Hükmün açýklanmasýnýn geriye býrakýlmasý denetim süresi

2009 yýlýnda 1 yýl 8 ay ceza aldým ve bir daha suç iþlemeyeceðine kanaat oluþtu denilerek, ceza ertelendi. Ancak hakim, bir daha suç iþlemeyeceðine kanaat oluþmadý diyerek, hükmün açýklanmasýný geriye býrakýlmasýna yer yoktur, kararý verdi. Temyize gittim, yargýtay çeliþkili karar verilip, hükmün açýklanmasýnýn geri býrakýlmasý þartlarýnýn gözetilmemesi sebebiyle kararý bozdu. Þimdi yeniden mahkeme var. Büyük ihtimallle hükmün açýklanmasý geri býrakýlacak. Bu durumda, bir önceki mahkemeden bu zamana kadar geçen 5 yýla yakýn süre denetim süresinden sayýlýr mý? Çünkü hükmün açýklanmasýnýn geri býrakýlmasý kararý o zaman verilmiþ olsaydý, bu süre þimdi dolmuþ olacaktýr.

Hakkýnýzda mahkemece verilmiþ olan ve temyiz neticesinde Yargýtay'ýn ilgili Dairesince bozularak tekrar mahkemeye gelmiþ olan dava dosyasýnda yeniden yargýlama yapýlýp hakkýnýzda atýlý suçtan dolayý hükmün açýklanmasýnýn geri býrakýlmasý kararý verilirse, öngörülecek 5 yýllýk denetim süresi bu kararýn kesinleþtiði tarihten itibaren iþlemeye baþlayacaktýr.

Ekrem Bey öncelikle cevabýnýz için teþekkür ederim. Ancak ben bu durumda haksýzlýða uðramýþ oluyorum. Net bir þekilde hakimin hatalý karar verdiði yargýtayca ispatlanmýþ durumda. 5 yýl önce doðru karar verilmiþ olsa denetim süresi þimdiye kadar dolmuþ olacaktý. Bu konuda hakkýmý nasýl arayabilirim, nereye baþvurmalýyým?

Yargýtay'ýn kararý bozmuþ olmasý ilk derece mahkemesinin hatalý bir karar verdiði anlamýna gelmemektedir. Çünkü Yargýtay, bozma kararýný hakkýnýzda CMK.nýn 231/5-6. maddelerine göre hükmün açýklanmasýnýn geri býrakýlmasý kararý verilip verilmeyeceði hususunun karar gerekçesinde tartýþýlmamasý sebebiyle vermiþtir. Ýlk derece mahkemesi, Yargýtay'ýn bozma kararýna uymakla sizin hakkýnýzda kesinlikle hükmün açýklanmasýnýn geri býrakýlmasý kararý vermek mecburiyetinde deðildir. Gerçekten de Yargýta'ýn bozma ilamýna uyan ilk derece mahkemesi hakkýnýzda hükmün açýklanmasýnýn geri býrakýlmasý þartlarýnýn oluþup oluþmadýðýný karar gerekçesinde tartýþacak ama bu deðerlendirme neticesinde sizinle ilgili hükmün açýklanmasýnýn geri býrakýlmasý kararý vermeyebilecektir ya da mahkeme bozma sonrasý yapmýþ olduðu deðerlendirme sonucunda hakkýnýzda hükmün açýklanmasýnýn geri býrakýlmasý kararý verecektir.

Ülkemizde mahkemelerce verilen nihai kararlar için kanun yollarý öngörülmüþtür; kararlardaki hukuki hatalar ve yanlýþlýklar bu þekilde tespit olunur. Ancak ilk derece mahkemesinin hakkýnýzda 5 yýl önce hükmün açýklanmasýnýn geri býrakýlmasý kararý vermeyiþinde ve kararýn temyizi sonucu dosyanýn Yargýtay'dan 5 yýl sonra gelmesinde hiç bir kusuru bulunmamaktadýr. Temyizen incelenen dosya Yargýtay'dan 5 yýl sonra dönüyorsa ancak Yargýtay'ýn sorumluluðundan bahsedilebilir ki iþ yoðunluðu sebebiyle vâki olan bu gecikmeden dolayý sizin dahi somut maddi bir zararýnýz bulunmamaktadýr. Ancak 5 yýllýk denetim süresini yanlýþ bir algýlamayla 5 yýl sonra suç iþleme serbestliði þeklinde deðerlendiriyorsanýz ve bu serbestliði kullanamamýþ olmak nedeniyle bir hak kaybýndan söz ediyorsanýz, düþünceme göre bu hukuki aykýrý bir yaklaþýmdýr.

Ekrem Bey, cevabýnýz için tekrar teþekkür ederim.
Bugün yargýlama yapýldý ve hakim hükmün açýklanmasýný geri býraktý. Size ilettiðim talebimi hakime söyledim ancak o da kabul etmedi.

Ancak ben yine tatmin olmuþ deðilim. Ben 5 yýl önce hakimin hatalý karar verdiði konusunda ýsrarlýyým. Çünkü mahkeme kararýnda þu yazýyordu: "bir daha suç iþlemeyeceðine kanaat getirildiði için cezanýn ertelenmesine karar verilmiþtir. Bir daha suç iþlemeyeceðine kanaat getirilmediðinden hükmün açýklanmasý geriye býrakýlmasýna yer yoktur." Hiç bir hukuk bilgim olmamasýna raðmen bu kararýn hatalý olduðunu mahkemeden sonra hakime söyledim, fakat kabul etmedi. Nasýl oluyor da kararýn iki farklý yerinde iki farklý þey söyleniyor. Eðer suç iþlemeyeceðime kanaat getirdiyse, hükmü açýklanmasýný geri býrakmalýydý. Eðer suç iþlemeyeceðime kanaat getirmediyse, o zaman cezayý da ertelememesi gerekirdi. Yargýtay bozma gerekçesinde üzerine basa basa bu çeliþkili kararýn üzerinde durmuþ. Bugün hükmün açýklanmasý geri býrakýlmýþsa ve þartlarým uygunsa bugün uygun olan þartlar 5 yýl önce mevcuttu. Ancak hakim bu kararý vermedi. Yazýnýzda hakim sizin hakkýnýzda hükmün açýklanmasýný geriye býrakmak zorunda deðildir, demiþtiniz. Bunu anlayamadým, þartlar ortada ve bu þartlara uyduðum da ortada. Neden bu kararý vermek zorunda deðilmiþ, anlayamadým.

Netice olarak hükmün açýklanmasý geriye býrakýldý. 5 yýllýk denetim süresinin bitmesini istememin sebebi, rahatlýkla suç iþlemek deðil. Deðil 5 sene 50 sene bile olsa yine sorun deðil. Ancak dünyanýn 1001 türlü hali var. Hiç alakasýz ve istemeyerek karýþtýðým bir suçtan dolayý baþýma bu geldi. 2-3 sene sonra benzer bir olay bir daha baþýma gelse ben derdimi kime anlatacaðým.

Kesinlikle eminim ki bu iþin ardýna düþsem, gerekli her türlü kanuni yola baþvursam, haklý olduðum ortaya çýkacaktýr. Ancak haklýlýðým ortaya çýkana kadar Türkiye'de adalet sisteminde zaten denetim sürem çoktan dolmuþ olacak, kaybettiðim zaman ve harcadýðým para yanýma zarar kalacaktýr.

Mahkemenin hakkýnýzda çeliþkili bir karar vermiþ olmasý þüphesiz hukuki eleþtiriyi hak eden bir hatadýr. Evet, mahkemenin hakkýnýzda hükmün açýklanmasýnýn geri býrakýlmasý kararý vermeyebileceðini ifade etmiþtim. Þöyle ki, CMK.nýn 231/6. maddesinde ''sanýðýn tekrar suç iþlemeyeceði hakkýnda mahkemede olumlu bir kanaatin hasýl olmasý'' gerektiði, hükmün açýklanmasýnýn geri býrakýlmasý þartý olarak belirtilmektedir. Mahkeme somut olayý deðerlendirerek suçun iþleniþ þeklinden, sanýðýn savunmalarý ile yargýlama aþamasýnda sergilediði tavýr ve davranýþlardan hareketle böyle bir kanaat edinemezse elbette hükmün açýklanmasýnýn geri býrakýlmasý kararý da vermeyebilecektir. Hükmün açýklanmasýnýn geri býrakýlmasý þartlarý bir taraftan daha önce kasten suç iþlememiþ olmak, kamunun veya maðdurun maddi zararýný gidermiþ olmak, hükmün açýklanmasýnýn geri býrakýlmasý kararý verilmesini sanýðýn önceden kabul etmiþ olmasý gibi nesnel, objektif sebeplere baðlandýðý gibi, sanýðýn tekrar suç iþlemeyeceði yönünde mahkemenin olumlu kanaate sahip olmasý þeklinde subjektif bir koþula da yer vermiþtir.

Somut olayda anlattýðýnýza göre mahkeme hakkýnýzda hem olumlu kanaate varýp cezayý ertelemiþ hem de olumsuz kanaate varýp hükmün açýklanmasýnýn geri býrakýlmasý kararý vermemiþ, sonrasýnda ise kararýn temyizi üzerine hükmün açýklanmasýnýn geri býrakýlmasý kararý vermiþtir ki yukarýda da ifade ettiðim gibi bu çeliþki arz eden karar hukuki eleþtiriyi sonuna kadar hak etmektedir. Þayet mahkeme, erteleme müessesesinin hükmün açýklanmasýnýn geri býrakýlmasý hükümlerine göre daha lehinize olduðunu karar gerekçesinde tartýþtýktan sonra cezayý ertelediðini belirtseydi daha hukuki bir yaklaþým sergilemiþ olurdu ya da hükmün açýklanmasýnýn geri býrakýlmasýnýn lehinize olduðunu deðerlendirip hükmü açýklamasaydý belki daha erken kesinleþen bir karar karþýmýza çýkacaktý. Hal böyle iken mahkemenin iltibâsa meydan verecek þekilde birbiriyle çeliþen karar vermiþ olmasýyla maddi bir zarara uðramasanýz da ''adaletin geç tecelli etmesi'' sonucunu doðurmasý münasebetiyle arzu edilmeyen, adalet duygusunu rahnedâr eden bir neticeyle karþýlaþmýþ olduðunuzu ben de kabul ediyorum ve size geçmiþ olsun temennilerimi iletiyorum.

Peki Ekrem Bey, ortada sizin de kabul ettiðiniz gibi çeliþkili ve kiþiyi maðdur edebilecek bir karar var. Bunun düzeltilmesini saðlayacak bir kurum yok mu, baþvurabileceðim bir makam yok mu? Ben þunu istiyorum: "Kiþi denetim süresini daha önceden geçen 5 yýllýk süre zarfýnda doldurmuþtur. Davanýn düþürülmesi." kararýnýn verilmesi. Bu karar için nereye baþvurmalýyým. Yargýtaya mý veya baþka bir yere mi? Teþekkür ederim.

5 yýl önce denetim süresinin dolduðu yönündeki düþünceniz ve iddianýz Ceza Muhakemesi Kanunu hükümlerine uymamaktadýr.5 yýllýk denetim süresinin baþlayabilmesi için hükmün açýklanmasýnýn geri býrakýlmasý kararý verilerek bu kararýn kesinleþmesi gerekir. 5 yýl önce hakkýnýzda hükmün açýklanmasýnýn geri býrakýlmasý kararý verilmediði için bir denetim süresinden de bahsedilemeyecektir. Mahkemenin verdiði hatalý bir kararýn mevcut olduðu ortadadýr; ancak ülkemizde hukuki hata içeren kararlara karþý kanun yollarýna baþvurularak bu hatalar giderilebilir. Siz verilen karara karþý kanun yoluna baþvurmuþsunuz ve temyiz mercii tarafýndan hukuki hata tespit edilmiþ ve ilk derece mahkemesi yeniden bir karar vererek bu hatayý ortadan kaldýrmýþ. Bence bu gayet doðal ve olmasý gereken bir süreçtir ve bu süreç içerisinde ülkemizde mer'i hukuk düzeni yönünden bir hak ihlali göremiyorum. Mahkemenin hukuki hataya düþerek karar vermiþ olmasý, karar veren mahkeme hakiminin görevi ile ilgili bir suç iþlediðini göstermediði gibi, diðer ülkelerde de mahkemelerce hukuki hatalarla malul kararlar verilip bu kararlar için de kanun yollarýnýn öngörülmüþ olmasý sebebiyle karar veren hakim ve görevlilerin görevlerini kötüye kullandýklarý ya da görevlerini ihmal ettikleri suçlamalarý ile itham edilmedikleri herkesin malumudur. Dolayýsýyla hukuki hata içeren kararlar sadece ülkemizde deðil her yerde verilebilir ve verilmektedir; ancak bu kararlara karþý da kanun yollarýna her zaman baþvurulabilmektedir. Þu halde, Ceza Muhakemesi Kanunu ile baþka bir özel kanunda geçmeyen hak ihlali iddianýzýn hiç bir þekilde dinlenme þartýnýn bulunmadýðýný düþünüyorum. Hakkýnýzda 5 yýl önce hükmün açýklanmasýnýn geri býrakýlmasý kararý verilmediði ve denetim süresi baþlamadýðý halde bu davanýn geçmiþe dönük olarak düþürülmesi talebinizi, zaten kanuna aykýrý olduðu için kararý veren mahkemeye ya da temyiz mercii olan ilgili Yargýtay Dairesine iletmiþ olsanýz da reddedilecektir.

Yani þuna benziyor. Hakem penaltý olmadýðý halde takým aleyhine penaltý veriyor. Herkes bunun penaltý olmadýðý görüyor, tesbit ediyor ama hakemin verdiði karar hatalý da olsa gol geçerli oluyor ve hakemin hatasý bir takýmý yakýyor. Burada da hakim açýkça saçma sapan bir karar veriyor ve bundan dolayý maðdur olan kiþinin yapabileceði hiç bir þey yok.

Neyse verdiðiniz bilgiler için teþekkür ederim. Zaten benim için 5 yýl deðil 50 yýl bile denetim süresi verseler problem deðil. 5 yýl bitsin de hemen suç iþleyeyim diye düþünen biri deðilim. Ama ülkemizde böyle çözümsüz durumlarýn olmasý da son derece üzücü.

- - - Updated - - -

Yani þuna benziyor. Hakem penaltý olmadýðý halde takým aleyhine penaltý veriyor. Herkes bunun penaltý olmadýðý görüyor, tesbit ediyor ama hakemin verdiði karar hatalý da olsa gol geçerli oluyor ve hakemin hatasý bir takýmý yakýyor. Burada da hakim açýkça saçma sapan bir karar veriyor ve bundan dolayý maðdur olan kiþinin yapabileceði hiç bir þey yok.

Neyse verdiðiniz bilgiler için teþekkür ederim. Zaten benim için 5 yýl deðil 50 yýl bile denetim süresi verseler problem deðil. 5 yýl bitsin de hemen suç iþleyeyim diye düþünen biri deðilim. Ama ülkemizde böyle çözümsüz durumlarýn olmasý da son derece üzücü.