Kamu yararý kararýnýn etkisi

Bir önceki iletimde 18. madde uygulamasý sebebiyle devam eden davamýzda belediyenin avukatýnýn söz konusu parsellerde kamu yararý kararýmýz vardýr içiþleri bakanlýðý mahalli idareler genel müdürlüðünden tarzý bir savunma verdiðini dile getirmiþtik.Parselimin tamamý benden alýndý ve farklý istemediðimiz bir yere kaydýrýldý.Önceki iletimde açýklýk olmamasý sebebiyle belki cevap veren olmadý.Bu sebeple savunmada yer alan kamu yararý kararýný da yazýyorum ki belki açýklýk kazanýr sorum.

K A R A R : Karacasumandýra Mahallesi, Çatalyol Mevkiinde bulunan 105 Ada

11,12, 13,14, 15,16,17,18, 19,20,21,22,23,24,25,26,27,28,29,30,31,32,33,34,35 ,36,37,38,39,40,41,42, 43,44,45,47,48,49,50,51,52,53,54,55,56,57,58,59,60 ,62,63,64,65,66,67,68,69,70,72,74,75, 82,83, 84, 85, 86,87,88,89,106,107,109,115,116, 121, 122,123, 124,125, 126,127, 128,129,130,131,132, 133,134,135, 142,149,151,152,153,155, 114 Ada 17,18, 14, 115 Ada 1,2,3, 117 Ada 12, 118 Ada 5,6,7,8,9,11, 12,13, 18,19,20,29,30 nolu parsellere ilave imar planý yapýlmasý halinde, Beldenin geliþmesi için yeni yerleþim yerleri, yeni tesisler ve sosyal donatý alanlarýnýn yapýlacaðý, geliþmesine ekonomik, sosyal ve istihdam açýsýndan önemli faydalar saðlayacaðýndan, adý geçen parsellerin ilave imar planý yapýlmasý için kamu yararý bulunduðununa karar verildi.

Bu karar sebebi ile hakim planýn iptalini red edebilir mi?

1.GENEL OLARAK KAMU YARARI KAVRAMI
Kamu yararý, 1789 Fransýz Devrimi sonucunda o zamana kadar baþat kavram olan “ortak iyilik”e tepki olarak ortaya çýkmýþtýr. “Ortak Ýyilik” sanayi ticaret toplumuna geçiþ öncesi Avrupa toplumlarýnýn siyasi tarihinin ortak kavramýdýr. Bu kavram Yunan sitelerinden Roma’ya, uzun Ortaçað’a ayný özellikleri ortaya koyarak geçmiþ ve 1789 öncesi monarþileri beslemiþtir. Bu anlayýþ, devletten önce mevcut bir toplum yararý reddedildiði gibi her þeyden önce toplum yararý dünyevi, akýlcý ve anlaþýlabilir bir deðer ölçüsü haline gelmiþtir. “Genel Yarar”, bireysel yararlarýn toplum yararý ile çeliþebileceðinin kabul edilmesidir. Bireysel yarar toplum yararý ile ayný olmak zorunda deðildir.Toplum yararý bireysel yararlarýn toplamý deðil, kendi varlýðý olan ayrý bir þeydir.Kamu yararý, yasa koyucunun iradesi ile belirlenecektir. Haklar kamu yararý amacýyla yasa ile sýnýrlandýrýlabilir, kamu yararý yasa ile belirlenir, yasa ve kamu yararý üstündür.(Akýllýoðlu,1988:16). 1789 Fransýz Devriminden sonra Fransýz kamu hukukuna yerleþen3 ve daha sonra çaðdaþ kamu hukuku tarafýndan benimsenen bu ilkeye göre “yasa, kamu yararýdýr.” Yasama organý tarafýndan usulüne uygun olarak yapýlan her yasa hem kamu yararýna uygundur, hem kamu yararýnýn kendisidir.
2. ANAYASAL BÝR DÜZENLEME OLARAK KAMU YARARI
KAVRAMI
Anayasamýzda, “kamu yararý” baþlýðý altýnda ayrý bir düzenleme mevcuttur. Bu baþlýk altýnda “Kýyýlardan yararlanma”(md.43), “Toprak mülkiyeti”(md.44), “Tarým, hayvancýlýk ve üretim alanlarýnda çalýþanlarýn korunmasý” (md.45), “Kamulaþtýrma” (md.46), “Devletleþtirme ve özelleþtirme” (md. 47) maddeleri yer almaktadýr.“Temel Haklar ve Ödevler” kýsmýnýn “Sosyal ve Ekonomik Haklar ve Ödevler” bölümünün III’üncü alt baþlýðý olarak belirlenen kamu yararý kavramý dizaynýnda dikkati çeken nokta, kavramýn içeriði yönünden belirlenmesidir. Öte yandan, anayasa yapýcýsý tarafýndan hem bir hak ve ödev olarak, hem de temel hak ve ödevlerin sýnýrlanmasýnýn baþat unsuru olarak dizayn edilmiþtir. Bunu hemen örneklemek gerekirse, AYM, kýyýlarýn “doðal niteliði itibariyle herkesin kullanýmýna açýk bulundurulmasý gereken yerler” olduðuna hükmetmiþtir.(Anayasa Mahkemesi, T.25.2.1986, E.1981/1,K.1986/4). Öte yandan düzenlemenin bireyler bakýmýndan temel hak olmaktan çok ödev niteliði taþýdýðý, bu haklarý temin etmekle mükellef kýlýnan yönetim (Devlet) vasýtasýyla toplum içinde bireylerin bu haklardan istifadesi mümkün olmaktadýr. Sözgelimi, Anayasa kýyýlarýn Devletin hüküm ve tasarrufu altýnda olduðunu belirtmektedir(md.43/1). Bu, kamu mallarý rejiminin bir hükmüdür. Bu kuralýn muhatabý Devlettir. Yine topraðýn verimli kýlýnmasý, topraksýz köylüye toprak verilmesi önlemleri(md.44) nde de bireylere sosyal haklar tanýnmasýndan ziyade, iktisadi açýdan zayýf bir toplum kesimi ile doðal kaynaklarýn korunmasý amaçlanmaktadýr.Oysa, temel haklar doðrudan doðruya ilgililerin durumlarýný düzenleyen kurallardýr(Akýllýoðlu,1988:13). Anayasanýn baðlayýcýlýðýnýn bu noktada, bu ve benzeri düzenlemelerle anayasanýn güttüðü amaçlarýn ilgilileri anayasaya uygun yorum ve uygulama yapma yönünde tecelli ettiði belirtilmektedir.Kamulaþtýrma ve Devletleþtirme kurumlarýnýn da ayný yerde düzenlenmiþ olmasýndan, düzenlemenin amacýnýn temel haklar deðil, kamu yararýnýn ne olduðu konusunda yasa koyucuya yol göstermek olduðu anlaþýlmaktadýr. 1961 Anayasasý, kamu yararýný sadece mülkiyet (md.36), kamulaþtýrma (md.38), devletleþtirme (md.39), çalýþma ve sözleþme hürriyeti (md.40) açýsýndan özel sýnýrlama nedeni olarak belirlerken 1982 Anayasasýnýn 13’üncü maddesiyle -diðer unsurlarla birlikte- bütün temel haklar için sýnýrlama nedeni sayýlmýþtýr. Cumhuriyet dönemi Anayasalarýmýzda kamu yararý kavramýnýn iki ana konuda kullanýldýðý gözlemlenmektedir. Bu konularýn birincisi, temel hak ve özgürlüklerin sýnýrlandýrýlmasý sorunu; ikincisi, mülkiyet hakkýna iliþkin –özellikle kamulaþtýrma konusunda- düzenlemeleridir.(