Ýcra dosyasýnýn iþlemden kaldýrýlmasý (ÝÝK.78)

Ýcra ve Ýflas Hukuku ile ilgili bir konuda deðerli meslakdaþlarýmýn görüþlerini ve varsa Yargýtayýn konu ile ilgili kararlarýný öðrenmek istiyorum.

Ýcra Müdürlerinin, bir yýl içerisinde takipsiz býrakýlan dosyayý hemen iþlemden kaldýrdýklarýna sýkça rastlamýþýzdýr.

ÝÝK.'nun 78'inci maddesi hükmü gereði, haciz istemek hakký, ödeme emrinin tebliði tarihinden itibaren bir sene geçmekle düþer. Haciz talebi kanuni müddet içinde yapýlmaz veya geri alýndýktan sonra bu müddet içinde yenilenmezse dosya muameleden kaldýrýlýr.

Alacaklý süresi içerisinde haciz talep etmiþ ve borçlunun taþýnýr veya taþýnmaz bir malý haczedilmiþ ise, Ýcra Müdürünün, son iþlem tarihinden bir sene geçtiði gerekçesi ile 78'inci maddeye dayanarak dosyayý iþlemden kaldýrmasý mümkün müdür?

Bir baþka anlatýmla, borçlunun menkul ya da gayrýmenkul bir malý haczedilmiþ iken, ÝÝK.nun 106 ve 110'uncu maddelerinde öngörülen bir veya iki yýllýk satýþ isteme süreleri dolmadan, son iþlem tarihinden itibaren bir yýl içerisinde talep açýlmadýðý gerekçesiyle dosya iþlemden kaldýrýlabilir mi?

Hemen belirteyim, örneðin, borçlunun taþýnmaz bir malý haczedilmiþ ise, haciz tarihinden itibaren iki yýllýk süre boyunca alacaklý tarafýndan hiçbir talepte bulunulmasa dahi, dosyanýn ÝÝK. 78'e göre iþlemden kaldýrýlamayacaðýný, iki yýllýk sürenin sonunda satýþ talep edilmemiþ ise haczin hukuki kýymetini kaybedeceðini ve ancak bu tarihten itibaren bir yýl içerisinde yeniden haciz talep edilmediði takdirde dosyanýn 78'e göre iþlemden kaldýrýlabileceði düþüncesindeyim.

Saygýlarýmla

En azýndan menkuller için söyleyebilirim ki son iþlem haciz iþlemi ise ayný süre içinde haciz düþeceði gibi dosyada iþlemden kaldýrýlýr. Baþka bir deðiþle satýþ isteme sürelerini kesen bir olay yok ise haciz düþer, Bu durumda takibin düþmesi normaldýr. Ancak satýþ isteme sürelerini kesen iþlemler yapýldý ise dosyanýn iþlemden kaldýrýlmamasý gerekir

Sayýn Eyilik,

Dediðiniz gibi, dosyadan yapýlan son iþlem bir menkul haczi iþlemi ise, haciz tarihinden itibaren bir yýl içerisinde satýþ talep edilmemesi halinde haczin düþeceði konusunda hemfikiriz ama ayný anda dosyanýn da iþlemden kaldýrýlmasý gerektiðine iliþkin düþüncenizin gerekçesini bulamýyorum.

Kanuna göre, ancak süresi içerisinde haciz talep edilmezse dosya iþlemden kaldýrýlýr. Son iþlem tarihinden itibaren bir yýl içerisinde iþlem görmeyen dosyanýn muameleden kaldýrýlacaðýna dair bir hükme rastlamadým ben.

Konuyu biraz daha derinleþtirmek için þöyle iki soru daha soralým;

Alacaklý süresi içerisinde haciz isteme hakkýný kullanmýþ (haciz talep etmiþ) ve fakat borçlunun herhangi bir malý haczedilememiþse, dosyayý hangi gerekçe ile son iþlem tarihinden itibaren bir yýlýn sonunda iþlemden kaldýracaðýz?

Öte yandan, alacaklý, ödeme emrinin tebliðinden itibaren bir yýl içerisinde haciz isteme dýþýnda taleplerde bulunmuþ olsa, bir yýlýn sonunda haciz talep etmediði için dosyayý iþlemden kaldýrmayacak mýyýz?

Selamlar

Sayýn Av.Onur Tunga, çok doðru bir noktayý tespit etmiþsiniz.

ÝÝK 78. madde süresi içerisinde haciz talep edilmezse dosyanýn iþlemden kaldýrýlacaðýný,

ÝÝK 110. madde ise süresi içerisinde satýþ talep edilmezse haczin kalkacaðýný öngörmüþtür.

Bu durumda, her iki madde hükmüne göre haciz talebinden sonra süresi içerisinde satýþ talep edilmezse sadece haczin kaldýrýlmasý gerekmektedir bence de. Ancak uygulamada dosyanýn takipsizlikten/iþlemsizlikten kaldýrýlmasý ile karþý karþýya kalmaktayýz, bunun gerekçesini ve dayanaðýný ben de bulamadým.

sevgili meslektaþlarým
kendiniz iligili maddeleri yzmýþsýnýz zaten. Süresi içersinde haciz talep edilmezse haciz düþer.
Alacaklý haciz talep ettikten sonra vazgeçerse, masrafýný vermezse ves iþlem yok sayýlmýyor mu? Adam haciz koydu ve satýþ istemedi. Haciz düþtükten sonra, bu haczin varlýðýndan söz edilebilir mi? Hukuk usuldeki davayý takip etmemek ile kýyaslanýr.
Bu nedenle, haciz düþmesi ile takipsiz kalan dosyanýn iþlemden kaldýrýlmasýnda, usule aykýrýlýk göremiyorum.

YARGITAY 7. HUKUK DAÝRESÝ
E. 2001/7846 K. 2002/655 T. 4.2.2002
DAVA : Taahhüdü ihlal suçundan sanýk Yaþar Ö'ýn yapýlan yargýlanmasý sonunda; Ýcra Ýflas Kanununun 340. maddesi uyarýnca bir ay hafif hapis cezasýyla mahkumiyetine dair Manyas Ýcra Ceza Mahkemesinden verilen 13.3.2001 gün ve 38 esas 42 karar sayýlý hükmün süresi içinde Yargýtay'ca incelenmesi mahal C.Savcýsý tarafýndan istenilmiþ olduðundan dava dosyasý Cumhuriyet Baþsavcýlýðýnýn tebliðnamesi ile 19.6.2001 günü daireye gönderilmekle dosya incelendi. Tetkik hakiminin açýklamasý dinlendi. Gereði görüþüldü:

KARAR : Ýcra takip dosyasý içeriðinden 2.12.1999 tarihinde yapýlan haciz iþleminden sonra 10.1.2001 tarihine kadar hiçbir iþlem yapýlmadýðý anlaþýlmakla icra dosyasýnýn muameleden kaldýrýlmasý gerektiði ve yenilenmeden 12.1.2001 tarihindeki haciz sýrasýnda yapýlan taahhüdün geçerli olmadýðý gözetilmeden sanýðýn beraati yerine yazýlý þekilde mahkumiyetine karar verilmesi,

SONUÇ : Bozmayý gerektirmiþ mahal C.Savcýsýnýn temyiz itirazlarý bu itibarla yerinde görüldüðünden hükmün istem gibi ( BOZULMASINA ), 4.2.2002 gününde oybirliði ile karar verildi.

YARGITAY 12. HUKUK DAÝRESÝ
E. 1980/3647 K. 1980/5789 T. 2.7.1980
DAVA: Merci kararýnýn müddeti içinde temyizen tetkiki borçlu vekili tarafýndan temyiz olunmasý üzerine bu iþle ilgili dosya mahallinden daireye 21.4.1980 tarihinde gönderilmiþ olmakla okundu ve gereði görüþülüp düþünüldü:
KARAR: Ödeme emrinin tebliðinden sonra bir yýl içinde haciz talebinde bulunulmamasý halinde haciz isteme hakký düþer. Yeniden haciz istemek alacaklý tarafýndan vukubulacak yenileme talebinin borçluya tebliðine baðlýdýr ( ÝÝK. 78 ), haciz yapýldýktan sonra dosyanýn takipsiz býrakýlmasý halinde ise haczin düþmesi söz konusu olup bu durumda 106 ve 110. madde hükümleri uygulanýr. Ve yeni haciz istemi üzerine borçluya yenileme tebliði gerekmez.

Olayda takip, ihtiyati hacizle baþlandýðýndan ve süresinde icrai takip yapýlmýþ olmakla kesin hacze dönüþtüðünden 78. madde hükmünün uygulanmasý ve yenileme talebinin borçluya tebliði gerekmez. Bu nedenle borçlu 71. maddeye göre her zaman zamanaþýmý itirazýnda bulunabilir. Kaldý ki, 78. maddeye göre borçluya gönderilecek ödeme emri olmayýp ( yenileme muhtrasý ) olduðundan, evvelce kesinlik kazanmýþ ödeme emrinin kesinliði devam ettiðinden borçlunun muhtýranýn teblið üzerine ancak 71. maddeye göre itiraz edebileceðinden bu maddede gösterilen itiraz nedenleri süreye tabi olmadýðýndan borçlu yenileme muhtýrasýnýn teblið üzerine süreye baðlý olmaksýzýn her zaman itiraz hakkýný kullanabilir.

SONUÇ: TTK.nun 690. maddesi yoluyla uygulanmasý gerekli 661. maddesi gereðince keþideciye karþý açýlacak davalarda zamanaþýmý vadenin dolduðu tarihten itibaren üç yýl olup 662. maddeye göre de zamanaþýmýnýn kesilmesinden itibaren zamanaþýmý yeniden iþlemeye baþlayacaðýndan ve icra dosyasýna göre iki iþlem arasýnda üç seneden fazla süre geçmiþ olduðundan borçlunun zamanaþýmý itirazýnýn kabulü gerekirken reddi isabetsiz, temyiz itirazlarý yerinde olduðundan temyiz olunan merci kararýnýn ÝÝK.nun 366. ve HUMK.nun 428 maddeleri uyarýnca BOZULMASINA, 2.7.1980 gününde oybirliðiyle karar verildi.

YARGITAY 16. HUKUK DAÝRESÝ
E. 2004/1503 K. 2004/5115 T. 31.3.2004
KARAR : Borçlu sanýða icra emrinin teblið edildiði 19.11.2001 tarihinden sonra icra takip dosyasýnda alacaklý tarafca hiçbir iþlem yapýlmadýðý gibi yenileme talebinde de bulunulmadýðýna göre þikayet tarihi olan 5.3.2003 gününe kadar bir yýldan fazla bir zaman geçtiðinden ÝÝK.nun 78/4.maddesi uyarýnca icra takip dosyasýnýn iþlemden kaldýrýlmasý gerektiði, bu durumda atýlý suçun oluþmadýðý gözetilmeden sanýðýn beraati yerine yazýlý olduðu gibi mahkumiyetine karar verilmesi usul ve yasaya aykýrý olup, temyiz itirazlarý bu nedenle yerinde görüldüðünden hükmün istem gibi BOZULMASINA, 31.3.2004 gününde oybirliði ile karar verildi.

YARGITAY 16. HUKUK DAÝRESÝ
E. 2003/11467 K. 2004/2351 T. 12.2.2004
DAVA : Nafaka borcunu ödememek suçundan sanýk Bekir Aydýn'ýn ÝÝK.nun 344. maddesi gereðince 10 gün hafif hapis cezasý ile cezalandýrýlmasýna karar verilmiþ, hüküm yasal süresi içerisinde sanýk tarafýndan temyiz edildiðinden Yargýtay C.Baþsavcýlýðýnýn bozma istemli tebliðnamesiyle dosya Daireye gönderilmiþ olmakla, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okunarak GEREÐÝ DÜÞÜNÜLDÜ:

KARAR : Nafaka borcunu ödememek suçundan dolayý ÝÝK.nun 344. maddesine göre hükümlülük kararý verilmesinden sonra hüküm edilen ceza infaz oluncaya kadar iþleyecek nafakalarý ödememek ÝÝK.nun 344/1. fýkrasýnýn 2. cümlesine göre suç sayýlmayacaðýndan, müþteki vekilinin þikayet dilekçesinde tarih, esas ve karar numaralarý verilmek suretiyle sanýk hakkýnda nafaka hükümlerine uymamak eyleminden dolayý ceza aldýðýný beyan etmesi karþýsýnda Ortaköy Ýcra Ceza Mahkemesi tarafýndan verilen kararlarýn infaz edilip, edilmediðinin ve þikayetin de infazdan sonra iþleyecek nafaka alacaðýný kapsayýp kapsamadýðý hususu araþtýrýlmaksýzýn,

Takip dosyasýnda sanýða ödeme emrinin tebliðinden sonra yapýlan tek iþlemin 5.2.2001 tarihli haciz iþlemi olmasý ve o günden þikayet tarihine kadar hiçbir iþlem yapýlmamýþ olmasý karþýsýnda ÝÝK.nun 78. maddesinin 2 ve 4. fýkralarýna göre dosyanýn iþlemden kalktýðý ve yenileme talebinin de bulunmadýðý, bu durumda suçun oluþmadýðý gözetilmeksizin yazýlý þekilde mahkumiyet kararý verilmesi isabetsiz bulunduðundan;

SONUÇ : Sanýðýn temyiz itirazlarý yerinde görüldüðünden hükmün istem gibi BOZULMASINA, 12.2.2004 gününde oybirliði ile karar verildi.

Sayýn Atay'ýn cevabýnda, "alacaklýnýn süresi içerisinde haciz isteme hakkýný kullanmýþ olmasýna raðmen, borçlunun haczi kabil malýnýn bulunamamýþ olmasý halinde, dosyanýn son iþlem tarihinden itibaren bir sene sonra iþlemden kaldýrýlmasý gerekecek mi" sorusunun cevabýný bulamadým.

Sayýn Erdoðan'ýn eklediði 12. Hukuk Dairesinin kararýnda, "haciz yapýldýktan sonra dosyanýn takipsiz býrakýlmasý halinde ise haczin düþmesi söz konusu olup bu durumda 106 ve 110. madde hükümleri uygulanýr. Ve yeni haciz istemi üzerine borçluya yenileme tebliði gerekmez." þeklinde bir hüküm var.

Bu hükümden, bir kere haciz konulduktan sonra, süresi içerisinde satýþ istenilmemesi halinde, þartlarý varsa sadece haczin düþeceði, haczin düþmesinden sonra yeniden haciz talep edebilmek için borçluya yenileme dilekçesi tebliði gerekmediði, yenileme dilekçesi tebliði gerekmediðine göre de, dosyanýn da muameleden kaldýrýlmamasý gerektiði sonucuna ulaþtým...

Sayýn Erdoðan'ýn eklediði kararlar arasýna diðer dairelerin aksi yönde kararlarý mevcut ise de, konu ile direkt ilgili dairenin 12. Hukuk Dairesi olmasý sebebiyle, bu dairenin görüþüne aðýrlýk verilmesi gerekiði kanaatindeyim.

Saygýlarýmla