtarlar�n�n itirazlar� alabildi�ine �iddetlendi.
`Kimisi, taarruzun bir cinnet oldu�unu s�yl�yor, kimisi, `ne diye bo�u bo�una (!) kan d�kelim?` diyor, kimisi ise:

- Efendim, y�zde yirmi be� zafer ihtimali olsa, bu taarruza ben de taraftar" olurdum, fakat, maalesef, yok!..." diyordu.
Nihayet i�lerinden birisi, kalk�p da:

- Efendim, bizim �u kadar kat�r�m�z ve �u kadar devemiz olsayd�, bu yap�labilirdi!... kabilinden bir hezeyan savurunca, dayanamayarak yumru�umu masaya vurdum, ve:

-Efendim, dedim, bu taarruzda zafer ihtimali, y�zde yirmi be� de�il, y�zde yetmi� be�tir. Filvaki, bizim, muar�zlar�m�z�n istedikleri miktarda kat�r�m�z, veya devemiz yok amma, ben Mehmet�i�in m�cadele g�c�n�, d�nyan�n ba�ka hi�bir askeri ile k�yaslayamam... O Mehmet�ik, kavgay� sevdi�i zaman, deveden �ok fazla yol y�r�yerek ve deveden �ok fazla a� kalarak d�v��r. Hem unutmay�n ki, Sakarya kavgam�za, mermilerimizin �o�unu, Mehmet�i�in kad�nlar� ta��m��t�r.

"Muar�zlar�m�za (- kar�� olanlara) g�re, d��man�n tel �rg�leri varm��. Bunu s�yleyenlere hat�rlat�r�m ki, Mehmet�ik sahiden h�rsa gelince yumruklar�yla telleri de�il, demirleri paralam��t�r!..."
Benim bu s�zlerim �zerine rahmetli Kara Vas�f:

- �yi amma efendim, Ankara`yla �zmir aras�ndaki 800 kilometrelik mesafeyi al�rken, askeri neyle besleyece�iz? demezler mi?
"Tahmin buyuraca��n�z gibi, ona mesafeyi �l�erken, pergeli her halde yanl�� tutmu� oldu�unu s�yledim: Zira belliydi ki muterizlerimiz (- itiraz edenlerimiz), bizim taarruza, Ankara`dan de�il, Afyon`dan ba�layaca��m�z� bile hesaplayamayacak kadar gaflet i�indeydiler.
`Maamafih insafla itiraf edeyim ki, kendisine:

- Vas�f Bey... �imdi harman mevsimidir. �imdi k�yl�n�n elinde, her �ey vard�r. Onlar, kendi ordular�n�, f�r�nlar dolusu ekmekler ��kararak, s�r�lerle kurbanlar keserek ve �uvallar dolusu �z�mler sa�layarak kar��layacaklard�r. Bu kavga, ba�ka ordular�n, ba�ka �artlar i�inde yapt�klar� kavgalardan hi� birisine benzemez. Bunun i�indir ki, bu kavgada bizim ia�e menzilimiz, tarihin kl�sik harplerinde g�r�len ordular�nki gibi gerimizde de�il, ilerimizdedir..."
Dedi�im zaman, Kara Vas�f`�n g�zleri ya�arm��t�.
-Ve �ok ��k�r, �imdi ad�n� anmak istemedi�im o musir muar�z�m�z�n (- inat�� adam�n) h�l�:
- Bize deve l�z�m... Bize kat�r l�z�m!...
Deyip durmas�na ra�men, taarruz karar�m�z Hey`eti Vekile ekseriyetinin tasdikine kavu�tu!"
`Mare�al`:
- �tesini biliyorsunuz, diyor, �ok ��k�r zafer, tarihlerde okudu�unuz �ekilde kazan�ld�. Fakat tuhaf de�il mi? Afyon`un sukut, etti�ine (-d��t��ne), d�rb�nleriyle bakmadan inanmayanlar ve bu arada, �zellikle; bize:
- Efendim, bu i�e deve l�z�m... Bu i� devesiz olmaz!... diyen zevat:
- A�kolsun... �yi oldu. Fakat siz yoruldunuz, art�k i�in �tesini bize b�rak�n... Tek siz biraz dinlenin de, alimallah, biz gidip �zmir`e gireriz!... demezler mi?
`Fakat m�saadenizle, biz hen�z l�y�kiyle sa�lanm�� saymad��m�z bu �erefi, onlara emanet edemezdik. Bunun i�indir ki, orduyu, Mustafa Kemalle beraber Afyon`dan �zmir`e kadar ad�m ad�m takip ettik...
`�imdi o yolda, bazan bu�day, bazan da �z�m �uvallar� �zerinde, iki�er saat kestirerek ge�irdi�imiz geceleri hat�rl�yorum.
Hatt� bu saatlerden birisinde, �zerine uzand�� uval�n deli�inden ald�� bir avu� �z�m� a�z�na atmadan evvel, koca Mustafa Kemal`in g�lerek:
- Pa�am, �u hayat�n cilvesine bak, arslanl�k edelim derken, farelere d�nd�k: �uval deli�inden �z�m �al�yoruz!.." dedi�ini, o yolculu�umuzun en �irin n�ktelerinden biri olarak hat�rlar�m... Fakat, inan�n bana, �mr�mde hi�bir ba�ka yata��n rahat�, beni, o �z�m �uvallar� �zerinde �ekilen muzaffer uyku kadar mesut etmemi�tir!..."
Bu son c�mleleri s�ylerken, g�zleri dolan Mare�al s�zlerini ��yle tamamlad�:

- Yaln�z, bir b�y�k hatam�z oldu... B�y�k Taarruzdan sonra, Mare�al Penl�ve`den, Franclen Buyyon`dan ve arkada�lar�ndan m�te�ekkil (-olu�an) bir Frans�z heyeti, bizimle, Anadolu`nun herhangi bir yerinde temasta bulunmak istemi�ti.

`Biz onlara, kendilerini 9 Eyl�lde Nif`de bulunaca��m�z� bildirmi�tik. Nif`e vard��m�z zaman, onlardan, T�rk ordusunun harek�t�n�, aram�zda ge�ecek m�zakerelerden sonraya b�rakmam�z� isteyen bir ba�ka tel ald�k. Elbette ki, hi� olmazsa zarars�z ve diplomatik bir nezaket g�stererek, onlar�n bu ricalar�n� is`af etmek (-ger�ekle�tirmek) istedik. Fakat hemen o anda �zmir`den gelen bir haber, T�rk s�varilerinin, Akdeniz k�y�s�na varm�� bulunduklar�n� ve Kordon boyunda hakl� bir zafer ne�vesi i�inde at oynatt�klar�n� bildiriyordu. Bu itibarla, belliydi ki, Frans�z dostlar�m�z�n teli, elimize ge� gelmi�ti!...` ve tevazula (-al�ak g�n�ll�l�kle) g�l�mseyerek il�ve etti:

- Bu y�zden, �zmir`e var�nca elimizde olmayan sebepler y�z�nden, randevumuzdan evvel geldi�imiz i�in, Frans�z dostlar�m�zdan af `istedik!...

01-09-2006 16:58:59 commodore1tr #

�stikl�l Sava�� s�ras�nda Ba�kumandan�n ba�yaveri idi. Merhum bilindi�i gibi Atat�rk'�n �ocukluk arkada�� idi. Salih Bozok Atat�rk'e o kadar ba�l� idi ki �l�m� �zerine elindeki sil�h� kalbine do�rultmakta teredd�t etmedi. Ger�i bir milimetrelik fark kendisini �l�mden kurtard�, fakat aylarca yatakta kald�; kalkt�ktan sonra da uzun zaman ya�ayamad�.
Salih Bozok, Ba�kumandanl�k Meydan Sava��nda da Atat�rk'�n yan� ba��nda idi. Burada okuyaca��n�z an�lar� 1925 y�l�nda ve Atat�rk'�n sa�l��nda anlatm��t�r. .

Sald�r� karar� nas�l verildi?

'... Sald�r� karar�, en uygun zaman� bekleyerek, Sakarya zaferini takip eden g�nlerde verilmi�ti. Sald�r�n�n ba�lamas�ndan birka� hafta evvel cepheye gidildi. Gazi Mustafa Kemal Pa�a hazretleri durumu yerinde tetkik ve yak�nda bir sald�r�ya ge�ilecekmi� gibi haz�rl�k yap�lmas�n� emrettiler. Birka� g�n cephede kald�ktan sonra tekrar d�nd�k. Maksat, sald�r� s�ylentilerini bertaraf etmek ve etrafa, ancak bir tefti� seyahati icra edildi�i, hissini vermekti.
Nihayet bir gece (23 A�ustos) Gazi Pa�a Ankara'y� sessizce terk etti. �kametg�h�m�z �ankaya oldu�u i�in �ehre u�ramaks�z�n Konya yolu takip edilebilirdi. Harek�t�m�zdan �nce Pa�an�n ikametg�h�nda kalanlara gizli emir verildi; Hareketimiz a��klanmayacakt�. Ve bir iki g�n i�inde k��ke gelenler olursa, Gazi Pa�an�n rahats�zl�� ileri s�r�lerek kimse ile g�r��mesi m�mk�n olmad�� anlat�lacakt�. Bu suretle birka� g�n kazanmak istiyorduk.
Ertesi g�n, ��le �zeri otomobillerle Konya'ya ula�m�� olduk. Pa�an�n Ankara'dan hareket etti�inden haberdar olmad�klar� i�in, ans�z�n geli�imiz Konyal�lar� hayrete d��rd�. �ki g�n Konya'da kald�ktan sonra, Garp Cephesi kararg�h�n�n bulundu�u Ak�ehir'e gittik.

Ak�ehir'de kumandanlar�n toplant�s�
Ak�ehir'de bir kumandanlar toplant�s� yap�ld�. Sald�r�n�n tatbik �ekli bu �nemli toplant�da kararla�t�r�ld�ktan sonra l�z�m gelen tertibat al�narak garp cephesi kararg�h� Ak�ehir'den (�uhut) nahiye merkezine nakledildi. Burada kararg�h d��man u�aklar�n�n ke�fine a��k bir durumda oldu�u i�in Kocatepe ile �uhut aras�ndaki vadiye �ad�rlar kuruldu. Fevzi ve �smet Pa�alar�n kararg�hlar� da s�k a�a�larla kapl� ve her iki taraf� yal��n tepelerle �evrilmi� vadinin i�inde idi.

Bu s�rada Anadolu Ajans� (�ankaya) da b�y�kel�iler ve devlet adamlar� �erefine tertip edilen bir �ay ziyafetinden bahseylemekte idi. Bu haber Gazi Pa�a'n�n Ankara'da bulundu�u hissini vermek i�in uydurulmu�tu. Nitekim �stanbul gazetelerine de telgraflarla verildi. Ve kimse zerre kadar ��phe etmedi.

01-09-2006 17:21:35 commodore1tr #

26 A�ustos g�n� sald�r�n�n ba�layaca�� zaman sabahleyin erkenden �ad�rlar� terk ettik. Hen�z hava karanl�kt�, yolu g�rebilmek �zere �n�m�zden bir iki fenerli asker ��kard�k. Vadi ile tepe aras�nda muntazam yol olmad�� i�in hayvanlara binmi�tik. Kocatepe'ye ula�t��m�z zaman �afak yeni s�kmeye ba�lam��t�. Birinci ordu kumandan�n� orada bulduk. Saat d�rde gelmi�ti, herkes b�y�k bir heyecanla d�rb�n�ne sar�larak d��man mevzilerini g�zetlemeye ba�l�yordu.

Karar verilen saat belirmi�ti. Bir anda cehennemi bir tarraka g�ky�z�n� titretti, �e�itli �aptaki toplar�m�z g�rledi. Taarruz ba�lam��t�. Yar�m saat s�ren top�u ate�inden sonra mitraly�z ve piyade t�fekleri i�lemeye ba�lad�. Bundan k�taat�m�z�n d��man mevzilerine yakla�t��n� anlad�k. Pek az zaman sonra Kalecik sivrisi kahraman askerlerimiz taraf�ndan i�gal edildi, bunun gibi bir tak�m d��man mevzilerinin de i�gal olundu�u bildirildi. Hepimiz birbirimizi tebrik ediyor ve devaml� muvaffakiyet i�in temenniyatta bulunuyorduk.

G�ne� biraz y�kseldi, Kocatepe'de bulunanlar d��man taraf�ndan g�r�lebildi. Tam bu s�rada d��man�n b�y�k �apl� toplar�ndan birinin mermisi bizim bulundu�umuz tepenin alt�nda patlad�. Bu mermiyi ikincisi, ��nc�s�, d�rd�nc�s� takip etti. Anlad�k ki d��man, oradan ge�mekte olan hasta nakliyat�na mahsus arabalar�m�z� hedef se�erek ate� a�maktad�r. D��man�n yaral�lar�m�za kar�� bu al�ak�a tecav�zleri devam etmekte iken, kahraman efrad�m�z da T�naz ve Belen tepelerindeki Yunan mevzilerine �iddetli h�cumlarda bulunmakta idi.

Yine bu s�rada 57. f�rka kumandan�n�n kar��s�ndaki tepeyi dedi�i saatte alamamas�ndan do�an �z�nt�yle intihar etti�i telefonla bildiriliyordu. Ak�ama kadar devam eden taarruz muvaffakiyetimizle neticelenmi�, d��man�n bir�ok m�him noktalar� elimize ge�mi�ti. Ak�am karanl�� etraf� sar�nca, ufukta patlayan mermilerin ��kard�� alevler se�ilmeye ba�lad�. Geceleyin de sald�r�ya devam edilmesi kararla�t�r�lm�� oldu�undan sava� sabaha kadar kesintisiz s�rd�...'

�lk Yunan esirleri

�lk Yunan esirleri ertesi sabah - sald�r�n�n ikinci g�n� -kararg�h�m�za getirildi. �lk esir kafilesi 20 - 30 ki�iden ibaretti. ��erinden biri Bulgar oldu�unu, T�rk�e bildi�ini s�yledi, halbuki arkada�lardan biri kendisini Edirne'den tan�yormu�. Rum bir berbermi�. Pek g�zel T�rk�e konu�uyordu.

Kendisini te�his eden arkada��m�za cevaben bir m�ddet Bulgarl��n� iddia etti, fakat sonra hakikati s�yledi ve Edirneli Rum berber oldu�unu itiraf etti.
Rum berber, m�temadiyen sald�r�n�n �iddet ve deh�etinden bahsediyordu. Sa� olarak siperlerde kimsenin kalmad��na kaniydi ve yeminlerle, kasemlerle Yunanistan'�n elinde neler varsa hepsinin bizim elimize ge�ece�ini yana yak�la iddia ediyordu. Halinden, askerlerimizin arslan gibi savletinden adam ak�ll� korkmu� oldu�u anla��l�yordu. Onun ifadesine g�re Afyon'un �oktan bizim elimize ge�mesi l�z�md�.

Gazi'ye getirilen kurtulu� haberi

Ger�i biz bu Rumla konu�urken Ba�kumandan Gazi Pa�a'n�n huzuruna bir kurmay subay� geldi ve Afyon'un kurtulu�una dair telefonla ald�� mal�mat� m�jdeledi. Yunan esiri de bunu duymu�tu, yalan s�ylemedi�ini teyit eder g�rd�� bu olaya, �deta bizden fazla seviniyordu.
Gazi Pa�a, o ak�am; ertesi g�n� Afyon'a gitmek i�in l�z�m gelen tertibat�n yap�lmas�n� ve hareketimizden sonra kararg�h�n da oraya naklolunmas�n� emir buyurdular.
Ertesi sabah kumandanlarla maiyetlerini ta��yan otomobiller Afyon'a do�ru hareket etmi�lerdi.Yolda rastlad��m�z k�yl�lerden bir ihtiyar� �smet Pa�a tan�d�, otomobilini durdurarak evvel� hat�r�n�, sonra takip etti�imiz yolun do�ru olup olmad��n� sordu, ihtiyar aynen �u cevab� verdi:
- Yol do�rudur, fakat bu �osenin ileride topra�� tesviye edilmemi�tir.

�htiyar: 'Belki bozulur, y�r�mez' diyerek otomobillerimizi tuttu�umuz istikametten �evirtti ve di�er yolu tarif etti. 'Biz �oseden ayr�ld�ktan sonra ancak bir m�ddet gidebildik, yolu �a��rm��t�k, dere, tepe aras�nda yine yol aramaya ba�lad�k. Bu y�zden hayli vakit kaybettik. Bizden sonra yola ��kan arkada�lar Afyon'a v�s�l olmu�lard� bile. Biz h�l� ovan�n i�inde yol ar�yorduk.

Ovada y�r�ye y�r�ye nihayet d��man siperlerine, tel �rg�lerine tesad�f ettik. B�t�n saha kaz�lm�� ve derin hendekler a��lm�� oldu�u i�in otomobilin ge�mesi m��k�ld�. Telleri kopard�k, kestik. Hendeklerden otomobili ge�irtmek i�in de �u �areyi bulduk: D��man siperlerinde elimize ge�en bir kap�y� �ukurlar�n �zerine koyarak otomobili ge�irdik.

Afyon Karahisar�'nda

- Afyon'a girdi�imiz s�rada, �ehrin muhtelif k�s�mlar�nda y�kselen alevler, gittik�e geni�leyerek mahalleleri bir k�l y��n� halinde b�rak�yordu. D��man ka�arken son ve m�thi� �enaatini yapmaktan geri kalmam�� ve �ehri ate�lemi�ti. Afyon'da kumandanlara kar�� halk�n g�sterdi�i tezah�rat� bug�n dahi ayn� heyecanla ya�amaktay�m. Afyon'da belediye dairesinde kald�k.

Ba�kumandanl�k Meydan Sava��'n�n oldu�u g�n�n gecesi idi. Yat�yordum. Bir ayak sesi ve bir g�r�lt� i�ittim. Uyand��m zaman yeni gelen bir rapora sahip oldum. D��man pek fena bir vaziyete girmi�ti.

Bunun �zerine Gazi Pa�a hazretleri, sabahleyin Dumlup�nar'a hareket etmek karar�n� verdiler. Gazi Pa�a birinci ordunun, Fevzi Pa�a da ikinci ordunun harek�t�n� takip etmek �zere erkenden Afyon'a hareket ettiler. �smet Pa�a Afyon'da kalm��t�. Dumlup�nar civar�nda bir k�yde birinci ordu kumandan�n� �ad�r�nda bulduk. Gazi Pa�a, Kolordu Kumandan� Kemaleddin Sami Pa�a ile telefonla g�r��yorlard�.

�alk�y 31 A�ustos 1922

�alk�y 31 A�ustos 1922

Hukuk Sitesi

Davalar

Avukatlar

HUKUK