Alman (kad�n) e�in ortak �ocu�u yurt d��na g�t�rmekle tehdidi

De�erli arkada�lar,

Aramalarda benzer bir konuya rastlamad��m i�in yeni konu a�ma gere�i duydum.

Ben (erkek) T�rk, E�im Alman vatanda��d�r.

�ocu�umuz Almanya do�umlu ve iki ya��ndad�r.

Ailemin ge�imini yaln�z ben �stlenmekteyim.

As�l ya�am�m�z ve benim i�im T�rkiye'dedir.

T�rkiye'de ya�am ko�ullar�m�z iyidir.

�� y�l� a�k�n bir evlili�imiz vard�r.

Herhangi bir bo�anma veya velayet karar� yoktur.

Bu bilgiler do�rultusunda, �zerinde ortak velayet hakk�m�z olan �ocu�umuzu, e�im, zaman zaman yurt d��na g�t�rmekle beni tehdit etmekte ve 2 ya��ndaki �ocu�umuzu koz olarak kullanmay� tercih etmektedir.
Bir defaya mahsus bu tehdidini ger�ekle�tirmi� ve 8 ay s�reyle �ocu�umu yurt d��nda benden izinsiz tutmu�tur.
Bende kanuni s�re zarf�nda kendisine Mahkeme ve Noter arac�l�� ile geri d�n �a�r�s� (terk ihtar� g�nderdim.)
Ayr�ca iyi niyetle isteklerini yerine getirme s�z� vererek kendisini s�zl� olarak evimize davet ettim.
Ve �ocu�umla birlikte evime geri d�nd�rmeyi ba�ard�m.

Bunun d��nda ihtilafa d��t��m�z herhangi bir husus olmad�� gibi, e�ime kar��, fiziki �iddet, hakaret, aldatma gibi gayri ahlaki hi� bir yola ba�vurmad�m.
Ancak e�im tavizk�rl��m� ve m�layimli�imi f�rsat bilerek yine ayn� �ekilde yurtd��na gitmek ve �ocu�umuzu g�t�rmekle beni yeniden tehdit ediyor.

Yerine getirmemi istedi�i �ey ise Almanya'da ya�amak. Ben bunu kabul etmiyorum ��nk�; e�im ev han�m�, ailemizin ge�imini yaln�z ben sa�l�yorum ve Almanya'da ayn� stat�de bir i� bulmam, adaptasyon sa�lamam ve �ocu�uma iyi bir gelecek haz�rlamam �ok zor.

Benim muvafakat�m sorulmaks�z�n yurtd��na istedi�i gibi ��kabiliyor. San�r�m bunu Alman vatanda�� olmas� ve �ocu�umuzun k��k olmas�n� kullanarak yapabiliyor.

Bu durumda e�imin �ocu�umu bana kar�� koz olarak kullanmas�na engel olabilece�im bir yol var m�d�r? ��nk� �ocu�umun annesiz veya babas�z b�y�mesini kesinlikle istemiyorum. Bu konuda �zel hassasiyetim vard�r.

Verece�iniz bilgiler i�in te�ekk�r ederim.

Bu s�zle�menin nas�l uygulanaca��na ili�kin Adalet Bakanl�� UHD�GM nin 2011 y�l�nda c�kard�� 65-2 say�l� genelge mevcut. BU genelgede s�zle�menin mahiyeti gibi hususlara da de�inilmi�. Genelge'deki gibi i�lem yap�lacak:

Uluslararas� �ocuk Ka��rman�n Hukuki Ve�helerine Dair Lahey S�zle�mesi ile 5717 say�l� Uluslararas� �ocuk Ka��rman�n Hukuki Y�n ve Kapsam�na Dair Kanun'un uygulanmas�na ili�kin 01/03/2008 tarihli ve 65/1 say�l� Genelgemizin S�zle�meye taraf devletler ve uygulamada kar��la��lan sorunlar a��s�ndan g�ncellenmesine ihtiya� duyulmu�tur.

I - GENEL OLARAK

(1) 1980 tarihli "Uluslararas� �ocuk Ka��rman�n Hukuki Ve�helerine Dair Lahey S�zle�mesi" T�rkiye a��s�ndan 01/08/2000 tarihinde, an�lan S�zle�menin uygulanmas�n� sa�lamaya y�nelik usul ve esaslar� d�zenleyen 5717 say�l� "Uluslararas� �ocuk Ka��rman�n Hukuki Y�n ve Kapsam�na Dair Kanun" ise 04/12/2007 tarihinde y�r�rl��e girmi�tir.

(2) T�rkiye a��s�ndan S�zle�me, �lkemiz ile (Ek:1)'de yer alan devletler aras�nda y�r�rl�ktedir.

(3) S�zle�menin 6'nc� maddesi ve 5717 say�l� Kanunun 4'�nc� maddesi uyar�nca, S�zle�mede �ng�r�len y�k�ml�l�kleri yerine getirmek �zere Bakanl��m�z Uluslararas� Hukuk ve D�� li�kiler Genel M�d�rl�� "Merkezi Makam" olarak belirlenmi�tir.

(4) S�zle�me ve Kanunun amac�; 16 ya��n� tamamlamam�� ocu�un, velayet hakk� ihlal edilerek bir �lkeden di�er bir �lkeye g�t�r�lmesi veya al�konulmas� halinde, derhal mutat meskeninin bulundu�u �lkeye geri d�nmesini veya �ahsi ili�ki kurma hakk�n�n tesis edilmesini sa�lamakt�r.

(5) S�zle�menin 3'�nc� maddesi uyar�nca, bir �ocu�un yerinin de�i�tirilmesinin veya al�konulmas�n�n haks�z olarak nitelendirilebilmesi i�in:

a) �ocu�un yerinin de�i�tirilmesi veya al�konulmas�, bu fiillerin ger�ekle�mesinden hemen �nce mutat meskeninin bulundu�u devletin hukuku uyar�nca, bir ki�iye veya bir kuruma tek basma veya birlikte kullan�lmak �zere tevdi edilmi� bulunan velayet hakk�n�n ihlal edilmesi suretiyle meydana gelmi� olmas�,

b) �hlal edilmi� bulunan velayet hakk�n�n yer de�i�tirme veya al�koyma vak�as�n�n ger�ekle�ti�i s�rada fiilen kullan�lmakta veya bu vak'a ger�ekle�memi� olsayd� kullan�lacak olmas�,

Gerekmektedir.

(6) 5717 say�l� Kanun'un 5'inci maddesi uyar�nca; Merkezi Makam g�revlerini mahalli Cumhuriyet ba�savc�l�klar� arac�l��yla;

a) S�zle�me kapsam�nda �ocu�un iadesi veya �ocukla �ahsi ili�ki kurma hakk�n�n kullan�lmas� konusunda bir ba�vurunun yap�lmas�n� m�teakip �ocu�un bulundu�u yeri tespit etmek,

b) �ocu�un menfaatlerinin korunmas� i�in kolluk ve di�er yetkili makamlar�n g�revlendirmesi de dahil olmak �zere, gerekli b�t�n tedbirleri almak,

c) �ocu�un, kendisini ka��rm�� olan ki�inin r�zas� ile iadesi veya taraflar aras�nda sulh yoluyla bir ��z�me ula��lmas� i�in gerekli giri�imlerde bulunmak,

d) �ocu�un, kendisini ka��rm�� olan ki�inin r�zas� ile iadesi veya taraflar aras�nda sulh yoluyla bir ��z�m�n bulunmas� m�mk�n de�ilse, �ocu�un iade edilip edilmeyece�i veya �ahsi ili�kinin kurulmas� konusunda bir karar verilmek �zere yetkili mahkemede dava a�mak,

Suretiyle yerine getirmektedir.

(7) �ocu�un iadesi veya �ahsi ili�ki kurulmas�na y�nelik a��lacak davalar i�in hi�bir teminat, kefalet ve depozito istenemez.

(8) S�zle�menin uygulanmas� ile ilgili belgeler resmi onay veya benzeri her t�rl� formaliteden muaft�r.

(9) S�zle�menin 25'inci maddesi ile 5717 say�l� Kanun'un 28'inci maddesine g�re, ba�vuruda bulunan ki�ilerin adli yard�mdan faydalanmas� m�mk�nd�r.

(10) S�zle�menin 21 'inci maddesi ile 5717 say�l� Kanunun 11'inci maddesinde, �ahsi ili�ki kurma hakk�n�n tesisi veya korunmas�na ili�kin taleplerin, �ocu�un geri d�n��ne ili�kin talepler ile ayn� usul ve �ekilde yap�labilece�i belirtilmektedir.

(11) S�zle�menin 35/1 'inci maddesi uyar�nca, S�zle�me ancak ilgili devletler a��s�ndan y�r�rl��e girmesinden sonra ger�ekle�en �ocuk ka��rma vak'alar� hakk�nda uygulama alan� bulabilecektir.

II- S�ZLE�ME VE 5717 SAYILI KANUN'UN UYGULAMA ALANI

(1) S�zle�me ve Kanun'un uygulanmas�nda Cumhuriyet ba�savc�l�klar�n�n g�revleri iki b�l�mden olu�maktad�r:

A) Talep Eden Makam Olarak;

(2) Cumhuriyet ba�savc�l�klar�, mutat meskeni T�rkiye'de olup da, velayet hakk� ihlal edilmek suretiyle ba�ka bir Akit Devlet �lkesine g�t�r�len �ocu�un geri d�nmesinin sa�lanmas�nda 'Talep Eden Makam" i�levini g�recektir. B�yle bir ba�vuruda bulunulmas� halinde, Cumhuriyet ba�savc�l��, �ocu�un bulundu�u Devletin S�zle�meye taraf olup olmad��n� tespit ettikten sonra, belgelerin d�zenlenmesinde talepte bulunana yard�mc� olacak ve belgeleri ilgili Devlet merkezi makam�na iletilmek �zere Bakanl��m�za g�nderecektir.

(3) S�zle�me h�k�mleri uyar�nca �ocu�un iadesi s�recinin i�lemeye ba�lamas�, �ncelikle buna ili�kin bir talebin yap�lmas�na ba�l�d�r. S�zle�menin 8'inci maddesi uyar�nca talep; ba�vuruda bulunan�n, �ocu�un ve �ocu�u g�t�rd�� veya al�koydu�u ileri s�r�len ki�inin kimlik bilgilerini, �ocu�un do�um tarihini, iade talebinin gerek�elerini, �ocu�un bulundu�u yere ve yan�nda kald�� ki�iye ili�kin mevcut bilgileri i�ermelidir. �rnek olarak haz�rlanan T�rk�e-�ngilizce ve T�rk�e-Frans�zca talep formlar� (Ek:2)'de yer almaktad�r. Talep formu ve ekindeki belgelerin noter ya da ba�ka bir merci taraf�ndan onaylanmas�na gerek bulunmamaktad�r. Ba�vuru sahibinin, beyan�n� yer ve tarih belirterek imzas� ile teyit etmesi yeterlidir.

Talebe Eklenecek Belgeler:

(4) Ba�vuruya; mevcut ise iade talebine dayanak te�kil eden mahkeme karar�n�n veya taraflar aras�ndaki anla�man�n iki �rne�i, T�rk mevzuat�n�n velayete veya vesayete ili�kin h�k�mleri ve uyu�mazl�� zmeye elveri�li di�er belgeler eklenmelidir. �ocu�un ve �ocu�u ka��ran ki�inin m�mk�nse son halini g�steren birer foto�raf�n�n eklenmesi de yararl� olacakt�r.

(5) Talep formu ve ekli belgelere, ba�vuruda bulunulan devletin resmi dilinde yap�lm�� olan terc�meleri eklenecektir. Ba�vuruda bulunulan devlet diline terc�menin m�mk�n olmamas� halinde, talepname ve ekli belgeler �ngilizce veya Frans�zca dillerinde d�zenlenebilir. S�zle�meye dil y�n�nden �ekince koymu� (Ek:4)'te belirtilen �lkelere ili�kin ba�vurular�n ilgili �lke dilinde yap�lmas� zorunludur.

(6) Talepte bulunulan Devlet merkezi makam�n�n gerek g�rmesi halinde, iade ba�vurusunda bulunan kimseden, kendi ad�na hareket etme veya ad�na hareket etmekle yetkilendirilen bir temsilci tayin etme yetkisi veren yaz�l� bir yetki belgesi istenebilecektir. Yetki belgesinin �ngilizce ve Frans�zca �rnekleri (Ek:3)'te yer almaktad�r. Almanya nezdinde yap�lacak taleplerde doldurulmas� gereken vekaletname farkl� �zellik arz etti�inden (Ek:3)'te ayr�ca d�zenlenmi�tir.

B) Talep Edilen Makam Olarak;

(7) �ocuk T�rkiye'de bulunuyorsa, yabanc� devlet merkezi makam�ndan al�nan talebin Bakanl��m�zca mahalli Cumhuriyet ba�savc�l��na g�nderilmesini m�teakiben; 5717 say�l� Kanunun 5'inci maddesi uyar�nca; �ocu�un bulundu�u yer belirlendikten sonra, Cumhuriyet ba�savc�l�klar�nca, ka��ran ki�inin r�zas� ile �ocu�un teslimi veya taraflar aras�nda dostane bir ��z�m�n sa�lanmas� i�in �ocu�u ka��ran ki�inin bizzat beyan� al�narak, uzla�ma yolu ile ��z�me ula��lmaya �al��lacakt�r.

(8) �ocu�un r�za ile tesliminin kabul edilmesi halinde keyfiyetin, �ocu�un teslim al�nmas�n� teminen talepte bulunan Devlet merkezi makam�n� haberdar etmek �zere derhal Bakanl��m�za bildirilmesi gerekmektedir.

(9) Ka��ran ki�inin r�zas� ile �ocu�un tesliminin veya taraflar aras�nda dostane ��z�me ula��lmas�n�n m�mk�n olmad�� anla��l�rsa, buna ili�kin ifade tutana�� ivedi olarak Bakanl��m�za iletilmeli, Bakanl��m�z�n d��nce yaz�s� �zerine, �ocu�un iade edilip edilmeyece�ine ili�kin bir karar verilmek �zere talep ve ekli belgeler, 5717 say�l� Kanunun 6'nc� maddesi uyar�nca yetkili ve g�revli Aile Mahkemesine tevdi edilmelidir. Dava namenin bir �rne�i de Bakanl��m�za g�nderilmelidir.

(10) 5717 say�l� Kanunun 27'nci maddesi gere�ince �ocu�un iadesi talebiyle ilgili olarak a��lacak davan�n yarg�lama masraflar�n�n, ileride haks�z ��kan taraftan al�nmak �zere kovu�turma �dene�inden kar��lanmas� gerekmektedir.
(11) Mahkemece �ocu�un iadesi konusunda verilen karar�n kesinle�mesinden sonra gerekirse, �cra ve �flas Kanununun �ocuk teslimine dair ilamlar�n icras� hakk�ndaki h�k�mlerine ve 5717 say�l� Kanunun 18 ve devam� maddelerine g�re cebri icra yoluna ba�vurularak �ocu�un ba�vuruda bulunana iadesi sa�lanacakt�r. 5717 say�l� Kanunun 22'inci maddesi veya ba�ka bir sebeple, cebri icra yoluna ba�vurulmas�na ra�men �ocu�un teslim edilememesi halinde, icra m�d�rl�klerince d�zenlenecek ayr�nt�l� tutanak Bakanl��m�za g�nderilecektir.

(12) �ocu�un iadesi ba�vurusunda bulunan�n T�rkiye'de olmamas� veya bir avukat taraf�ndan temsil edilmemesi durumu dikkate al�narak gerekli d�zenlemelerin yap�labilmesi i�in, cebri icra yoluna ba�vurulmadan �nce Bakanl��m�z�n onay� al�nmal�d�r.

(13) �ocu�un ka��r�lmas� suretiyle �ahsi ili�ki kurma hakk� engellenmi�se, yine ayn� usul izlenerek �ahsi ili�ki kurma hakk�n�n icras� sa�lan�r.

(14) S�zle�menin uygulanmas�nda Taraf Devletler, haks�z olarak yeri de�i�tirilen veya al�konulan �ocu�un s�ratli ve g�venlik i�inde iadesini sa�lamakla y�k�ml� olduklar�ndan, Cumhuriyet ba�savc�l�klar�, �ocu�un iadesi talebiyle ilgili i�lemleri en seri �ekilde yerine getirmelidir.

(15) S�zle�me ve Kanun kapsam�nda y�r�t�len i�lemlerin, Cumhuriyet ba�savc�l�klar�nca titizlikle takip edilerek, tekide gerek kalmaks�z�n derhal Bakanl��m�za bildirilmesi gerekmektedir.

III- �ADEYE �L��K�N KARAR VERME S�REC�

(1) 5717 say�l� Kanunun 6/2'inci maddesi uyar�nca, iade veya �ahsi ili�ki kurulmas� hakk�ndaki davalarda g�revli ve yetkili mahkeme, ba�vuru yap�ld�� s�rada �ocu�un halen oturdu�u veya ayn� Kanun'un 10'uncu maddesine g�re koruma alt�na al�nd�� yer Aile Mahkemesidir.

(2) Yarg�lamay� y�r�ten mahkeme 5717 say�l� Kanunun 10'uncu maddesinde g�sterilen ge�ici koruma tedbirlerine her zaman karar verebilir. Ayr�ca S�zle�menin 14'�nc� maddesine g�re, yabanc� mahkeme kararlar�n� do�rudan dikkate alabilir. Mahkemece �ocu�un haks�z olarak yerinin de�i�tirilmi� oldu�u veya al�konuldu�u tespit edildikten sonra, S�zle�menin 12'nci maddesinin 1 ve 2'nci f�kralar� ile 13 ve 20'nci madde h�k�mleri g�z �n�nde tutularak iadesine karar verilip verilmeyece�ini de�erlendirebilir.

(3) S�zle�menin 12'nci maddesinin 1'inci f�kras�; iadeye ili�kin ba�vurunun �ocu�un ka��r�lmas�ndan itibaren bir y�l i�inde yetkili makamlara ula�mas� halini, 2'nci f�kras� ise ba�vurunun bu s�renin ge�mesinden sonra ula�mas� halini d�zenlemektedir.

(4) 5717 say�l� Kanunun 9'uncu maddesine g�re, bu t�r davalar basit yarg�lama usul�ne g�re �ncelikle ve acele g�r�l�r. Ayn� Kanunun 16/1'inci maddesinde bu davalar�n adli tatilde g�r�lecek davalardan oldu�u h�kme ba�lanm��t�r. S�zle�menin 11'inci maddesinde de iade hakk�ndaki karar�n ba�vurunun ula�mas�ndan itibaren alt� hafta i�inde verilmesi gerekti�i vurgulanmakta, bu s�re i�inde yetkili mahkemece karar verilememi� olmas� durumunda, iade talebinde bulunan ki�i veya merkezi makam�n gecikmenin nedenleri hakk�nda bilgi isteyebilece�i d�zenlenmektedir.

(5) Gerek S�zle�menin 19'uncu maddesi ve gerekse 5717 say�l� Kanunun 12, 13 ve 14'�nc� maddeleri, mahkemece �ocu�un iadesine karar verilmi� ise bu karar�n velayet hakk�na ili�kin bir h�km� i�ermeyece�ini, �ocu�un iadesine karar verilmesi halinde velayet hakk�na ili�kin d�zenlemeleri yapman�n �ocu�un iade edilece�i Devlet makamlar�na ait olaca��n� d�zenlemektedir.

(6) Ancak, S�zle�menin 16'nc� maddesine g�re, �ocu�un iadesi talebinin reddedilmesi veya ka��r�lmas�ndan itibaren makul bir s�renin ge�mi� olmas�na ra�men iadeye ili�kin bir ba�vuruda bulunulmam�� olmas� halinde, �ocu�un bulundu�u �lke makamlar�nca velayet hakk�na ili�kin bir karar verilebilir.

(7) Ayr�ca, 5717 say�l� Uluslararas� �ocuk Ka��rman�n Hukuki Y�n ve Kapsam�na Dair Kanun'un 14'�nc� maddesinde de g�r�lmekte olan bir iade davas� s�ras�nda velayet davas� da a��lm�� ise velayete ili�kin davan�n bekletilece�i h�kme ba�lanm��t�r. Bu hususunun iadeye ili�kin yarg�lama s�resince mahkemelerce g�z �n�nde bulundurulmas�n�n gerekti�i de�erlendirilmektedir.

(8) S�zle�menin 17'nci ve 5717 say�l� Kanunun 13'�nc� maddesi uyar�nca; talepte bulunulan Devlette velayete ili�kin bir karar verilmi� olmas�, bu S�zle�me h�k�mleri �er�evesinde �ocu�un iadesi talebinin reddine gerek�e olu�turmayacakt�r. Bu madde h�km�yle, �ocu�u ka��ran ki�inin, bu eylemden hemen �nce veya ka��rd�ktan hemen sonra alm�� oldu�u bir velayet karar�n� ileri s�rerek �ocu�un iade edilmesini engellemeye y�nelik giri�iminin bertaraf edilmesi ama�lanmaktad�r. �ocu�un g�t�r�ld�� veya al�konuldu�u Devlet mahkemesince verilmi� bir velayet karar� bulunsa dahi, �ocu�un iadesine karar verilebilecektir.

(9) S�zle�menin 30'uncu maddesine g�re; �ocu�un iadesine ili�kin ba�vuru ve ekindeki belgeler ile bir merkezi makam taraf�ndan sa�lanan t�m bilgi ve belgeler ister merkezi makama, ister do�rudan adli makamlara y�neltilmi� bulunsun, an�lan makamlarca kabul edilecektir.

(10) S�zle�me uyar�nca, haks�z olarak bir Akit Devlet �lkesinden di�erine g�t�r�len veya al�konulan �ocu�un, iade edilmesi i�in �nceden yabanc� makamlardan al�nm�� velayete veya �ahsi ili�ki kurma hakk�na dair bir karar�n bulunmas� gerekmedi�i gibi, b�yle bir karar�n mevcut olmas� durumunda bunun tan�nmas� veya lenfiz edilmesi zorunlulu�u bulunmamaktad�r.

(11) �� bu Genelge ile Uluslararas� �ocuk Ka��rman�n Hukuki Ve�helerine Dair Lahey S�zle�mesinin uygulanmas�na ili�kin 01/03/2008 tarihli ve 65/1 say�l� Genelge y�r�rl�kten kald�r�lm��t�r.

(12) Bu Genelgenin ekleri, Uluslararas� Hukuk ve D�� li�kiler Genel M�d�rl�� taraf�ndan ihtiya� duyuldu�unda g�ncellenerek www.uhdigm.adalet.gov.tr web adresinde yay�mlanacakt�r.

Bilgi edinilmesini ve Uluslararas� �ocuk Ka��rman�n Hukuki Ve�helerine Dair Lahey S�zle�mesi ile 5717 say�l� Uluslararas� �ocuk Ka��rman�n Hukuki Y�n ve Kapsam�na Dair Kanun'a dayan�larak yap�lan i�lemlerin bu Genelge esaslar�na uygun olarak y�r�t�lmesine �zen g�sterilmesini rica ederim.

Ekleri var..

Ayr�ca, Uluslararas� �ocuk Ka��rman�n Hukuki Y�n Ve Kapsam�na Dair Kanun'u inceleyebilirsiniz, buradan neler yap�laca��n� ��renebilirsiniz. �zellikle 6. vd. maddeler.

Alman (kad�n) e�in ortak �ocu�u yurt d��na g�t�rmekle tehdidi