Stajyer Avukatlarýn Mahkeme Stajý

Stajyer Avukatlarýn mahkeme stajý sýrasýnda kalem görevlilerince kalemde çalýþmaya zorlanmasý hakkýnda ne düþünüyorsunuz?

stj.Av.A.Demet Erten

Kalemde çalýþmaktan kastedilen, verilen dosya ve kararlarýn incelenmesi mi yoksa baþka bir iþmi bu konu açýk olmamakla birlikte, Türkiye Barolar Birliði Avukatlýk Staj Yönetmeliði'nin "Stajýn Yapýlýþý" baþlýklý 13 üncü maddesi aynen þöyle söylemektedir:

"Madde 13- Staj; Baronun, Cumhuriyet Savcýsýnýn ve Hakimin denetiminde yapýlýr. Stajyer, staj eðitim programýný aksatmadan; duruþmalarda, keþiflerde, soruþturmalarda, kararýn görüþülmesinde ve yazýlmasýnda hazýr bulunur. Kendisine verilen dosya ve kararlarý inceler ve rapor hazýrlar.

Stajyerler kendilerine verilen iþlerden sorumludur. Ancak stajda, kalem görevlileri, stajyerler ve iþ sahipleri arasýndaki iliþkilerde karþýlýklý saygý esastýr. Stajyer meslek onurunu zedeleyecek davranýþlardan kaçýnmak zorundadýr.

Adliyede yapýlan staj dönemi için, mahkeme ve adalet dairelerinde stajyerlere ayrýlmýþ bir staj defteri ile devam çizelgesi bulunur. Staj devam çizelgesi stajyer tarafýndan her gün imzalanýr. Staj eðitim çalýþmalarý veya Baroca düzenlenen konferans, panel, sempozyum gibi etkinlikler nedeniyle staj devam çizelgesine imza atamayan stajyer, özrünü belgelemek koþuluyla imza yükümlülüðünden kurtulur. Staj sonunda devam çizelgesi Cumhuriyet savcýsý veya hakim tarafýndan devam yönünden onaylanýr.

Staj kesintisiz olarak yapýlýr. Stajyerin haklý nedenlerle devam edemediði günler Avukatlýk Kanununun 23 üncü maddesinde belirtildiði þekilde tamamlattýrýlýr. Haklý nedenlerin kanýtlanmasý stajyerin yükümlülüðündedir.

Stajýn yapýldýðý yere göre Adalet Komisyonu Baþkaný ve Baro baþkaný haklý bir engelin bulunmasý halinde, yanýnda staj yaptýðý avukatýn da görüþünü alarak stajyere otuz günü geçmemek üzere izin verebilir.

Adliyede yapýlan staj dönemi için, bu Yönetmeliðin 12 nci maddesinde belirtilen sürelerin her birinin bitiminde; stajyerin varsa devam etmediði günleri, stajyere verilen görevleri ve stajyerin genel olarak ilgi ve baþarý derecesi ile meslek ilke ve kurallarýna yatkýnlýðýný belirten iki nüsha rapor düzenlenerek, biri Adalet Komisyonuna diðeri Barosuna gönderilir.

Mahkemelerde yapýlan staj sýrasýnda staj kurulu, yoksa yönetim kurulu stajý denetler ve gözetir. "

Buradaki, "Kendisine verilen dosya ve kararlarý inceler ve rapor hazýrlar", "Stajyerler kendilerine verilen iþlerden sorumludur" ve "Staj; Baronun, Cumhuriyet Savcýsýnýn ve Hakimin denetiminde yapýlýr." ifadelerinden anlaþýlacaðý üzere, stajyerler, Cumhuriyet Savcýsýnýn ve Hakimin vereceði iþleri yapmakla mükellefdir.

Buna göre stajyerler hernekadar mahkeme stajý sýrasýnda kalem görevlilerince kalemde çalýþmaya zorlanamayacak olsa da, þayet hakim tarafýndan dosya ve karar verme iþi kaleme havale edilmiþ ise bu takdirde, yapýlacak baþka bir þey yokdur.

Ancak bu gibi hallerde, Baro tarafýndan mahkemelere gerekli yazý yazýlarak stajyerlerin onuru korunmalý ve iþlerin hakim tarafýndan verilmesi saðlanmalýdýr. Gerçi bu gibi durumlarda da kalemdekiler yaptýrmak istedikleri iþleri hakim eliyle yine stajyerlere yaptýrabileceklerinden, bu da tam bir çözüm getirmeyebilir.

Benim þahsi kanaatim, stajyerlerin bu iþleri bir onur meselesi yapmayýp, yaptýklarý bu iþlerden biraz da olsa mesleklerini öðrenme fýrsatý olarak deðerlendirmelerinin daha yerinde olacaðý yönündedir.

DeFacto

Kalemde çalýþtýrýlmaktan kasdettiðim, dosya veya karar incelemek deðil ki zaten bunlarýn yapýlmasý gerektiðini düþünüyorum.Kalemde daha çok memurlar kendilerine düþen görevlerin en azýndan bir bölümünü stajyerlere gördürerek tabiri caizse kaytarma niyetindeler, örneðin, tebligatlara mühür vurmak,bilgisayarda tebligat listesi hazýrlamak, esas defterine kayýt düþmek vs. gibi Avukata mesleki bilgi açýsýndan gerekmeyen þeyler..tebligatýn "mühür ve imza" yazan yerine mühür vurulmasý gerektiðini kalemde çalýþmasam da öðrenebilirdim sanýrým.Aslýnda çok büyük iþler deðil, kalem görevlilerine yardýmcý olmak da mesele deðil!Ama nasýl bizim avukatlýk meslek onurunu zedeleyecek davranýþlardan kaçýnmamýz gerekiyorsa kalem görevlilerinin de bizlere onurumuzu zedelemeden davranmalarý, her stajyere sýkýcý kýrtasiye iþlerini gördürecek potansiyel yardýmcý eleman gözüyle bakmamalarý gerektiði kanýsýndayým.Zaten "iþlerimiz yoðun bize biraz yardýmcý olur musunuz" dediklerinde hiçbir stajyer arkadaþýmýn bu talebi reddedeceðini düþünmüyorum.Ancak daha stajýn ilk gününden ,"haftada þu kadar saat çalýþacaksýn" dediklerinde insan ister istemez karþý durmak istiyo.Yoksa kalem görevlilerine karþý kasdi bir davranýþ yok, çoðu da satajyerlere iyi davranýyo özellikle de kalemde çalýþýnca ;)
Her neyse sanýrým sorunun çüzümü hakimlerde bitiyor, nede olsa denetimi altýndaki stajyerlere birþeyler öðretmek onlarýn insiyatifinde..Zira staj bitiminde mesleki durumu ve ilginçtir ama ahlaký hakkýnda not vermek yetkisine de hakimler sahip.Hakimlerin ve savcýlarýn stajyerlere ahlak notu vermesi ne kadar doðru ki? sanýrým bu konuda ayrý bir forum açýlabilir.
Bu arada iletiyi yanýtlayanlara ve ankete katýlanlara teþekkürler..

stj.Av.A.Demet Erten

Deniz arkadaþýma katýlýyorum. Kalemdeki memurun amacý stajyere iþ gördürüp, iþten kaytarmak. Ben adliye stajýmý yaptýðým sýrada þunu anladým ki, hakimi iyi yumuþak olan mahkemenin kalemindeki memurlar kendilerine pek güveniyor, stajyer üzerinde söz sahibi görüyor kendini ve yüklendikçe yükleniyor. ama bu durum biraz da stajyerle ilgili diye düþünüyorum. çünkü hakimler bu konuda anlayýþlý (ya da benim yanýnda staj yaptýklarým öyleydi bilemiyorum) stajyer, hakim gözetimindedir sonuçta ve ben hangi hakim yanýndaysam onun yanýndan ayrýlmadým ve hiç bir zaman da kalemdeki memur yanýna gönderilmedim.
Kalemde öðrenilebilecek birþeylerimiz olsaydý keþke.. Ancak maalesef adliye stajý esnasýnda kalemde stajyere öðretilecek pek bir þey olmuyor, sadece tabiri caizse ayak iþleriyle memurun yükü azaltýlýyor.

Stj.Av.Y.Kesimgil