Kadın avukatın soyadı zaferi!
İzmirli avukat Ayten Ünal'ın, 11 yıllık hukuki mücadelesi sonunda kızlık soyadıyla nüfus cüzdanı çıkartan ilk evli kadın olması tartışmaları tekrar alevlendirdi. Ünal'ın AİHM'e başvurusu sırasında ortaya çıkan, yeni nüfus cüzdanıyla yeni bir boyut kazanan tartışmanın taraflarından bazı kadınlar, severek evlendikleri kocalarının soyadlarını gururla taşıyacaklarını, bazı erkekler de eşleriyle anlaşmaları durumda kendilerinin de bu duruma izin verebileceğini dile getirdi.
Tartışmaların odağındaki Ayten Ünal ise, "Nüfus cüzdanımı elime aldığımda çok sevindim. Bu sınıfı geçmek gibi birşey. İçimden #8216;Geçtim, geçtim' demek geldi. Çok mutluyum. İlk raundu kazandım" dedi.
Sigortacı Haluk Tekeli ile evli olan avukat Ayten Ünal, İçişleri Bakanlığı Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü'nün kararıyla yeni çıkarttığı nüfus cüzdanına kızlık soyadının yazılmasıyla ilgili basın açıklaması düzenledi. Kendisine destek veren meslektaşlarıyla Bayraklı'daki İzmir Adliye Sarayı'nda basının karşısına çıkan Ünal, "Nüfus cüzdanıma kızlık soyadımın yazılmasıyla Türkiye'de ilk kez Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'nin verdiği bir karar uygulanmış oldu. Böylece ilk uygulama başlatılmış oldu. İçişleri Bakanlığı'nın bu uygulaması, genel nitelikte düzenleyecidir. Uygulanmaması gibi bir durum söz konusu değildir. Bu noktadan itibaren Medeni Kanun'da bu konuyla ilgili yasal bir düzenleme yapılması şart olmuştur. Bunun da kısa sürede yapılacağına inanıyorum. Herkese hayırlı uğurlu olsun" dedi.
Örnek teşkil eder
İçişleri Bakanlığı'nın kendisi için yaptığı bu uygulamanın örnek teşkil edeceğini dile getiren Ünal, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Artık bu uygulama benim gibi evli olup kendi kızlık soyadlarını kullanmak isteyen bayanlar için örnek teşkil eder. Aynı istekte bulunanlar hukuk kurallarına göre benim durumumu örnek gösterip uygulanmasını isteyebilir. Ancak fiili durumda engel çıkarılıp çıkarılmayacağını bilemem. Bu gibi aksaklıkların önlenmesi için kanun çıkartılması gerekir" diye konuştu. Kendisinden başka birçok evli kadının da kendi kızlık soyadlarını kullanmak için önceden girişimde bulunduğunu hatırlatan Ünal, "Soyadı, artık bireylere bırakılmalıdır. Herkes özgür istediği soyadını kullanması gerekir. Ben ve beni destekleyen arkadaşlarım ilk adımı atmış olduk. Bunun zamanla topluma yaygınlaştırılması gerekir. Eğer toplumda bir kaos yaratırsa da memnun oluruz. Çünkü kaosun nedeni değişikliktir. O zaman olumlu bir gelişmedir. Ancak ben, bu durumun toplumda bir kaos yaratacağına inanmıyorum. Nüfus Müdürlükleri de online sistemlerle bireyler için gereken değişiklikleri kısa sürede düzenleyecek kapasitededir, bu yükü kaldırabilir."
İlk raundu kazandım
Nüfus cüzdanını ilk eline aldığındaki duygusu sorulan Ünal, "Nüfus cüzdanımı elime aldığımda çok sevindim. Bu sınıfı geçmek gibi birşey. İçimden #8216;Geçtim. Geçtim' demek geldi. Çok mutluyum. İlk raundu kazandım. İkinci raund, Medeni Kanun'daki yasa değişikliği, üçüncü raund da çocukların soyadları. Çocukların soyadları konusu için biz de bir tasarı hazırladık. Bunun için de anne veya babanın soyadını kullanması, evlilik dışı doğan çocuğun annesinin soyadını alması, reşit olan çocuğun anne ya da babasının soyadlarından birini ya da her ikisini seçebilmesi gibi önerilerimiz var. Bu önerilerimizi de kısa sürede yetkililere ulaştıracağız. Çocukların da eşit, özgür ve kendi diledikleri soyadını kullanması için çaba sarfedeceğiz" dedi.
Tepkiler olumlu
Ünal, elde ettiği kendi zaferiyle ilgili olumlu tepkiler aldığını, en büyük desteği eşi Haluk Tekeli'den gördüğünü, toplumda olumsuz tepkilerinde olabileceğini, bunun da demokratik bir durum olduğunu, insanların kendi düşüncelerini savunabileceğini, kendisinin de saygı göstereceğini dile getirdi. Bu arada, basın açıklaması sırasında Ünal'ın yeni nüfus cüzdanını eline almayıp avukat arkadaşı Nilgün Tortop'tan tutmasını istemesi ise dikkat çekti.
Tartışmalar alevlendi
Ayten Ünal'ın hukuki mücadalesi sonunda kızlık soyadıyla nüfus cüzdanı çıkartan ilk evli kadın olması, AİHM'e yapılan başvuru sırasında toplumda ortaya çıkan tartışmaların tekrar alevlenmesine neden oldu. Aile birliğinin tarafları olan kadın ve erkeklerden farklı farklı görüşler ve düşünceler ortaya atılırken, ortak nokta buluşulmadığı gözlendi.
Aksi görüşte bulunanlardan İzmir Barosu Avukatlarından Mustafa Özdemir, "Bazı durumlarda menfaat yoksa uğraşmaya değmez. Önce gerçek menfaat olmalı. Bu durum bence önemli bir uygulama değil. Mahkemeler istediği kararı verebilir. Ancak bu kararları verirken mantığa uygun olmalıdır. Ama bu mantıklı değil. O zaman kişiler evlenmesin. Bu durumda evliliğin bir anlamı yok. Herkes kendi soyadını kullanıp birlikte yaşasın" dedi.
Ev kadını Songül Karataş, "Ha kocanın, ha kadının soyadı ne farkeder. Sevmişsen, evlenmişsen kocanın soyadını taşıyacaksın gururla. Eğer soyadını beğenmiyorsan evlenme. Ben gururla kocamın soyadını taşıyorum. Ben böyle şeylere karşıyım" dedi.
Avukat Aytül Arıkan, "Bayanların birey olarak toplumdaki kimlikleri, kazanılmış hakları var. Bunları evlenmeden önce kendi soyadlarıyla yürütüyorlar. Bana göre bu durum gecikmiş bir karar. Yasalaşırsa daya iyi ve yerinde olur. AB yolundaki Türkiye'de olması gereken bir uygulama. Bizim ülkemiz için geç kalmış bir durum" diye konuştu.
Avukat Aydın Demir ise, "Eşimle anlaşırsam neden olmasın. Bence uygundur. Yasal sakınca yoksa olabilir. Eşimle anlaşmam lazım destekliyorum" dedi.
Tüm kadılar bunu ister
Türk Kadınlar Birliği Başkanı Sema Kendirci, avukat Ayten Ünal'ın yaptığının bir özgürlük mücadelesi olduğunu ve zafer kazandığını söyledi., Bu hakkın bir an önce hayata geçirilmesini isteyen Kendirci, "Ankara'da bu konudaki yasal çalışmalara ben de katıldım. Medeni Kanun'daki yasal düzenlemeyle bu özgürlük kadınlara tanınmış olacak. Kullanmak veya kullanmamak yine kadınların kendi inisiyatifinde. Ancak, Türkiye'deki tüm kadınların bunu istediğini biliyorum. Tüm kadınlar, bu kısıtlamaya karşılar. Önemli olan hakkımızı elde etmek. Bundan sonra genel olarak kadınların kendi kızlık soyadlarını kullanacağını tahmin ediyorum. Bu özgürlüğü kazandıktan sonra birçok kadın bunu kullanmak isteyecek" dedi.
22.03.2006
Kaynak : Milliyet